جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این پایان نامه (( صله ارحام از دیدگاه آیات و روایات )) می باشد . با توجه به موضوع مذکور، در این پایان نامه سعی شده است مطالبی پیرامون معنا و مفهوم صله رحم، اهمیت صله رحم و آثار فردی و اجتماعی صله رحم مورد بحث و بررسی قرار گیرد . در این جا لازم است به ومعرفی و شرح فصلها و بخشهای پایان نامه پرداخته شود که عبارتند از : فصل اول : این فصل که ضمن طرح پرسشهای ذیل مساله بودن موضوع و اهمیت آن از جهت اخلاقی و اجتماعی تحلیل شده است : 1- معنا و مفهوم صله رحم در قرآن چیست ؟ 2- صله رحم چه اهمیتی در آیات و روایات دارد ؟ 3 - صله رحم چه اثرات فردی و اجتماعی در زندگی دنیوی انسان دارد ؟ 4- صله رحم چه اثراتی را برروی زندگی اخروی انسان دارد ؟ 5- قطع رحم چه پیامدهایی را به دنبال دارد ؟ درفصل دوم تعدادی از متون تحقیقاتی مرتبط با موضوع از قبیل : کتاب صله ارحام در اسلام (( اثر شیخ محمود ارگانی حائری )) کتاب صله رحم و اخلاق در خانواده (( اثر سید کاظم صدر السادات دزفولی )) کتاب وظایف ما در ماه مبارک رمضان (( اثر سید حسین شیخ الاسلامی )) کتاب گناهان کبیره (( اثر حاج سید عبد الحسین دستغیب )) کتاب عدل الهی (( اثر استاد مرتضی مطهری )) با عنوان پیشینه ی بحث مورد بررسی قرار گرفته است . فصل سوم : با توجه به ماهیت و اهداف موضوع روش تحقیق توصیفی تحلیلی برای موضوع انتخاب گردیده است . فصل چهارم : در این فصل به تجزیه و تحلیل یافته ها پرداخته می شود که این فصل خود شامل: بخش اول :تعریف واژگان صله و رحم و قطع بخش دوم : اهمیت صله رحم در آیات و روایات بخش سوم : آثار صله رحم و پیامد های قطع رحم شش بخش چهارم : مصادیق صله رحم فصل پنجم : پس از بحث و بررسی موضوع نتایج ذیل حاصل گردید : 1- صله در مورد پدیده های عینی و حقیقی به معنای اتصال و پیوستگی خارجی است و در مقولات معنوی هم چون رحم ب عمل و رفتار که قرابت و پیوند میان افراد را ایجاد می کند یا تحکیم می بخشد اطلاق می گردد . 2- رحم در لغت به عضوی خاصی از بدن زن که محل استقرار فرزند و کانون نشو و نمای طبیعی اوست اطلاق می گردد . 3- آثار فردی صله رحم عبارتند از : زیادت عمر ، زیادت مال ، سلامت بدن و آرامش روان و ... 4- آثار اجتماعی صله رحم افزایش محبت میان خویشان و اندوهناک شدن دشمنان می باشد و پیامدهای قطع رحم عبارتند از : تنها ماندن و عدم رشد . 5- برخی از مصادق صله رحم انفاق زبانی و انفاق قلبی و مالی می باشد محقق در انجام این پژوهش با محدودیت های چو تکراری بودن مطالب روبه رو بوده است و پیشنهاد می شود در این زمنیه به ابعاد دیگر صله رحم که فراتر از آثار و پیامدهای آن باشد . پرداخته شود ..

نفی وجود زمان و قول به زمان موهوم، نظریه ای کلامی است که در فلسفه اسلامی به تفصیل مورد مناقشه و نقد واقع شده است. این کتاب در واقع عنوان پايان نامه دكتري بدوی بود كه طه حسين تعليقه‌ اي بر آن نوشت و در آن آمده است كه: «براي اولين بار يك فيلسوف مصري مي‌ بينم كه در آن مشكل مرگ را در فلسفه وجودي و در زمان وجودي به بحث گذاشته است.» بحث وجود زمان، بیش از آنکه محتاج استدلال و برهان باشد، نیازمند تصوری منقّح از «نحوه وجود زمان» است. درباره «نحوه وجود زمان» در فلسفه اسلامی دو نظریه وجود دارد. در هر دو نظریه زمان امری موجود، تدریجی الحدوث و الفناء، وجودی متشابک با عدم، صاحب حقیقتی ضعیف و بی قرار می باشد. پیش از حکمت متعالیه، زمان از معقولات اولی و مفاهیم ماهوی به شمار می آمد عرضِ لازم اجسام، عرض خارجی و محمول بالضمیمه بود، وجود رابطی داشت و محتاج موضوع بود. کم متصل غیر قار الذات به حساب می آمد و وجودی نقطه مانند داشت. این که زمان به چه وجودی موجود است، متوقف بر آشنایی با انحاء مختلف وجود است. از آنجا که در رایج ترین قول درباره زمان، آن را مقدار حرکت معرفی کرده اند، لذا اگر حرکت موجود نباشد، زمان نیز موجود نخواهد بود. نحوه وجود حرکت، بویژه حرکت قطعیه، تأثیر تعیین کننده بر نحوه وجود مقدار آن یعنی زمان خواهد داشت. از سوی دیگر بسیاری وجود زمان را به وجود «آن سیال» گره زده اند. اینکه «آن» چیست، چه اقسامی دارد؟ امری عدمی است یا وجودی؟ و بالأخره وجودش چه ارتباطی با وجود زمان دارد؟ می باید پاسخ داده شود تا نحوه وجود زمان تبیین شود. ابتدا تحت عنوان «الوجود بالزمان» در دو بخش به مطالب زیر پرداخته است: 1) الواقع و الامکان: در این بخش به وجود مطلق و عین، وجود نزد هگل، زمان نزد هگل، روح مطلق، نقد دیالکتیک هگل، معنای ذات و انواع آن، وجود لا یمکن پرداخته شده است. 2) الزمان الوجودی: در این بخش به اصول مذهب ارسطو از نظر ارخاطوس، زمان نزد افلاطون، نظریات ارسطو، زمان و نفس، وجود در زمان، افلاطون و نظرش درباره زمان، قیاس نظرات ارسطو و افلاطون، نظریه ایامبلیخوس، نظریه ابرقلس، نظریه زمان در یونان، نظریه دمیسقیوس، نظریه محدثین، نظریه اوغسطین و... سپس با عنوان «الوجود الناقص» به بررسی این مطالب پرداخته: 1) التناهی الخالق: شامل مقولات عاطفه (الالم، الحب، القلق، صله و ...)، مقولات اراده (الخطر، الطفره، الوجود منفصل، اللامعقول، اللاعلیه، مقوله التعالی و ..) در پایان نیز در دو باب اقامه منطق جدید علی اساس فکره التوتر و الزمان و الخلق را بررسی کرده است. 2) التاریخیة الکیفیة: که در آن الزمان و المنفصل، الذاکره و الزمان، التفرقه بین آنات الزمان، الامکان اسبق من الواقع، المقولات تعبر عن الآنات الزمانیه، الاشکالات و الاغالیط فی فکره السرمدیه و... را بررسی نموده است.

موضوع این پژوهش « صفات پسندیده انسان از منظر قرآن کریم » است . این پژوهش در صدد آن است تا با بررسی آیات قرآن کریم و سیر در منابع معتبر اسلامی به بحث و بررسی پیرامون صفات پسندیده انسان از منظر قرآن کریم بپردازد و به اهداف زیر دست پیدا نماید : ویژگی های خاص انسان از دیدگاه قرآن ، صفات پسندیده انسان در قرآن ، عوامل و موانع بروز صفات پسندیده از دیدگاه قرآن . روش این تحقیق با توجه به امکانات و ماهیت و اهداف ، روش توصیفی _ تحلیلی است محقق در این پژوهش به نتایج ذیل دست یافته است : انسان اشرف مخلوقات و تنها موجودی است که به خاطر ویژگی های منحصر به فردی از قبیل نیروی تعقل و اندیشه ، اختیار و انتخاب ، برخورداری از دو بعد مادی و معنوی ، دارا بودن کرامت ذاتی و اکتسابی ، دارا بودن ظرفیت علمی بالا و ... شایستگی مقام خلافت الهی را داراست که می تواند با بکارگیری از ویژگی های خدادادیش صفات حسنه را در خود به ظهور برساند که این صفات عبارتند از : اعتدال و میانه روی ، عفت ، عزت ، صبر ، توکل ، اخلاص ، عدالت ، وفای به عهد ، عفو و گذشت ، تقوا ، ایثار ، شجاعت ، کظم غیظ ، صدق ، احسان ، خوف و رجاء ، تواضع ، امانتداری ، شکر ، انفاق ، زهد و امانت داری ، وفای به عهد ، شجاعت ، کظم غیظ ، عفو و ایثار . فایده صفات و فضایل پسندیده رسیدن به سعادت و کمال حقیقی انسان است ، لذا بنابر اهمیت آن ها باید عوامل و موانعی که در بروز صفات نقش مهمی دارند شناخته گردند که مهم ترین عوامل بروز صفات عبارتند از : بکارگیری از نیروی تعقل و اختیار ، وراثت ، محیط ، ازدیاد معرفت ، داشتن هدف صحیح ، شناخت انسان کامل ، اعتدال ، تمرین های سخت ، تکرار ، سختیها و توبه . و مهم ترین موانع بروز صفات عبارتند از : جهل و نادانی ، غفلت و بی خبری ، ضعف ایمان و فقر مذهبی ، فقر و تنگدستی ، خودخواهی و تکبر . در پایان پیشنهاد می گردد که تحقیق جامعی پیرامون عوامل و موانع بروز صفات پسندیده در قرآن کریم صورت پذیرد .

این پروژه با عنوان صفات سلبیه خداوند می باشد که به بررسی صفاتی که از خدای متعال نفی شده پرداخته است. مطالبی که در این تحقیق بررسی شده اند به قرار زیر است: طرح تحقیق که عبارت است از: موضوع تحقیق، پیشینه تحقیق، ضرورت تحقیق، اهداف و کاربردهای تحقیق، سؤالات تحقیق، فرضیه های تحقیق و روش تحقیق می باشد. در فصل اول دیدگاه های مختلفی که درباره امکان شناخت صفات الهی وجود دارد، یعنی دیدگاه اهل تشبیه و دیدگاه تنزیه و فهم پذیری مورد بحث قرار گرفته که دیدگاه پسندیده در این باره دیدگاه تنزیه و فهم پذیری است که عقیده دارند که عقل انسان می تواند اوصاف خدا را باز شناسد و به بررسی آنها بپردازد. در ادامه راههای شناخت صفات الهی آورده شده که عبارتند از: راه عقل، راه فطرت، سیری در آفاق و انفس، کشف و شهود، قرآن و روایات که هر کدام از اینها می توانند گواهی در راه شناخت و دلیلی بر شناخت باشند. فصل دوم که با عنوان نفی شرک یکی از مهمترین صفات سلبی می باشد در آن مراد از نفی شرک، ادله های نفی شرک، زمینه های پیدایش شرک، پی آمدهای شرک بحث شده است. در فصل سوم که دیگر صفات سلبی خداوند است در آن صفات سلبی خداوند که عبارتند از: «نفی جسم بودن، نفی دویت، نفی مکان، عدم ترکیب و مرکب بودن، نفی حلول و خدا محتاج نیست که با دلایل عقلی و نقلی بررسی شده است. اما فصل آخر این تحقیق وارستگی خداوند است که در این بخش بعضی دیگر از صفاتی که خداوند نیز از آنها مبرا و پاک است مثلا فراموشی، ظلم و غفلت و ... آورده شده است.

تحقیقی است پیرامون اسما و صفات ثبوتیّه و سلبیه قرآن از منظر قرآن کریم. نویسنده در این رساله که در چهار فصل تهیه و تدوین یافته است، با اشاره به تقسیمات گوناگون در تبیین اسامی و صفات قرآن، تقسیم این اوصاف به ثبوتیّه و سلبیّه را بهترین و جامع ترین تقسیم ذکر می کند و 63 صفت ثبوتی و 10 صفت سلبی را ذکر می نماید. صفات مذکور اعمّ از صفات مفرد یا صفات مرکّب، و اعمّ از این که مختص قرآن باشد یا مشترک بین قرآن و خداوند باشد، می تواند افق های جدیدی از معارف قرآن و مباحث تربیتی را فراروی اصحاب تحقیق و سلوک باز نماید. نویسنده در تبیین اسما و صفات مذکوره به بررسی لغوی و تفسیری این اوصاف اشاره کرده است و با بررسی اقوال مفسّران به جمع بندی آن ها پرداخته است.

«صراط مستقیم» برای انسان که عمر کوتاهی دارد، نزدیک ترین و مناسب ترین راه برای رسیدن به مقصد و هدف به شمار می رود. دین، قرآن و امام، از مصادیق صراط مستقیم هستند. بنابراین اگر «صراط» نباشد، انسان در گمراهی و تاریکی جهالت گرفتار و تباه می شود. در این رساله پس از بیان کلیات موضوع، ویژگی های «صراط» مورد بررسی قرار گرفته است. امیر مؤمنان(علیه السلام) نمونه کامل وحدت سالک و صراط هستند. راهیان صراط همراه بهترین رفقا و مصاحبان اند و راهشان به طور کامل در امن و امان است. برتری اصحاب صراط به علم و دانش خدادادی است و آن ها علمی دارند که دیگران ندارند. پیروی از هوای نفس، استکبار، استنکاف، تقلید کورکورانه، همراهی با بدکاران، تبعیت از اکثریت، عصیان و طغیان از آفات و موانع صراط هستند که در این رساله به آن ها پرداخته شده است.

پایان نامه حاضر در ده فصل با این عناوین تنظیم و تدوین شده است: کلیاتی در باره معانی صراط در لغت و قرآن، انواع صراط شامل صراط تکوینی و تشریعی، عبودیت ماهیت صراط مستقیم تشریعی، مفهوم عبودیت، صراط مستقیم صراط اعتدال، صراط مستقیم در تفسیر المیزان، بررسی آیات صراط مستقیم در قرآن، مطالعه صراط مستقیم در روایات، مراتب تشکیکی صراط مستقیم، صراط مستقیم یا صراط های مستقیم. نویسنده در فصل اخیر ادله وحدت صراط مستقیم را بیان کرده و ادلّه تعدد آن را رد نموده است.

این پایان نامه مشتمل بر سه بخش با این مباحث است: بخش اول، کلیات: معنای لغوی صراط، معنای سبیل و تفاوت آن با صراط، معنای صراط مستقیم؛ بخش دوم، صراط مستقیم از دیدگاه قرآن: شامل تفسیر 42 آیه در این زمینه؛ بخش سوم، صراط مستقیم از دیدگاه حدیث: تفسیر صراط، تفسیر صراط مستقیم، بعضی از راه ها و عوامل روی آوردی بندگان به صراط مستقیم، بعضی از عوامل بازدارنده از صراط مستقیم

تحقیقی در بیان ویژگی های صراط مستقیم با تکیه بر آیات قرآن و روایات ذیل آیات است. پژوهش حاضر در سه فصل و نه بخش تدوین شده است. نویسنده در فصل اول با عنوان «زیر ساختارهای اعتقادی صراط مستقیم» به طرح مباحثی مانند اعجاز قرآن و جاودانگی و جهانی بودن اسلام و قرآن پرداخته است. وی در فصل بعدی «طراط مستقیم» را موضوع بحث قرار داده و واژه های مرتبط از قبیل سبیل، طریق، سلوک و عقبه را تبیین کرده، سپس صراط مفرد و صراط ترکیبی مانند صراط مستقیم یا صراط الله بررسی شده است. نویسنده در مورد «صراط» در آخرت نتیجه گرفته است که پُلی است بر فراز جهنم که در امتداد همان راه مستقیم در دنیاست و فقط رهروان حجت خدا می توانند به سلامت از آن عبور نمایند، در ادامة ادلة انحصار صراط مستقیم در اسلام را ذکر کرده است. فصل پایانی به «پلورالیسم دینی و هرمنوتیک» اختصاص یافته است که شامل مباحثی مانند: مفهوم و پیشینه پلورالیسم و منشاء پیدایش پلورالیسم است.

بررسی مبانی و قواعد تفسیری علامه طباطبایی با تأمل در مقدمه تفسیری و روش علمی او در متن المیزان است. در این رساله از دیدگاه علامه طباطبایی، مبانی مرتبط با قالب متن، در الهی بودن الفاظ و عبارات قرآن، الهی بودن چینش عبارات قرآن، الهی بودن یک قرائت، و اصالت متن موجود معرفی شده و مبانی مرتبط با معنا و مدلول مفردات عبارت از: خارج بودن خصوصیات مصادیق از موضوع له آنها، علوّ مصادیق مفردات قرآنی، تفاوت کاربرد برخی واژگان قرآنی با کاربردهای متعارف آن، متحول شدن معنای کلمات با گذر زمان، و تغییر و تحول در واژگان دخیل دانسته شده است. نویسنده همچنین مبانی مرتبط با معنا و مدلول گزاره ها را در علو معارف، پیوستگی معنایی، انسجام و هماهنگی معانی آیات، جامعیت، و جهانی بودن و جاودانگی بیان نموده و مبانی مرتبط با شیوه دلالت و بیان متن را در مؤلفه های: شیوه بیان، شیوایی بیان، استواری بیان، دقت و ظرافت بیان، و استقلال در بیان معرفی کرده و مبانی مرتبط با زبان متن را عبارت از: معناداری گزاره های قرآن، معرفت بخشی گزاره های قرآن، و تعیین معانی گزاره های قرآن دانسته است.