جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان آشنایی طلاب سطوح مختلف حوزه‌‌های علمیه با عملکرد ولایت فقیه در چهار دهه گذشته جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش پیمایشی بوده و شاخص‌‌های عملکرد ولایت فقیه مطابق وظایف و اختیارات ولی فقیه در قانون اساسی و به تفکیک سه منصب ولایت دینی، قضایی و اجرایی فقیهِ حاکم بررسی شد. جمعیت آماری این پژوهش، طلاب مرد و زن بین سنین ۱۸ تا 70 سال هستند که در چهار سطح ۱، ۲، ۳ و ۴ در مدارس و مراکز حوزوی در سال ۱۳۹9 در حال تحصیل و انجام فعالیت‌‌های علمی و تبلیغی می‌‌باشند. حجم نمونه آماری 1109 نفر بوده و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌‌های پژوهش نشان داد که 54/69 درصد طلاب با عملکرد ولایت فقیه طی چهار دهه گذشته در مناصب مختلف، آگاهی دارند که در مجموع، خوب ارزیابی شده است. همچنین نتایج نشان داد که متغیرهای زمینه‌‌ای جنس، تابعیت و تحصیل والدین در میزان آشنایی طلاب با عملکرد ولایت فقیه تأثیر ندارند، اما متغیرهای زمینه‌‌ای وضعیت تأهل، محل سکونت، سن، مدت زمان تحصیل، مقطع تحصیلی، محل تحصیل و شغل والدین در میزان آشنایی طلاب با عملکرد ولایت فقیه مؤثر بوده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی الزامات سیاست‌گذاری و مدیریت قومی در جهت دستیابی به هم‌گرایی ملی و افزایش کارآمدی نظام سیاسی جمهوری اسلامی با توجه به ساختارها و عوامل موجود است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و درصدد پاسخ به این سوال اصلی است که مهم‌ترین الزامات سیاست‌گذاری قومی در ایران با توجه به ساختار بسیط متمرکز حکومت ایران کدامند؟ نتایج نشان می‌دهد که با مدنظر داشتن الزامات سیاست‌گذاری که در راستای مدیریت بهینه عرصه سرزمین و ساکنان آن است می‌توان بهترین شیوه را برای اجرای سیاست‌ها انتخاب کرد. این امر در نهایت می‌تواند باعث استفاده از توانایی‌های جغرافیای طبیعی و انسانی کشور شود که تضمین امنیت ملی و دستیابی به اهداف ملی خواهد بود. همچنین داشتن رویکرد سیستمی، اهتمام به جغرافیای فرهنگی کشور و توسعه موزون از الزامات سیاست‌گذاری قومی هستند. مدنظر داشتن این الزامات و اهمیت دادن به مولفه‌‌های تاثیرگذار در مدیریت تنوعات قومی، بر کارآمدی نظام جمهوری اسلامی تاثیر مثبت گذاشته و کارآمدی آن را در عرصه عمل و ایفای وظایف خود در قبال انتظارات شهروندان نشان می‌دهد.

هدف پژوهش حاضر کشف رابطه نظریات ولایت فقیه با پدیده‌های نوپدید فاقد خاستگاه دینی، یعنی رسانه‌های ارتباط جمعی و «حکمرانی شایسته» است. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی به تقریر دیدگاه‌های مختلف از ولایت فقیه پرداخته و درنهایت نحوه ارتباط آن‌ها با رسانه‌ها در چارچوب حکمرانی مطلوب تبیین شده است. نتایج نشان داد که دیدگاه امام خمینی با توجه به الگوهای نظری موجود پیرامون رسانه‌های ارتباط جمعی، در حد میانه‌ای قرار می‌گیرد و از یک‌سو به آزادی رسانه‌ها می‌اندیشد و از دیگر سو به مصالح جامعه نظر دارد. به همین دلیل است که شماری از محققین نوع نگاه ایشان به ولایت فقیه و حکومت را نیز به نظریه «مشروعیت ترکیبی»، «مشروعیت دو گانه» نزدیک می‌دانند. بنابراین، رسانه‌های ارتباط جمعی از سویی می‌بایست به ایده‌ها و آرزوهای بشری یعنی عدالت، آزادی، امنیت و معنویت توجه کنند و همّت خود را صرف عملی شدن این ایده‌ها نمایند که در این میان برخی از محدودیت‌ها مانند عقل و شرع، قانون و فقدان توطئه را خواهند داشت. از سوی دیگر، از آزادی نیز برخوردار خواهند بود.

هدف پژوهش حاضر تبیین تاثیر قدرت سیاسی- اجتماعی حاکم و الزامات زمانه بر انگاره اندیشمندانی همچون خواجه نظام‌الملک، کاشفی و محقق سبزواری در سیاست‌نامه‌نویسی است. روش پژوهش کیفی بوده و با توجه به روش نظری اسپریگنز به این سوال پرداخته شده است که قدرت سیاسی- اجتماعی حاکم چه تأثیری بر انگاره سیاست‌نامه‌نویسی خواجه ‌نظام‌الملک، واعظ کاشفی و محقق سبزواری داشته است؟ نتایج نشان می‌دهد که سیاست‌نامه‌‌نویسی در دوران زیست اندیشمندان مورد بحث، اساساً متأثر از ساختار سیاسی و اجتماعی قدرت، در وجه ایجابی یا سلبی و بازتاب مصالح اقتدار سیاسی بوده است؛ به گونه‌ای که می‌توان هدف از نگارش اکثر این آثار را که در قالب‌های گوناگون سرشت خاصی دارند و نشأت گرفته از وضعیت سیاسی و اجتماعی جامعه آن عصر هستند، مصلحت‌گرایی سیاسی برای حفظ وضع موجود حاکم دانست. در سیرالملوک، خواجه نظام‌الملک، گفتمان مطلقه شاهی را صورت‌بندی کرده و آن را برای رسیدن به جامعه آرمانی و رهایی از مشکلات اجتماعی- سیاسی و نیز عقیدتی جامعه اسلامی برمی‌گزیند و با احیای اندیشه سیاسی ایرانشهری و تبیین آن به عنوان الگوی عملی سلاطین در دوره سلجوقی، نقش برجسته‌ای را ایفا نموده است. اخلاق محسنی نیز که از ذهن کاشفی به عنوان اهل قلمی با شخصیت متساهل و پایبند به سنّت فکری ایرانی، اما در یک شرایط بحرانی از نوع غلبه خشونت و شمشیر تراوش کرده، به خوبی نشان می‌دهد که نیاز زمانه یعنی آبادانی، عدالت پیشگی، خردورزی و بزرگ داشتن اهل قلم را درک کرده است. در وضعیتی که محقق سبزواری به ‌عنوان اندیشمندی تراز اول مسئولیت خود دانست که با شناخت از جامعه و حکمرانی به نوشتن سیاست‌نامه‌ خود اقدام نماید، حاصل آن درهم کُنشی قدرت و قلم برای نیل به تقویت بنیان پادشاهی صفوی و نیز تقویت مشروعیت الهی آن بوده است.