جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
مولانا
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 293
تأویل قرآن در «فیه ما فیه» مولوی؛ حرف قرآن را ضریران معدن اند
نویسنده:
حجت الله همتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
عرفا با رعایت اصل «زهد» و «مراقبه» و تداوم در اعمال مربوط به آن، حالتی را تجربه می کنند که در آن عشق و محبت الهی سراپای وجودشان را فرا می گیرد و هستی مجازی شان را محو می کند و به حقیقت حق و سرّ مطلق رهنمون می سازد. آنان گاه به برداشت ها و تفاسیر مناسب ذوق و حال خویش از آیات قرآنی می پردازند که خود، آن را «استنباط» می خوانند و بر همین اساس، تفاسیری زیبا و متعالی از برخی آیات قرآنی و احادیث نبوی به دست می دهند. چنین شیوه ای در تفسیر آیات قرآن کریم مورد توجه بسیاری از عرفا بوده و به مرور زمان به صورت یک شیوه تفسیری خاص در محافل عرفانی درآمده است.مولوی نیز بسان مشایخ بزرگ عرفانی، در آثار خود به تفسیر عرفانی آیات قرآن کریم و احادیث توجه کرده است. او در «مثنوی معنوی» و کتاب «فیه ما فیه» تفاسیر عمیقی که مناسب ذوق و تجربه عرفانی و روحانی خود اوست، از آیات قرآن کریم به دست داده که بی نظیر و تازه می نماید. در این جستار، به بررسی شیوه تفسیری مولانا در کتاب ارزشمند «فیه ما فیه» پرداخته شده است، تا از این رهگذر، دیدگاه های روحانی و عرفانی وی را درباره تفسیر آیات قرآن کریم دریابیم و نیز تفسیرها و برداشت های عرفانی او را از برخی آیات قرآنی و احادیث نبوی بیان کنیم.
مشخصات اثر
سرّ معمور: نگاهی به مفهوم «صورت» و «معنی» در کتاب فیه ما فیه
نویسنده:
حجت الله همتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
کل پیام مولوی، با استفاده از رمزی که خود او در تمایز میان «صورت» و «معنی» بیان کرده، قابل تشریح و تفسیر است. مولانا با تمایز نهادن میان صورت و معنی و استفاده از صورت به عنوان رمزی که به معنی منتهی میشود، عمیق ترین و رفیع ترین آموزه های عرفانی و هستیشناسی خود را تبیین میکند. هدف این پژوهش تبیین دقیق مسئله صورت و معنا از دیدگاه مولانا و آشنایی بیشتر با ساختار تجارب عرفانی این عارف بزرگ در مورد وجوه متعدد حیات و سلوک معنوی است که با پیگیری این موضوع در مجموعه مقالاتش (کتاب فیه ما فیه) و تشریح مواضعی که وی در این کتاب ارزشمند به این موضوع اشاره کرده است، بدان پرداخته ایم. با توجه به تحلیل نهایی اقوال مولوی، مشخص میگردد که مراد مولانا از «صورت»، جهان خارج و عالم مادی، و در رابطه با انسان، جسم خاکی اوست. و مراد از «معنی» عالم برین و جهان آخرت، و در رابطه با انسان، روح خداجوی اوست. و با دیدی ژرف تر، مولانا دامنه این بحث پر شور را به حقیقت توحید میکشاند و از آن رهگذر همه مظاهر هستی را تفسیر میکند. آدمی، اعمال، افکار و احساسات او، حقیقت سخن، پیر و مرشد، نبی، کفر و ایمان و... در نگاه مولانا دارای صورت و معنی هستند و البته انسان نباید مفتون نقش های ظاهری بماند. چشم دوختن به ظواهر، راه را از رسیدن به حقایق امور میبندد. مولانا نگاه ما را متوجه همه اشیای عالم میکند و از ما میخواهد که با دیده بصیرت، به همه امور بنگریم و جلوه های گوناگون فعل الهی را، که به وحدت حضرت حق دلالت دارند، دریابیم.
مشخصات اثر
بررسی چند صدایی و چند زبان گونگی جهد و توکل (مطالعه موردی دو داستان از مثنوی معنوی)
نویسنده:
لیلا میرزایی ,عبدالحسین فرزاد,محمود طاووسی,امیرحسین ماحوزی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
گفت و گوهای متعدد ميان جهد و توكل در مثنوی معنوی اهميت اين مفاهيم را در نزد مولانا نشان می دهد. نظريه چندصدايی باختين نيز بر پايه گفت گو استوار است. وی طرح انديشه های موافق و مخالف را در گونه های زبانی مناسب در صورت غالب نبودن يك صدا يا صدای راوی چندصدايی می نامد. اين نظريه می تواند معياری مناسب برای رسيدن به رويكرد مولانا به جهد و توكل باشد. در پژوهش حاضر، ايدئولوژی، جهان بينی و گونه زبانی شخصيت های دو داستان از دفتر نخست و پنجم مثنوی معنوی بر پايه نظريه چندصدايی باختين بررسی شده است. نتايج نشان می دهد در گفت و گوهای حاوی جهان بينی و ايدئولوژی، چند زبان گونگی بی فروغ است، ولی در گفت وگوهايی كه جهان بينی حضور و نقش ندارد، چند زبان گونگی پر رنگ است. راوی در گفت و گوها دخالت آشكار دارد و از دو داستان نتيجه يكسان می گيرد. در پي فاصله گرفتن داستان از چندصدايی، صداي راوی غلبه می يابد: وی معتقد است، در صورت نداشتن ثبات قدم و تقليدی بودن توكل، بازگشت كننده به مقام فرودين (جهد) درخور نابودی است.
صفحات :
از صفحه 279 تا 314
مشخصات اثر
تحلیل تولد «دوباره» پیر چنگی در مثنوی مولوی بر اساس نظریه یونگ
نویسنده:
فرهاد درودگریان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
در این مقاله به بررسی داستان پیر چنگی از دیدگاه روانشناسی تحلیلی یونگ پرداخته ایم. بر اساس این بررسی و تحلیل نمادهای کهن الگوی من، خود، خواب و رویا، سایه، نقاب، پیر دانا و ناخودآگاه فردی و جمعی، نشان داده می شود که پیر چنگی با گذر از این مراحل به یاری پیر دانا از گذرگاه صعب خودآگاهی به ناخودآگاهی حرکت می کند و سرانجام به تولد دوباره و فرایند فردیت می رسد و سازش خودآگاهانه ای با مرکز درونی خود می یابد و در پرده فنا و استغراق در ناخودآگاه جمعی خویش زندگی جدیدی را شروع می کند.
صفحات :
از صفحه 91 تا 105
مشخصات اثر
راه های رابطه انسان با خدا از نظر ترزا و مولوی
نویسنده:
بخشعلی قنبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
خدا اساسی ترین موضوع عرفان است. از این رو، تمام کوشش عارفان در جهت ایجاد رابطه با او صورت می گیرد. در طول تاریخ و در سنت های عرفانی مختلف راه های گوناگونی برای ایجاد رابطه انسان با خدا پیشنهاد شده است. در دو سنت بزرگ عرفانی مسیحیت و اسلام نیز عارفان در این زمینه هم نظریه پردازی کرده و هم راه هایی در عمل پیموده اند. هر چند که این راه ها دارای مشابهت هایی هستند که امکان تطبیق آنها را فراهم می آورد، اما اختلافاتی نیز دارند که به مبانی رویکرد آنها به رابطه انسان و خدا برمی گردد. خدا در مسیحیت، در قالب عیسی وارد جریان تاریخی بشریت می شود و با تجسد خود نحوه دیگری از رابطه را رقم می زند. بدیهی است که چنین خدایی با خدای متعالی و نامحدود اسلام قابل مقایسه نخواهد بود. با وجود این در هر دو سنت خدا جنبه تشخص دارد و همین امر موجب آن شده است که بتوان میان آنها مقایسه و تطبیق به عمل آورد. ترزای آویلایی و جلال الدین محمد مولوی از برجسته ترین عارفان این دو سنت دینی اند، که موضوع رابطه با خدا را مبنای سیر و سلوک خود قرار داده بودند. در این پژوهش کوشیده ایم تا موضوع رابطه انسان با خدا را از دید این دو عارف بررسی کنیم، نظرات آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم تا برای تحقیقات بیشتر در زمینه عرفان تطبیقی راهگشا باشد. روش نگارنده در این مقاله پدیدار شناختی و تحلیلی تطبیقی است.
صفحات :
از صفحه 139 تا 167
مشخصات اثر
تحلیل محوری و منظومه ای دفتر دوم مثنوی
نویسنده:
محمدنوید بازرگان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
در پیشینه مثنوی پژوهی، شرح مبسوط ابیات مثنوی و به تازگی نیز پژوهش های موضوعی، مرسوم و مورد توجه بوده است. اما کمتر به بررسی کلان فکرهای مثنوی در هر دفتر و سپس مقایسه و تطبیق آن با سایر دفاتر پرداخته شده است. خواننده این کتاب گاه در پیچ و خم ابیات ژرف و دقیق و در لا به لای حکایت های تو در توی مثنوی و به تعبیری در جریان مواج و سیال ذهن مولانا گم می شود و کمتر مجال این را می یابد که نگاهی از افقی بالاتر نگاهی کل نگر به هر دفتر مثنوی داشته باشد. در این پژوهش با استعانت از تجربه چند سال تدریس مثنوی در مقطع کارشناسی ارشد به شیوه تحلیل محتوا، تلاش شده است تا درون مایه های مندرج در دفتر دوم مثنوی از نظر بسامدی ارزیابی شود تا از رهگذر آن بتوان کلان فکرهای مندرج در این دفتر را معرفی کرد.
صفحات :
از صفحه 39 تا 67
مشخصات اثر
جایگاه گرمابه در اندیشه، آثار و زندگی مولانا
نویسنده:
پروانه سیدالماسی ,پرستو سیدالماسی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
گرمابه های آناتولی از نظر تقسیم فضا و عناصر موجود، شباهت بسیاری به حمام های ایرانی داشتند. مولانا با این حمام ها مانوس و حمام یکی از سه عنصر مورد پسند وی در زندگی بود. بنا به روایات موجود، او بیشتر اوقات در این مکان به خلوت می پرداخت.در آثار وی به ردپای گرمابه و فضاهای آن (جامه کن،‌ خزینه، گلخن و ...) عناصر (نقش گرمابه، قبه، روزن حمام و ...)، مشاغل مرتبط (حمامی، دلاک،‌ تون تاب و ...) و لوازم استحمام (طاس، گل سرشوی‌، شانه و ...) بر می خوریم که همه نمایانگر توجه و علاقه خاص مولانه به حمام است.
صفحات :
از صفحه 123 تا 146
مشخصات اثر
پدیده شب در اندیشه مولوی
نویسنده:
خدابخش اسدالهی ,بهنام فتحی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
در مقاله حاضر پدیده شب در اندیشه مولوی، مبتنی بر غزلیات شمس و مثنوی معنوی، در چهار بحث کلی بررسی و تحلیل شده است. در قسمت اول با عنوان «شب و متعلقات آن» با طرح مشخصه هایی همچون «نسبت شب به روز»، «سحرگاه»، «خواب»، «نگرانی از طارق اللیل» و «دعوت به شب زنده داری» گفته ایم که مولانا از تجلی معشوق ازلی در شب و سحرگاه، شاد و از طارق اللیل که از دیدن آن تجلی فرد را محروم می کند، نگران است و به خواب اصحاب کهفی معتقد است. در بخش دوم با عنوان «ویژگی های شب» و با ذکر مولفه هایی چون «برتری شب بر روز»، «خلوص شب»، «شب، خلوت توحید»، «شب، تجلی گاه حق» و ... بیان کرده ایم که شب به دور از شائبه ریا و با تامل دادن در نقص بشری، مولوی را به توحید راستین می رساند. در بخش سوم با مشخصه «معانی شب» به ذکر معانی عرفانی و تاویلی مولوی از شب پرداخته ایم؛ مانند استغراق روحانی، برقع غیبی، ستاری مرد کامل. در قسمت آخر نیز شب های قدر و معراج را با عنوان «شب های خاص» که در آن روح عارف راستین به وصال حقیقی معشوق می رسد، یاد کرده ایم.
صفحات :
از صفحه 11 تا 34
مشخصات اثر
بررسی عناصر داستان «اعرابی و سبوی آب» در مصیبت نامه، مثنوی و دفتر هفتم مثنوی
نویسنده:
عبدالمجید یوسفی نکو ,حسن حیدری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
داستان «اعرابی و سبوی آب» از جمله داستان‌هایی است که در متون مختلف منظوم و منثور فارسی آمده است. در میان آثار منظوم، این داستان را در مصیبت‌نامه عطّار، مثنوی و دفتر هفتم مثنوی می‌توان دید. در این مقاله، به منظور شناختن قدرتِ خلّاقیت و داستان‌پردازی سرایندگان این آثار، برخی از عناصر این داستان چون پیرنگ، شخصیّت، گفت‌وگو، حقیقت‌نمایی و زاویه دید بررسی می‌گردد. تحلیل زاویه‌ دید بر اساس دیدگاه روایت‌شناسانی چون پرینس و ریمون- کنان، که آن را کانونی‌شدگی می‌نامند، نشان می‌دهد که تعداد شخصیّت‌های کانونی‌شده داستان در مثنوی مولوی بیشتر است. به نظر می‌رسد مولوی با گسترش دادن پیرنگِ داستان و نیز با افزودن بر تعداد شخصیّت‌ها و ایجاد گفت‌وگوهای طولانی، داستان و عمل روایت را جذّاب‌تر نموده است. نگارندگان این جُستار می‌کوشند با بررسی عناصر یادشده نشان دهند کدام‌یک از این سرایندگان در پرداخت این داستان موفق‌تر بوده‌اند. سراینده گُمنام دفتر هفتم، به‌‌رغم آنکه مثنوی را پیشِ رو داشته است، بهره‌ چندانی از شیوه‌های داستان‌پردازی مولوی نبرده است.
صفحات :
از صفحه 301 تا 329
مشخصات اثر
بررسی ارتباط کلامی در فیه مافیه
نویسنده:
مریم صادقی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
کلام در دیدگاه مولوی، اوج و رکن استوار هستی و آغازگر آفرینش، ایجادکننده جریان زمان و مکان و نمونگر منش و هویت انسانی است. مولوی برای تبیین دیدگاه های خود در باب ارتباطات کلامی، از قالب های مختلف مانند داستان و مثل استفاده می کند تا مخاطب را به کنه معنا و غایت اندیشه رهنمون شود. مهم ترین اهداف ارتباط کلامی رسیدن به شناخت و معرفت و ایجاد تفاهم و تعامل با دیگران و بهره بردن از تجارب و عقول یکدیگر است. در این پژوهش، ارتباطات کلامی و ابعاد آن در فیه ما فیه با روش تحلیل محتوای کیفی، بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که کلام در فیه ما فیه دارای ده مرتبت و ویژگی است که به دو ساحت معنایی و راهکاری تقسیم می شوند. ارتباط کلامی در این اثر، در ابعاد ظرفیت مخاطب و همدلی او، اطمینان سازی، گزیده گویی، التزام بیرون و اضطراب درون، سوال، و انواع سکوت گوینده و نیز در دو محور کلی گوینده سخن و شنونده سخن قابل بررسی است.
صفحات :
از صفحه 171 تا 220
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 293