جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
صفحه اصلی کتابخانه > جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  *برای جستجوی عین عبارت , عبارت مورد نظر را درون گیومه ("") قرار دهید . مانند : "تاریخ ایران"
  • تعداد رکورد ها : 317644
کاربرد زبان در ساحت عرفان
نویسنده:
علی فلاح رفیع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پژوهش زبان شناسانه در حوزه های گوناگون از اواخر قرن نوزدهم میلادی آغاز و در قرن بیستم امری رایج گردید. اهمیت و حساسیت تحقیق و پژوهش زبان شناسانه در حوزه عرفان از نوعی تأثیرگذاری فکری ـ فرهنگی در جوامع مختلف انسانی و توسعه تأویلی ـ تفسیری از سوی اندیشمندان و حتی عارفان در مرحله حین تجربه و پس از تجربه برخوردار بود که این نوع از تأثیرگذاری و توسعه در دیگر حوزه ها کمتر مشاهده میشد. بر این مبنا، فیلسوفان هیچ گاه از گزارش های منقول از یافته های عرفانی و بررسی آثار عارفان غافل نبوده و تجربه عرفانی آنان را براساس تأملات عقلانی خود به سنجش و توزین کشیده اند. عرفان دارای قلمرویی جداگانه و عارفان، مدعی ورود به جهانی هستند که برای فیلسوفانی که با عصای استدلال و اندیشه، طی طریق میکنند، دخول در آن وادی نه تنها ممکن نیست که هولناک است.طرح نظرات و سویه های مختلف این بحث با نظر به تأمل عقلانی در باب زبان عارفان و بررسی این موضوع از جهات متعدد حاصل این مقاله است.
صفحات :
از صفحه 115 تا 138
فص یونسی در حکمت نفس انسانی
نویسنده:
حمید پارسانیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
مطالب مقاله شرح مختصری از «فص حکمة نفسیه فی کلمة یونسیة» است که همگام با فص هجدهم از فصوص الحکم ابن عربی و شرح قیصری بر آن پیش می­رود. در این فص به کرامت نفس انسانی و منافات نداشتن کرامت انسان با مرگ سخن به میان می­آید، مباحثی که به تناسب در طی مقاله مطرح می­شوند، عبارتنداز: حقیقت مرگ، بدن برزخی، خلود در نار و انقطاع عذاب، حقیقت و مراتب ذکر و نقش آن در تداوم حیات و بقای عالم، چگونگی تجلیات مختلف امر واحد الاهی برای بینندگان گوناگون، تأثیری که استعدادها و ظرفیت­های معرفتی و جهان بینی­ها برای چگونگی ظهور حق در عالم و یا شهود عالم در مرآت حق دارند. مسأله اخیر نوع خاصی از هرمنوتیک را که مختص به نگاه معنوی و دینی اسلام به هستی است بیان می­دارد.
صفحات :
از صفحه 89 تا 126
شناخت حضوری و ساختار اتحادی؛ مبانی و دیدگاه صدرالمتألهین در باب ماهیت معرفت عرفانی
نویسنده:
سید احمد فاضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
صدرالمتألهین با توجه به اصالت و تشکیک وجود، وحدت شخصیه عرفانی، حرکت جوهری و اشتدادی نفس، بازگشت همه علوم به علم حضوری و لزوم اتحاد عقل و عاقل و معقول، معتقد است انسان از طریق حرکت جوهری با ارتقا در مراتب عقل عملی و افزودن علوم خود و اتحاد با آنها، از نظر وجودی به‌تدریج و تشکیک، اشتداد می‌یابد و با متعلَّق خارجی علوم حقیقی خود متحد می‌گردد و بدین‌سان به اولین مراتب معرفت عرفانی دست پیدا می‌کند که با اتحاد جزئی انسان با برخی از وجوه وجودی عقل فعال (برخی صور موجود در آن) تحقق می‌یابد و به‌تدریج تا اتحاد کامل با تمام صور و شئون موجود در عقل فعال پیش می‏رود که در این حال، در عینِ بهره‌مندی هر دو وجود (نفس و عقل فعال) از ذات فی نفسه خود، از جهتی که هویت ارتباطیِ عقل فعال است، با یکدیگر متحد گشته، از یک رتبه وجودی برخوردار می‌شوند. در مقامات فنائی، با اضمحلال کامل تعین اولیه فرد سالک و شهود وحدت شخصیه عرفانی در آن مقام، معرفت عرفانی در این مرتبه، به معنای وحدت کامل عارف با معروف خود (وحدت شخصیه) و دارای ساختار تک وجهی (متشکل از معلوم فقط یا علم فقط) خواهد بود. این دیدگاه صدرا با پیشینه این بحث در فلسفه اسلامی، در تقابل است و وی در این زمینه، متأثر از ابن‌عربی و اَتباع وی است.
صفحات :
از صفحه 73 تا 102
چگونه می‌شود دروغ‌گو یا راست‌گو بودن شخص مدعی وحی را در ادعایش (ادعای وحی و رسالت) تشخیص داد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
معنای «وحی» «وحى» یک معناى لغوى دارد و یک معناى اصطلاحى. معناى لغوى وحى «انتقال مطلبى به صورت سریع و مخفیانه به مخاطب»[2] می‌باشد که شامل «الهام قلبى» نیز می‌شود. اما معناى اصطلاحى «وحى»، «شعور و درک ویژه و باطنى است (نه تفکر عقلى) که جز آحادى از اف بیشتر ...
منطق تعریف در بوته نقد و داوری
نویسنده:
ملایری موسی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله به مبحث تعریف در نظام منطق سنتی می پردازد و تلاش می کند با بیان انتقادهای وارد بر این نظام و طبقه بندی و تحلیل آنها نقاط ضعف و ناکارآمدی مبحث تعریف را نشان دهد و بر آن است که بخش تعریف در منطق سنتی فی الجمله مبحثی بی ثمر است که نه به کار تحصیل تعاریف جدید می آید و نه می تواند تعاریف دانشمندان را در علوم مختلف در خود جای داده و تحلیل و بررسی کند. پس از نقد این نظام تلاش کرده ایم شیوه ای جایگزین معرفی کنیم که در آن مجموعا پنج نوع تعریف مطرح می شود. سپس سعی شده است وجوه رجحان و کارآیی نظام جدید مورد بررسی قرار گیرد.
صفحات :
از صفحه 85 تا 102
مکان فی نفسه و اشیا فی نفسه تفسیر فلسفه استعلایی کانت درباره مکان
نویسنده:
دیباج سیدموسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در نظریه کانت مکان و زمان شرط و ممهد نسبت اشیا با یکدیگر (Verbaltnis) در مکان (و زمان) است، اما همچنین مکان (و زمان) با ما نسبت و رابطه ای (Beziebung) دارد که غیر از نسبت و رابطه اول است. ما در این تحقیق بیان خواهیم کرد که چنانچه نسبت اشیا با یکدیگر در مکان، نسبت و رابطه ای صرفا مکانی باشد، کانت باید به اصالت مکان پیش از نسبت مکان با ما و نیز اصالت مفهوم مکان پیش از مفهوم زمان اقرار نماید. این تحقیق متضمن مطالعه متنی از نقد عقل محض کانت است که در تعقیب دیگر تحقیقات درباره مساله جوهریت مکان- آنچنان که در عرشیه مکانیه و فریده مکانیه ظاهر شده است- می آید.مکان از طریق تجربه روابط پدیدارهای مکانی ظاهر نمی شود، بلکه بازنمایی مکان امکان تجربه مذکور را میسر می سازد و یقین ما به واقعیت مکان نسبتی با شناسایی تجربی ندارد و ما بی هیچ تجربه ای پیشاپیش در مکان گرفتار هستیم. کانت باید مکان را مطلقا بیرونی لحاظ کند، زیرا خود وی بیرون بودن اشیا از من را به معنای مکانی آن بازگردانده است، بدین معنی که مکان غیر از آنچه که در صورت محض در دسترس فاهمه است، خود از جایی است که بالاصاله از من شناسا متمایز و جداست و اعتبار آن ورای اعتبار شناسایی و فاهمه ما از مکان است. اما برای کانت، مکان صرفا شرط ظهور اشیائی است که در خارج بر ما ظاهر می گردد، گرچه نسبتی با تعینات مربوط به اشیا فی نفسه ندارد. بدین ترتیب، می توان پرسید که پس کجاست آن مکانی که مکان اشیا فی نفسه است.ما هیچ دلیل ایجابی ای از جانب کانت مبنی بر نفی مکان فی نفسه حامل اشیا نداریم و این امر که مکان یکی از ویژگی های شی فی نفسه نیست، بدین معنی نیست که شی فی نفسه در مکان نیست. به نظر ما عبارات کانت در مرز تصدیق مکان به مثابه جوهر است. چنانچه مکان همچون امر داده شده، پیشینی باشد، هیچ گاه به ویژگی شی فی نفسه تقلیل نمی یابد و شی فی نفسه به مثابه جوهر در مکان با جوهر مکان مواجهه و مناسبتی ندارد. اما چنانچه نپذیریم که مکان جایی است که اشیا فی نفسه در آن اند، پس از اشیا فی نفسه در کجا هستند؟
صفحات :
از صفحه 75 تا 83
بررسی و تحلیل نسبت انسان با عالم در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
محمد بیدهندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در انسان شناسی ملاصدرا، که به شدت متأثر از عرفان اسلامی است، انسان تنها موجودی است که دارای ماهیت مشخص و معین نبوده و همواره به سوی فعلیت ها و امکان های بی نهایت که در پیش روی دارد، مفتوح و منکشف است. ملاصدرا از طریق کشف و شهود و به کمک اصول فلسفه متعالیه به ویژه دو اصل حرکت جوهری و اتحاد عاقل و معقول در پی تبیین نسبت انسان با عالم برآمده است. در هستی شناسی ملاصدرا فرض انسان بدون عالم و عالم بدون انسان امری غیرممکن می نماید. وی معتقد است انسان و مراتب وجودی او متناظر و مطابق با عالم و مراتب وجودی آن است، به گونه ای که احکام هر یک در خصوص دیگری صدق می کند. نگارنده در این نوشتار نخست رویکرد خاص ملاصدرا به انسان و به ویژه آدمی در برابر حقایق عینی و عوالم وجودی و سپس «انفتاح و گشودگی» صفت حذف دوگانگی بین انسان و عالم و تبیین ملاصدرا از رابطه ذهن و عین به عنوان ثمره اصلی رویکرد یاد شده را مورد نقد و بررسی قرار داده است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 14
تبیین جایگاه «فطرت» در خداشناسی دکارت و نسبت آن با برهان فطرت در اندیشه اسلامی
نویسنده:
مهدی گنجور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از جریان‏های مهم عصر رنسانس، شکاکیت معرفتی حاصل از پیشرفت‌های علمی- تجربی و ظهور آرای متعارض در حوزۀ الهیات و به تبع آن، تزلزل خداشناسی بود. دکارت نخستین متفکری است که در پاسخ به این شکاکیت، با امید به کشف حقیقت، حوزۀ فلسفی نوی گشود و اهتمام خود را از میان انبوه مسائل فلسفی، به مسئله خدا و نفس معطوف داشته است. دراین حوزه، مسئله فطرت و خداشناسی فطری، به جهت اشتراک و انطباق با آموزه‏های دینی، از اهمیتی خاص برخوردار و درخور پژوهش است. برهان فطرت در آثار دکارت، با عنوان برهان «علامت تجاری» مطرح شده که بر مبنای وجود مفهوم فطری «کمال مطلق»- خدا- در ذهن انسان استوار است. مقالۀ حاضر سعی دارد ضمن بررسی معنای فطرت و تصورات فطری، به تبیین جایگاه فطرت در خداشناسی دکارت و بررسی نسبت استدلال فطری وی با برهان مشهور فطرت در اندیشه اسلامی بپردازد.
صفحات :
از صفحه 85 تا 110
نجات اکثریت و انحصار حقانیت کامل در یک دین (بازخوانی دیدگاه ملاصدرا درباره آموزه نجات با توجه به مبانی فلسفی و عقلانی)
نویسنده:
مریم پوررضاقلی؛ علیرضا قائمی نیا؛ علی الله بداشتی؛ مهدی فرمانیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رستگاری موضوعی است که از ابتدای خلقت ذهن بشر را به خود مشغول کرده است؛ ازاین‌رو تمام ادیان و مکاتب جهان سعی کرده‌اند با توجه به متون اصیل خود به این دغدغه آدمی پاسخی درخور و شایسته بدهند. برخی از پاسخ‌ها به قدری تنگ‌نظرانه است که رستگاری را تنها در چارچوب فرقه خاصی معرفی کرده است؛ ازهمین‎رو رستگاران به خود این اجازه را داده‌اند که حکم به شقاوت دیگران بدهند و آنان را مستحق عذاب بدانند! ملاصدرا فیلسوف شهیر اسلامی با نگاهی عقلی همراه با تأییدات نقلی تصویر زیبایی از رستگاری ترسیم می‌کند که می‌تواند معضلات زندگی مردم فرق و ادیان مختلف را در کنار یکدیگر به زیبایی حل کند. با بررسی دیدگاه ملاصدرا او را گاهی انحصارگرا می-یابیم که فقط مؤمنان مسلمان را اهل نجات می‌داند و گاهی او را شمول‎گرایی می‌بینیم که مسلمانان افتخاری زیادی را به ما معرفی می‌کند و گاهی نیز وی با تشکیکی‌دانستن نجات و مراتب فهم، خود را کثرت‎گرا معرفی می‌کند. اما دیدگاه جامع و نهایی وی را نظریه‌ای عقلانی و فراتر از این نظریه‌ها می‌یابیم.
صفحات :
از صفحه 111 تا 150
براهین تغییرناپذیری خداوند در الهیات اسلامی
نویسنده:
سعید متقی‌فر؛ حسن محمدی‌احمدآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
تغییرناپذیری خداوند از صفات اصلی باری‌تعالی و پایه اثبات بسیاری از صفات دیگر است. در متون کلامی نخستین ویژگی مبدأ هستی غیرحادث‎بودن است که آن را از متغیر‎نبودن نتیجه گرفته‌اند. استدلال‌های ممکن بر تغییر‌ناپذیری خداوند را می‌توان از طریق صفات ثبوتیه و سلبیه واجب‌الوجود نشان داد. صفات ثبوتیه‌ای که از طریق آنها تغییرناپذیری واجب‌الوجود اثبات می‌شود عبارت‏اند از‌ اتمیت و اکملیت، وجوب وجود،‌ بسیط الحقیقه،‌ خالقیت، نامحدودیت،‌ اتحاد ذات و صفات، و محرک غیر‏متحرک‏بودن. همچنین صفات سلبیه‌ای که مقدمه براهین تغییرناپذیری واجب قرار می‌گیرند، عبارت‏اند از‌ نفی حدوث، نفی حرکت در زمان و مکان، نفی حرکت به سوی شر، نفی کثرت، نفی قوه، نفی ماهیت، نفی سبب داخلی و خارجی و نفی تقسیم و نفی موضوع. فایده تفکیک براهین این است که بر حسب نوع مقدمات به‏کاررفته در استدلال، نوع تغییری که از واجب نفی می‌شود نیز متفاوت خواهد بود. از سوی دیگر در متون الهیاتی، صفاتی همچون علم به متغیرات، اراده، رضا و غضب، نسیان، عشق و لذت،‌ خلقت زمانمند، استجابت دعای بندگان و تکلم، برای واجب نقل شده که با تغییرناپذیری خداند ناسازگار است. پاسخ هر کدام از اشکالات در جای خود به‏تفصیل بیان می‌شود؛ اما پاسخ اجمالی آن است که تغیّر در اضافات است نه در ذات و مقصود از اضافات همان فعل و صفات فعلی اوست که به مخلوقات حادث منتسب است؛ بنابراین مانعی از حدوث تغیّر در فعل و صفات فعلی وی وجود ندارد و از این امور، تغیر در ذات لازم نمی‌آید.
صفحات :
از صفحه 185 تا 214
  • تعداد رکورد ها : 317644