جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه علوم قرآنی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 18137
نقد و بررسی قلمرو ولايت بر اساس مفهوم قرآنی ملك عظيم
نویسنده:
محمدحسن صالح، محمد جعفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
اثبات فضايل اهل‌بيت عليهم السلام در قرآن کريم، به‌عنوان متن مشترک و مقدس تمام مسلمانان همواره مد نظر علماي شيعه بوده است. از سوي ديگر، يکي از مهم‌ترين ابعاد و شئون امامت، شأن «ولايت تکويني» است که خود داراي تقريرات و تقسيمات گوناگوني است. برخي از معاصران کوشيده‌اند با استدلال به آيه 54 سوره نساء، مفهوم قرآني «ملک عظيم» را مربوط به قدرت تصرف تکويني و اثبات کننده ولايت تکويني اهل‌بيت عليهم السلام آن هم در بالاترين حد خود، يعني تدبير و رياست بر کل عالم تفسير کنند. نگارنده ضمن ردّ اين استدلال، معتقد است: اگرچه اين آيه از فضايل اهل‌بيت عليهم السلام به شمار مي‌رود، اما نمي‌توان از آن چنين برداشتي نمود. علاوه بر اين، روايات متعدد ذيل آيه، اين فضيلت را خارج از قلمرو تکوين و در حوزه تشريع معرفي كرده‌اند.
مشخصات اثر
ارزیابی و نقد نظریه اعجاز عددی قرآن کریم
نویسنده:
پهلوان منصور, شفیعی سعید
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
فراگیر شدن رایانه ‌ها و برنامه ‌های نرم‌ افزاری، در پژوهش ها و مطالعات دینی نیز، تحول بزرگی پدید آورد. برای اولین بار، این استاد عبدالرزاق نوفل (ت 1984) بود که واژه «اعجاز» را در زمینه تناسب اعداد در قرآن به کار برد و در کتاب الاسلام دین و دنیا چنین آورد که دو واژه دین و دنیا در قرآن به تعداد برابر به کار رفته ‌اند؛ اما پر سر و صداترین پژوهش ها را دکتر محمدرشاد خلیفه، شیمیدان مصری مقیم آمریکا (ت 1990) انجام داد و با استفاده از رایانه، مدت 4 سال به پژوهش درباره کلمات قرآن پرداخت. بر این نظریه، در هر دو قسم صغروی و کبروی، اشکالات بسیاری وارد است؛ اشکالاتی که مختص عدد خاصی مانند عدد 19 نیست و مربوط به همه اعداد است؛ زیرا هر فرد یا گروهی، بسته به علاقه خود می ‌تواند عددی مثل 5 و 6 و 7 و 12 و ... را معیار قرار دهد و به نتایجی دست یابد؛ بنابراین اطلاق اعجاز برای این نظریه، صحیح به نظر نمی ‌رسد و تنها می‌ توان آن را شگفتی در تناسب اعداد نامید.باید افزود که انتظار اعجاز عددی از قرآن، توقعی نابجاست و نمی ‌توان پذیرفت که خدای متعال با بندگان خود از طریقی عوام ‌فریبانه سخن گفته باشد. اعجاز قرآن در نگاه نخست و برای اعراب جاهلی صدر اسلام و مردمان هنرجوی دوران های بعد، در زیبایی ‌های شگفت آور ظاهری و تاثیرگذار آن، اعم از بلاغت و هماهنگی ‌های صوتی و عددی و ... است؛ و در نگاه عمیق و موشکافانه، معارف و دانش های والای الهی آن.
صفحات :
از صفحه 57 تا 76
مشخصات اثر
از هرمنوتیک توحیدی تا پارادایم توحیدی؛ بررسی تطور روش‌شناسی آمنه ودود در فهم قرآن
نویسنده:
رقیه بیرامی ، محمد حسن صانعی پور ، محمود کریمی بنادکوهی ، لیلا السادات مروجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه پیام نور,
چکیده :
ظهور جریان فمینیسم اسلامی در دهه‌های اخیر و برداشت‌های آنان از آیات زنان در قرآن، توجه بسیاری را به خود جلب نموده است. آمنه ودود برجسته‌ترین چهره این جریان پس از ارائه روش «هرمنوتیک توحیدی» در بازخوانی آیات زنان در قرآن، روشی نوین براساس بهره‌مندی از «پارادایم توحیدی» در کتاب جدیدش اتخاذ نمود. به تبعیت از وی، جریان فمینیسم اسلامی نیز پس از ارائه روش‌هایی در فهم آیات و رسیدن به تنگنا، جهت حفظ و تداوم هویت خود در جهان اسلام، در سال‌های اخیر این روش نوین را برگزید. در این مقاله، پس از معرفی دو جریان تأثیرگذار بر روش‌های مورد اتخاذ آمنه ودود، یکی در جهان اسلام و دیگری در غرب، روش‌های سابق وی با رویکرد موضوعی و تاریخی به‌اجمال معرفی و بررسی می‌گردد و در ادامه، تحت عناوین پارادایم توحیدی در جهت نقض اتوریتاریانیسم تفسیری، اعلام پلی‌تئیسم درصورت تساوی مرجعیت مردانه با مرجعیت الهی، پارادایم توحیدی در جهت بیان تمایز میان خداوند و قرآن، استراتژی جدید در جهت توجیه امکان «نه گفتن به متن» و... به چگونگی بهره‌برداری وی از یک اصل کلیدی قرآنی یعنی «پارادایم توحیدی» در روش اخیرش می‌پردازیم و درنهایت، موارد پیش‌گفته طی عناوینی مورد نقد و ارزیابی قرار می‌گیرد که ازجمله آنها می‌توان به تضاد تقدس و الوهیت قرآن با تمایز آن از خداوند، نادیده گرفتن پیوند قرآن و عترت، بی‌اساس بودن اتهام اتوریتاریانیسم و پلی‌تئیسم به سنت تفسیری، عقیده به «درنگ وجدانی» رویکردی نادرست در فهم اجتهاد و... اشاره نمود.
صفحات :
از صفحه 11 تا 32
مشخصات اثر
وحی قرآنی؛ زبانی یا غیرزبانی؟ (تحلیل انتقادی اثبات بشری بودن الفاظ قرآن)
نویسنده:
محمدکاظم شاکر ، حسام امامی دانالو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه پیام نور,
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
ماهیت وحی و آنچه در جریان وحی بر پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم نازل می‌شد، توجه متفکران مسلمان را به خود جلب کرده است. بشری بودن الفاظ قرآن کریم، انگاره‌ای است که از سده چهارم هجری مطرح شده و برخی برای اثبات آن به آیات 196-192 سورۀ شعراء تمسک کرده‌اند. آنان برآنند که در جریان وحی، تنها معانی بدون شکل و صورت بر پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم نازل ‌شده و ایشان خود به شکل‌دهی و عربی کردن آن معانی مبادرت ورزیده‌اند. ازاین‌رو، پس از تبیین نحوۀ استناد به آیات این سوره از سوی باورمندان به انگارۀ بشری بودن الفاظ قرآن کریم، برداشت آنان مورد تحلیل و نقد قرار گرفته است. توجه به برخی نکات نظیر بررسی روابط جانشینی و هم‌نشینی در آیات قرآن کریم که در آنها به فرایند نزول قرآن اشاره ‌شده و نحوه کاربرد ضمایر در زبان عربی و نیز سیاق آیات سورۀ شعراء، همگی نشان از ناصحیح بودن انگارۀ بشری بودن الفاظ قرآن کریم و نادرست بودن تمسک به آیات سورۀ شعراء برای اثبات آن دارد.
صفحات :
از صفحه 187 تا 204
مشخصات اثر
بررسی مباحث کیهانی (نجوم) در قرآن
نویسنده:
محمدعلی نصرتی بیابانکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در قرآن کریم آیات بسیاری پیرامونخلقت وعظمت آسمان ها وزمین و مباحث کیهانی نازل شده است که گذر زمان و پیشرفت های علوم تجربی اصالت آنها را اثبات نموده است که خود این مطلب ، زمینه هدایت برای نوع بشر را درقالب توجه به این مسائل فراهم نموده است . در تحقیق حاضر ضمن بررسی ، تشریحوتفسیر علمی پاره ای از آیات که در آنها به مسائل کیهانی پرداخته شده است به اثبات این مطلب خواهیم پرداخت که هدف اصلی طرح این گونه مباحث علمی در قرآن کریم( خصوصا مباحث کیهان شناسی) همانا هدایتگریاست که در قالب پرده برداشتن ازرموزو اسرار هستی ،به عنوان نشانه هائی از قدرت وعلم لایزال خداوند متعال برای انسان در قالب آیات عرضه شده است.در این پایان نامه ضرورت توجه به مباحث نجومی در قرآن و اهداف قرآن از طرح این مباحث (از جمله خداشناسی، معادشناسی، نظم‌شناسی جهان و بیان حقایق علمی) بیان می‌شود. سپس نگارنده با ذکر تعریف و تاریخچه علم نجوم, نگاهی اجمالی به مباحث نجومی مطرح شده در قرآن می‌اندازد. همچنین پدیده‌های آسمان، زمین، خورشید، ماه و ستارگان را از منظر قرآن به اجمال بررسی می‌کند و در پایان به این نتیجه می‌رسد که قرآن کتاب نجوم نیست ولی گزاره‌های علمی (حدود 150 آیه نجومی) در قرآن وجود دارد که لازم است با توجه به یافته‌های کیهان شناسی، تفسیر بهتری از آنها ارائه و اعجازهای علمی و نظریه‌پردازیهای علمی آنها شناخته شود و تفسیرهای غیر صحیح آیات اصلاح و چالشهای توهمی قرآن و علم نجوم برطرف شود.
مشخصات اثر
نقش کارگزاران در سعادت و شقاوت جامعه از منظر قرآن و نهج البلاغه
نویسنده:
میثم کهن ترابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
کارگزاران به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم در سعادت و شقاوت جامعه موثرند. آن‌ها با تصمیم‌گیری و عملکردشان در حوزه‌های مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، نظامی و قضایی مستقیماً جامعه را در مسیر صلاح و یا فساد پیش می‌برند. وجود برخی تمایلات و گرایش‏ها در کارگزاران نیز به صورت غیرمستقیم جامعه را با نابسامانی و انحطاط مواجه می‌کند؛ چراکه وجود این خصائص در کارگزاران، نخبگان را به جهت پیشبرد امورشان و مردم را به سبب الگوگیری از کارگزاران به این اوصاف متمایل می‌سازد.به جهت پیشگیری از تأثیرگذاری نامطلوب کارگزاران در جامعه ضرورت دارد که ساختارهای مدیریتی به درستی و براساس آموزه‌های دین اصلاح شود تا امکان تخلف به حداقلِ ممکن برسد. اصلاحات در نگرش به مسئولیت، به کارگیری کارگزاران، رفتار کارگزاران با مردم، قوانین ناصحیح و ناقص از این جمله‌اند. گسترش فضای نقد عامل مهمی در پیشگیری از اثرگذاری ناصحیح کارگزاران است.
مشخصات اثر
بررسی نحوه برخورد بنی اسرائیل با انبیا بعد از حضرت موسی (ع) تا حضرت عیسی (ع) در قرآن و عهدین
نویسنده:
الهام بهجتی اردکانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در تعالیم یهود ، چنین ادعایی می خوانیم که بنی اسرائیل ملتی برگزیده است و این فکر باعث جرات دادن به پیروان آن دین شده است و آنان را وادار به تجاوز و تعدی بر دیگران می کند و اینگونه است که روح تعصب نژادی و خودبرتر بینی بر افراد این قوم حاکم می شود.
مشخصات اثر
بررسی قاعده عسر و حرج از دیدگاه قرآن و روایات
نویسنده:
زهرا بناء‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عسر در لغت به معناي تنگي ودر تنگنا قرارگرفتن، سختي و دشواري در مقابل يسر قرار داردو حرج در اصل به معناي گناه و بنا بر قولي مضيقه و سختي شديد است و در اصطلاح عسر و حرج عبارت است از احکام ثانويه اي کهموجب مي گرددالزام و تکليف ناشي از حکم تکليفي از مکلفين برداشته شود.در مطالعه احکام و سنن اسلامي، با توجه به اينکه اسلام ديني مبتني بر حدود و انسان موجودي مکلف است؛ در عين حال طبق برخي از آيات و روايات به عدم وجود عسر و حرج تصريح شده است. تأکيد بر يسر و استفاده از رخصتها در آيات و روايات هيچگونه منافاتي با انجام امور شرعي ندارد؛ بلکه حرج زدايي و تساهل ديني در کنار عمل به واجبات و حدود الهي مورد تأکيد مي باشد.
مشخصات اثر
مشورت، آداب و شرایط آن از منظر قرآن و سنت
نویسنده:
کمال بابایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از موضوعات اخلاقی که در دین مبین اسلام حائز اهمیّت شمرده شده موضوع مشورت است. هدف این پایان نامه بررسی دقیق جایگاه مشورت در زندگی مسلمانان و شناخت مسائل پیرامون آن، با استفاده از قرآن و سنّت پیامبر گرامی اسلام (صلی اللّه علیه و آله وسلم) و ائمه طاهرین (علیهم السّلام) می‌باشد.قرآن کریم در چهار آیه مختلف پیرامون مشورت با مومنین سخن گفته و عموم مسلمین حتی رهبر جامعه اسلامی را به آن دعوت نموده است. همچنین اهل بیت پیامبر (علیهم السّلام) ضمن تشویق مسلمین به این امر خود نیز در این زمینه پیشتاز بوده‌اند. ایشان هم از نظرات مشورتیِ امّت خویش بهره می‌بردند و هم نظرات هدایت گونه خود را از آن‌ها دریغ نمی‌کردند.به‌طور کلی برای مشورت سه رکن اساسی وجود دارد. که عبارت‌اند از: موضوع مشورت، مشاور و مشورت گیرنده. برای هر یک از ارکان شرایط و آدابی نقل شده است. از جمله شرایط اینکه جزء یقینیات انسان همچنین از مصادیق احکام عملی نباشد.مشاور نیز موظف است آدابی را هنگام مشورت رعایت نماید. اظهار نظر سنجیده، مخاطب شناسی و توجه به گفته‌های مستشیر از جمله آن‌هاست. همچنین مشورت گیرنده برای رسیدن به هدف باید از نتیجه مشورت تبعیّت نموده، در انتخاب مشاور دقت و جایگاه مشورت را رعایت نماید.اگر مشاوره ای طبق ضوابط و شرایط صحیح صورت پذیرد نتایجی را در بر خواهد داشت که منجر به تقویت اراده و در نهایت رسیدن به نُجح و پیروزی خواهد شد.
مشخصات اثر
بررسی نظام پاداش و کیفر الهی در آیات قرآن کریم
نویسنده:
نفیسه ابراهیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از آن‌جایی که انسان ذاتاَ همواره در فكر جلب لذّت و نعمت است و در انديشه‌ی دفع الم و نقمت؛ وقتي به پاداش و کیفر الهي ايمان می‌‏آورد و به این باور می‌رسد که پاداش و کیفر الهی در تمام مراحل زندگی و پس از دنیا و به طور اتمّ و اکمل در آخرت وجود دارد، دیگر ممکن نیست بی‌تفاوت از كنار این مسائل بگذرد. زیرا که همان غرايز و نيروهايي كه آدمي را در مورد جلب منافع و دفع مضار دنيوي به فعاليت وا‌مي‏دارد، در زمينه‌ی نعمت و نقمت آخرت نيز همان نيروها منشأ فعاليت‏اند.در این تحقیق سعی شده به سؤال‌ها يا شبهاتي كه در ذهن بسياري از افراد در خصوص زمان، مكان، كيفيت و نوع پاداش و كيفر الهي مطرح است، پاسخي كه مبتني بر آيات قرآن كريم و روايات ائمه معصومين عليهم السلام باشد، داده شود و با نگاه قانون‌مند به مسئله پاداش و كيفر الهي و كشف نظام مطرح شده در قرآن كريم در اين زمينه به بررسی این مسئله پرداخته شده است.در این راه، نظام پاداش و کیفر الهی در دنیا به صورت همه جانبه و نظام پاداش و کیفر پس از دنیا مرحله به مرحله بررسی شده است.از آن‌جا که خدای رحمان به اقتضای حکمت و عدالتش انسان و جهان را بیهوده نیافریده و مؤمنان و ظالمان با هم برابر نیستند، پس پاداش و كيفر الهي هم در دنيا و هم پس از دنیا و در آخرت در جریان است و پاداش و کیفر در دنیا هم شامل امت‌ها و هم شامل فرد فرد انسان‌هاستو از آن‌جا که جهان آخرت دو جنبه‌ی روحانی و جسمانی دارد، پاداش و کیفر در جهان آخرت هم هر دو جنبه رادر بردارد، ولی در این نظام، رحمت الهی بر غضب او غلبه دارد و شفاعت نیز شامل حال افرادی که شایستگی آن را دارند، می‌شود.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 18137