جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 703
اسلام و توسعه اقتصادى
نویسنده:
غلامرضا صدیق اورعى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف اين نوشتار بيان ارتباط «اقدام به فرآيندهای منجر به توسعه اقتصادی بر اساس تعاليم دين اسلام» است. در این راستا در ابتدا توسعه اقتصادی و فرآيند های منجر به آن تعريف می گردد و سپس اقدام به آنها از ديدگاه تعاليم اسلام مورد دقت قرار می گيرد.
تحلیل نظری نقش دولت اسلامی در قبال زکات
نویسنده:
محمدمهدی عسگری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
فرضیه این تحقیق آن است که زکات، متعلق به حاکم اسلامی است. پس از زمان حضرت رسول(ص) و امیر مؤمنان(ع)، متولی امر زکات ائمه(ع) بودند که به دلیل نداشتن حکومت، زکات می‌بایستی با اجازه آنها ادا می‌شد. در زمان غیبت، فقیه مأمون از امامیه از باب نیابت عامه، متصدی این مسند است. در فقه شیعه. دو نظریه اساسی به چشم می‌خورد: 1. وجوب ادای زکات به پیامبر(ص)، امام(ع)، نواب امام و فقهای مأمون: شیخ مفید، ابوالصلاح، شیخ طوسی در تهذیب، صاحب دعائم الاسلام، صاحب جواهر و آقای منتظری بر این نظرند. 2. جواز تولی فرد در زمان غیبت: شیخ در خلاف، محقق، علامه و شیخ انصاری از طرفداران این نظریه‌اند. در فقه اهل سنت نیز دو نظریه عمده وجود دارد: 1. وجوب پرداخت زکات اموال ظاهری به امام: حنفیه، شافعیه و ابوعبید بر این نظرند. 2. وجوب به طور مطلق(اموال ظاهری و باطنی): مالکیه، شعبی، ابورزین، فخر‌رازی، کمال‌الدین همام، قرضاوی و نیز زیدیه بر این رأیند. با استعانت از آیه تشریع زکات، سیره عملی حضرت رسول(ص) و امیر مؤمنان(ع)، دلایل مربوط به نیابت عامه فقهای جامع‌الشرایط در عصر غیبت، وجود اصناف «عاملین علیها» و «مؤلفه قلوبهم» در مصارف زکات و برخی روایات، نظریه منتخب عبارت از وجوب تولی زکات، به وسیله فقیه جامع‌الشرائط خواهد بود. در این مقاله با ارائه آیات و روایات مورد استناد در نظریات فوق‌الذکر و نیز بیان فشرده‌ای از آرای فقهای شیعه و اهل سنت، نظریه منتخب در قالب نتیجه‌گیری ارائه می‌شود.
صفحات :
از صفحه 93 تا 118
نگاهى به مساله پیشگویی هاى قرآنی - 1
نویسنده:
محمدحسین شفیعى دارابى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
از جمله موضوعاتی كه می بايست در مبحث «قرآن شناسی» و به خصوص در جهت اثبات «معجزه» بودن اين آخرين و برترين كتاب آسمانی به عنوان ذكر مصداقی از اعجاز اين ثقل اكبر و وديعه بزرگ نبوی مورد توجه، و تحليل و ارزيابی عميق قرار گيرد، «پيشگوييهای قرآنی» است. بی ترديد اين بحث همانند ديگر مباحث قرآنی در برگيرنده مطالب فراوان و سخنهای بی شمار و پر اهميتی است كه در اين نوشتار تنها به ذكر و بررسی مهمترين آنها ذیل این موضوعات پرداخته می شود: مفهوم پیشگویی، تفاوت پیشگویی با پیش بینی و آینده نگری، عشق بشر به پیش گویی، امکان پیشگویی، دیدگاه فلاسفه در مورد پیشگویی.
مقارنة الآراء الکلامية للشّيخين الّصدوق و المفيد في کتاب اعتقادات الامامية وتصحيح الاعتقاد
نویسنده:
‫فاضل الجابري‌الموسوي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫اين پايان نامه، ديدگاه‌هاي کلامي شيخ صدوق( در کتاب الاعتقاد الاماميه و نظريّات کلامي شيخ مفيد در کتاب تصحيح الاعتقاد را که در ردّ کتاب نخست نگاشته شده، با يکديگر مقايسه مي‌کند و اختلاف نظريّات کلامي اين دو عالِم بزرگ شيعه و روش شناسي مباحث کلامي توسّط آنان را با يکديگر تطبيق مي‌دهد. نويسنده معتقد است ديدگاه‌هاي کلامي شيخ صدوق در کتاب اعتقادات الاماميه جنبه‌اي نَقلي و اخباريگري دارد، در حالي که انديشه هاي کلامي شيخ مفيد در کتاب تصحيح الاعتقاد که ردّ ديدگاه‌هاي کلامي شيخ صدوق محسوب مي‌شود، جنبه‌اي عقلي دارد. وي در عين حال معتقد است اختلاف نظر کلامي آنان در غالب موارد قابل جمع بوده و به راحتي مي‌توان ابهام آن ها را رفع نمود. پژوهش حاضر در چهار فصل تنظيم شده است. نويسنده در فصل نخست کلّياتي در ضرورت بحث از مسايل اعتقادي و فرضيه‌هاي مختلف تحقيق حاضر را بررسي مي‌کند. وي در فصل دوم به تبيين احوال، زندگاني، شخصيت علمي، تأليفات، نگرش‌هاي اعتقادي و کلامي شيخ مفيد و شيخ صدوق مي‌پردازد و ضمن معرّفي نمونه‌هايي از آثار مهّم آن ها، روش بحث در مسايل ديني خصوصاً اعتقادي توسّط آنان و اوضاع سياسي، فرهنگي، اجتماعي و علمي عصر آن دو را شرح مي‌دهد. در فصل سوم با اشاره به مباحث مقدّماتي در زمينه مسايل اعتقادي شيعه اماميه و ضمن بيان معناي عقيده از منظر عقلي و نَقلي، نقش آن در زندگي بشر از لِحاظ فکري و اجتماعي، اخلاقي و عرفاني و نيز مبحث اجتهاد و تقليد در عقيده را بررسي مي‌کند. در فصل چهارم و اصلي‌ترين قسمت کتاب نويسنده به مقايسه آراي کلامي شيخ صدوق در کتاب عقايد الاماميه و نظريّات کلامي شيخ مفيد در کتاب تصحيح الاعتقاد پرداخته و اختلاف نظرهاي آنان در برخي تفاسير و تأويلات انجام شده در آيات قرآن کريم، صفات و ذات خداوند، افعال خدا و افعال بندگان، جبر و تفويض، قضا و قَدَر، هدايت فطري بشر، بداء، نَفس و روح انسان‌ها، حقيقت مرگ، مفهوم نزول قرآن در شب قدر، عصمت، غُلات و مفوّضه، سبب وفات ائمّه( تقيه و موارد جواز و عدم جواز آن را به صورت مبسوط شرح مي‌دهد.
بررسي تطبيقي آراي کلامي شيخ مفيد و علاّمه حلّي
نویسنده:
خداداد عظيمي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫اين پژوهش با رويکردي تطبيقي، ديدگاه‌هاي علامه حلي و شيخ مفيد در مسايل مهم اعتقادي، مانند توحيد، نبوت، امامت و معاد را مقايسه و روش‌هاي هر يک از اين دو متکلم و عالم بزرگ جهان تشيع در زمينه انديشه‌هاي کلامي شيعه اماميه را تبيين مي‌کند. نويسنده در قالب شش فصل به مقايسه ديدگاه‌هاي اين دو متکلم بزرگ پرداخته و آراي آنان را در مقوله اصول دينِ مورد اتفاق اماميه بحث و بررسي کرده است. وي در فصل اول به طرح کليات فرضيه‌هاي تحقيق، روش تحقيق، پرسش هاي اصلي و فرعي تحقيق و... پرداخته و فرضيه تحقيق را مبني بر اين که: هر يک از اين دو متکلم به طور مستقل به مباحث کلامي و ادله آن ها پرداخته و از کسي در اين زمينه تقليد نکرده‌اند، تبيين مي‌کند. در فصل دوم به صورتي اجمالي زندگاني و شخصيت علمي شيخ مفيد و علامه حلي مطالعه گرديده و آثار علمي آنان به ويژه در عرصه کلام اماميه معرفي شده است. در فصل سوم ضرورت شناخت خداوند، اثبات وجود خدا و صفات او به صورت تطبيقي در نظريات کلامي شيخ مفيد و علامه حلي منعکس مي‌شود. در فصل چهارم آراي شيخ مفيد و علامه حلي درباره نبوت و عصمت پيامبران، ضرورت نبوت انبيا و بعثت آنان، مفهوم و کارکردهاي وحي، ضرورت عصمت انبيا از منظر عقل و قرآن، تعريف نبي و فوايد بعثت انبيا تبيين گرديده است. فصل پنجم به مقايسه آراي اين دو متکلم بزرگ در مقوله امامت، تعريف امام، ويژگي‌هاي امام، ضرورت وجود امام، نصب الهي امام(، ضرورت افضليت و برتري همه جانبه امام( بر ديگران، اثبات تعيين امام علي( و اثبات امامت آن از جهت عقل و نقل اختصاص دارد. در فصل ششم و پاياني از اين نوشتار، ديدگاه‌هاي شيخ مفيد و علامه حلي در اثبات معاد و ادله عقلي و نقلي مبتني بر آن، اثبات معاد جسماني، اعاده معدوم و شبهه هاي مربوط به آن، وجوب توبه، شفاعت، صراط، ميزان، بهشت، جهنم، حساب، ميزان و... ساير مباحث مربوط به آخرت و قيامت، بررسي و مقايسه شده است.
بررسي تطبيقي ديدگاه شيخ مفيد، علاّمه حلّي و ابن تيميه درباره عصمت ائمه
نویسنده:
‫موسي رضايي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫نوشتار حاضر به مقايسه ديدگاه‌هاي علامه حلي، شيخ مفيد و ابن تيميه درباره عصمت ائمه( پرداخته، ادله عقلي و نقلي شيخ مفيد و علامه حلّي در مقوله اثبات و دليل هاي ابن تيميه در انکار عصمت ائمه و شبهه هاي وي را در اين زمينه ارائه مي‌کند. نويسنده در قالب چهار فصل اختلاف نظريات اين سه تن را که ناشي از اختلاف آنان در مباني کلامي است، مطرح کرده و نوع نگرش آن ها را به مقوله امامت و ويژگي‌هاي امام بررسي کرده است. در فصل اول نخست به تشريح مفهوم واژگان کليدي پژوهش، مانند معناي عصمت و امام در لغت و اصطلاح، معناي آن نزد علامه حلي، شيخ مفيد و ابن تيميه، معناي جبر، اختيار، موهبت و اکتساب پرداخته شده، سپس با بررسي حيات فکري، سياسي و اجتماعي شيخ مفيد و علامه حلي، و مروري بر حيات سياسي، اجتماعي و فرهنگي ابن تيميه و جايگاه امامت در مذهب شيعه و اهل سنت صورت مي‌پردازد. نگارنده آن گاه جايگاه امامت از منظر شيخ مفيد، علامه حلي و ابن تيميه را با يکديگر مقايسه کرده و در فصل دوم تلقي و برداشت هر يک از آن ها از مفهوم عصمت، واژگان معادل عصمت، تفاوت عصمت و عدالت، و دروني يا بيروني بودن عصمت را تبيين مي‌سازد. او در فصل سوم به ادله عقلي و نقلي عصمت در آموزه‌هاي اسلامي و ضرورت وجود آن در پيامبران الهي و ائمه معصوم( اشاره کرده و با توجه به نوع نگرش ابن تيميه به نظام سياسي اسلام، ديدگاه‌هاي وي درباره انکار عصمت امامان و حتي پيامبران الهي را نيز منعکس مي‌کند. نويسنده در ادامه به ادله قرآني و روايي عصمت اهل بيت( با استناد به آيه تطهير، حديث ثقلين و حديث سفينه پرداخته و به اثبات عصمت امامان شيعه مي‌پردازد. در فصل چهارم مهم ترين شبهه هاي ابن تيميه و ساير مخالفان عصمت ائمه( نقل و سپس نقد گرديده است. اين شبهه ها در زمينه ناسازگاري عصمت با اختيار و پديدآوردن شبهه جبر، اکتسابي يا موهبتي بودن عصمت، مکانيزم عصمت، منافات داشتن عصمت با استغفار ائمه از سوي ابن تيميه وارد شده و جواب علامه حلي و شيخ مفيد به اين قبيل ايرادها بر اساس ادله قرآني و نقلي، بيان مي‌گردد.
معاد، کيفيت و ادله آن از ديدگاه شيخ مفيد، علامه حلي و فيض کاشاني
نویسنده:
‫عبدالعزيز صادقي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
‫آموزه‌هاي اسلامي با رويکردي غايت‌مدارانه نسبت به مسأله معاد، عالم آخرت را در پيوند و پيوستگي کامل با اين دنيا مي‌شمارد. بر اين اساس، در انديشه شيخ مفيد، علامه حلي و فيض کاشاني، به‌عنوان سه انديشمند مسلمان، معاد بر اساس برهان عدالت، برهان حکمت و قانون تکامل، امري ضروري به‌شمار مي‌رود. تنها از اين طريق است که انسان مي‌تواند به‌وسيله مرگ و معاد، دو مرحله ترقي و تکامل خود را به‌سوي آفريدگار طي نمايد، و در گرو اعمال اين جهاني خود، به سعادت يا شقاوت ابدي نائل شود. دلايل نقلي که اين سه انديشمند شيعي به آن‌ها استناد کرده‌اند شامل آيات قرآن و رواياتي است که هر کدام به نحوي به مسأله امکان، اثبات و ضرورت معاد پرداخته است. در اين راستا، بر اساس ديدگاه هر سه انديشمند مذکور، پس از مرگ، جهان ديگري براي بازگشت به‌سوي آفريدگار حکيم برپا خواهد شد؛ اما با اين تفاوت که از ديدگاه شيخ مفيد و فيض کاشاني، چنين بازگشتي روحاني و جسماني خواهد بود؛ بدين معنا که حقيقت و ماهيت انسان، روح مجرد از ماده است، که تعلق تدبيري به بدن دارد، و با مرگ بدن از بين نمي‌رود، بلکه سرانجام در قيامت اين روح به بدن خاکي بازگشته و با هم محشور مي‌شوند، تا نتيجه اعمال خود را ببينند. اما از نظر علامه حلي، حقيقت انسان نه روح مجرد بلکه اجزاي اصليه بدن است، که گرچه اين اجزا به‌وسيله مرگ معدوم مي‌شود، اما در رستاخيز همين اجزاي تشکيل‌دهنده حقيقت انسان، بار ديگر توسط علم، حکمت، و قدرت خداوند جمع، بازسازي و محشور مي‌شود. بنابر اين، علامه حلي فقط معتقد به معاد جسماني است، در صورتي که اعتقاد به معاد جسماني بدون معاد روحاني، بر خلاف ظاهر آيات قرآن و روايات بوده و با آن‌ها سازگاري ندارد.
ترابط لطف و فیض با تکلیف از دیدگاه امامیه و کاتولیک
نویسنده:
حسن دین پناه
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
رابطه لطف و فیض با تکلیف، از مباحث قابل تأمل در دو مذهب امامیه و مسیحیت کاتولیک است. هرچند دو اصل «لطف» در امامیه، و «فیض» در مسیحیت کاتولیک، در جهت دستیابى انسان ها به سعادت و رستگارى مطرح شده اند، اما در ارتباط با تکلیف، نتایج یکسانى نداشته و راه متفاوتى را طى کردند. مقاله حاضر به روش تطبیقى و با رویکرد اسنادى، درصدد است نشان دهد در کلام امامیه، عمل به تکلیف و شریعت، تحقق بخش موضوع قاعده لطف است، اما در الهیات کاتولیک، محوریت با اصلِ فیض است، و عمل به شریعت، بسیار کم رنگ است. در واقع، اصل ثابت موردنظر در قاعده لطف، مسئله تکلیف است و تحقق لطف الهى براى هدایت و راهنمایى به تکلیف است، اما رکن ثابتِ مورد نظر در آموزه فیض، خود فیض مسیح است که ظهور آن، الغاى تکلیف و شریعت انبیا را به همراه داشت. اعمال، احکام اخلاقى و آیین هاى صادر شده از سوى مسیح و کلیساى کاتولیک در واقع براى کسب فیض الهى مقرر شده اند.
صفحات :
از صفحه 77 تا 92
مفهوم و هویت شناسی وحی در ادیان ابراهیمی
نویسنده:
یحیی نورمحمدی نجف آبادی، محمدرضا نورمحمدی نجف آبادی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
وحی را یکی از ارکان مهم و امور مشترک در میان ادیان راستین، به ویژه ادیان ابراهیمی می توان به حساب آورد. در عین حال، شاهد اختلافات بسیار عمیقی در میان اندیشمندانِ این ادیان در رابطه با تعریف و تلقی آنها از وحی می باشیم. حتی در خود هریک از این ادیان، طیف های مختلف، دیدگاه های گوناگونی در این باره دارند. این مقاله به روش تحلیلی توصیفی پس از آنکه معنای لغوی وحی را بیان نموده، به تبیین و تعریف و بررسی نظریات مطرح شده از وحی در اسلام و یهودیت و مسیحیت پرداخته است. در اسلام، دیدگاه متکلمان و فیلسوفان مسلمان را بیان نموده ایم. در مسیحیت نیز دیدگاه های زبانی، غیرزبانی و دیدگاه وحی غیرزبانی درونی و تجربی را مورد توجه قرار داده ایم.
صفحات :
از صفحه 77 تا 88
آسیب شناسى پژوهش روبین درباره حضرت محمد صلى الله علیه و آله
نویسنده:
حسن رضایى هفتادر, مرتضى ولى زاده
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
شناخت دقیق آراء خاورشناسان درباره معارف اسلامى و نقد علمى دیدگاه هاى آنان، براى ما مسلمانان ضرورتى انکارناپذیر است. به همین منظور، مقاله حاضر، تلاش کرده تا به معرفى و آسیب شناسى پژوهش روبین درباره حضرت محمد صلى الله علیه و آله بپردازد. روش تحقیق در این پژوهش اسنادى و رویکرد آن، تحلیلى انتقادى است. اگرچه بررسى دیدگاه هاى روبین درباره آن حضرت مرکز توجه و تحلیل بوده، براى تکمیل این تحقیق در مواقع مورد نیاز، از دیدگاه هاى عالمان مسلمان استفاده شده است. پژوهش روبین، گویاى تتبع بسیار وى در منابع اسلامى است. برداشت نادرست روبین از برخى آیات قرآن، باعث شده تا وى اشتباهاتى در مورد برخى از مطالب مربوط به حضرت محمد صلى الله علیه و آله مرتکب گردد.
صفحات :
از صفحه 123 تا 134
  • تعداد رکورد ها : 703