جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 182
علم و قدرت خداوند در قرآن و عهدین
نویسنده:
خدیجه شمس
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در بحث قدرت خداوند از دیدگاه قرآن کریم، به این عناوین پرداخته ایم:1- خداوند قادر است به این معنا که هرگاه بخواهد کاری را انجام دهد انجام می دهد و هر گاه نخواهد انجام نمی دهد. این صفت همچون دیگر صفات جمال خداوند، تنها نواقص را از او نفی نمی کند، بلکه معنائی ایجابی در حد کمال را برای او توصیف می نماید. 2- در تعیین قدرت خداوند، گفتیم اولا مالکیت خداوند بر آسمانها و زمین، به خاطر قدرت مطلق اوست. ثانیا از پذیرفتن قدرت مطلق خداوند، توحید در خالقیت نیز ناشی می شود و در غیراین صورت، قدرت مطلق او نقض خواهد شد. سوم آنکه الفاظی که بیانگر صفات خداوند هستند نمی توانند کنه آن صفت و حقیقت آن را بیان کنند. چهارم: اینکه دوام فیض خداوند، که بارها در قرآن کریم، معلق به مشیت او شده است، به دلیل قدرت علی الاطلاق خداوند است. 3- در مبحث عموم قدرت خداوند نیز اشاره شد که: الف) قدرت نیز چون دیگر اسمای حسنای الهی، در انحصار و مختص به اوست و قدرت دیگران تبعی و عرضی می باشد ب) عمومیت قدرت خداوند به حدی است که او بین ما و خودمان فاصله شده است. ج) اول و آخر و ظاهر و باطن بودن خداوند، لازمه قدرت مطلق اوست، پس این چهارم اسم، از فروع اسم قدیرند. د) قدرت خداوند به همه اشیا به طور مساوی تعلق می گیرد و سختی و آسانی و قرب و بعدی برای او وجود ندارد.
"زمینه‌های تاریخی تحول علمی در دوره امامت امام صادق (ع) "
نویسنده:
ام البنین دهقان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر که با روش تاریخی و توصیفی انجام شده است، هدف اصلی آن بررسی تاثیرزمینه های تاریخی و سیاسی بر روند فعالیت های علمی حضرت امام جعفر صادق (ع) است. بر اساس مطالعات انجام شده، با وجود آثار و تحقیقات زیادی که در زمینه ابعاد مختلف زندگی امام صادق (ع) تالیف شده، اما تقریباَ در هیچ کدام به تاثیر سیاست بر گسترش علوم در دوره امام صادق (ع) پرداخته و توجه نشده است، از این رو در این تحقیق این ضرورت حس شده و به آن پرداخته شده است.مهمترین یافته های این پژوهش (بر پایه فرضیه های تحقیق) به قرار زیر است:دوران امامت امام صادق(ع) با فراز و فرودها و اوج و حضیض هایی مقارن بوده است. از مختصات بارز این دوران می توان به موارد زیر اشاره کرد: •
وحدت یا دوگانگی علم و ایمان در حکمت متعالیه
نویسنده:
عبدالله ابراهیم زاده آملی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بدون تردید، ایمان یکی از مهم ترین و سرنوشت سازترین مقوله های مرتبط با انسان است، چراکه انسان ها دغدغه ای مهم تر و دیرپاتر از نیل به سعادت و رستگاری و نیک فرجامی ندارند و ایمان سنگ بنای سعادتمندی و رستگاری انسان است. نخستین مسئله - و شاید مهم ترین مسئله - دربارۀ ایمان چیستیِ معنا و مفهوم آن است.این مقاله درصدد تبیین معنا و مفهوم ایمان در حکمت متعالیه است. بررسی دقیق آثار فلسفی و کلامی ملاصدرا و شاگردان مکتب صدرایی نشان می دهد که ایمان از نظر آنها، به ویژه از نظر صدرالمتألّهین، برابر با علم – به معنای تصدیق منطقی یا یقین علمی و جزمی – است و چیزی غیر از آن نیست. ولی تحقیق و بررسی متون و منابع دینی و دیدگاه سایر حکما و متکلمان اسلامی دربارۀ مقولۀ ایمان ومسائل مرتبط با آن خلاف نظر آنها را به اثبات می رساند و ایمان را جدای از علم و چیزی فراتر از آن نشان می دهد. این مقاله، ضمن ارائۀ معنا و مفهوم درست ایمان، درصدد کشف نظر حکمت متعالیه دربارۀ ایمان به معنای اشاره شده و نقد و بررسی آن است. بدین منظور، نخست، جایگاه فلسفیِ بحث از ایمان و پس از آن، معنای لغوی واژۀ ایمان تبیین می شود و سپس، با استفاده از عبارات مکتوب بجامانده از بنیانگذار حکمت متعالیه و برخی از شاگردان بی واسطه و باواسطۀ او، دیدگاه آنان دربارة مفهوم و ماهیت ایمان استخراج و ارائه می شود و پس از آن، نقطه-نظرات آنان بررسی و در ادامه، یافتۀ نگارنده در این باره با استناد به دلایل عقلی و نقلی بیان می گردد. بنابراین، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است: ماهیت ایمان در دیدگاه حکمت متعالیه چیست؟
در پاسخ به «چرایی»
نویسنده:
حسن فتح زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در پاسخ به چراییِ پدیده ها دست به تبیین آن ها می زنیم، و تبیین چیزی نیست جز نسبت دادن پدیده ها به پدیده های شناخته شده ی دیگر و در نهایت طرح نظریه ای فراگیر جهت وحدت بخشیدن میان پدیده های متکثر. در این مقاله ابتدا از روی کرد وحدت انگارانه به معرفت دفاع می شود و در ادامه با پرداختن به بحث شی انگاری کلمه، جلوی پیش داوری های واقع گرایانه گرفته می شود.
راهکارهای قرآنی وحدت و تقریب
نویسنده:
عبدالصمد مرتضوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,
چکیده :
با تلاوت و مطالعه قرآن کریم متوجه میشویم که در این کتاب جاوید الهی از دو نوع اختلاف سخن به میان آمده که یکی مطلوب و دیگری نامطلوب است. اختلاف در طبایع بشری و اختلاف در ماهیت جهان هستی و حتی اختلاف در نوع برداشت و تفسیر از دین، از جمله اختلافات مطلوب است اما اختلاف از روی لجاجت، جهالت و تعصب و پس از هویدا شدن حق و مانند آن از جمله اختلافات نامطلوب به شمار میآید. قرآن کریم که جامع ترین کتاب قانون برای بشریت و برترین برنامه برای زندگی انسانهاست راهکارهایی را برای حل اختلاف و جهت تحقق تقریب ارائه داده که بسیار حایز اهمیت است. مهمترین این راهکارها که در مقاله مورد نظر به طور مفصل بدان پرداخته شده است عبارت اند از:رجوع به قرآن و سنت برای حل اختلاف.التزام به اعمال و فرامینی که برای ایجاد همبستگی مؤثرند.توجه و التزام به «اصلاح ذات البین».توجه و عنایت به فرامین اخلاقی و سلوک اجتماعی.گفتوگو و تعامل علمی میان دانشمندان دینی و غیره.
صفحات :
از صفحه 145 تا 165
خاتمیت از دیدگاه قرآن و حدیث
نویسنده:
ابوالحسن رضوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسئله خاتمیت حضرت محمدبن عبدالله(صلی الله علیه وآله) یکی ازمسائل است که به نص قرآن و حدیث از ضروریات دین اسلام می‌باشد و این مسئله خاتمیت پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) به اثبات رسیده است.احادیث متعدده از خاصه وعامه دلالت دارند بر خاتمیت پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) وطبق آن ادله وجود مبارک پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) پایان دهنده سلسله پیغمبران و رسولانی است.تفسیرها ونظریه‌های گوناگون و مختلف درباره خاتمیت ارائه شده است و بنده در این رساله آن ارائه و انظارهائی مختلف را بررسی نموده و نظریه صحیح را به اثبات رسانده است.اندیشمندان بزرگ اسلامی کوشیده اند که تفسیر معقولی درباره خاتمیت به عنوان تبیین وتفسیر به دست بدهند ولی نظریات خیلی از بزرگان که درباره خاتمیت ارائه نموده اند مورد اشکال قرار گرفته است. بنده در این تحقیق نظریه‌های شان را ارائه کرده و آن را بررسی نموده.محقق در این رساله سعی نموده که مطالب مهم این موضوع را از علماء و بزرگان دانشمندان شیعه و سنی جمع کند و آنرا به بررسی بپردازد.همانطوری از موضوع این تحقیق روشن وآشکار است، این رساله در مورد خاتمیت پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله)می باشد. و این رساله دارای پنج فصل می‌باشد. فصل اول به بحث مقدمه، کلیات این موضوع پرداخته شده و سوال‌های اصلی و فرعی تحقیق بیان شده مثلاً دیدگاه قرآن و حدیث درباره خاتمیت چیست؟ جامعیت وحی نزد دانشمندان اسلامی چگونه بود؟ چرا خاتمیت ضروری است.فصل دوم، درباره مفاهیم موثر دربحث خاتمیت بیان شده، در این بخش کلماتی که در این موضوع موثر بودند و ربط داشتند، از قبیل تعریف وحی، ایمان، دین، عقل، معنی لغوی و اصطلاحی خاتمیت و به اصطلاحات دیگر مثل نبوت و تعریف مختار خاتم، پرداخته شده.فصل سوم، در این فصل به ادله خاتمیت پرداخته شد و این به سه دسته تقسیم شده، دسته اول آیات مثل آیه 40 سوره احزاب «ماکان محمد ابا احد من رجالکم و لکن رسول الله و خاتم النبیین و کان الله بکل شیء علیماً» و آیه اکمال دین وغیره.و دسته دوم روایات بیان شده و بنده سعی نموده که این روایات را از طریق شیعه و سنی برای اثبات مسئله خاتمیت بیان کند. مثل حدیث ثقلین و منزلت، و دسته سوم دلیل عقل در این بحث بیان شده.فصل چهارم، در این فصل به دیدگاه دانشمندان و روشنفکران در این باب پرداخته شده ونقدهای لازم را برای آن نظریات رد شده است، مثل دیدگاه علامه اقبال و دکتر شریعتی وسروش.فصل پنجم، در این فصل به شبهات این موضوع و پاسخ به آن پرداخته و سعی شده که مهم ترین شبهات پرداخته شود.
انتظار بشر از دین و انتظار دین از بشر از نظر غزالی
نویسنده:
رباب شفیعی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از موضوع‌های مهم در عرصه‌ی فلسفه‌ی دین و کلام جدید، مسأله‌ی «انتظار بشر از دین» و «انتظار دین از بشر» است که در گذشته با عنوان نیاز به دین، هدف بعثت انبیاء، و قلمرو دین مطرح بوده است. در مورد نیاز انسان به دین و انتظار دین از انسان، دیدگاه‌ها و رویکردهای گوناگونی وجود دارد و در آن با توجه به اهمیتی که برای هر یک از دو موضوع (دین و انسان)، قائل‌اند، مسأله تبیین می‌شود. در این پژوهش، کلیاتی در مورد مسأله‌ی «انتظار بشر از دین» و قلمرو و گستره‌ی دین بیان شده و به طور خاص، نظر غزالی که دین شناس و دانشمندی متضلع است، درباره‌ی علوم دینی و رابطه‌ی علوم مختلف با دین، وجود انسان و نسبت آن با دین، جامعیت و کمال دین، رابطه‌ی دین با اقتصاد، اخلاق و سیاست بیان گردیده است. غزالی از کسانی است که رویکرد حداکثری به دین دارد و دین را ناظر به جنبه‌های مختلف زندگی می‌داند. او دغدغه‌ی دین‌داری داشته و درد بی‌دینی را حس کرده است. دو کتاب «احیاء علوم الدین و کیمیای سعادت» را با توجه به نیازهای انسان، برای رسیدن او به سعادت نهایی، با استناد به آیات و روایات تدوین کرده است. او علم و عمل و اخلاق را با توجه به چهار ربع؛ عبادات، عادات (معاملات)، مهلکات و منجیات در دو کتاب «احیاء و کیمیا» به خوبی تبیین نموده است. نگارنده با مطالعه در آثار او به این نتیجه رسیده است که وی، با تبیین جامعیت و کمال دین و انسانی دانستن دین، پیوند دین و سیاست، دین و اخلاق، دین و اقتصاد را به خوبی بیان کرده و از همه‌ی این‌ها رویکرد حداکثری او نسبت به دین استنباط شده است.
بررسی درون مایه های نامه های عین القضات همدانی
نویسنده:
علی نوریان لالایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نامه ها در طول تاریخ بشریت، همیشه در اثرگذاری بهتر از هر نقل و قول و نوشته ای عمل کرده اند. اولا به خاطر فضای صمیمی و دوستانه ی حاکم بر این گونه نامه ها، و ثانیا جنبه ی شخصی داشته، و خصوصی بودن آن کمتر مخاطبش را به عکس العمل های نامعقول وادار می کند. اما باید اذعان کرد که نامه هایی تحت عنوان "مکتوبات عرفانی" بیش از هر نوشته ای، از چاشنی عاطفه و اثربخشی برخوردارند. آنچه در این رساله ، بنده در پی آن بودم، استخراج مدخل های بحث تعیین شده، از نامه های عارفانه ی عین القضات همدانی است. در پژوهش نامه ی حاضر، خدا را با تمامی بزرگی اش، از آیینه ی صاف ضمیر قاضی به نظاره خواهیم نشست. و در اهمیت علم و ایمان و تاثیر آن ، در جایگاه انسان، برای اوج عزت یا حضیض ذلت از او نکته هایی با ارزش خواهیم آموخت. آداب مرادی و مرید پروری را در سایه ی خدمت کفش خاضعانه ، از او می آموزیم. و در مبحث بعدی از عادت و عادت ورزی، طبق دستورات قاضی اجتناب ورزیده، و در ادامه در کلاس درس و تفسیر قرآنی او،توفیق تلمذی یافته و با پیام های قرآنی او خاطرمان را نورانی می نماییم. سپس بر فراز قله های معانی او، یعنی در آسمان عرفان، پروازی عارفانه و عاشقانه را تجربه می نماییم و با شور و وجدی مضاعف در مدرسه عشق او، حدیث معاشقه را از هزار هوش نوای او به گوش جان نیوشیم. و از شطحیات کلامش در دفاع از "معلم فریشتگان" یعنی ابلیس، درس غیرت و جوانمردی می آموزیم. و در پایان وصایای دلسوزانه او را که خودش آن را تذکره نامه ای می داند پیشکش دوستداران ادب و عرفان می نماییم. لب کلام اینکه ، نامه های قاضی گنجینه ای با ارزش است ، که حکایت "رنج و گنج آدمی " است. آنجا که او سیر از عالم خاک تا دیار افلاک را با کلامی عارفانه و عاشقانه، برای آیندگان به یادگار گذاشته است.
انعکاس علوم ، آداب و رسوم و باورهای عصر در دیوان انوری
نویسنده:
ندا نبی‌زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله ی حاضر در چهار فصل تدوین شده است. فصل اول مربوط به کلیات است. این بخش از رساله شامل مقدمه، بیان مسئله، اهداف، ضرورت تحقیق و سوالات است. در فصل دوم نیز به پیشینه ی تحقیق، مبانی نظری و روش اجرایی طرح پرداخته شده است. در این بخش از رساله آثاری که در مورد انوری و اشعار او نگاشته شده معرفی شده است. قسمت مبانی نظری به وضع علوم در قرن ششم، وضع عمومی و اختصاصی شعر در این قرن و نیز معرفی انوری و طرز شاعری او اختصاص دارد. فصل سوم قسمت بحث پایان نامه است که در سه بخش علوم، آداب و رسوم و باورها تدوین شده است. در قسمت علوم به دانش هایی که شاعر در دیوان خود به آنها اشاره کرده و از اصطلاحات آنها برای مضمون آفرینی بهره گرفته است پرداخته شده که در کل سیزده علم در این بخش مورد بررسی قرار گرفته است که به ترتیب عبارتند از: نجوم، طب، فلسفه، موسیقی، علوم ادبی، عرفان، فقه، کلام، علوم قرآنی، منطق، جغرافیا، ریاضیات و علوم غریبه. بخش دوم بحث مربوط به آداب و رسوم رایج عصر است که در سه بخش اجتماعی، درباری و مذهبی تدوین شده است که هر کدام به قسمت های مختلفی تقسیم شده اند. در این بخش سعی شده است تا تمامی نکاتی که به نحوی با فرهنگ و آداب عصر ارتباط داشته و شاعر به آنها اشاره کرده است جمع آوری گردد، مانند: پوشش عصر، مشاغل و حتی خوراکی ها. بخش سوم بحث باورهای عصر را شامل می شود که در دو بخش خرافی و حقیقی تنظیم شده است که باز آنها هم به بخش های دیگری تقسیم شده اند. در قسمت باورهای خرافی به باورهای عصر در حوزه ی جانوران، سیارات و دیگر عقاید پرداخته شده و باورهای حقیقی هم به دو بخش دینی و غیر دینی تقسیم شده اند. فصل چهارم شامل نتیجه گیری، پیشنهادها و فهرست مطالب است که در این بخش نتیجه ی حاصل از بررسی دیوان شاعر به شکلی موجز و مختصر بیان شده است و با یک پیشنهاد و آوردن فهرست منابع پایان نامه به اتمام رسیده است.
جایگاه علم و وجود ذهنی در حکمت متعالیه ملاصدرا
نویسنده:
عزیزالله مولوی وردنجانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از مباحث مهم و قابل توجه در آثار فلاسفه اسلامی مباحث مربوط به معرفت و شناخت است که مسائل پیرامون آن بصورت متفرقه برخی در منطق : به هنگام تقسیم مفهوم به کلی و جزئی که متذکر می شوند کلی در ذهن است و در خارج نیست، و بخشی دیگر در قسمت وجود ذهنی و برخی در ذیل عنوان علم و عالم و معلوم یا عقل و عاقل و معقول و برخی دیگر در مبحث تجرد نفس(ادراک)می آیند. البته عمده مسائل باب معرفت و آگاهیهای انسانی در دو مبحث وجود ذهنی و مبحث علم آمده اند. دو مبحث وجود ذهنی و علم با آنکه هر دو حول محور آگاهی می چرخند. اما تفاوت های بسیار عمیق با یکدیگر دارند که اشاره به این تمایزات و رعایت حدود این دو مبحث که باعث اختصاص دو فصل و در جایگاه به هر کدام شده است از ابتکارات و ابداعات ملاصدرا می باشد که با نگاه تیز بین و نکته سنج خود این تفاوتها و تمایزات را آشکار ساخته است. ملاصدرا با اختصاص دو فصل تحت عنوان وجود ذهنی و فصل عقل و معقول این دو مبحث را از حیث وجود شناختیمورد بررسی قرار داده است. در پژوهش حاضر نیز سعی برآن بوده است که ضمن مرور مباحث مربوط به این دو فصل در نظام فکری صدرا، تمایزات این دو مبحث را بیرون آوریم و منقح کنیم.
  • تعداد رکورد ها : 182