جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

پایان نامه حاضر به ترجمه ونقد کتاب شبهات حول القرآن و تفنیده اثر دکتر غازی عنایت اختصاص دارد. هدف از تحقیق، آشنایی با دیدگاههای نویسنده ونقد دیدگاههای وی در پاسخ به شبهات درباره قرآن می باشد. در این بررسی ضمن ترجمه شش باب اول، کتاب مورد گفتگو از حیث شکلی و محتوای بررسی شده است و ضمن تکمیل پاسخهای نویسنده در موضوع جمع و نگارش قرآن و آیات مکی و مدنی، دیدگاههای وی درباره شیعه و موضوع نزول قرآن بر هفت حرف نقد شده است. بررسی نشان می دهد: دسته بندی موضوعی و مناسب شبهات، توجه به شبهات نوظهور در کناب شبهات قدیمی و تنوع پاسخها از نقاط قوتاین اثر است و گزارش نکردن شبهه از منابع دسته اول در بیشتر موارد، پاسخگویی صرفا با روش درون دینی و نپرداختن به پاسخها با نگاه برون دینی و عدم ریشه یابی علل وقوع شبهات از کاستی های آن است. در پایان تأکید شده است: برای پاسخ به شبهات نیازمند نگاهی فرافرقه ای و آگاهی از سایر مکاتب می باشیم./

هدف از رساله حاضر، تحقیقی تفسیر گونه پیرامون آیات مربوط به علل انحطاط تمدنها می باشد. لذا سعی شده به این قبیل سوالات پاسخ داده شود: چگونه یک جامعه، سعادتمند و مورد لطف پروردگار و تحت چه ضوابطی امواج انحطاط و هلاکت، تمدنی را در گرداب قهر خویش فرو می برد؟ چرا مسلمانان پس از کذراندن یک دوره عزت و ترقی به سیر قهقرایی دچار آمده و همچنان در حالت انفعالی به سر می برند؟ آیا افراد یا اقوام و یا جریانات خاصی سبب این تحول منفی شدند یا مقتضای طبیعت زمان باعث این مساله شده است؟و... بنابراین پس ازبیان ضرورت بحث درباره علل انحطاط تمدنها، واژه های بکار رفته در موضوع و واژه های قرآنی مربوطه، مورد بررسی قرار گرفته، سپس به خصوصیات جامعه منحط و مترقی و کیفیت عذابهای الهی، اشاره شده است. به دنبال آن به مساله سنن الهی پرداخته و با ذکر نمونه ها و صفاتی از این سنن، مشخص گردیده که سنن الهی جاری شده در جوامع سابق، استثناء پذیر نبوده و در جوامع کنونی نیز جریان دارد. سرانجام علل انحطاط تمدنها، در به مقوله فرهنگی و اخلاقی، سیاسی، و اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که در زمینه فرهنگ و اخلاق، مهمترین علل انحطاط تمدنها، اتراف و خوشگذرانی، ظلم و ستمکاری، ترک امر به معروف و نهی از منکر، جهل و نادانی، تقلیدهای کورکورانه، عدم درک صحیح از دین و مفاسد اخلاقی می باشد. از نظر سیاسی مهمترین علل انحطاط تمدنها تفرقه و چندگانگی، دوستی با کفار و دشمنان دین، تهاون و سستی در دفاع و جها، عدم اطاعت از رهبری، عدم استقلال در زمینه های مختلف، استعمارگران و دشمنان داخلی و خارجی، سردمداران نالایق و بالاخره کوتاهی دولت و قوه حاکمه در امور مربوط به قوه مقننه، مجریه و قضائیه می باشند. سرانجام در مورد علل اقتصادی انحطاط تمدنها می توان به مواردی چوننداشتن تخصص و آگاهی اقتصادی مسئولان، کم فروشی و گرانفروشی، اسراف و تیذیر، کفران نعمت، رشوه، ربا و بخل اشاره کرد. نویسنده درپایان فصلی را به عنوان خلاصه مطالب کتاب اختصاص داده و در آن نیم نگاهی به اوضاع فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جامعه اسلامی انقلابی ایران( دردهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی) انداخته است.

کتاب آراء المستشرقین حول القرآن الکریم در نقد وبررسی نظرات خاورشناسان پیرامون قرآن است. بخش مورد ترجمه این کتاب در پاسخ به این شبهه خاورشناسان است که محتوای قرآن مأخوذ ازبت پرستان، حنفاء، صابئین و سایر افراد بشر است.

در این پایان نامه صفحات 324 365 از جلد اول کتاب آراء المستشرقین حول القرآن الکریم تألیف عمربن ابراهیم رضوان ترجمه و بررسی شده است. و در آن ازمنابعی چون قرآن، تورات و انجیل استفاده شده وبه شماری از شبهات خاورشناسان پیرامون قرآن پاسخ داده شده است .

در این پایان نامه نوع اول تا پایان نوع پانزدهم از کتاب الاتقان ترجمه و شرح شده است و شامل این موضوعات است: مکی و مدنی، حضری و سفری، لیلی و نهاری، صیفی و شتائی، فراشی و نومی، ارضی و سمائی، آنچه در آغاز نازل شده است، آخرین قسمت نازل شده، سبب نزول، آنچه به زبان برخی از صحابه نازل شده، آنچه از قرآن نزولش تکرار شده، آنچه حکمش پس از نزولش بود و آنچه نزولش پس از حکم واقع شد. آنچه قسمت قسمت و آنچه یکجا نازل شد. آنچه از قرآن که فرشتگان با آن بودند و آنچه که فرشته ای با آن نبود، آنچه از قرآن که به بعضی از پیامبران نیز نازل گردیده و آنچه که به کسی جز پیامبر اسلام(ص) نازل نشده است.

آنچه پیش رو دارید رساله ای است در زمینه تساهل و تسامح از دیدگاه قرآن و حدیث که در یک مقدمه و دو بخش و هشت فصل تنظیم و تدوین شده است. در مقدمه رساله به هفت مطلب پرداخته شده است که عبارتند از: معرفی موضوع، انگیزه انتخاب موضوع، اهداف تحقیق، فرضیات یا سؤالات تحقیق، روش تحقیق، ارکان پایان نامه و پیشینه تحقیق. بخش اول رساله مربوط است به کلیات پژوهش که به سه فصل تقسیم شده است که عبارتند از: توضیح واژگان و مفردات تحقیق، تساهل و تسامح در اصطلاح، خاستگاه تساهل و تسامح در اسلام و غرب، که در هر کدام از این فصول بحثهایی در ارتباط با موضوع تساهل و تسامح به طور مفصل مطرح شده است. بخش دوم این پژوهش مربوط است به جایگاه تساهل و تسامح در قرآن و حدیث که خود به پنج فصل تقسیم شده است. سعی نگارنده بر این بوده تا در این بخش علاوه بر ذکر مصادیق تساهل و تسامح در اسلام، نظر قرآن و حدیث را در پنج حوزة مهم دین نسبت به جایگاه تساهل و تسامح تبیین و تنقیح کند و درستی یا نادرستی نظرات متفکران را با میزان و ترازوی قرآن و حدیث در خصوص موضوع مذکور محک زند.

بخشی از این کتاب که در این پایان نامه ترجمه و تحقیق شده، شامل دیدگاه های غزالی و قاضی و عیاض و زمخشری، ابن عطیه، طبرسی، ابن رشد، فخر رازی، سکاکس، ابن عربی، آمدی، طوسی، حازم قرطاجنی، بیضاوی، زملکانی، ابن تیمیه، خطیب قزوینی، ابن جزی کلبی، یحیی بن حمزه علوی، اصفهانی، ابن قیم جوزیه، ابن کثیر، شاطبی و زرکشی در زمینه یِ اعجاز قرآن کریم است.

ترجمه و تحقیق بخشی از کتاب «اسرار التکرار فی القرآن» نوشته کرمانی است که شامل سوره های اعراف تا ناس می باشد. «اسرار التکرار فی القرآن المسمی البرهان فی توجیه متشابه القرآن لمافیه من الحجه و البیان» نوشته محمود بن حمزه کرمانی (تحریر شده در قرن پنجم) و تحقیق عبدالقادر احمد عطا (در سال 1397 ق) عنوان کتابی است که درباره مسئله تکرار در قرآن کریم نوشته شده است و نویسنده پایان نامه پس از ارائه کلیاتی در موضوع رساله، به ترجمه بخشی از آن (شامل سوره های اعراف تا ناس) پرداخته و در ضمن آن، نظرات علما و صاحب نظران دیگر را در مورد مسئله تکرار در قرآن بررسی نموده است.

موضوعات مورد بحث در این پایان نامه عبارت است از: مقدمه ای در شرح حال مؤلف، فصل اول، تاریخ قرآن؛ فصل دوم، تاریخ حدیث؛ فصل سوم، عدالت صحابه. در فصل اول این موضوعات آمده است: کتابت قرآن، نویسندگان وحی، جمع قرآن، جمع قرآن در عهد عثمان، مصاحف ارسالی عثمان به بلاد.

در این پایان نامه فنون مختلف علوم قرآنی از تفسیرمجمع البیان، اثر طبرسی استخراج و عرضه شده است.این فنون عبارت است از: تعداد آیات قرآن و فایده شناختن آنها، اسامی قراء مشهور در بلاد مختلف و روات آنها، تفسیر، تأویل و معنی، نامهای قرآن و معانی هریک، بعضی از روایات مشهور در باب فضیلت قرآن واهل آن و استحباب تحسین صوت در قرائت قرآن.