جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تحقیق حاضر به دو جنبة رازقیت آفریدگار و تلاش انسان با نگاه قرآنی نظر دارد. نویسنده در دو بخش به بحث رازقیت آفریدگار و معیارهای تقسیم روزی توجه نموده است. ابتدا بیان داشته که آفریدگار، گسترة زمین و مائده نعمت های آن را آفرید و به طور یکسان فرصت بهره گیری و به خدمت گرفتن امکانات موجود در آن را برای بندگان مقرر فرمود تا با تلاش های همه جانبه برای به تسخیر درآوردن آن امکانات جهت آسایش و سعادتی ابدی، با هم به رقابتی سالم بپردازند. سپس اشاره می کند که در این میدان رقابت، کسانی به بهرة بیشتر و بهتر می رسند که به معیارهای تقدیر و توزیع روزی و خطوط اساسی و عمدة سنت و برنامه رازقیت الهی آگاه تر، و در ایجاد آن معیارها در زندگی خود و خانوادة خود پر تلاش ترند و اینان به سبب شناخت و آگاهی و اعتقادی صحیح در مسألة رازقیت، در فاصلة گذشتن تا رسیدن به معیشتی مطلوب و پیراسته از دشواری ها و بحران های ایجاد کنندة سستی و ضعف در ایمان و بندگی، از ناآرامی های روحی و روانی رهایی یابند.

در پایان نامه حاضر بخشی از کتاب «تاریخ فکرةاعجاز القرآن» نوشته نعیم حمصی که مربوط به نظریات دانشمندان اسلامی قرن ششم و هفتم درباره اعجاز قرآن است، ترجمه و تحقیق شده است. دانشمندان این دوقرن بر اعجاز همه جانبه قرآن تکیه داشته اند.

مباحث مطرح شده در این رساله عبارتند از: 1- ویژگیها، اهداف، ابزار و روشهای تعلیم و تربیت اسلامی 2- قرآن و تعلیم تربیت 3- انواع تمثیل در قرآن 4- معارفی از امثال قرآن (مثل خدا حق و باطل انفاق اعمال کافران و..) 5- شیوه ها و آثار و نتایج استفاده از قصص قرآنی 6- معارفی از قصص قرآن (توحید تولی سیر و سلوک دنیا تقوی معاد غفلت و تحقق وعده های الهی) 7- ادب انبیاء 8- اهداف و روش قرآن

مباحث این پایان نامه عبارتند از : معنای لغوی و اصطلاحی تربیت، عنایت قرآن به تربیت معنوی و تزکیه روح، روش تربیتی قرآن شامل : انذار و تبشیر،موعظه، نصیحت و خیرخواهی،وصیت به خیر و حق، امر به معروف و نهی از منکر، یاد مرگ و قیامت، انجام واجبات و ترک محرمات، انجام مستحبات،مراقبه و محاسبه، معرفی اسوه ها و، صفات انسان تربیت شده مثل حسن اخلاق و احترام به دیگران، اهداف تربیت معنوی مانند پرورش روح ایمان و عمل صالح، یاد خدا، توبه،نیایش، داشتن حالت خوف و رجاء، قرب به خدا نهایی ترین هدف تربیت معنوی، روشهای تربیت عقلانی چون تفکر، فراگیری دانش، آزاد اندیشی، ایجاد محیط سالم، استفاده از مثال

یکی از مهمترین عوامل شکل دهندة پیام متن، ساختار نحوه متن است که در مقام فهم درست متن باید به تجزیه و تحلیل ساخت های نحوی متن پرداخت و به هنگام ترجمه باید به تحلیل ساخت های نحوی زبان مبدأ در مقایسه با زبان مقصد همت گمارد. نحو زبان عربی که در آغاز، به منظور حفظ متن قرآن از تحریف و تغییر و نیز فهم درست معانی آیات وحی تدوین شد، در ادامة روند تکاملی خود به دلایل متعددی از هدف و فلسفة اصلی خود دور شد که برخی از این دلایل عبارت است از: 1- حاکمیت دیدگاه تجویز گرائی بر نحو عربی 2- عدم تمایز میان گونه های مختلف زبان ودر نتیجه، تدوین قواعد نحوی متعدد و گاه متضاد، با استناد به شواهد نحوی گونه های مختلف زبان عربی 3- تلاش غیر علمی برای تبیین کلیة پدیده های نحوی بر پایة دو اصل «اِعراب» و «عامل» و .... از این رو همچنان که زبان شناسان و برخی از نحویان معتقدند، لازم است نحو قرآن بر اساس «زبان قرآن» تدوین شود. در این راستا و نیز به منظور تسهیل «نحو» و «فهم» و به تبعِ آن ، «ترجمة قرآن» این پژوهش به عنوان تحقّق بخشی از این ایده، براساس چهار محور پی ریزی و نگاشته شده است: 1- تعریف وتدوین طرحی نظام مند برای استخراج کلیة ساخت ها و سازه های نحوی قرآن با توجه به دیدگاه های نحویان بصری و کوفی و نیز دیدگاه های زبان شناسی جدید. 2- دسته بندی جمله های قرآن براساس طرح مذکور در ده گروه، و استقراء و استخراج کلیة جمله های گروه اول از جمله های قرآن که بالغ بر 5500 جمله می باشد با عنوان «الجُمَلُ التّی لافِعْلَ لِمُسنَدِها» ، «جمله هایی که مسند آن بدون فعل شکل می گیرد.»

خداوند متعال قرآن را برای هدایت و تربیت خلق نازل فرموده است. تا بشر با بهره گیری از آن در مسیر حق و کمال گام بردارد و خود را به صفات انسانی آراسته گرداند. در قرآن کریم آیات فراوانی هست که گفتگوی میان خداوند متعال و انبیاء را بیان می کند. دقت و تدبر در این آیات با دید اخلاقی و تربیتی، نشان دهنده ادب انبیاء در برابر خداوند سبحان است. موارد متعددی از آداب و نکات تربیتی در اخلال گفتگوی انبیاء با خداوند متعال وجود دارد از جمله: تمسک به ربوبیت به کار بردن اسمای حسنی متناسب با محتوای گفتگو، حقیر دیدن اعمال خود در حضور خدا، منزه دانستن خداوند از هر چیزی که سزاوار مقام ربوبی نیست، اعتراف به مملوک بودن و خود را در جایگاه ذلت قرار دادن. در این میان شاخص ترین آنها عبارتند از: توحید محض، اخلاص در بندگی، عبودیت ، توکل بر خدا و تکیه نداشتن بر اعمال خود، تسلیم محض خدا بودن در همه حال و در خواست معرفتی عمیق تر. همچنین در این تحقیق نوع خطابات خداوند به انبیاء مورد بررسی قرار گرفته است. بررسیها نشان می دهد خداوند متعال از نظر ادب محاوره حرمتی خاص برای پیامبر اعظم در نظر گرفته است. او انبیاء پیشین را تنها با نام ایشان مورد خطاب قرار داده است ولی از رسول خدا با القاب تجلیل آمیز مانند (یا ایها النبی) و (یا ایها الرسول) یاد کرده است این نوع خطاب علاوه بر اینکه تاکیدی بر حقانیت نبوت و رسالت پیامبر است، مقام خاص پیامبر را در پیشگاه خدا نشان می دهد و به نوعی تعلیم و تادیب بندگان است که آن حضرت را با خطابهای احترام آمیز مورد خطاب قرار دهند.

اسلام در میان مکاتب الهی، ارزش و جایگاه ویژه ای برای گفت و گو و مناظرات، قائل است. افزون بر این، در کنار تلاش برای ترویج و بسط و تعمیم آن به مثابة یک روش کارآمد، شیوه های آن را نیز، از رهگذر ارائه الگوهای نظری و عملی در سیره و رفتار معصومان (ع) به ما آموخته است. این پژوهش با توجه به موقعیت ویژه بین المللی جمهوری اسلامی ایران و نیز تشابه شرایط کنونی، با زمان استقرار حکومت علوی(ع)، گفت و گوها و مناظرات آن حضرت(ع) را به منظور کشف و استخراج شیوه های کاربردی ایشان مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده است. در بخش اول دین و گفت و گوهای مکتبی بررسی شده است؛ آنگاه در بخش دوم تاریخ پیدایش گفت و گو، ادوار، انواع، شروط، آداب و تعریف مناظره، ارکان و انواع آن مورد بحث قرار گرفته است. در بخش چهارم فضا شناسی زمان امام علی(ع)، جریان ها و تفکرات گوناگون عصری تأثیرگذار در گفت و گوها و مناظرات علوی(ع) مطرح شده و سرانجام از شیوه شناسی گفت و گوها و مناظرات حضرت(ع) به نقش بنیادین قرآن و سنت و نیز شیوه بکارگیری آنها، کلام پایان یافته است.

در این پایان نامه قصص قرآن مورد بررسی قرارگرفته و در آن موضوعات زیر مطرح شده است : مفهوم وتاریخچه پیدایش قصه، قصه و ریشه آن، دیدگاه علم ودین در زمینه قصه، قصه و عرب، قصه در قرآن، گسترده قصه، تحلیلی کلی از قصص قرآن و علل استفاده قرآن از قصه، اهداف قصص قرآنی، ویژگیهای قصص قرآنی،تفاوت قصه های قرآن و عهدین، راز تکرار در قصه های قرآن، احسن القصص، منابع قصص قرآن.

در پایان نامه حاضر، بخش اول این اثر ترجمه وتحقیق و نقد شده است. شیوه اغلب مفسران قرآن آن است که قبل از شروع تفسیر قرآن، نخست مقدمه ای درباب شاخه های مختلف علوم قرآنی می نگارند و بعد ازاعلام نظریات خویش، به امر تفسیر مشغول می شوند.این سنت از دیرباز معمول دانشمندان بوده است. از بین مقدمه های مهمی که به شرح و تحقیق در شاخه های مختلف علوم قرآنی پرداخته اند، مقدمه تفاسیر ارزشمندالمبانی و المحررالوجیز است که تفسیر اول متعلق به قرن پنجم هجری و اثر یکی از نویسندگان اسلامی است که به دلیل حذف صفحه اول این تفسیر نام ایشان معلوم نیست. تفسیر دوم از دانشمند معروف قرن ششم هجری«ابن عطیه اندلسی» است. هر دو مقدمه را فردی به نام«آرتور جفری» تصحیح و در مصر در یک مجله به نام مقدمتان فی علوم القرآن به چاپ رسانیده است.

هدف پژوهش بحث درباره غریب القرآن و بحث درباره مفردات قرآن که کلید درک صحیح مقصود و مفهوم آیات قرآن بوده به شمار می آید و همچنین تحقیق و تفحص در شرح حال و شخصیت علمی ابومحمد قتیبه دنیوری. روش پژوهش به این ترتیب است که برای ترجمه هر واژه از کتب لغوی معتبر و نرم افزارهای رایانه ای و تفاسیر معتبر استفاده شده است. نتایج پژوهش آشنایی با مفردات سه سوره از قرآن کریم به نامهای حمد، بقره و آل عمران بوده است.، ترجمه و تفسیر چهار جزء از قرآن کریم، آشنایی با معاجم لغوی و آشنایی با اصلاحات و کاربرد لغات در زبان عربی می باشد.