جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف پژوهش حاضر، تبیین مفاهیم مرتبط با معنویت در بیانیه گام دوم انقلاب است. در این پژوهش با تکیه بر بیانیه گام دوم انقلاب، چیستی، مبانی، قلمرو و منزلت معنویت و نیز وظایف حکومت در این زمینه و راهکارهای عملی مربوطه با روش توصیفی- تحلیلی بررسی شد. نتایج حاکی از آن است که انقلاب اسلامی ایران به دلیل اسلامی بودن اصل آن، حضور رهبری معنوی و عارف در رأس آن و نیز دغدغه‌های دینی و معنوی انقلابیون، صبغه معنوی برجسته‌‌ای دارد. رهبر معظم انقلاب در بیانیه مذکور توصیه‌‌هایی را درباره معنویت برای گام پیش‌رو مطرح کرده‌‌اند که توجه به آنها برای صیانت از انقلاب و پیشبرد اهداف آن بسیار لازم است. درک درست این توصیه‌‌ها متوقف بر تحلیل حقیقت معنویت، آگاهی از ابعاد گوناگون معنویت و تمییز آن از معنویت‌‌های دروغین می‌باشد.

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی میدانی اهمیت شاخص‌های تحقق الگوی تمدن نوین اسلامی مبتنی بر اندیشه‌های امام خمینی در میان جامعه دانشگاهی می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و با روش میدانی درصدد ارزیابی میدانی جامعه دانشگاهی ایران براساس الگوی تمدن نوین اسلامی مبتنی بر اندیشه‌های امام خمینی می‌باشد. با مطالعه وصیت‌نامه الهی- سیاسی امام خمینی، 116 جمله کلیدی و به‌تبع آن 92 مضمون پایه و 4 مضمون سازمان‌دهنده، به روش تحلیل مضمون از آن استخراج شد. این مضامین با استفاده از راهبرد تحلیل مضمون دسته‌بندی شده‌ و نهایتا الگوی تمدن نوین اسلامی مبتنی بر اندیشه‌های امام خمینی ارائه شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر دانشجویان تحصیلات تکمیلی و طلاب سطح 3 و 4 حوزه‌های علمیه شهرهای تهران، قم و مازندران (به دلیل سهولت دسترسی به ایشان) هستند که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. پژوهش بر این فرض استوار است که ارتباط معناداری میان شاخص‌ها و متغیر تمدن نوین اسلامی در میان جامعه دانشگاهی وجود دارد. نتایج نشان داد که شاخص‌های تمدن نوین اسلامی از وضعیت مناسبی در کشور برخوردار هستند. وحدت اسلامی با میانگین 4.54 درصد مناسب‌ترین وضعیت را در میان شاخص‌های تمدن نوین اسلامی دارد، اقتدار اسلامی با میانگین 4.2917، بصیرت اسلامی با میانگین 4.125 و استقلال و آزادی اسلامی با میانگین 3.9583 در رتبه‌های بعدی قرار دارند. علاوه بر این، نتایج معادلات ساختاری پژوهش حاکی از آن است که وحدت اسلامی به میزان 0.92 درصد با تمدن نوین اسلامی ارتباط دارد. نتایج مدل ساختاری نشان می‍‌دهد که وحدت اسلامی بیشترین تأثیر را بر شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی دارد. اقتدار اسلامی با 0.89، بصیرت اسلامی با 0.80 و استقلال و آزادی اسلامی با 0.68 درصد در رتبه‌های بعدی هستند. با توجه به بالا بودن میزان ارتباط تمام شاخص‌ها با تمدن نوین اسلامی، کوچک‌ترین تغییری در مقدار هر یک از شاخص‌ها، شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

هدف پژوهش حاضر واکاوی «مبادی» و «اصول ‌موضوعۀ» پیشرفت فرهنگی در دولت اسلامی از چشم‌انداز نظری آیت‌الله مرتضی مطهری است. در این پژوهش، ابتدا سلسله «پرسش‌ها» و «مسأله‌ها»یی که دربارۀ موضوع مطرح شده‌اند، گردآوری گردیده‌، آن‌گاه، «پاسخ‌ها» و «راه‌حلّ‌ها»ی متناظر با هر یک از آنها، در قالب «دوگانه‌‌پردازی‌های مفهومی متضاد»، طرّاحی و ارائه شده‌اند. سپس به آثار مرتضی مطهری مراجعه شد تا مشخّص شود که پاسخ‌های او، چیست. نتایج نشان داد که مقوّمات مبادی پیشرفت فرهنگی در دولت اسلامی در رویکرد مطهری، مشتمل بر: «امکان فرهنگ اسلامی»، «حقانیّت فرهنگ اسلامی»، «خدامداری و آخرت‌اندیشی»، «جامعیّت و فراگیری اسلام»، «اصل‌انگاری و تعیین‌کنندگی فرهنگ» و «تصرّف‌پذیری و مسخّرشوندگی فرهنگ» است.

هدف پژوهش حاضر شناخت راهبری حکومت اسلامی در مدیریت فرهنگ از منظر استاد شهید مطهری است. سوال اصلی این است که وظیفه اصلی حکومت اسلامی در برابر مدیریت فرهنگ جامعه چیست؟ روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و بر این فرض استوار است که حکومت اسلامی برای مدیریت فرهنگ جامعه نقش اساسی دارد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که شهید مطهری با مراجعه به ایدئولوژی اسلامی و جهان‌بینی اسلامی اثبات می‌کند که حکومت اسلامی در عرصۀ مدیریت فرهنگ از دو نوع راهبری کلیدی برخوردار است. حکومت دینی دو وظیفه اصلی دارد یکی اینکه مخاطب‌شناسی کند و دیگر آنکه به فراهم کردن زمینه‌ها و مقدمات برای ارتقاء سطح فرهنگی اقدام نماید.

هدف پژوهش حاضر مطالعه امکان ادامه حیات داعش و گروه‌های تکفیری و چندوچون استمرار حضور آنها در جهان آینده است. در این راستا، پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به امکان حضور و نحوه ایفای نقش جنبش جهادی متأخر در جهان آینده می‌باشد. این پژوهش با روش‌شناسی گفتمان فوکویی، به شیوه‌ای کل‌گرایانه و با توجه به اظهارات گفتمانی مد نظر فوکو، انجام شده است. این پژوهش، گروه‌های جهادی و نمونه برجسته آنها یعنی داعش را به‌مثابه گفتمانی هویت‌پایه از زاویه نگرش پسامدرن در عرصه سیاست بین‌الملل مورد مطالعه قرار داد. این مهم ذیل فراز اصلی پست مدرنیسم و مطالعات روابط بین‌الملل به‌مثابه امکانی برای توضیح چندوچون حضور و ایفای نقش هستنده‌های جدید در روابط بین‌الملل مورد تجزیه و تحلیل واقع شده و ایده‌ها و اندیشه‌های اندیشمندان مطرح پسا‌‌مدرن و امکان به‌کار گرفتن این ایده‌ها در مطالعات روابط بین‌الملل مورد بحث قرار گرفت. پژوهش بر این فرض استوار است که گروه‌های جهادی در ادامه حیات‌شان در قالب گروه‌های پراکنده، اما به هم پیوسته، به حضور موثر خود بر نظم منطقه‌ای، ادامه خواهند داد.

هدف پژوهش حاضر بررسی امکان تفسیرپذیری سیاسی قرآن است. این تحقیق با پاسخ به پنج مسئله در سه حوزه مرتبط با تفسیر سیاسی شامل مخاطب تفسیر سیاسی، منبع مورد مطالعه، رابطه دو حوزه قرآن و سیاست اسلامی با روش توصیفی-تحلیلی نشان داد که قرآن در حدی آموزه‌های سیاسی دارد که مطالعات سیاسی ممکن شود. مدلول‌های سیاسی معاصران نزول قابل گسترش به عصر حاضر هستند. اهداف دانش سیاست اسلامی با اهداف اصلی قرآن سازگار بوده و روش این علم با روش فهم قرآن جمع‌پذیر است. اعتبار و قابل اعتماد بودن گزاره‌های سیاسی مستفاد از قرآن و سیاست اسلامی متناسب با ماهیت آنها می‌باشد، به این ترتیت تفسیر سیاسی قرآن ممکن خواهد بود. با اثبات امکان، مسیر اثبات مبانی دیگر و نهایتاً تدوین مبانی فلسفه علمی تفسیر سیاسی هموار می‌شود.

هدف پژوهش حاضر، تبیین وجوه اختلاف و تناقض مطرح ‌شده در دیدگاه‌های مختلف، پیرامون معنا و مفهوم آیه‌ 6 سوره‌ انشقاق ذیل مفهوم لقاء‌الله است. در تفاسیر فریقین بیان یک‌دستی، مبنی‌بر چیستی معنای لقای خدا در تفاسیر مذکور وجود ندارد. پرسش اصلی این است که آیا لقای خدا برای همه انسان‌ها است یا مختص عده‎ای خاص می‎باشد؟ هر تفسیر چه تبعات سیاسی -اجتماعی را درپی داشته و چه مصادیقی را شامل می‌شود؟ این پژوهش با استفاده از چارچوب روش تفسیر تطبیقی، ضمن بررسی معانی واژه‌های مختلف با ریشه‌ی ثلاثی مجرد «لقی»، دیدگاه‌های تفسیری، عرفانی، کلامی و فلسفی را بررسی کرده و نشان داده شد که لقای الهی افق پیش‌روی همه انسان‌ها بوده و با طی طریق سلوک، که ائمه‌ی معصومین(س) پیشتازان آن هستند، انسان‌های دیگر نیز می‌توانند به این کرامت نائل آیند. قول به امکان دستیابی به این درجه کنش‎های سیاسی- اجتماعی ذیل آن (کدح عام) قابل تفسیر در ذیل مفهوم لقاء الله خواهد بود. مشارکت در امور سیاسی (از جهاد تا ساخت دولت اسلامی) و مشارکت در امور اجتماعی (از تشکیل خانواده تا افزایش سطح کیفیت زیست در جامعه) می‎تواند به‌مثابه مصادیقی برای حرکت در مسیر لقاء الله تفسیر شود.

هیچ‌گاه رویکرد یا موضع‌گیری سیاسی، اجتماعی و حکومتی خاصی از زمان شکل‌گیری مکتب تفکیک از سوی بنیان‌گذاران آن بروز نیافته است و حکیمی خود را متکفل بیان ابعاد مختلف این مکتب می‌داند، در این راستا، هدف پژوهش حاضر این است که بخش سیاست و حکومت مکتب تفکیک را در آثار حکیمی مورد بررسی قرار دهد. بنابراین، سوال اصلی پژوهش این است که مبانی اندیشه سیاسی و حکومتی محمدرضا حکیمی و موضع وی در قبال انقلاب اسلامی چیست؟ روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و بر این فرض استوار است که تحولات فکری حکیمی را می‌توان در چارچوب رویکرد «عدالت محور» در باب حکومت اسلامی و تاثیر عمیق «عملکرد» بر «تئوری» در اندیشه وی، تفسیر کرد. نتایج نشان می‌دهد که تحول اندیشه سیاسی محمدرضا حکیمی در دو دوره قبل و بعد از شکل‌گیری و تثبیت جمهوری اسلامی ایران از حاکمیت ولیّ فقیه به هیئت نواب در عصر غیبت و دیگری حکومت اسلامی براساس ولایت فقیه به حکومت مسانخ است.

هدف پژوهش حاضر بررسی و تبیین، سنجش و ارزیابی اندیشه‌ورزی سیاسی از منظر غزالی و ماکیاولی در حوزه حکمرانی و سیاست‌ورزی است. بنابراین، سوال اصلی پژوهش این است که اندیشه‌ورزی سیاسی پیرامون سیاست‌ورزی از نگاه غزالی و ماکیاولی واجد چه ویژگی‌ها و خصوصیاتی ( تشابهات و تمایزات) است؟ در این راستا با نگاهی تطبیقی و رجوع به آرای این دو اندیشمند، و با بکارگیری روش توصیفی- تحلیلی عناصر و جلوه‌های آداب سیاست‌ورزی آنان مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش بر این فرض استوار است که نقطه مشترک یا وجه تشابه سیاست‌ورزی نیکولو ماکیاولی و امام محمد غزالی علاوه بر یکسانی فرم آن، یعنی قالب اندرزنامه‌نویسی، بیشتر به ارائه راهکارهایی جهت کنترل معضلات اجتماعی جامعه وقت خویش، درک شرایط نابسامان اجتماع و احساس لزوم استقرار یک قدرت واحد، حمایت از سلطان یا پادشاه وقت جهت ایجاد یک دولت مرکزی و قدرتمند معطوف است. اما وجه بارز تمایز آنها در نوع ابزار و راه‌های گرایش به سیاست‌ورزی می‌باشد، به این معنی که ماکیاول بیشتر براساس واقع‌بینی، سیاست‌ورزی می‌کند. غزالی با الهام از دین و اخلاق و آرمان‌گرایانه به سیاست‌ورزی روی می‌آورد. همچنین مبانی فکری و سیاسی اندیشمندان سیاسی در حوزه حکمرانی، حفظ و اعمال قدرت نقش و تاثیر بنیادین دارد. برای دستیابی به اهداف حکومت و حفظ قدرت باید اقتضائات سیاسی و اجتماعی و موقعیت‌های زمانی و مکانی را مد نظر قرار داد و به مقتضای آن اقتضائات شیوه حکمرانی مناسبی را در پیش گرفت.

هدف پژوهش حاضر تبیین دلالت‌های سیاسی سوره حضرت محمد(ص) است. بررسی سیاق سورۀ حضرت محمد(ص) با استفاده از روش تحلیل مضمون و همچنین بررسی آیات ابتدایی و انتهایی این سوره و نیز در نظر گرفتن نام این سوره و مدنی بودن سوره حضرت محمد(ص) نشان می‌دهد که مضمون نهایی این سوره در رابطه با جهاد و دیگر موضوعات است. لزوم کسب قدرت برای جهاد، لزوم کسب دانش برای بالا بردن کیفیت جهاد و شناخت