جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 34
اخلاق در فلسفه اشراق
نویسنده:
محمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها - دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
چنان‌که شهرت یافته، فلسفه اشراق فلسفه به رنگ عرفان است. اخلاق اشراقی نیز اخلاق عارفانه است و جهت‌گیری آن به‌گونه‌ای است که انسان را به مدد سلوک اخلاقی از تاریکی‌های طبیعت و تعلقات دنیوی و از غربت غریب خویش رهایی می‌دهد تا او را به وطن اصلی‌اش بازگرداند. شیخ اشراق برای دستیابی سالک به تزکیه نفس و تصفیه دل و توفیق به بصیرت حقیقی براساس مبانی انسان‌شناختی و جهان‌شناختی سترگ، دستورالعمل‌هایی را توصیه کرده است. این نوشتار درصدد تبیین معنا و مفهوم و نیز ماهیت و حقیقت اخلاق از نگاه فلسفه اشراق است و به مبانی انسان‌شناختی و جهان‌شناختی اخلاق اشراقی و سپس برنامه‌ها و دستورالعمل‌های اخلاقی اشراقی می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 23 تا 38
سهم انسان در ايجاد افعال(بررسى نظريه كسب)
نویسنده:
يزدان محمدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
انديشمندان اسلامى درباره سهم انسان در ايجاد افعالش، آراء متفاوتى ارائه داده اند. از متكلمان اسلامى، معتزله قايل به تفويض اند و جبريان اختيار انسان را نفى مى كنند، اما اشاعره نظريه «كسب» را ابداع كرده اند. در مقاله حاضر، با تحقيق در كتاب ها و مقالات كلامى، به انگيزه اشاعره براى بيان نظريه «كسب» و مهم ترين ادله عقلى و نقلى ايشان اشاره و عدم كفايت ادله شان اثبات شده است. همچنين تقريرات مختلف اشاعره از كسب، تبيين و نقد و بررسى گرديده است. اما افزون بر آنكه ادله اشاعره در اثبات مدعاى ايشان ناكافى است، تقريرهاى متعددشان از كسب نيز مفهوم صحيحى به دست نمى دهد. ازاين رو، نظريه «كسب» اسمى است بدون مسماى صحيح. در نتيجه، تلاش اشاعره براى مقابله با جبر به نتيجه نرسيد؛ زيرا بازگشت نظريه «كسب» به نظريه «جبر» است. ازاين رو، همه اشكالاتى كه متوجه جبريه است، بر كسبيه نيز وارد است، مگر برخى از اشاعره مانند جوينى و تفتازانى كه تقرير ايشان از كسب به نظريه اماميه (الامر بين الامرين) بازمى گردد.
توجه به اینکه هر موجودی ممکن است مگر خداوند که وجودش از خودش است و هر غیر واجبی را علتی است که تخطی معلول از آن محال است و هم چنین به این خاطر که اراده آدمی موجود است و گرنه منشا اثر نمی شد پس نتیجه می گیریم اراده انسان نیز با واسطه یا بی واسطه از طریق علل و معلول ها به خداوند می رسد و قابل تخطی نیست پس چگونه اختیار ممکن است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ : در صدر اسلام در خصوص افعال انسان دو مذهب مشهور وجود داشت گروهى از اين روى كه افعال انسان متعلق ارادۀ غير قابل تخلف خدا است، انسان را در افعال خود مجبور مى‌دانستند و ارزشى براى اختيار و ارادۀ انسان نمى‌ديدند، و گروهى انسان را در فعل خود مستقل بیشتر ...
این که گفته مى‏شود: "نیت اگر پاک باشد، کافى است و دیگر به اسبابى مثل ادعیه و زیارات نیازى نیست"؛ آیا صحیح است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
افعال ارادى و اختیارى انسان برخاسته از "نیت" او هستند. توضیح این که، انسان عاقل اول نسبت به فعل مقصود و مطلوب، علم پیدا مى‏کند و سپس مزایا و ثمرات مثبت و منفى آن را بررسى کرده و بعد نسبت به اقدام (اگر براى او نافع یا مطابق میلش باشد) یا ترک آن (اگر ب بیشتر ...
درّة الفاخرة فی تحقیق مذاهب الصوفیة و المتکلمین و الحکماء المتقدمین
نویسنده:
عبدالرحمن بن احمد جامی؛ محققان: بدیع الملک بن امامقلی عمادالدوله، نیکلاس هیر، علی موسوی بهبهانی؛ ناظران: مهدی محقق: چارلز آدامز؛ شارح: عبدالغفور لاری
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه مطالعات اسلامی دانشگاه تهران - دانشگاه مک گیل: مرکز بین المللی گفتگوی تمدنها,
چکیده :
«الدرة الفاخرة فی تحقیق مذهب الصوفیة و المتکلمین و الحکماء المتقدمین»، به زبان عربى، نوشته نور الدین عبدالرحمن جامى صوفى، شاعر و ادیب شهیر قرن نهم هجرى، اثرى است که نویسنده در آن به محاکمه میان متکلمان و متصوفان و فلاسفه مى‏ پردازد. کتاب، بدون آنکه داراى باب‏ بندى و فصل‏ بندى خاصى باشد، یازده مسئله را مطرح مى ‏کند که همه آنها مدت چند قرن محل نزاع میان متکلمان و فیلسوفان و عرفاء بوده است. مسائل مطرح شده، به ترتیبى که در کتاب آمده، به قرار زیر است: 1. مفهوم وجود خدا و نسبت آن به ذات او، بدین معنا که آیا وجود حق عین ذات اوست یا زاید بر آن است؟ 2. وحدت خدا و ضرورت اثبات آن 3. ماهیت صفات خدا و ارتباط آنها با ذات او، بدین معنا که آیا صفات خدا عین ذات اوست یا زاید بر آن است؟ 4. ماهیت علم خدا و مسئله نسبت دادن علم به خدا، بدان صورت که معارض با یگانگى یا واجب الوجودى او نباشد؛ 5. علم خدا به جزئیات و مسائلى که از نسبت دادن این‏گونه علم به خدا لازم مى‏ آید؛ 6. ماهیت اراده خدا و اینکه آیا اراده، صفتى متمایز از علم اوست یا چنین نیست؟ 7. ماهیت قدرت خدا و مسئله وابسته به آنکه خدا، فاعل مختار است یا چنین نیست؟ 8. مسئله ازلى بودن عالم یا آغاز داشتن آن و بحث در اینکه آیا عالم قدیم مى ‏تواند از فاعل مختار نتیجه شود یا نه؟ 9. ماهیت کلام خدا و مسئله قدیم بودن یا مخلوق بودن قرآن 10. افعال اختیارى بندگان و اینکه انجام گرفتن آنها به قدرت خداى تعالى است؛ 11. صدور عالم از خدا و بحث در مسئله امکان صدور معلول ‏هاى مختلف از علت واحد. جامى، در مورد هر یک از این مسائل نخست، مذاهب متقابل متکلمان و فیلسوفان و سپس مذهب متصوفه را بیان مى‏ کند، ولى مذهب صوفیه را تنها به‏ صورت مذهب معقولى در مقابل مذاهب کلامى یا فلسفى نمایش نمى ‏دهد، بلکه آشکارا آن را به ‏صورت مذهب برترى معرفى مى ‏کند، خواه بدان باشد که وى نظرهاى متقابل کلامى و فلسفى را در مورد مسئله واحد با هم سازش مى ‏دهد و خواه بدان که وى از مسائلى که لزوما از مذاهب مورد قبول متکلمان یا فیلسوفان نتیجه می ‏شود، اجتناب مى‏ ورزد؛
رویکرد کلامی و فلسفی خیر و شر
نویسنده:
حسن امینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
رویکرد اشاعره نسبت ‌به مسأله شرور، نیست­انگارانه و رویکرد متکلمان معتزلی شیعی پیش از خواجه‌نصیر، هستی­انگارانه بوده است؛ اما پس از وی، دیدگاه آنان متفاوت بوده است. از میان فیلسوفان، فارابی نخستین کسی است که به این مسأله پرداخته، میان شرور طبیعی و ارادی تفاوت گذاشته است. پس از او ابن‌سینا با نگاه نیستی­انگارانه به صورت مفصل با تشقیق شقوق و بیان احکام هر‌ کدام به صورت جداگانه به این مسأله پرداخته است. بعد از وی، بیشتر فیلسوفان متأثر از وی بوده‌اند؛ البته ملا‌صدرا در مفاتیح‌الغیب، دیدگاه نیستی­انگارانه فیلسوفان را به چالش کشیده، دیدگاه عرفا را برگزیده است.
صفحات :
از صفحه 53 تا 87
بین علم الهی نسبت به اعمال و پیشامدهایی که در آینده برای انسان روی می‌دهد و اختیار انسان را چگونه باید جمع کرد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
ابتدا براي اينكه شبهه را خوب تقرير كنيم، مي‌توانيم اينگونه آن را مطرح كنيم كه يكي از انگيزه‌هايي كه اشاعره را به عقيدة جبر سوق داده است مسئله علم گسترده و پيشين خداست كه بر تمامي موجودات جهان و از آن جمله افعال و رفتار آدمي احاطه دارد. چنين علمي از ن بیشتر ...
از آن‌جا که خداوند فیاض مطلق است، چرا انسان‌ها از همان اول در بهشت آفریده نشده‌اند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
خلقت انسان ها و تمام موجودات به گونه ای پی ریزی شده است که هدف خاص را به دنبال دارد. خداوند در قرآن می فرماید: «خلق الله السماوات و الارض بالحق»[1]؛ خداوند آسمان ها و زمین را به حق خلق کرد. پس خلقت آسمان ها و زمین از آن جهت که منسب به ذات حق هستند. بیشتر ...
آیا انسان قادر به تغییر تمام تقدیرات الهی هست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
در پاسخ به این پرسش، چند نکته را باید تذکر دهیم: اول. مفهوم قضا و قدر: واژه «قدر» به معنای اندازه، و «تقدیر» به معنای و اندازه گیری و چیزی را با اندازه ی معینی ساختن است و واژه «قضا» به معنای یکسره کردن و به انجام رساندن و داوری سنجش کردن بیشتر ...
  • تعداد رکورد ها : 34