جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
عقل فعال
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 55
عنوان :
سیر تطور تبیین فلسفی وحی از فارابی تا ملاصدرا : سال 1، شماره 2 : آیین حکمت
نویسنده:
زهرا یوسفی روشناوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
نبی
,
فرشته وحی
,
نبوت
,
جبرئیل(ع)
,
حضرت محمد(ص)(اوصیاء)
,
وحی
,
پیامبر
,
وحی الهی
,
عقل فعال
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
مثل ,
قوای نفس ,
معتزله ,
مشاء ,
عقل نظری ,
اتصال به عقل فعال ,
عالم مثال ,
عقل مستفاد ,
عقل کل ,
عقل هیولانی ,
تهافت الفلاسفه ,
نفس فلکی ,
عالم ماده ,
اتصال عقل نبی به عقل فعال ,
قوه وحی نبوت ,
اشراق الهی ,
اشراق ,
عالم ماده ,
معتزله (اهل سنت) ,
خیال منفصل ,
اشراق ,
عالم خیال (متصل و منفصل) ,
مثل معلقه ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
هستی شناسی وحی ,
فلسفه مشاء ,
افعال نفس ,
عقل ( جوهر ) ,
مُثُل ,
اشراق حق تعالی ,
عقل بالملکه ,
نفس ناطقه فلکی ,
عقل انبیاء ,
ادراک نفس ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
عالَم مثال منفصل(مقابل مثال متصل) ,
عالَم مثال متصل(مقابل منفصل) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل بالملکه ,
عقل مستفاد ,
قوه عاقله نبی ,
رؤیت فرشته وحی ,
شرایط نبوت ,
کلیات وحیانی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
وحی که یکی از مهمترین آموزههای دینی است از سوی فلاسفه همچون دیگر اندیشمندان مورد توجه قرار گرفته است. در فلسفه اسلامی، فرشته وحی، مخزن علوم و مفیض آنها و گیرنده وحی نیز قوه عاقله نبی است که وی به علت استعداد ذاتی و تکامل وجودی به مرتبهای میرسد که میتواند به عقل فعال متصل گردد و معارف را از وی دریافت نماید. مهمترین مبحث در زمینه وحی نزد فلاسفه اسلامی، نحوه رؤیت فرشته وحی است. در نظام مشائی، عقل فعال همان فرشته وحی و رؤیت او نیز محاکات متخیله نبی از حقیقت وجود وی بود؛ ولی در مکتب اشراقی و حکمت متعالیه با کشف عالم مثال منفصل یا به تعبیر شیخ اشراق «مثل معلّقه» تبیین فلسفی وحی به نقطه عطف خود رسید. در این مکتب، فرشته وحی عظیمترین انوار قاهره عرضیه و رب النوع آدمی بود که نفس پاک نبی پس از رفع شواغل و حجب برزخی و جسمانی با اتصال به فرشته وحی، معارف را از وی دریافت میکند. حقیقت فرشته وحی دارای مظاهری در عالم مثال است که با ظهور در این مظاهر، امکان رؤیت آن برای نفس نبی حاصل میشود. فرشته وحی از حقیقت عقلی و نوری خود تنزل مینماید و در مظهری از مظاهر عالم مثال جلوهگر میشود تا نبی به رؤیت آن نائل آید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 145 تا 173
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مفسر معیار در قرآن پژوهی ملاصدرا
نویسنده:
محمد حسن صانعی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
ملاصدرا
,
حدس شدید
,
وحی
,
تفسیر قرآن
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
تفسیر قرآن
کلیدواژههای فرعی :
تأویل ,
تفسیر عرفانی ,
عقل فعال ,
حضور قلب ,
اتصال نفس به عقل فعال ,
مراتب کمال انسانی ,
لمعة اشراقیة ,
هدایة عقلیة ,
تفسیر ادبی قرآن ,
نفس مفسر ,
حدس ,
مواجهه مفسر با خداوند ,
علوم آیات ,
مراحل مواجهه با قرآن ,
قرآن ,
ابن سینا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
اندیشمندان اسلامی؛ از فقها و متکلمان گرفته تا حکما و عرفا، توجه ویژه به آیات قرآنی داشته و هر کدام به قدر توان خود و با تکیه بر معارف و مبانی علوم تخصصی خود به تفسیر کلام الهی پرداخته و متون تفسیری گران قدر و مختلفی را نگاشته اند. اختلاف موجود ریشه در تعریف متفاوت آنان از تفسیر صحیح و معیار دارد. ملاصدرا به عنوان بنیانگذار مکتب فلسفی حکمت متعالیه نیز با تکیه بر دو مشرب مشائی و اشراقی تفسیر قرآن کریم نگاشته است. این مقاله بر آن است تا تبیین ملاصدرا از تفسیر صحیح و مفسر معیار را استخراج نماید. وی در قرآن پژوهی خود بر این باور است که مفسر با تکیه بر استدلال و برهان عقلانی از یک طرف و بهره گیری از مجاهدات نفسانی و اشراقات قلبی می تواند به ملکوت و غیب الهی متصل شود و اشارات عرشی و فیوضات ربانی را در آیینه قلب خود مشاهده کند و به مرتبه مکاشفه و رسوخ در علم برسد و معانی آیات الهی را دریافت کند. این دو مقوله در متن تفسیر ملاصدرا با تعبیر «هدایة عقلیة» و «لمعة اشراقیة» بیان شده اند. وی معتقد است که نفس مفسر قرآن با گذر از قوه فکر و مجهز شدن به قوه حدس و سپس با شدت در قوه حدس می تواند به مدارج بالاتری از قوا دست یازد؛ قوه ای که در نوع کمالی آن قوه قدسیه نامیده می شود. ملاصدرا شدت در حدس و قوه قدسیه را علاوه بر نفس شریف انبیاء علیهم السلام برای مفسران غیر نبی -به شرط مواظبت از نفس و رفع موانع و حجاب های نفسانی و اشتعال کبریت نفس به انوار ملکوتی- نیز قائل است. وی تفسیر خود را محصول چنین فرآیندی و فیوضات ربانی بر قلب خودش می داند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 111
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نسبت کمال عقلانی (اتحاد با عقل فعال) با کمالات اخلاقی از نظر ملاصدرا
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، عظیمه پورافغان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
سعادت
,
عقل عملی
,
کمال عقلی
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
اتصال نفس به عقل فعال ,
اتحاد عاقل و معقول ,
غایت آدمی ,
غایت خلقت ,
معقول ثانی ,
عقل هیولانی ,
حقیقت علم ,
انواع ادراک ,
وجودی بودن کمال ,
رابطه لذت و کمال ,
تکامل ادراک ,
وجودی بودن علم ,
تجرد ادراکات ,
بساطت عقل فعال ,
برتری کمال عقلی بر کمال حسی ,
هدف اصلی عبادات ,
صفای قلب ,
ادراک از دیدگاه ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
نقش علم و عمل در رسیدن انسان به کمال و سعادت حقیقی، ازجمله مباحث قابل تأمل است که در نظام فکری ملاصدرا جایگاه ویژه ای دارد. عبارات صدرالمتألهین، نشان می دهد که غایت آفرینش، وصول انسان به مرحله کمال عقلانی و مرتبه عقل مستفاد است که اتحاد با عقل فعال را در بر دارد و عقل عملی ممد و زمینه ساز آن است. در حالی که با تعمق در مجموعه نظام تفکر صدرایی و با نگرش به مبانی ایشان، به نظر می رسد این دو یک هویت واحده هستند که نفس انسان در حرکت جوهری، به طی مراحل آن ها، متناظر با یک دیگر می پردازد به گونه ای که به تلازم و اتحاد معرفت و فضیلت می توان اذعان کرد. در مجموع، اهمیت و ارتباط دو سویه هر کدام از دو جنبه غیر قابل انکار است و هیچ یک به تنهایی قادر به ایصال انسان به سعادت حقیقی نیستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 57
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
منظور از اینکه عقل اول بر فلک نهم منطبق است، چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل اول
,
افلاک
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
نظریه افلاک جسمانی
,
فلک نهم
کلیدواژههای فرعی :
عقل فعال ,
نجوم ,
عالم عقل ,
علم فلک ,
علم هیئت ,
افلاک مجسمه ,
افلاک جسمانی ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فناناپذیری نفس از دیدگاه ابن میمون
نویسنده:
رضا گندمی نصرآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کتاب مقدس (عهدین)
,
قیامت
,
فناناپذیری نفس
,
جهان آینده
,
ارسطو
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
,
فلسفه مشاء
,
ابنمیمون
کلیدواژههای فرعی :
عقل فعال ,
معاد جسمانی ,
معاد روحانی ,
زندگی پس از مرگ ,
تورات شفاهی ,
فیلون اسکندرانی ,
سنت خاخامی ,
سعادت اخروی ,
مسیح موعود ,
تقرب به خدا ,
رستاخیز در کتاب مقدس ,
حقیقت بهشت و دوزخ ,
عقل منفعل ,
اسکندر افرودیسی ,
ماهیت ثواب و عقاب ,
رستاخیز نیکوکاران ,
کمالات انسان ,
امکان عقلی معاد ,
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
ابن میمون میان رستاخیز و جهان آینده تفاوت قائل شده است. او رستاخیز مردگان را مربوط به عصر مسیحایی و فناناپذیری نفس را مربوط به جهان آینده می داند. ابن میمون فناناپذیری نفس را با رشد و بالندگی عقلانی نفس در این دنیا گره زده و معتقد است جاودانگی نفس تنها از آنِ کسانی است که در این دنیا از موهبت عقل بهره برده باشند. بر این اساس، او دیدگاهی متفاوت درباره بسیاری از باورهای فرجام شناسانه به دست داده است. از باب نمونه، او معتقد است بهشت و جهنم و به طورکلی ثواب و عقاب متناسب با فهم عامه مردم در قالب تعابیری توصیف شده اند که لذتهای دنیایی را تداعی می کنند؛ در حالیکه بهشت و جهنم اکنون و اینجاست. پرسش مهمی که در این مقاله به دنبال یافتن پاسخ آن هستیم این است که آیا منبع الهام او در این نظریه کتاب مقدس و سنت یهودی بوده، یا اینکه او تحت تأثیر تعالیم فلسفه یونانی، به ویژه فلسفه ارسطو و نیز ارسطوییان مسلمان نظیر ابونصر فارابی، ابن باجه و ابن رشد به این دیدگاه رسیده است؟
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 157 تا 175
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پیوستگی نبوت و سیاست در فلسفه سیاسی ابن سینا
نویسنده:
مسعود اخوان کاظمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نبوت
,
سیاست
,
عنایت الهی
,
فلسفه سیاسی
,
نبوت
,
تعلیم آموزه های دینی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه بوعلی
,
اصطلاحنامه فلسفه سیاسی (در اندیشه اسلامی)
کلیدواژههای فرعی :
عقل فعال ,
عقل قدسی ,
مدنیت بالطبع ,
اهل بغی ,
شرایط حاکم ,
رابطه دین و سیاست ,
حقیقت وحی ,
فلسفه سیاسی ابن سینا ,
آرمانشهر اسلامی ,
انسان شناسی ابن سینا ,
تفاوت انسان ها ,
بعد اجتماعی انسان ,
طبقات ,
اخلاق اهل مدینه ,
مراتب عقلانی انسان ها ,
مقام نبوت در عالم ,
ابعاد برتری نبی ,
مقام تشریع قوانین ,
رهبری سیاسی انبیا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از دیرباز اندیشمندان و متفکران مسلمان تحت تأثیر شرایط و گرایش های مختلف، تفاسیر متفاوت و متنوعی را در تبیین و تشریح پیوند میان دین و سیاست عرضه نموده اند؛ از جمله این متفکران و فلاسفه مسلمان می توان به ابن سینا اشاره نمود. بوعلی ضمن حضور در عرصه های سیاست عملی، تلاش نمود با استفاده از منابع و آموزه های دینی و بر مبنای فلسفه سینایی خود، پیوند میان نبوت و سیاست و ضرورت آن را تبیین نماید. مدعای این مقاله آن است که ابن سینا فیلسوفی است که در منظومه فلسفی خود، به مناسبت بحث از پیامبر و مقام والای وی در راهبری و هدایت انسانها به سوی سعادت، و در راستای سخن از انسان و ضرورت مدیریت زندگی مدنی وی، فلسفه سیاسی خویش را بر پایه اثبات ارتباطی وثیق بین نبوت و سیاست ارائه نموده است. وی با اعتقاد به نقش محوری نبی در مرکزیت شریعت و راهبری انسانها به سوی خیر اعلا و سعادت نهایی، نبوت را عنایتی الهی برای سامان بخشیدن به جامعه انسانی از طریق رهبری و هدایت انسان کاملی معرفی می کند که حلقه اتصال عالم انسانی با ماوراء الطبیعه است. وی با اعتقاد به ضرورت استمرار و محوریت شریعت در اداره امور مجتمع انسانی، معتقد است که با ارتحال پیامبر و ختم نبوت، شریعت مرجعیت خود را در مدیریت اجتماعی از دست نمی دهد. از این رو با طرح بحث خلیفه و امام به عنوان جانشین نبی در رهبری و زعامت دینی و سیاسی جامعه، همچنان بر محوریت و مرکزیت دین و رهبران الهی در امر هدایت انسانها و جوامع بشری تأکید می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 163 تا 181
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چیستی عقل؛ بررسی تطبیقی عقل فلسفی و دینی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
متن
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
عقل و شرع
,
عقل نظری
,
عقل عملی
,
عقل مستفاد
,
عقل بالفعل
,
محدثین
,
عقل بالملکه
,
عقل نظری و عقل عملی
چکیده :
این مقاله در بیان ماهیّت عقل و چیستی ادارکات آن به رشته تحریر در آمده و در صدد بررسی معانی عقل و مفاهیم پیرامون آن است. مباحث با در نظر گرفتن دیدگاه محدّثین، متکلّمین، حکما و اهل معرفت بررسی میگردد و در میانه بحث، سخن از اشتراکات لفظی عقل و مراد هر یک از صاحبان علوم و فنون به میان میآید که میتواند برای تبیین محلّ نزاع در مناظرهها و مباحثهها، سودمند باشد؛ مناظرهها و تبادل اندیشههایی که گاه با بکارگیری لفظ مشترک و پردازش مشتبه آن، مولّد فاصلههای فکری میگردد. در ادامه به جایگاه عقل و رتبه آن در میان سایر ادراکات پرداخته، تا تمایز حقیقی عقل با سایر ادارکات به وضوح روشن شود و کنکاش در تعامل عقل و شرع، جای خود را باز یابد. از این رو لازم است خواننده محترم از اصطلاحات و مباحث هر یک از علوم مذکور تا حدّ لازم بهره مند باشد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
طریق شناخت عالم غیب از نظر ملاصدرا و علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، پروین ایران پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
عالم غیب
,
ادراک (معرفت شناسی)
,
شناخت شهودی
,
ادراک
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
,
درباره علامه طباطبایی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
عالم غیب نشئه ماورای ماده است که نیل به حقایق آن، در تحقق کمال انسانی نقش بسیار مهم و ارزندهیی دارد، لذا ایمان به آن وجهه» دعوت تمام ادیان توحیدی، خصوصاً اسلام میباشد. از آنجا که ایمان به غیب بدون شناخت آن امکانپذیر نیست، لذا بحث از شناخت نشئه غیب بسیار مهم و ضروری است و هدف این مقاله آنست که راه شناخت حقایق عالم غیب از نظر ملاصدرا و علامه طباطبایی که از بزرگترین اسلام شناسان شیعیند، مورد بررسی قرار گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فرایند وحی و معجزه در نفس شناسی ابن سینا
نویسنده:
احمد بهشتی، حمیدرضا خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معجزه
,
عقل فعال
,
نبوت
,
معجزات
,
وحی
,
معرفت وحیانی
,
تکامل نفس نبی
,
نگارگری خیال
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه بوعلی
کلیدواژههای فرعی :
اتصال نفس به عقل فعال ,
عقل مستفاد ,
وحی از پس حجاب ,
وحی و تخیل پیامبر ,
مراتب عقل نظری ,
رابطه نفس و قوای آن ,
عقل استنباطی ,
ادراک کلیات ,
وحی ,
مکالمه الهی ,
فاعل حقیقی افعال ,
فاعلیت مباشر نفس ,
معقول الذوات ,
محسوس الذوات ,
تفسیر فلسفی وحی ,
تمثل وحی معقول ,
تمایز سحر از معجزه ,
ادراک کلیات ,
چیستی وحی (کلام) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
بنیادین بودن تبیین ابن سینا بهمنزلهی مبناییترین رهیافت فلسفی به فرایند وحی، که بیشترین بازخوردها و تأثیرات را در سایر متفکران بعد از خود تا به امروز داشته است، ضرورت نگارش مقالهی حاضر به حساب میآید. ابن سینا بیان میدارد که نفس ناطقه وجه امتیاز انسان از سایر موجودات است. نفس ناطقه وی را بر درک کلیات و حقایق عقلی توانا میسازد، بنابراین هنگامی که مسألهی وحی را به مثابهی نوعی معرفت مد نظر قرار میدهد به ناچار میبایست تبیین کند که نفس چگونه از طریق قوای خویش به معرفت وحیانی نائل میگردد. وی مدعی است وحی صرف نزول فرشته یا مکالمهی الاهی با پیامبر نیست، بلکه حاصل تکامل و تعالی نفس نبوی به عالم قدسی است، بدینسان که نخست قوهی نظری تکاملیافتهی نفس نبوی است که قادر به اتصال با عقل فعال (روح القدس) و ادراک معانی کلی میشود و سپس قوهی خیال وی از چنین قدرتی برخوردار است که میتواند اصول کلی را با حفظ اصل وجود و سنخیت و تناسب آن، به صورت خیالی و حسی تنزل داده و در نتیجه کلام خدا را بشنود و فرشتگان الاهی را ببیند. مسألهی دیگری که ابنسینا در این زمینه به تحلیل آن میپردازد معجزه است. معجزه از نظر ابنسینا محدود به افعال خارق عادت انبیا نیست. از نظر او، اصل وحی نیز خود نوعی معجزه است، بنابراین معجزه یکی از اجزا و عناصر مبحث نبوت است که قابلیت تحلیل فلسفی دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 15 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ملاصدرا و ادراک کلیات
نویسنده:
سید علی علم الهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
مثل
,
عقل فعال
,
رب النوع
,
حس
,
ذهن
,
ادراک (معرفت شناسی)
,
تجرید
,
ادراک
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
این مقاله ثابت میکند ملاصدرا با نفی تطابق ذهن و عین و نفی نظریه تجرید صور حسی و خیالی جهت حصول به صور معقول کلی، تبیین جدیدی را پیرامون کلّیّت مفاهیم عقلی ارائه نموده و بر همین اساس فرایند جدیدی را نیز برای نحوه ادراک کلیات ارائه میکند. از نظر ملاصدرا کلیت یک مفهوم عقلی یعنی آنکه اولاً، قابل صدق بر کثیرین باشد و ثانیاً آنکه مشترک میان اذهان متعدد انسانی باشد و مباحث ناظر بر مثل و اتحاد ذهن با آنها تنها ابزاری هستند که میتوانند این امکان را فراهم نمایند. پس دو عامل مهم و اساسی در ادراک کلیات از نظر ملاصدرا مثل و عقل فعّال هستند و ذهن در این میان صرفاً نقشی انفعالی دارد. از این رهگذر در این مقاله جایگاه معرفتشناختی ایندو در دیدگاه ملاصدرا تبیین میشود و فرایند ادراک کلیات از نگاه وی نیز مشخص میگردد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
تعداد رکورد ها : 55
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید