جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ندارد.

ناصرخسرو از ناموران پارسی زبان قرن پنجم هجری است که نام و آوازه ی او در مذهب اسماعیلیه به مقام حجت جزیره ی خراسان بودنش بازمی گردد. ناصر بر اثر تحول روحی که در سن چهل سالگی در وی ایجاد شد عازم سفری طولانی گشت و در این سفر پرماجرا در مصر از سوی امام فاطمی عصر، المستنصربالله (427-487 ه ق )مامور دعوت مردم خراسان به مذهب اسماعیلیهشد .با غور و بررسی در محتوای تالیفات وی می توان به اندیشه های مذهبی اش دست یافت.تالیفات ناصر مشحون از مسائل کلامی و فلسفی است که هر یک به تنهایی آیینه ی تمام نمای آراء و اندیشه های علمی اوست وی به عنوان مبلغی کوشا سهم قابل توجهی در دعوت اسماعیلیه در ایران بر عهده داشت .این پایان نامه می کوشد به دو سوال اساسی درباره ناصر پاسخ دهد:1-تفاوت آراء ناصرخسرو با عقاید رسمی اسماعیلیه فاطمی مصر در چیست؟ 2-آراء اسماعیلیه در آثار ناصرخسرو ،به ویزه جامع الحکمتین چگونه انعکاس یافته است؟فرضیاتی که در پاسخ به سوالات فوق طرح شده بدین قرار است:1-ناصرخسرو اهمیت چندانی به تعداد امامان و دور هفت گانه آنها نمی دهد و بر این اساس در باب چگونگی ظهور قائم و دور هفت گانه امامان با عقاید رسمی اسماعیلیان فاطمی مصر تفاوت دارد.2-ناصرخسرو در قالب عبارات رمزی به شیوه ی تاویل باطنی و زبان کنایی به نظام اندیشه ای اسماعیلیه و مفاهیم و عقاید آن ها پرداخته است.در این این پایان نامه با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی به آزمون فرضیات مطرح شده مبادرت شد و در پایان این نتیجه حاصل آمد که ناصرخسرو در آثارش سخت متاثر از افکار و عقاید اسماعیلیه بوده و در بخش عظیمی از آثارش به بیان آراء اسماعیلیه پرداخته و عقاید وی در باب امامت و ظهور قائم با عقاید رسمی فاطمیان تفاوتی نداشته و تحت تاثیر ایشان است

واکاوی اندیشه سیاسی معلم ثانی –فارابی-از جهات گوناگونی اهمیت داشته و مورد بررسی قرار گرفته است. در این راستا، بررسی مسئله امت و امامت و جایگاه و نقش هریک از این دو عنصر در نظام سیاسی فارابی از اهمیت بسیار برخوردار می باشد. به گونه ای که بدون شناخت این دو، نمی توان ابعاد گسترده ی نظام سیاسی مد نظر فارابی را تشریح کرد. با توجه به این اهمیت، پژوهش حاضرتلاش دارد تا با نگاهی تفسیری و تحلیلی به اندیشه سیاسی فارابی در حوزه نظام سیاسی و دولت، به این پرسش اساس پاسخ دهد که امت و امامت چه جایگاهی در تفکر سیاسی معلم ثانی داشته اند؟ در پاسخ با عنایت به ابعاد مختلف اندیشه سیاسی فارابی توضیح داده خواهد شد که امت و امامت دو رکن کلیدی و اساسی نظام سیاسی و دولت مد نظر فارابی بوده و معلم ثانی با نگاهی بلند و عالمانه و با توجه به مسایل پیش روی جامعه اسلامی به تبیین حقوق و مسئولیت های آنها پرداخته است.همچنین درراستای تبیین هر چه بیشتر اهمیت مسئله امت و امامت در اندیشه سیاسی فارابی،پژوهش حاضر با بهره گیری ازابعاد مختلف نظام سیاسی و دولت مد نظر معلم ثانی،بر این باور است که -به رغم برخی نگاه ها مبنی بر کم توجهی فارابی به جایگاه مردم و شهروندان به عنوان امت در دولت و نظام سیاسی -وی در اثنای مباحث خود توجه جدی به این موضوع معطوف داشته است.

این پژوهش به این سوال که امیرالمومنین (ع) در برابر شیخین چگونه موضع گیری داشتند در سه فصل پاسخ می دهد. ابتدا به سقیفه و دسته بندی جریانها می پردازد. سپس به اصول موضع گیری امام در برابر اصل شیخین می پردازد که عبارتند از تحصن، امتناع از بیعت، اتمام حجت، سکوت. همچنین مواضع امام جهت خنثی سازی دسیسه ها بیان شده است.

در قرن نخست هجری و در جریان جنگ صفین ، فرقه خوارج با تمسک به داستان حکمیت پا به عرصه تحولات سیاسی گذاشت . این گروه با اتخاذ مواضع تند و خشونت بار مسیر تاریخ را عوض کردند . شورش خوارج در دوره خلافت امام علی (ع) جهان اسلام را وارد یک آشوب و ناامنی گسترده ای نمود به گونه ای که عواقب جبران ناپذیری را بر حکومت امام چه در زمان حیاتش و چه در بعد از آن بوجود آورد.گستردگی مناطق تحت نفوذ حکومت اسلامی ، عدم توانایی تعدادی از والیان در تبیین اهداف حکومت و عملکرد خلفای قبلی ، باعث گردید تا گروهی از افرادی که روند حرکتی حکومت امام علی (ع) را بر وفق مراد خود نمی دانسته ، دست به شورش بزنند و در این بین تعدادی از افرادی را که نسبت به چگونگی اداره حکومت اسلامی در جهل به سر می بردند نیز با خود همراه سازند . این مردم از اسلام چیزی نمی شناختند جز برخی شعارها و ظواهر کلی ، و تربیت دینی درست وکاملی نداشتند و هنوز تعصبات قبیله ای ، مفاهیم جاهلی ، مصالح و منافع شخصی و گروهی ، گرایش های احساسی انگیزه اصلی در اتخاذ مواضع و اقدامات آنان بود . از عواقب تلخ جریان خوارج و همراهان جاهل آن می توان به شکل گیری جنگ نهروان ، شهادت امام ، خانه نشین شدن فرزندان امام ، حادثه ناگوار کربلا و عدم اجازه فعالیت آشکار به منظور تبیین اهداف حکومت اسلامی در زمان معصومین عنوان نمود. بی گمان و بطور اجمال شیوه حکومتی خلفای قبل از امام علی (ع) و عدم توانایی والیان در تبیین حکومت اسلامی ، جهل تعدادی از مردم نسبت به شیوه حکومتی امام علی (ع) و اشاعه فساد در دستگاه حکومتی و تشدید فاصله طبقاتی در زمان خلفای قبل از امام در شکل گیری خوارج تاثیرگذار بوده است.

بدون شک امر امامت و رهبری جامعه، امری ضروری و جزو شاخصه‌های اصلی حکومت اسلامی است و جامعه‌ی اسلامی بدون داشتن حکومت و رهبری، قوام نخواهد داشت. از دیگرسو این امر مسأله‌ای چالش‌انگیز بوده و از مذاهب مختلف، نگاه‌های متفاوتی به آن شده است.آیت الله سید کاظم حسینی حائری، در سال 1317 هجری شمسی(1357 ه.ق) در کربلا دیده به جهان گشود. ایشان تحت تعلیم پدر و مادرشان، تحصیلات حوزوی را فرا گرفتند و از محضر بزرگانی همچون آیت الله شهید صدر و آیت الله محمود شاهرودی سال‌های مدیدی استفاده نمودند. کتاب «الإمامه و قیاده المجتمع» یکی از آثار ارزشمند ایشان است. این کتاب – که در اصل مجموعه سخنرانی‌های ایشان است-در شش فصل تنظیم شده و سخنران سعی کرده است تا به بررسی مباحث امامت بپردازد. ویژگی این مجموعه سخنرانی‌ها این است که گوینده به مباحث چالش‌انگیز امامت پرداخته و مسائل مربوطه و گاهی نظر علمای مذاهب دیگر را نقد و بررسی کرده که این خود حکایت از توانایی علمی این شخصیت دارد.

روایات در نیل به مقام توحید و فنای فی الله یا رفع کبر به دو راهکار اشاره دارند: 1-نماز 2- اطاعت امام برحق (امامت). در تحقیق حاضر سعی بر آنست که به چگونگی عملکرد و ارتباط بین این دو راهکار در رفع کبر و نیل به توحید پرداخته شود. و به این پرسش پرداخته می شود که: علت تکبر درونی برخی افراد ملتزم به نماز در چیست؟ پس از بررسی آیات با مشتقات کبر، طوع، صلو، سجد و قرائن لفظی آن ها در حاصل درارتباط بین نماز و به طور خاص سجده نماز، و اطاعت امام برحق در رفع کبرمی توان گفت: همواره قرائن لفظی مشتقات صلو و سجد دربردارنده نوعی اعمال و خصالند که از میان این اعمال مهمترین و سختترین آن ها "اطاعت از رسول خدا(ص)" اطاعت رسول و همطراز آن، اطاعت امام برحق(امام اهل بیت(ع))، ویژگی و خصلتی است ملحوف در حقیقت سجده نماز که بواسطه آن می توان به مقام فنای فی الله (رفع کبر) نایل آمد. چنانکه عدم برخورداری از این خصلت ارزشمند نمازی در مقارنت کبر و فحشا و منکر را به همراه دارد

ابن شهرآشوب مازندرانی از جمله مفسران بزرگ و توانمند در موضوع امامت است.این پژوهش برآن است که به بررسی بخش امامت تفسیر متشابه القرآن و مختلفه اثر ابن شهرآشوب مازندرانی بپردازد.در این نوشته تلاش شده روش تفسیری که مولف بیشتر در تبیین آیات ناظر به اثبات امامت به کار برده روشن گردد.

یکی از شبهات مطرح شده از ناحیه مستشرقین و سنیان متعصب مسئله تأثیر پذیری باورهای شیعه امامیه از باورهای ایرانیان باستان بویژه در مسئله امامت است. این ادعا به موجب فراوانی شباهت میان اعتقاد شیعیان به امامان خود و اعتقاد ایرانیان به پادشاهان خود است. در رساله حاضر سعی بر اثبات اصالت باور شیعیان و ارائه شواهدی بر عکس بودن ادعا و تأثیر پذیری متون ایرانیان زرتشتی از باورهای اسلامی _شیعی شده است.

سفارش کتاب الهی به اندیشیدن و تعّقل، موجب شد که موضوع عقل و جایگاه آن در حیات مسلمانان و میزان اعتبار آن در ترازوی شرع از همان آغاز رویش فرهنگ اسلامی مورد توجه دینداران قرار گیرد و به بالندگی تمدن اسلامیبینجامد. شیخ طوسی در طول زندگی پربرکتش با بهره‌وری از اساتیدی چون شیخ مفید و سیّد مرتضی با کسب کمالات، به زعامت جهان تشیع رسید و با تأسیس حوزه ی علمیّه ی نجف‌اشرف به تربیتبیش از سیصد شاگرد مجتهد تراز اوّل همّت گماشت. او متکلم، فقیه، اصولی و مفّسر یگانه ی جهان اسلام است. وی تفسیر و آثار کلامی و فقهی خویش را با استفاده از نقل و عقل در حوزه ی اعتقادی بر پایه یچهار اصل کتاب، سنّت، عقل و اجماع بنا گذاشته و به استخراج احکام شرعی پرداخته و راه اجتهاد و تفکّر را بر پایه ی استدلال منطقی و عقل گرایی اسلامی برای فقهای بعد از خود هموار نموده است. در این پژوهش تلاش شده تابه شیوه ی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع تاریخی و کتابخانه‌ای، ابتدا به بررسی اوضاع سیاسی- فرهنگی و حیات فکری شیخ طوسی پرداخته شود و سپس در خصوص عقل‌گرایی اسلامی،قرآن و عقلانیّت،امامت، حُسن و قبح و مسئله غیبتامام زمان –علیه السلام – از منظر شیخ طوسی مورد بررسی قرار گیرد .