جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

محیی الدین در خصوص ماهیت و نبوت عیسی (ع) سخنان غریبی دارد از جمله اینکه:1. اقامت روح عیسی قبل از تولد جسمانی او هزار سال به طول انجامیده است.2. علت خطای قائلان به تثلیث این نیست که عیسی را به خدایی گرفتند، بلکه خطای آنان این است که فقط عیسی را خدا پنداشتند، در حالی که همه جهان صورت خداست و به تعبیری دیگر، هستی مابین مخلوقات و خداوند تقسیم شده است. .3عیسی (ع) جامع خلافت الهی یعنی مراتب: ولایت، نبوت، امامت، امر، ملک و تمام رسالت است، و بدین ترتیب، خلافت او اتم و اکمل است و به وسیله او، دوره عبودیت در خلافت به اتمام رسیده است. .4وصف و فص نبوت اختصاص به عیسی (ع) دارد، و مراد او نبوت عامه ازلا و ابدا به طریق اصالت می باشد که ویژه اوست. .5عیسی (ع) خاتم ولایت علی الاطلاق است. نگارنده، برخی از آموزه های مذکور از ابن عربی و همچنین آرای برخی از عارفان قبل از وی (مانند حلاج) در باب وحدت وجود و حلول و اتحاد را متاثر از دیدگاه مسیحیان می داند، و به مشابهت هایی در باور محیی الدین در مورد عیسی (ع) با عقاید مسیحیان در باب عیسی مسیح قائل است، با این تفاوت که ابن عربی با نظر وحدت وجودی- نه وحدت شهودی -الوهیت عیسی (ع) را به همه کائنات تعمیم می دهد. برای اثبات مدعای مذکور این مقاله، اوصاف مسیح در کتاب مقدس عهد جدید، قرآن، و برخی فرق مسیحی و آثار ابن عربی بررسی شده و مشابهات نشان داده شده است.

‫یکی از علوم پیش¬نیازِ مفسر، «دانش مفردات» است که به بیان معانی واژ¬ه¬های قرآن می¬پردازد. این علم از زمان پیامبر (ص) وجود داشته است. به طوری که اگر مردم زمان نزول، معنی بعضی کلمات را نمی¬دانستند تفسیر آن را از پیامبر (ص) و بعدها از ائمه علیهم¬السلام می¬پرسیدند. البته دانش مفردات نیز مانند دیگر علوم در زمانهای بعد گسترش پیدا کرده و مورد توجه دانشمندان و مفسران قرار گرفته و کتاب¬ها و مقالات بسیاری در این زمینه نوشته شده است. از جمله مفسرانی که در اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم به این امر پرداخته¬اند «طبرسی» صاحب کتاب ارزشمند «مجمع¬البیان فی تفسیر القرآن» و «زمخشری» نویسنده¬¬ی کتاب «الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل» می¬باشند. به علت اهمیت فهم مفردات قرآن کریم از یک سو، و اهمیت این دو تفسیر کهن ادبی از سوی دیگر، در این پایان¬نامه معانی واژه¬های دو جزء 13 و 14 سوره¬های یوسف (از آیه¬ی 52)، رعد، ابراهیم، حجر و نحل) از نظر این دو مفسر بررسی شده و در مرحله¬ی بعد میان دیدگاه این دو مفسر به نوعی مقایسه و بررسی انجام گرفته است. در تطبیق نظرِ دو مفسر، از آرای سایر لغویان و مفسران نیز استفاده شده است. یکی از نتایجی که در ضمن مقایسه¬ی دیدگاه هر دو مفسر ذیل معنای واژه¬ها به دست آمده این است که طبرسی، بیشتر معنای لغوی واژه¬ها را بیان نموده ولی زمخشری به معنای واژه¬ها با توجه به سیاق پرداخته است و برای بیشتر واژگان، علت و وجه تسمیه¬ای در ضمن معنایشان ارائه کرده است. البته این بدان معنا نیست که طبرسی به سیاق توجه نداشته بلکه در بخش¬های دیگر مجمع¬البیان مانند «المعنی» به سیاق آیه نیز توجه کرده و آیات را معنا می¬کند. بنابراین می¬توان گفت: نظر این دو مفسر بزرگ، می¬تواند در کنار هم در روشن شدن معنای واژه مؤثر واقع شود. کلید واژه¬ها: مفردات قرآن، بررسی تطبیقی، مجمع¬البیان، کشاف، طبرسی و زمخشری

---

‫كشف مراد خداوند متعال از عبارات قرآن متوقف بر فهم معناي تك تك الفاظ عبارات آن است. طبيعي است كه براي اين كار بايستي به منابع لغوي مستقل (مثل غريب القرآن ها) و غير مستقل(مثل تفسيرها) كه حتي المقدور نزديك به عصر نزولند مراجعه كنيم. زيرا معناي به دست آمده براي كلمه مثل تمامي پژوهش هاي ديگر بايد مبتني بر منابع معتبر، شواهد كافي و هم چنين توجه به آراء صاحب نظران و خبرگان اين فن باشد. يكي از راه هاي دستيابي به معناي مفردات قرآن كريم، تقابل آراء صاحبنظران در امر لغت و مفهوم شناسي آن است. بيشتر تفاسير از قرن سوم به بعد چه به صورت گسترده و چه به صورت خلاصه به بحث لغوي هم پرداخته اند. در واقع كم كم تخصص در فن لغت يكي از شرايط ضروري براي مفسر در نگاشتن تفسير شد. بنابراين تفاسير معتبر كه در بردارنده ديدگاه هاي مولفان آنها درباره لغات قرآن كريم است، منبعي مناسب براي انديشه ورزي و كار علمي در اين زمينه است. تفاسير مجمع البيان و كشاف دو انتخاب مناسب و قابل دفاع براي مفهوم شناسي لغاتند. گواه اين مدعي، استفاده كتب تخصصي مربوط به مفهوم شناسي لغت و تفاسير برجسته فريقين از اين دو تفسير است. در پايان نامه پيش رو سعي شده است تا نظرات اين دو لغوي درباره مفردات جزءهاي 15 و 16 قرآن كريم استخراج شود و پس از كار ترجمه و اعراب گذاري، به تطبيق يا همان بررسي نقاط اشتراك و افتراق نظراتشان بپردازيم. در اين راستا 232 واژه اي را كه مجمع البيان در بخش اللغه اش مورد بررسي قرار داده بود استخراج و طبق روش مذكور عمل شد. در فصل كليات ضمن مفهوم شناسي و معرفي كشاف و مجمع البيان و مؤلفان آنها، مهمترين مباحث نظري علم مفردات به صورت خلاصه آورده شد و نظرات مرحوم طبرسي و زمخشري درباره آن مباحث با تكيه بر اقوال آن دو درباره لغات دو جزء 15 و 16 ارائه شد. از نتایجی که در تحقیق به آن دست یافتیم این بود که مجمع البیان بیشتر از کشاف به بحث های لغوی و ریشه شناسی کلمه و نقل شواهد از اشعار و کلام عرب پرداخته است و هم چنین نه مجمع البیان و نه کشاف وارد بحث های نظری علم مفردات نمی شوند مگر به صورت بسیار مختصر. در مورد مطابقت معنا با سیاق هم با گرفتن آمار دیدیم که تقریبا با تعداد دفعات مشابه معانی موافق سیاق آورده اند. کلید واژه: بررسی تطبیقی، مفردات، طبرسی، زمخشری، مجمع البیان، کشاف

‫موضوع رنج که محصول مشقت و سختیهای انسانی در قالب ناکامی است در آموزه های دینی و علوم تجربی از جمله علم روانشناسی به گونه ای است که نوع نگرش و برداشت و تفسیر از این واژه می تواند در نوع برخورد انسان در فهم این مفهوم و موضع گیری مناسب در مقابل مسائل رنج آور، موثر واقع گردد. این پایان نامه با بهره گیری از آموزه های دینی و همچنین یافته های علمی بشر در علم روانشناسی، به طرح این موضوع پرداخته و سعی نموده است که با توجه به آن یافته ها و منقح نمودن و جداکردن وجوه مشترک و غیرمشترک، برداشت ها و استنباط های غلط که در بسیاری از موارد منجر به تجلی اموری ناشایست گردیده است، جلوگیری کرده تا از این مسیر فرد را به یک زندگی بهتر و ایده آل در سایه درایت و شناخت کافی راهنمایی نماید. پیام مکتب وحی اینست که یک جامعه زمانی پویاست که نگاه به موضوع رنج یک نگاه واقع بینانه بوده و آنرا پایه ای برای رشد و ترقی به سوی کمال بداند. ولی در صورتیکه نگاه واقع بینانه نبوده و یا به تعبیری با روبرو شدن رنجی و یا سختی، به دنبال رفع آسیب ها بر آید، قطعاً این روش نمی تواند جامعه و یا انسان را از انواع سختی ها برهاند. مگر در صورتیکه انسان در صدد شناسایی سبب و علل رنج ها باشد که در آن موقع می تواند آن جامعه ی پویای ایده آل، که آرزوی هر بشری است بوجود آورد. و همچنین روش تحقیق در این پایان نامه بصورت جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای است و روش تحلیل استنباطی قرآن به قرآن که همان سبک علامه طباطبایی در تفسیر المیزان است، می باشد. کلید واژه ها: رنج، تطبیق، قرآن، علم، روانشناسی

مطالب این پایان نامه در مورد روشهای تربیتی انبیاست و در سه بخش نوشته شده است. بخش اول شامل مباحثی کلی چون تعریف تربیت، مبانی نظام تربیت الهی، اصول برنامه های تربیتی انبیاء، و پیامبران اسوه های کامل تربیت الهی است. بخش دوم درخصوص روشهای تربیتی انبیاء است؛ از قبیل بیدارکردن نیروهای خفته در انسان، ایجاد محیط آزادی بیان، در نظر گرفتن گوناگونی مخاطبان، احترام به مردم،با مردم زیستن، گذشت و پرده پوشی، تبشیر و انذار،تدرج در تعلیم و تربیت، مبارزه با خرافات و عادات ناشایست، اعراض پس از اتمام حجت. بخش سوم درزمینه روشهای تربیتی خاتم الانبیاء است؛ نظیر ایجاداخوت، مشورت و ...

این پروژه تحقیقاتی با عنوان « روش های تربیتی انبیاء (ع) در قرآن کریم » در پی آن است که به بررسی روش های تربیتی که پیامبران بزرگ الهی در تربیت نسل ها در پیش گرفته اند ، بپردازد . با توجه به ماهیت ، اهداف و امکانات موجود ، روش توصیفی – تحلیلی برای این پروژه انتخاب شده است . پروژه حاضر برای رسیدن به هدف کلی خود ، اهداف جزئی زیر را طراحی نموده است : 1) آشنایی با معنا و مفهوم تربیت در قرآن کریم 2) آشنایی با ویژگی های تربیت اسلامی در قرآن کریم 3) آشنایی با ارکان نظام تربیتی اسلام در قرآن کریم 4) آشنایی با روش های تربیتی انبیا در قرآن کریم که پس از مطالعه و بررسی پیشینه تحقیق و تجزیه و تحلیل مطالب در فصل چهارم نتایج ذیل حاصل گردید : معنا و مفهوم تربیت از نظر اسلام عبارت است از فراهم آوردن زمینه های رشد و جنبه های مختلف عقلی ، اعتقادی ، اخلاقی ، روانی ، فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی و ارائه یراه درست اندیشیدن و نیکو زیستن به گونه ای که تمام استعدادها و قوه های نهفته در انسان به مرحله فعلیت برسد تا انسان بتواند به کمال مطلوب خود که همان رسیدن به قرب الهی است نایل شود .که این نوع از تربیت بسیار جامع و هماهنگ با فطرت انسان و متکی بر علم و یقین می باشد . لذا با توجه به تعریف تربیت می توان گفت که تربیت باید بر اساس دریافتی درست از استعدادهای شگفت انسان باشد و تا مقصد تربیت و سیر انسان به سوی این مقصد و عوامل موثر در این مسیر تربیتی شناخته نشود نمی توان به برنامه ای درست برای تربیت انسان دست یافت . و به منظور اجرای برنامه تربیت باید از اصول عملی بهره گرفت ولی چون خصوصیات و خلق و خوی بشر متفاوت اند ، پس باید روش های متغیر و متفاوتی را برگزید ، تا بتوان به اهداف متعالی نائل گردید . بدین جهت مهمترین روش های تربیتی انبیاء (ع) از قبیل : 1) روش الگویی 2) روش موعظه 3) روش قصه گویی 4) روش تشویق و تنبیه 5) روش تکریم شخصیت 6) روش انذار و تبشیر 7) روش جدل احسن ، با استفاده از آیات قرآن کریم مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند . محقق در این پژوهش با محدویت هایی از قبیل کمبود منابع مستقل در این زمینه و همچنین منابعی که بخشی از مباحث خود را به موضوع هایی شبیه به این اختصاص داده اند یا کامل نیست و یا تکراری است . که پیشنهاد می شود هر یک از روش های تربیتی انبیاء بصورت جداگانه و عمیق مورد بررسی قرار گیرند .

مباحث اصلی این پایان نامه در سه بخش با این عناوین تنظیم و تدوین شده است: بخش اول، چند بحث مقدماتی: اصل تفاوتهای فردی، تعریف روش ها، سنّ شروع تعلیم؛ بخش دوم، روش های تعلیم: روشهای مستقیم مانند سخنرانی و گفتگو و...، روش های غیرمستقیم مثل مشاهده، نمایش و قصه...؛ بخش سوم، فنون خرد تعلیم: روشها و فنون مربوط به حیطه عاطفی، روشها و فنون مربوط به حیطه شناختی، روشها و فنون مربوط به حیطه روانی حرکتی.

یکی از کتاب­هایی که در سال­های اخیر در زمینة نقد اعتقادات شیعه نوشته شده و در محافل وهابیت مورد توجه ویژه قرار گرفته است، کتاب اصول مذهب الشیعة الامامیة الاثنی عشریة- عرض و نقد- نوشتة دکتر ناصرالقفاری است. این کتاب که رسالة دکتری نویسنده است کوشیده تا همة باورهای شیعه را به نقد بکشد. از جمله اتهاماتی که نویسنده در این کتاب مطرح کرده است رواج قول به تحریف قرآن در میان تمام علمای شیعه است. وی با استناد به روایاتی از شیعه ادعا کرده است که شيعه معتقد به تحريف قرآن است. او برای اثبات ادعای خویش به اقوال تعدادی از علما اشاره می­کند و سعی می­نماید تا با تحریف اقوال علما، آن‌ها را از طرفداران تحریف قرآن جلوه دهد. مقالة پیش­رو تلاشی است برای پاسخ‌گویی به شبهات و تهمت­های نویسنده بر علیه شیعه. مهم­ترین نقدهای وارد بر آقای قفاری عبارتند از: برخورد گزینشی با روایات و استناد به روایات ضعیف، تحریف و تعمیم قول تعداد اندکی از علمای شیعه به تمام علما، و نداشتن فهمی درست نسبت به روایات و اقوال علما.