جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرور > مرور مجلات > مطالعات تفسیری > 1399- دوره 11- شماره 43
  • تعداد رکورد ها : 12
نویسنده:
سید سعید میری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
موضوع این جستار، بررسی مسئله امکان نقش و ﺗأﺛﻴﺮ ﺷﻴطان در ﺑﻴﻤﺎﺭی‌های ﺟﺴﻤﻲ انسان ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﺁﻳﻪ 41 سوره ص و روایات مرتبط است. هدف، یافتن پاسخ به این پرسش است که آیا شیطان در گرفتاری‌های مختلف حضرت ایوب× به‌ویژه بیماری‌های جسمی او و به‌تبع آن سایر انسان‌ها نقشی داشته و اگر چنین است، ساز و کارش چگونه است؟ از جمله یافته‌های این پژوهش یکی اینکه تأثیر شیطان از طریق انگیزش هیجانات روانی و وسوسه انسان به انجام افعالی که نتیجه قطعی آن بیماری‌های جسمانی اوست، مسلم است؛ دیگر اینکه دایره مفهوم و مصداق شیطان یا شیاطین در زبان آیات و به‌ویژه روایات فراتر از ابلیس جِنّی است و شامل شیاطین انسی و موجودات موذی و تهدیدکننده سلامت انسان مثل انواع میکروب‌ها نیز می‌شود.
نویسنده:
سحر دادخواه تهرانی، محسن خوشفر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
خلقت حضرت آدم× و برخی حوادث پیرامون آن در هفت سوره از قرآن مجید بیان شده ‌است. در سه سوره بقره، اعراف و طه از حقیقتی به نام «جنّت» به‌عنوان سکونت‌گاه اولیه آدم و حوا یاد می‌شود. چیستی و مکان جنّت مذکور مسأله‌ای اختلافی در میان مفسران است. در این‌باره هشت دیدگاه وجود دارد که چهار قول از همه برجسته‌تر است: آسمانی و آخرتی بودن جنّت؛ دنیایی و زمینی بودن جنّت؛ برزخی بودن جنّت و توقف و عدم تعیین به سبب تعارض مستقر در ادله. بررسی تفاسیر فریقین نشان‌می‌دهد که دیدگاه برزخی با شواهد و قرائن تطابق بیشتری دارد و پاسخ‌های دقیق‌تری به شبهات می‌دهد. افزون بر آن، دقت در ظهور آیاتی که جنّت آدم× در آنها مطرح شده و توجه به ترتیب چینش اتفاقات و روایات تفسیری، دلیلی نو بر تقویت قول برزخی بودن جنّت آدم× است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 34
نویسنده:
علی ملاکاظمی، زینب تبریزیان، محسن دیمه کار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
انگاره تکرار تاریخ ناظر به این مطلب است که هرآنچه در امت‌های گذشته به وقوع پیوسته، در این امت نیز تکرار می‌شود. نوشتار پیش‌رو در صدد آن است تا این موضوع را در دیدگاه تفسیری علامه طباطبایی واکاوی نماید. بررسی‌ها نشان می‌دهد آیه 214 سوره بقره در اندیشه تفسیری علامه، برجسته‌ترین آیه‌ای است که بر تکرار تاریخ دلالت دارد. استنادهای علامه طباطبایی به آیه مذکور در مواضع متعدد تفسیری و کلامی، نشان می‌دهد که ایشان تعبیر ابتدایی آیه مورد بحث را به‌منزله مفهوم عامی دانسته است که با معنای دلالی روایات «حذو النَّعل بالنَّعل» مطابقت دارد. از این رو با الهام از آیه فوق و استناد به روایات مذکور به بیان مصادیقی از تکرار تاریخ؛ همچون تحریف معنوی قرآن، رجعت اهل بیت^، نزول عذاب بر امت اسلام، افتراق مسلمانان و سرگردانی امت پیامبراکرم| می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 35 تا 54
نویسنده:
سهیلا جلالی کندری، ساجده نبئی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آیات 17 تا 36 سوره مریم بیانگر آن است که حضرت مریم÷ بعد از اینکه از شرم مواجهه با قومش به مکان دوری پناه برد و درد زایمان او را فراگرفت، خدا ایشان را با بشارت به قرارگرفتن جوی آب در زیر پا و باردادن درخت خرما تسلّی داد. امّا ظاهرًا شرم از مواجهه با قوم، چیزی نیست که به‌وسیله طعام و شراب تسکین یابد. لوگزنبرگ کوشیده تا بین این دو مقوله ارتباطی برقرار سازد. او معتقد به نگارش قرآن به زبان عربی ـ آرامی است و چون با رسم‌الخط ابتدایی و بی‌نقطه و اِعراب بوده، برخی از کلمات آن تصحیف شده است، مانند «تحت» و «سریّ» در آیه 24 که تصحیف «نحیت» به‌معنای «زایمان» و «شریّ» به‌معنای «مشروع» در زبان سریانی ـ آرامی است. امّا شواهد تاریخی نشانگر آن است که مسلمانان در قرائت قرآن تحت تأثیر زبان سریانی نبوده‌اند و هیچ مفسری این دو واژه را مصحّف نمی‌داند. همچنین کتب لغت سریانی نیز معانی موردنظر لوگزنبرگ را تأیید نمی‌کنند. افزون بر اینکه ارتباط این آیات توجیه‌های دیگری نیز دارد که پذیرفتنی‌تر است.
صفحات :
از صفحه 69 تا 80
نویسنده:
محمد مهدوی، صفیه جعفرپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در قرآن کریم صفاتی به خدای سبحان نسبت داده شده که موهم تشبیه و تجسیم است. چیستی این صفات یکی از دغدغه‌های همیشگی قرآن‌پژوهان از آغاز رواج دانش تفسیر تا به امروز بوده است. از رهگذر همین دغدغه‌ها، مفسران با توجه به مرام اعتقادی و مذهب کلامی خویش، این آیات را تفسیر نموده‌اند. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که دو رویکرد کلی در باب صفات خبری وجود دارد؛ یکی رویکرد عقل‌گرایی و دیگری رویکرد ظاهرگرایی؛ وهابیت به رویکرد دوم تعلق دارند و رأی خود را دیدگاه اصیل اسلامی می‌دانند و سایر دیدگاه‌ها را بدعت تلقی می‌کنند، در مقابل علمای شیعه به نقد دیدگاه وهابیت پرداخته‌اند و با ارجاع متشابهات به محکمات و تقدم عقل برهانی به ظواهر نقلی و بهره‌وری از دلالت لفظی و تصدیقی، به فهم و تفسیر آیات مربوطه می‌پردازند. آنها قائل به نظریه «اثبات با تأویل» بوده، نظریه «عینیت صفات و ذات» و نظریه «تنزیه» را پایه تفسیر صفات خبری قرار داده‌اند.
صفحات :
از صفحه 175 تا 194
نویسنده:
سید هدایت جلیلی، زهره سادات موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
اندیشه‌ورزی درباره اعجاز قرآن در گستره تاریخ اندیشه اسلامی، گفتمانی حول قرآن فراهم آورده است. در اینکه این گفتمان، چه نسبتی با خود گفتمان قرآن دارد؟ و آیا این گفتمان ادامه و بسط گفتمان قرآنی است یا از گفتمان قرآنی فاصله گرفته است؟ برخی تصور می‌کنند تفاوت مورد بحث فقط در سطوح ظاهری و در تفاوت‌های مفهومی و واژگانی است و «آیه» و «معجزه» به یک‌معنا و مدعا اشارت دارند. اما تحلیل و مقایسه مختصات دو گفتمان مذکور نشان می‌دهد حضور مسلط مفهوم آیه در قرآن و سیطره مفهوم معجزه در گفتمان پساقرآنی را نمی‌توان به تفاوت دو واژه مترادف فروکاست. تفاوت و تحول میان اندیشه قرآنی و پساقرآنی در باب اعجاز قرآن در حد تفاوت گفتمانی است. در جهان‌نگری قرآنی همه هستی حتی رخدادهای اعجازآمیز، آیه و نمود پروردگارست؛ اما گفتمان پساقرآنی، گفتمانی جدلی کلامی است که این شاخصه ممتاز آیت‌اندیشی قرآن را نمایندگی نمی‌کند. آیات در گفتمان قرآنی، کارکردی توحیدی دارند اما معجزات در گفتمان پساقرآنی، کارکردشان اثبات صدق نبی است و این، چرخشِ مهم و معناداری است.
صفحات :
از صفحه 121 تا 136
نویسنده:
یحیی صباغچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
دیدگاه مشهور میان فقها در مورد مواجهه با اهل‌کتاب آن است که اهل‌کتاب در صورت اسلام نیاوردن، باید به مسلمانان جزیه بپردازند و در غیر این صورت، مسلمانان موظف به قتال با ایشان است. از عمده‌ترین مستندهای این مسئله، آیۀ 29 سوره توبه است. این مقاله به بررسی تفسیری این آیه از جهت موضوع و حکم می‌پردازد و نشان می‌دهد که بر اساس سایر آیاتی که در مورد اهل‌کتاب در قرآن وجود دارد، ویژگی‌های اهل‌کتابِ مذکور در آیۀ جزیه شامل همه اهل‌کتاب نیست و در ضمن با توجه به احکامی از قبیل «اعراض» و «صفح» نسبت به اهل‌کتاب در سایر آیات، حکم قتال با آنان مربوط به همه شرایط نیست. بنابراین جزیه در مورد دسته‌ای از اهل‌کتاب و در شرایط معینی مطرح می‌شود، نه در مورد عموم ایشان و در مطلق شرایط.
صفحات :
از صفحه 81 تا 100
نویسنده:
سید عبدالله اصفهانی، محمدحسین شیرافکن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تضارب آراء مفسران، یکی از قراین دست‌یابی به مقاصد آیات الهی است. رفع اجمال و گزینش دیدگاه مختار در آیه 67 سوره یوسف×: «وَ قَالَ یَا بَنیَّ لا تَدْخُلُواْ مِن بَابٍ وَاحِدٍ وَ ادْخُلُواْ مِنْ أ‌َبْوَابٍ مُتَفَرِّقَه» به طریق تجمیع و تحلیل آراء مفسّران فریقین در این مقاله مدّ نظر است. پرسش اساسی پژوهش حاضر که به روش توصیفی، تحلیلی و نقلی نگارش یافته،‌ جستجو از علت دستور یعقوب× به فرزندان، در خصوص تفرّق در ورود به مصر، از طریق درهای متفاوت است که در آیه 67 سوره یوسف× به اجمال واگذار شده است. دستاورد پژوهش، دست‌یابی به هشت و پنج دیدگاه، به ترتیب، از سوی مفسران شیعه و سنی است که در نهایت، این نتیجه به‌دست می‌آید: دیدگاهی‌ که از کمترین مناقشه برخوردار است، علت تفرّق فرزندان برطرف کردن موانع وصول بنیامین به یوسف× است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 156
نویسنده:
فتحیه فتاحی زاده، مهدیه کیان مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
حامد ابوزید از نواندیشان معاصر معتقدست که راه زنده ماندن پیام قرآن، تأویل است. از دیدگاه وی، آیات الاحکام باید به‌صورت عصری تأویل شود؛ از سیر تکوین احکام در عصر نزول، پیامی حاصل می‌شود که با استفاده از آن می‌توان احکام عصری را به‌دست آورد. از آنجا که هر فهمی از قرآن باید ضابطه‌مند باشد، بررسی ضابطه‌مندی تأویل ابوزید ضروری می‌نماید. هدف پژوهش حاضر، پی‌گیری ضابطه‌مندی در مؤلفه‌های تأویل ابوزید؛ مبانی هرمنوتیکی، روش و معیار تأویل است. مطابق نتایج پژوهش، برخی عوامل موجب بی‌ضابطگی تأویل می‌شود: در مبانی، غفلت از قصد مولف، اعتقاد به تاریخمندی فهم و ...؛ در روش، خوانش‌پذیری پیام حاصل از سیر تکوین احکام و در معیارها، عصری بودن و مطابقت با پیام حاصل از سیر تکوین احکام. البته دو معیار پیوند معنا با فحوا و توجه به بافت‌های مختلف کلام، خوانش افراطی متن را مهار می‌کنند.
صفحات :
از صفحه 215 تا 234
نویسنده:
عمران عباسپور، صمد بهروز، سید حسین علیانسب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
قرآن کریم منبع مقدس تمام اعتقادها و اعمال مسلمانان است و به علت وحدت مسلمانان در پذیرش تمام آیات آن، می‌تواند همه مسلمانان را به وحدت رساند؛ اما اختلاف در فهم آیات موجب بروز اختلاف در میان آنان شده است. یکی از معارف مورد اختلاف در بین مسلمانان، موضوع عصمت انبیاست. دقت در ابزارهای تحصیل عصمت می‌تواند محدوده عصمت انبیا را مشخص نماید. مدعای اصلی این پژوهش آن است که در صورت تشکیل سامانه‌ای از آیات غرر قرآن، ابزارهای عصمت انبیا و محدوده آن در قرآن روشن خواهد شد. آیات غرر قرآن دسترسی به خصیصه عصمت را با استفاده از ابزارهایی مثل اعطای علم متعالی، تقویت عقل، توفیق الهی و از بین بردن سلطه شیطان، امکان‌پذیر می‌نماید. پژوهش حاضر به روش کتابخانه‌ای و به صورت تحلیلی ـ توصیفی این مدعا را اثبات کرده است.
صفحات :
از صفحه 157 تا 174
  • تعداد رکورد ها : 12