جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 79
نقد و بررسی اخبار آغاز نگارش حدیث به فرمان عمر بن عبدالعزیز
نویسنده:
قاسم بستانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
یکی از مباحث متداول تاریخ حدیث نزد مسلمانان، زمان آغاز نگارش آن است و مشهور آن است که زمان آغاز نگارش حدیث نزد اهل سنت، اوایل قرن دوم و به فرمان عمر بن عبدالعزیز خلیفۀ اموی بود و برای اثبات آن اخبار و اقوالی استناد می‌شود. اما حقیقت امر چیست؟ این مستندات تا چه اندازه‌ای معتبرند؟ آیا مستنداتی بر خلاف آن وجود دارد؟ تحقیق پیش رو به روش توصیفی‌تحلیلی و نیز کتابخانه‌ای، در صدد پاسخ به پرسش‌های بالاست و در نهایت نشان می‌دهد که داستان عمر بن عبدالعزیز و فرمانش و آغاز نگارش حدیث به‌سبب آنکه توسط عموم اهل سنت ذکر می‌شود، چندان معتبر نیست و هم اخبار و اقوال در این باره بسیار متعارض‌اند و هم مستندات بسیاری در دسترس است که نشانگر نگارش حدیث، پیش از آن است و عملاً سخن از زمان آغاز نگارش حدیث به فرمانی، منتفی است.
صفحات :
از صفحه 161 تا 192
مشخصات اثر
بررسی روایت « لَن یُفلِح قَومٌ ولَّوا أَمرهم إمرأة»
نویسنده:
نانسی ساکی ، قاسم بستانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
موضوع ولایت امری زنان (در معنای کلی آن) در عرصه‌های مختلف اجتماعی، مانند زمامداری، قضاوت و... از جمله موضوعات روز است و برخی به اثبات و جواز آن و برخی به نفی و انکار آن می‌پردازند و در این راه به دلایل شرعی و عقلی تمسّک می‌جویند. از جمله دلایل منکران این ولایت، برخی روایات موجود است. در این نوشتار، بدون ورود به اثبات یا نفی این ولایت و بررسی دلایل اثبات و نفی آن، صرفاً به صورت موردی و به روش کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل داده‌ها، به بررسی یکی از دلایل موجود پرداخته شده، که معمولاً منکران ولایت زنان به آن استناد می‌کنند؛ یعنی حدیث «لَن یُفلِحَ قَومٌ ولَّوا أَمرهم إمرأة». صرف نظر از این که دیگر دلایل صحیح هستند یا خیر؟ یا اصل ولایت زنان جایز است یا نه؟ لازم به ذکر است که نفی یکی از دلایل این موضوع، به معنای نفی اصل نیست
صفحات :
از صفحه 100 تا 118
مشخصات اثر
علم توجیه قرائت‌های قرآنی
نویسنده:
قاسم بستانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
اختلاف قرائت قرآن کریم از ابتدای ظهور خود، با این پرسش‌ چالش برانگیز همراه بوده است: آیا موارد مورد اختلاف در قرائت قرآن، از حیث اصول کلی و موارد جزئی(فرش الحروف) به معنا و دلالت قرآن آسیب‌ می‌رساند؟ و در حقیقت: آیا این موارد اختلاف قرائت، دارای توجیه نقلی و علمی به خصوص از نظر علم نحو(که مهم‌ترین مرجع اثبات و رد صحت دلالت یک وجه در یک متن است) دارند؟ از این رو، مفسّران و نیز نحویّان از دیرباز، درصدد بیان وجوه صحّت تک‌تک قرائت‌های قرآنی بوده و نسبت به برخی از علما- که در خصوص برخی از قرائت‌ها تردیدهایی داشته- موضع گرفته و ادله مختلفی برای اثبات صحّت این قرائت‌ها از حیث معنا و عربیت ارائه داده‌‌‌اند. این پژوهش، به روش کتابخانه‌ای و جمع‌بندی و تجزیه و تحلیل داده­ها، تلاش دارد این دانش را از حیث اصطلاح، تاریخ، روش‌ و گونه‌های توجیه و نیز منابع مهم آن مورد بررسی قرار داده تا علاوه بر آشنایی هر چه بیشتر نسبت بدین دانش، به پرسش مطرح پاسخ داده شود که اختلاف قرائت‌های قرآنی، فارغ از اصالت یا عدم اصالت آن، از حیث اعراب و معنا قابل توجیه می‌باشند.
صفحات :
از صفحه 47 تا 76
مشخصات اثر
شاخصه‏ های عدالت در اندیشه سیاسی علوی
نویسنده:
قاسم بستانی، فاطمه بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
یکی از مفاهیم مورد توجه دانشمندان و اندیشمندان سیاسی در نظام‏ها و ایدئولوژی‌های سیاسی اجتماعی گوناگون، عدالت بوده و در این باره آراء و نظرات گوناگونی در مورد شاخصه ‏ها و ویژگی های اساسی این مفهوم بیان گردیده است. با ظهور دین مبین اسلام و جهان‏بینی خاص این مکتب در نگاه به انسان و جامعه و هم چنین سیره پیامبر گرامی اسلام| و ائمه معصومین(ع) در اجرای این جهان‏بینی الهی، شاهد توجه ویژه این بزرگان به نوع خاصی از عدالت می‏باشیم که به هیچ وجه در تاریخ بشریت سابقه نداشته است. بدین صورت که عدالت را نه تنها در بعد اجتماعی و بیرونی بلکه در بعد درونی یعنی تزکیه نفس و تقوای فردی نیز مورد عنایت قرار داده و آنرا مقدمه رسیدن به عدالت اجتماعی دانسته‏اند. یکی از شخصیت‏های نامدار این مکتب در اجرای این مهم امیر مؤمنان علی× می‌باشد به گونه‏ای که در تاریخ بشریت، همواره نام وی قرین عدالت بوده و همگان حتی مخالفین نیز به ویژگی بارز عدالت طلبی ایشان اذعان داشته‏اند. نوشتار پیش رو برآن است با بررسی موشکافانه سیره عملی امام علی(ع) و سخنان گهربار ایشان در این باره به بازشناسی شاخصه‏ های عدالت در منظومه فکری سیاسی این شخصیت برجسته بپردازد.
صفحات :
از صفحه 27 تا 46
مشخصات اثر
ابن أبی‌العوجاء: شخصیت‌شناسی و ارزیابی ادعاهای منسوب به او
نویسنده:
قاسم بستانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
پدیدۀ جعل حدیث، از دیرباز نزد مسلمانان امری شناخته شده بود و پیوسته دربارۀ آن، هشدارهایی حتی از سوی معصومان(ع) صورت گرفته و تألیفات بسیاری در تبیین و مصداق‌یابی آن نوشته شده است و دانشمندان از جنبه‌های مختلفی بدان پرداخته‌اند که از آن جمله است اشاره به شخصیت‌هایی که به کار جعل حدیث مشغول بوده و احادیثی جعلی بدان‌ها منسوب است. یکی از مشهورترین این افراد، ابن أبی‌العوجاء است که کمتر کتاب مربوط به تاریخ حدیث است که از او و ادعاهایش در خصوص جعل حدیث و تغییر احکام دین بر اساس این احادیث سخن نگفته باشد. امّا آیا او شخصیتی حقیقی دارد یا افسانه‌‌ای؟ ادعاهای منسوب به او از حیث تعداد احادیث جعلی او و تغییر احکام شرعی توسط این جعلیات، تا چه اندازه با حقیقت سازگار است؟ در این مقاله که به روش کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل داده‌ها است، پس از ذکر گزارش‌هایی تاریخی مربوط به این فرد و بررسی و نقد آن‌ها و معلوم شدن تعارضات و اشکالات سندی و متنی این گزارش‌ها، آشکار می‌شود که هر چند می‌توان از وجود تاریخی این فرد و متکلم بودنش ـ متکلمی معارض اسلام ـ سخن گفت اما نمی‌توان ثابت کرد که وی در کار جعل حدیث و اشاعۀ آن و تغییر احکام اسلامی بر اساس آن‌ها بوده است.
صفحات :
از صفحه 9 تا 31
مشخصات اثر
معناشناسی واژگان یوم و ایام در قرآن کریم
نویسنده:
مرضیه پیروزی فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معناشناسی شاخه ای از زبان شناسی میباشد که به مطالعه شبکه روابط بین صورت زبان و پدیده های جهان خارج و مفاهیم ذهنی ما میپردازد. معناشناسی فرآیندیست که میتواند قرآن پژوهان را هر چه بیشتر با واژه های قرآنی آشنا کند و معناشناسی واژه های قرآن از مهم ترین روش های فهم صحیح آن به شمار می آید .واژگان یوم و ایام در متن قرآن کریم به صورت مکرر و برای بیان مفاهیم اساسی از جمله مراحل خلقت و معاد استفاده شده اند . یوم و ایام در مقاطع گوناگون زمانی در معانی مختلف به کار رفته است . کاربرد و استعمال اصلی واژه ی یوم، زمان و وقت میباشد و سایر معانی مثل روز قیامت، هنگام، زمان حاضر، دوره و ... به نوعی با معانی اصلی در ارتباط میباشد. منظور از معناشناسی تاریخی، شناخت معنای وضعی واژه و تحولات معنایی آن میباشد. در مرحله معناشناسی تاریخی، معنای واژه در دوره قبل از نزول قرآن یعنی دوران جاهلیت، مخضرمین و اسلامی مورد بررسی قرار میگیرد. در معناشناسی توصیفی، به بررسی رابظه معنایی واژگان در یک حوزه معنایی و در مقطع زمانی خاص پرداخته می شود، به این صورت که به کاربرد واژگان یوم و ایام تنها در متن قرآن کریم توجه می شود. در این تحقیق معانی و کاربردهای مختلف این واژگان در قرآن کریم، کتب معتبر تفسیری تاریخی، شعر های عربی و ضرب المثل ها در سه دوره مختلف جاهلی، مخضرمین و عصر اسلامی مورد بررسی قرار داده و نتایج نهایی شامل تفاوت ها، شباهت ها و تطورات معنایی این واژگان را بیان نموده ایم.
مشخصات اثر
ترجمه و تحقیق التیسیر فی القراءات السبع تألیف( الامام ابی عمر و عثمان بن سعید الدانی (تصیح شده به وسیله اتوپرتزل))
نویسنده:
قاسم بستانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
مباحث مطرح شده در این رساله به شرح ذیل است: در مقدمه این رساله ابتدا مطالبی در مورد علم قرأت و صاحب نامان این علم، کتاب النیسیر و... بیان شده است. در قسمت دوم هم در مورد باب ذکر نام های قراء و ناقلین از آن ها و نسبت ها و شهرها و کینه ها و وفیات آن ها باب ذکر رحالی که قراءت را از پیامبر (ص) به قراء سبعه رسانده اند باب ذکر اسناد کسانی که قراءت را روایه و تلاوه از طرقی مرسوم از آن ائمه به من (دانی) رسانده اند باب ذکر استعاذه سوزه ام القرآن باب ذکر مذهب ابوعمر و در ادغام کبیر ادغام مثقار بین در یک کلمه ذکرهاء کنایه ذکر مذهب و روش «ابو عمرو» در ترک همزه (ساکن) ذکر مذهب و روش حمزه و هشام در وقف بر همزه اظهار و ادغام حروف ساکن فتح و اماله و بین اللفظین مذهب کسائی در وقف برهاء تانیث احکام راء وقف بر اواخر کلمات و بر مرسوم الخط مذهب حمزه در سکوت بر قبل از همزه مذاهب قراء در فتح و اسکان یاءهای اضافه اصول قراء در یاءهای اضافه اصول قراء دریاءهای محذوف در رسم فرش الحروف و باب تکفیر در مذهب ابن کثیر.
مشخصات اثر
کاربرد روش های معناشناسی نوین در پژوهش های قرآنی
نویسنده:
قاسم بستانی، وحید سپه وند
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
از گذشته دور قرآن پژوهان و مفسران از روش های تفسیری گوناگونی که در طول سالیان بلند از مواجهه با فهم خطاب الهی استخراج کرده بودند، برای دست یابی به معانی آیات قرآن استفاده می کردند و تاکنون نیز خدمات ارزنده ای در این زمینه ارائه داده اند که راه گشای فهم معانی این کتاب آسمانی بوده است.از سویی دیگر، دوره معاصر با آغاز روش های نقد ادبی، زبان شناسی و معناشناسی، روش هایی بعضا جدید و متفاوت و با کارکردهایی نو در کشف معانی قرآن فراروی محققین و قرآن پژوهان قرار داده است. این روش ها هر چند حاصل کار زبان شناسان جدید است، ولی می تواند کمک بسیاری در جهت فهم دقیق تر معانی قرآن کریم به مفسر کند. اما این روش ها کدامند؟ چه دلایلی بر ضرورت بهره مندی از این روش ها در کنار روش های کهن و کلاسیک سنتی در تفسیر قرآن وجود دارد؟مقاله پیش رو، با روش کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل داده ها، سعی دارد این روش ها را شناسایی کرده و دلایل دال بر ضرورت کاربرد آن ها در تفسیر قرآن را بیان دارد؛ به امید آن که بتواند در این راه گامی ولو کوتاه بردارد
صفحات :
از صفحه 165 تا 186
مشخصات اثر
نقد و بررسی روایات اسباب النزول 5 جزء سوم قرآن کریم
نویسنده:
معصومه قریشی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آیات قرآن کریم از منظر اسباب النزول دو دسته هستند: یک دسته بدون سبب نزول خاصی نازل شده اند که اغلب آیات از این دسته ی هستند؛ دسته دیگر آیاتی هستند که بر اثر شرایط خاصی یا سوال مردم عصر نزول نازل شده اند و به اصطلاح دارای سبب نزول هستند. شناخت سبب نزول آیات به فهم و تفسیر درست آیات کمک می کند. مثلاً گاهی از یک آیه جواز حکمی برداشت می شود در حالی که با فهمیدن سبب نزول آیه، وجوب حکم استنباط می شود. تعداد این روایات در منابع شیعه کم و در منابع عامه بسیار زیاد است. دانشمندان علوم قرآنی نسبت به ضرورت یا عدم ضرورت فهم اسباب النزول آیات رویکرد های متفاوت دارند: بعضی از آنها اسباب النزول را برای درک و فهم صحیح آیات قرآن کریم لازم می دانند؛ اما بعضی دیگر مانند علّامه طباطبایی اعتقادی به این ضرورت ندارند. بعضی دیگر هم دچار افراط شده و اسباب النزول را علّت تامّه ی نزول آیات می دانند. در این میان تشخیص روایات صحیح از غیر صحیح بسیار لازم است. گاهی روایات اسباب النزول متعدد و حتّی متعارضی برای یک آیه وجود دارد، که با بررسی سند روایات می توان به ضعف بسیاری از این روایات پی برد. مسأله ای که درباره ی روایات وجود دارد این است که تمام روایات دارای سند نیستند. مسأله ی دیگر این است که بعضی روایات موجود سبب نزول آیه نیستند بلکه مصداق آیه هستند که به اشتباه سبب نزول آیه ذکر شده اند.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی امامت در دو تفسیر المنار و المیزان
نویسنده:
فاطمه مطوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله با عنوان «بررسی تطبیقی امامت دردوتفسیرالمناروالمیزان»پژوهشی است بر مسئله امامت که یکی از مسائل کلامی میان شیعه و غیر شیعه می باشد؛در این تحقیق مبانی فکری دومفسر بزرگ عالم اسلام،علامه طباطبایی مفسرالمیزان و رشید رضا مفسرالمنار، نسبت به این مسئله مورد دقت قرار گرفته است و رویکرد هر یک از این دومفسرمورد تحلیل قرار گرفته است.نخست تفسیری ازآیات امامت که شامل آیه ابلاغ،آیه اکمال،آیه ولایت،آیه ابتلاوآیه اطاعت و.. ذکر شده است و سپس دیدگاه مفسرانی غیر از این دو مفسر در مورد آیه بیان شده وبعد دیدگاه رشید رضا که بیشتر در قالب شبهه بر آیات امامت است ،بیان گردیده ومورد بررسی قرار گرفته ودر نهایت پاسخی که علامه به این شبهات ابراز داشته ،بیان گردیده است .یکی از تمایزات کار این رساله تطبیق دو دیدگاه و بیان اختلاف نظرها در دید دو مفسر مزبور است که اغلب در کارهای مشابه کمتر به چشم می خورد. از جمله نتایجی که ازاین پژوهش به دست آمده این است که مبانیمرحوم علامه در مسائل امامت،منطبق بر آیات وروایات معصومین (ع)است که مورد تایید می باشد ،درحالی که شبهاتی که از سوی رشید رضا مطرح شده بیشتر به تعصبات مذهبی بر می گرددتادلایل عقلی ونقلی.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 79