جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رساله حاضر همان طور که از عنوان آن مشخص است، ترجمه وتحقیق بخش دوم کتاب اسئله القرآن و اجوبتها از ابتدای سوره هود تا پایان سوره نمل است.

در پایان نامه حاضر فصل چهارم و پنجم کتاب المبادی العامة لتفسیر القرآن الکریم ترجمه و تحقیق شده است. در این فصول روشهای مختلف تفسیری ومراحل مختلف تفسیر بحث و بررسی گردیده است.مؤلف نه روش تفسیری را به بحث و بررسی می گذارد ودر مورد هر روش یک بحث کامل ارائه می نماید وبالاخره روش موضوعی را بهترین روش برای تفسیرمطرح می کند و آن را کلید فهم مطالب قرآنی و بابی برای حل مشکلات جوانان در جوامع فعلی می داند. در فصل پنجم کتاب مراحل تفسیر را به سه مرحله تقسیم می کند:مرحله تکوین تفسیر، مرحله تأصیل و استخوان بندی وموضوعیت متن تفسیر، و بالاخره مرحله تجدید که مربوط به قرن چهارده هجری است.

در این رساله ابتدا در مقدمه دربارة مؤلف و زندگینامه او مطالبی آمده است. سپس به ترجمه و تحقیق راجع به قسمتهای «بسم الله الرّحمن الرّحیم» و سوره های حمد و بقره از کتاب تنزیه القرآن پرداخته است که حدوداً نود و نه اشکال و مسئله را در برمی گیرد. به طور کلی در این مجموعه ابتدا اشکالات و پاسخهای داده شده از طرف مؤلف در متن اصلی ذکر شده و آن گاه تحقیقاتی پیرامون آن ها در پاورقی آمده است.

در این پایان نامه قسمت نخست کتاب مذکورترجمه و تحقیق شده است. این قسمت در خصوص اصول کلی تفسیر قرآن کریم است. و این موضوعات رادربردارد: تعریف تفسیر در لغت و اصطلاح و فرق آنها باتأویل و اهمیت اقسام آن، شرایط مفسر و آداب تفسیرو منابع نقلی، عقلی و لغوی آن.

کتاب مقدمتان فی علوم القرآن از جمله متون کهن در علوم قرآنی است که در قرنهای 5 و 6 هجری به رشته تحریر درآمده است. مقدمتان مقدمه دو تفسیراست. مقدمه نخست متعلق به تفسیر «المبانی فی نظم المعانی» است که به سال 425 هجری به تحریر درآمده است. این کتاب مشتمل بر ده فصل است. با تمامی کوششهای انجام گرفته، تا به حال از نویسنده آن اطلاعی به دست نرسیده است. مقدمه دیگر، مربوط به تفسیرالمحررالوحیز فی تفسیر الکتاب العزیز که نویسنده آن ابن عطیه (480 545) از مفسران و فقها و قاضی القضاة شهر قرطبه است.

پایان نامه شامل دو بخش ترجمه و تحقیق است: دربخش اول، سعی شده است ترجمه ای بینابین لفظ به لفظو آزاد آورده شود تا ضمن رعایت امانت، مطلب کتاب بخوبی قابل درک باشد. در بخش دوم، در واقع نوعی مقابله میان نسخه مطبوع و افست شده و نسخه قدیمیترصورت گرفته و به بیان دهها قواعد فقهی، اصولی،بلاغی، ادبی و ... پرداخته شده و هر جا لازم بوده سخن نویسنده کتاب نقد شده است. شرح حال اعلام وشخصیت هایی که به نوعی نام آنها در کتاب آمده به طوراجمال نگاشته شده است. فزون بر آن، برحسب سؤال وجوابهای مطرح شده در کتاب یک فهرست تفصیلی تهیه شده و منبع شعرهایی که مؤلف مناسب آنها را نیاورده بود یا شاعر آن معلوم نبود و نیز مآخذ احادیث و مطالب ذکر شده است.

در این بخش از کتاب، دیدگاههای خاورشناسان درباره مآخذ قرآن کریم بررسی شده است. آنان بر این پندارند که قرآن مجموعه ای از عقاید و رسوم دینی پیشنیان مثل بت پرستان، حنفاء و صابئین است. مؤلف چنین پنداری را به نقد کشیده است. در این پایان نامه بخش مذکور ترجمه و تحقیق شده است.

در این پایان نامه بخشی از کتاب مذکور که درباره نظریات یکی از خاورشناسان به نام موریس بوکای است، ترجمه و تحقیق شده است. نامبرده با مقایسه ای که میان تورات و انجیل و قرآن به عمل آورده، بر این نظر شده که قرآن نسبت به کتب آسمانی دیگر برتر است و از جانب خداوند وحی شده و در حیات پیامبر اسلام به نگارش درآمده است؛ برخلاف تورات و انجیل که چنین نبوده و بدین روی به تناقضات فراوانی گرفتار آمده اند

در پایان نامه حاضر که به ترجمه و تحقیق بخشی ازکتاب صیانة القرآن من التحریف اختصاص دارد،مباحثی طرح شده است که از آن جمله می توان به این موضوعات اشاره کرد: معنای لغوی و اصطلاحی تحریف، مسأله فراموش کردن قرآن، دلایل رد شبهه تحریف، تواتر قرآن، اعجاز قرآن، نفی باطل از قرآن،بیانات اهل بیت درباره قرآن، و بیانات بزرگان ودانشمندان شیعه در ارتباط با قرآن.

اعجاز قرآن از جمله موضوع های مهم دینی و علمی است که تفکر انسانی و اسلامی را در گذر اعصار به خود مشغول داشته است‎۰ دانشمندان، فیلسوفان و متکلمان بیشماری این مسئله را مورد مطالعه و پژوهش قرار داده و هر یک رای و نظری ابراز داشته اند‎۰ رساله حاضر که عنوان آن "ترجمه و تحقیق بخش دوم کتاب مفهوم الاعجاز القرآنی"، نوشته دکتر احمد جمال العمری است به بررسی فنی و تحلیلی وجوه مختلف اعجاز قرآن می پردازد‎۰ نویسنده که معتقد به تعدد و عدم انحصار وجوه اعجاز قرآن است به بررسی وجوهی چون: صرفه، اعجاز ذاتی، اعجاز بیانی، نظم قرآن و اعجاز علمی می پردازد و در سراسر کتاب می کوشد که مطالب را با تفصیل بیان نماید‎۰ مساله تحدی و تلفیق دیدگاه های گوناگون درباره وجوه اعجاز از دیگر موضوع هایی است که بدان می پردازد‎۰ همچنین نویسنده متعرض بحث های جدید علمی در برخی آیه های قرآنی است و از همه این مسائل نتیجه می گیرد که این کتاب آسمانی نشات گرفته از منبع وحی و بدون هیچ کم و زیادی به دست ما رسیده است‎۰