جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
امام حسن(ع) و پیش‌بینی صلح با معاویه: بازاندیشی سیاست راهبردی امام حسن(ع) در مواجهه با معاویه
نویسنده:
محمدرضا هدایت پناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
صلح امام حسن(ع) نقطۀ عطفی در تاریخ تشیع، بلکه در تاریخ مسلمین است که از زوایای مختلف، مورد بررسی اندیشمندان قرار گرفته است. از سؤالات بنیادین راجع­به این واقعه این­ است که، آیا امام حسن(ع)برای صلح پیش­دستی کرد یا معاویه؟ پاسخ­‌های مختلفی برای این سؤال ارائه شده است. پاسخ نخست خواهان اثبات پیش­دستی امام حسن(ع)برای صلح، از روی مخالفتشان نسبت به جنگ با معاویه و به­ طور­کلی، مخالفت با سیاست‌های امام علی(ع) است. پاسخ دوم بیانگر این است که جهاد با معاویه، برنامۀ اصلی و اساسی امام مجتبی(ع)بوده و پذیرش صلح، نه در ابتدای خلافت، بلکه موضوعی ناخواسته و تصمیمی برآمده از حوادث پیش­آمده بوده است. در این تحلیل، نوعی غافلگیری و عدم تحلیل جامع و عمیق از اوضاع عراق نهفته است. به نظر می‌رسد هر دو پاسخ، متأثر از پیش ­فرض‌های کلامی ارائه­ کنندگان است و با اشکالاتی روبه­‌رو می­‌باشد. می‌توان این موضوع را به گونۀ سومی تحلیل کرد که مشکلات دو پاسخ پیشین را نداشته باشد و آن، براساس روش تبیین تاریخی واقعیت­‌گرا خواهد بود. پاسخ سوم بیان می­‌کند که روبه­‌رو شدن با صلح، برآمده از غافگیری در برابر حوادث پیش­ آمده نبوده است؛ بلکه درخواست صلح، هر­چند موضوعی پسینی است، اما با تحلیل عمیق و درست امام حسن(ع)از اوضاع و شرایط پیشین عراق، همراه بوده است و این تحلیل، آن حضرت را به یک راهبرد و استراتژی جامعی از ابتدای خلافت سوق داد که عبارت بود از پیش­بینی عدم موفقیت جبهۀ نظامی عراق در برابر شام و در عین حال، ضرورت تحرک نظامی (مانور نظامی) برای جلوگیری از شکستی کامل و غیر­قابل ­جبران و دستیابی به اهداف سیاسی بلند­مدت. این پاسخ، کاملاً با پاسخ نخست در تضاد است و پاسخ دوم را تکمیل و اصلاح می­‌کند.
صفحات :
از صفحه 117 تا 146
دست یابی به تاریخ یقینی؛ بررسی مقایسه ای روش شناسی تاریخی سه متکلم تاریخی گرا (شیخ مفید، قاضی عبدالجبار معتزلی، ابن حزم اندلسی)
نویسنده:
محمدرضا هدایت پناه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
متکلمان مسلمان کوشیده ­اند باورهای مذهبی خود را بر یقینیات استوار سازند. از سوی دیگر ظنی بودن بیشتر گزاره ­های تاریخی ما را به این پرسش روبرو می­ سازد که آیا متکلمان نمی ­توانسته­ اند هیچ یک از رویدادهای تاریخی را مبنای باورهای خود قرار دهند؟ در حالی که تأثیر پاره­ای رویدادهای تاریخی بر شکل ­گیری یک باور مذهبی بر کسی پوشیده نیست. این مقاله می­ کوشد با یک رویکرد مقایسه­ ای روش سه تن از متلکمان جهان اسلامی یعنی شیخ مفید (م413 ق) قاضی عبدالجبار (م415 ق) و ابن حزم اندلسی (م456 ق) را برای دست یافنن به آن دسته از گزاره­های یقینی تاریخی که بخشی از باورهای فکری آنها را تشکیل می­ دهد مورد بررسی قرار دهد. چنین به نظر می‌رسد که آنان از جهت روش شناسی تاریخی برای دست‌یابی به تاریخ یقینی به هم نزدیک شده‌اند اما بر خلاف انتظار، اشکالاتی متوجه هر یک است که راه حل آنان را ناکارآمد می‌گذارد و این موضوع هم‌چنان برای گفت وگوی بیشتر و عمیق‌تر پیش روی تاریخ پژوهان است.
تأملی بر مذهب سراینده «علی نامه» تنها بازمانده میراث حماسی شیعه قرن پنجم
نویسنده:
محمدرضا هدایت‌ پناه ، حسین هدایت‌ پناه
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
منظومه علی نامه که هویت سراینده آن نامعلوم، ولی با تخلص «ربیع» شناخته می‌شود در ۴۸۲ ق سروده شده و کهن‌ترین منظومه شیعی است که به همت استاد شفیعی کدکنی با مقدمه‌ای عالمانه به جامعه علمی عرضه شده است. هرچند بیشتر پژوهشگران حوزه ادبیات فارسی آن را مورد توجه قرار داده‌اند، اما با توجه به محتوای این منظومه که شجاعت‌ها و دلاوری‌های امیرالمؤمنین× در دو جنگ جمل و صفین براساس روایات مورخ مشهور ابومخنف (م. 157) به نظم کشیده، از زاویه تاریخی نیز بسیار حائز اهمیت است. آنچه در مرحله نخست درباره این میراث مکتوب کهن شیعه اهمیت دارد، مذهب شاعر است. آنچه که برخی در این موضوع نوشته‌اند تشیع ربیع را به صورت کلی اثبات می‌کند که با تسنن محب اهل بیت^ نیز قابل جمع است. این نوشتار با ارائه مولفه‌های مهم اندیشه‌های تشیع اعتقادی و انطباق آنها بر منظومه علی نامه، تشیع امامی سراینده آن را ثابت کرده است.
صفحات :
از صفحه 45 تا 68
مقایسه تاریخ‌نگاری عثمانی و شیعی در حوادث دوران امام علی(ع)
نویسنده:
سیدعلی خیرخواه علوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تاریخ‌نگاری اسلامی به عنوان یکی از شاخه‌های مهم و تأثیرگذار در علوم اسلامی همواره در تلاش بوده تا وقایع و حوادث عصر اسلامی را گزارش و مورد ارزیابی قرار دهد. تفرقه و پراکندگی مسلمانان پس از رحلت پیامبر خاتم(ص) و ظهور فرقه‌ها و گروه‌بندی‌های مذهبی و سیاسی موجب گردید تا در کنار مورخانی که همواره در تلاش بودند تا رسالت انسانی خود را در ثبت وقایع بر مدار علم و انصاف بانجام رسانند، برخی از مورخان با تکیه بر علایق مذهبی و سیاسی خود در بیان و نقل گزارش‌ها جانب انصاف را رعایت نکرده و به چینش حوادث بر پایه امیال خود دست زنند و از نقل گزارش‌هایی که با اهداف آنان همخوانی نداشت، بپرهیزند و در این راه گاه به جعل و تحریف تاریخ رو آورند.در میان گزارش‌گران وتاریخ‌نگاران عثمانی و شیعی نیز کسانی بودند که تعصبات مذهبی و سیاسی در آنها موجب گردید تا از نقل منصفانه حوادثفاصله گرفته و از انجام رسالت تاریخی خود سرباز زنند. در این نوشتار تلاش گردیده تا پس از معرفی دو جریان سیاسی و مذهبی عثمانیه و شیعه و سیر تطور آندو در قرون نخستین اسلامی به گزارشِ گزارش‌گران عثمانی و شیعی دو قرن نخست در بیان حوادث حکومت امام علی(ع) پرداخته شود و آندسته از گزارش‌های این دو گروه از تاریخ‌نگاران را که متأثر از جریان‌های سیاسی و اعتقادی‌شان بود، را مورد توجه قرار دهیم.
مشکلات حکومت امام علی (ع)
نویسنده:
غلام حضرت نظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
فضایل و امتیازات خاص امام علی(ع) ، منشأ حسادت و کینه‌توزی برخی از مسلمانان، خصوصاً بنی‌امیه حتی در زمان حیات پیامبر اسلام(ص) بود. رفتارهای غلط خلفا همچون جلوگیری از بیان احادیث نبوی، بدعت در مسایل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، تبعیض‌های سیاسی همچون قوم‌گرایی، احیای معیارهای جاهلی و قرار دادن آن‌ها به‌جای ایمان و تقوا، تبعیض‌های اقتصادی در تقسیم بیت‌المال و غنایم جنگی، کشته‌شدن عثمان در سال 35 هجری و جهالت مردم نسبت به فضایل و جایگاه امام علی(ع) ، جامعه‌ای را پدید آورده بود که تاب احیای حکومت نبوی در قالب عدالت‌محوری امام علی(ع) را نداشت. بعد از بیعت مردم با آن حضرت، حکومت ایشان با چالش‌های سیاسی و نظامی، از قبیل جبهه‌گیری سران و اشراف مناطق حجاز، عراق، یمن و شام در مقابل ایشان، و همچنین جنگ‌های جمل، صفین و نهروان روبرو شد. بازگشت فرهنگ جامعه به تعصبات قبیله‌ای، و تشکیل جلسات قصه‌خوانی و نقل اسرایلیات نیز از جمله چالش‌های فرهنگی موجود در زمان حکومت علی(ع) بود. در این بستر اجتماعی، گروه‌های سیاسی مذهبی متعددی از قبیل اندیشه علوی، اندیشه عثمانی، گروه قاعدین، خوارج و مرجیه شکل گرفت. مردم که تحت تاثیر منحرفین، از جنگ خسته شده بودند، عملاً از فرمان امام سرپیچی می‌کردند. آن حضرت در برابر مشکلات سیاسی به مدارا و گفتگو با مخالفان، و قاطعیت در مقابل تهدیدکنندگان اصول و ارزش‌های اسلامی پرداخت. او با اقداماتی نظیر پس گرفتن بیت‌المال از متعرضین به آن، تقسیم مساوی بیت‌المال، تقسیم غنایم جنگی بین رزمندگان، دعوت غلات به حق و در نهایت سرکوب آن‌ها، راهنمایی و سرزنش صوفیان، به مقابله با چالش‌های اقتصادی و فرهنگی زمان خویش پرداخت. تلاش‌های آن حضرت، احیای سنت نبوی، سرکوب زیاده‌خواهان و قدرت‌طلبان، روی کار آمدن افراد شایسته و باایمان، عدالت در تقسیم بیت‌المال و برخورد با متخلفین برای استیفای حق مردم را در پی داشت.
ابعاد تربیتی واقعه ی عاشورا
نویسنده:
علی شیر انصاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قیام عاشورا یکی از مهم ترین پدیده‏های تاریخ اسلام و تاریخ بشر به حساب می‏آید و همان طور که از بعد تاریخی از اهمیت فوق العاده‏ای برخوردار است از بعد تربیتی نیز اهمیت بسزایی دارد این پایان نامه با عنوان «ابعاد تربیتی قیام عاشورا» در شش فصل تدوین یافته است: فصل اول به بیان کلیات تحقیق پرداخته است. فصل دوم جامعه اسلامی در عصر امام حسینرا از لحاظ دینی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مورد بررسی قرار داده است. و در نتیجه به یک سئوال اصلی جواب داده شده است: که چرا با گذشت اندک زمانی از رحلت رسول خدا نوه ی آن حضرت را به آن حالت فجیع کشتند و اهل‏بیت را اسیر نمودند. عوامل آن چه بود؟ در فصل سوم به برخی از خصوصیات اخلاقی و تربیتی امام حسین اشاره شده‌است. در فصل چهارم، مهم ترین اهداف قیام عاشورا (امر به معروف و نهی از منکر، احیای سنّت و سیره پیامبر و بنیاد حکومت اسلامی مورد بررسی قرار گرفته‌است. فصل پنجم به اصول تربیتی واقعه عاشورا (اصلاح اجتماعی، بیداری، حق محوری، عزّت و سربلندی) پرداخته و برای هر کدام جمله‏ای از سخنان نورانی آن حضرت بیان شده است. در فصل ششم به بررسی مهم‏ترین روش‏های تربیتی حضرت پرداخته و برای تأیید آنها مصداق‏هایی از گفتار و عمل آن حضرت بیان شده‌است؛ از جمله روش تربیتی امر به معروف و نهی از منکر روش محبّت،‌روش عبرت دهی و روش الگوسازی می باشد. درآخر به عنوان نتیجه وخاصه بحث کل تحقیق چند نکته مهم را جمع بندی نموده و پیشنهاداتی را در این مورد متذکر شده‌ام.
ابعاد تربیتی واقعه عاشورا
نویسنده:
علی شیر انصاری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
قیام عاشورا یکی از مهم ترین پدیده های تاریخ اسلام و تاریخ بشر به حساب می آید و همان طور که از بعد تاریخی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است از بعد تربیتی نیز اهمیت بسزایی دارد این پایان نامه با عنوان «ابعاد تربیتی قیام عاشورا» در شش فصل تدوین یافته است: فصل اول به بیان کلیات تحقیق پرداخته است. فصل دوم جامعه اسلامی در عصر امام حسین× را از لحاظ دینی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مورد بررسی قرار داده است. و در نتیجه به یک سئوال اصلی جواب داده شده است: که چرا با گذشت اندک زمانی از رحلت رسول خدا نوه ی آن حضرت را به آن حالت فجیع کشتند و اهل بیت را اسیر نمودند. عوامل آن چه بود؟ در فصل سوم به برخی از خصوصیات اخلاقی و تربیتی امام حسین× اشاره شده است. در فصل چهارم، مهم ترین اهداف قیام عاشورا (امر به معروف و نهی از منکر، احیای سنّت و سیره پیامبر| و بنیاد حکومت اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. فصل پنجم به اصول تربیتی واقعه عاشورا (اصلاح اجتماعی، بیداری، حق محوری، عزّت و سربلندی) پرداخته و برای هر کدام جمله ای از سخنان نورانی آن حضرت بیان شده است. در فصل ششم به بررسی مهم ترین روش های تربیتی حضرت پرداخته و برای تأیید آنها مصداق هایی از گفتار و عمل آن حضرت بیان شده است؛ از جمله روش تربیتی محبّت.
نقدی بر رویکرد صحابه نگاران به حضرت ابوطالب علیه السلام با تکیه بر ابن حجر و کتاب الاصابة
نویسنده:
محمدرضا هدایت پناه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
چکیده :
هدف نگارنده در این گفتار، بررسی عملکرد صحابه نگاران به ویژه ابن حجر عسقلانی در کتاب الاصابة در زمینة تعریف صحابه و اثبات صحابی بودن افراد و مقایسه آن با عملکرد آنان در باره ایمان ابوطالب است. نشان دادن این دو عملکرد، به خوبی گویای برخورد سیاسی با موضوع ایمان حضرت ابوطالب خواهد بود.