جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

شفقت، مجموعۀ ویژگی‌ها و مهارت‌هایی است که موجب پیشگیری و التیام رنج‌های مادی و معنوی انسان و عامل بهزیستی و تربیت اوست. شفقت به عنوان ویژگی مثبت درونی پیامبران الهی، ابزار تربیتی آنها نیز بوده که دارای دو نقش اساسی تربیتی است: 1- حفظ و التیام انسان در برابر رنج و 2- بسترسازی برای ایجاد محبت متقابل و بهزیستی. نوشتار پیش رو، با روش توصیفی‌- تحلیلی به بررسی سیمای شفقت پیامبران در قرآن و روایات می­پردازد و نقش شفقت انبیا را در هدایت و تربیت جوامع بررسی می­کند تا ویژگی و مهارت‌های شفقت انبیا به دست آید و انسان بتواند به‌وسیلۀ آنها، خود و دیگران را از رنج‌ها حفظ کرده یا آنها را التیام دهد و با عادت‌دادن ذهن به شفقت، توان و قدرت رفتار و عمل را برای بهزیستی ارتقا بخشد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که: الف- شفقت، صفت مثبت تربیتی «فردی» و «اجتماعی» است که موجب تأثیرپذیری بر خود و تأثیرگذاری بر دیگران برای بهزیستی و التیام رنج‌هاست؛ ب- محبت از ویژگی­های مهم شفقت است؛ اما تنها ویژگی آن نیست؛ ج- شفقت، مجموعۀ صفات و مهارت‌هایی است که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از: انگیزۀ بهزیستی، توجه به رنج، افزایش آستانۀ تحمل و مهربانی و آگاهی، همدردی و همدلی و تصویرسازی مثبت.

نقد و بررسی آراء مفسران در زمینه تأثیر عمل بر رشد علم فطری در شبکه ارتباط موضوعی، مستلزم ارائه الگو و معیار و سپس عرضه عملکرد آنان بر آن الگو می‌باشد. در این راستا، ابتدا موضوعاتی که از سنخ عمل هستند و موجبات رشد علم فطری را فراهم می‌آورند، نظیر تقوا، ایمان، احسان، جهاد، شکرگزاری، تزکیه و تطهیر، شناسایی و رابطه آنها با علم فطری در شبکه تشریح گردیده، سپس هر کدام از این موضوعات نظیر تقوا به‌عنوان محور موضوعات مرتبط با خود، مانند نماز، انفاق، برّ، وفای به عهد، صبر، صدق و تواضع، در شبکه قرار گرفته و روابط تحلیل شده است. بدین ترتیب از یک سو جایگاه علم فطری و عمل در شبکه ارتباط موضوعی ترسیم گردیده و از سوی، دیگر آراء مفسران مورد ارزیابی قرار گرفته است.