آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

درباره چیستی معنای الفاظ دیدگاه‌های متفاوتی در ساحت فلسفه تحلیلی و به طور خاص در فلسفه زبان بیان شده است. برخی معنای الفاظ را همان مصداق و مدلول آن‌ها می‌دانند و تفکیکی بین معنا و مدلول معتقد نیستند. نظریات گوناگون دیگری نیز وجود دارد و معنا را تصورات ذهنی، توصیفی معین یا نامعین از لفظ، رفتار فعلی یا شأنی مخاطب در هنگام شنیدن لفظ، کاربرد لفظ یا ... می‌دانند. در این پژوهش علاوه بر نقد دیدگاه‌های مذکور، نظرات علمای اصول فقه که به این مسئله پرداخته‌اند و معنای الفاظ را موجودات خارجی، تصورات ذهنی، مطلق مفاهیم یا ... می‌دانند، نقل و نقد گردیده و اشتراکات و افتراقات بین مباحث فلاسفه تحلیلی و علمای علم اصول بیان شده است. نگارنده معنا را حقیقتی منتزع از اشیاء و اشخاص بدون تقّید به وجود ذهنی یا خارجی آن‌ها و مستقل از زبان و ذهن می‌داند.

درباره اخلاق، علوم گوناگونی پدید آمده است که هر کدام به جنبه خاصی در باره آن می‌پردازد؛ مثل علم اخلاق، اخلاق وصفی، فلسفه اخلاق و ... فلسفه اخلاق به مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق می‌پردازد و می‌توان مباحث آن را به شکل ذیل تنظیم کرد: 1. مبادی تصویری همچون مفاد باید و نباید، حسن و قبح، مسؤولیت، ارزش، الزام. 2. مبادی تصدیقی همچون ماهیت قضایای اخلاقی، مدرک قضایای اخلاقی، معیارهای قضایای اخلاقی، کلیت قضایای اخلاقی، رابطه باید و هست. 3. نظام اخلاق اسلام و مبانی آن بایسته‌های فلسفه اسلامی عبارتند از: ارائه نظام اخلاقی با همه تفاصیل، استخراج یک فلسفه اخلاق از آیات و روایات، بیان نتایج دور و نزدیک نظام اخلاقی اسلام.

چکیده در قالب پی دی اف

در باب رابطه دین و اخلاق صورت‌های مختلفی تصویر شده است؛ ازجمله رابطه عینیت، تعامل، ابتنا یا تعاند و ضدیت که هرکدام نیز اقسامی دارد. مقصود اصلی مقاله، تأکید بر ابتنای اخلاق و دین بر عقل است. از این ناحیه دین حق و معقول، پایه و اساس اخلاق و ضمانت اجرای آن و اخلاق صحیح و معقول، روح دین و جزء ‌دین و یکی از اهداف دین حق است. پس اگر عقل معیار حق و باطل باشد، نه احساس و عاطفه صرف و نه تعبد محض، آنگاه دین حق و اخلاق معقول به‌نحوی بر یکدیگر مبتنی هستند.

اندزه‌گیری فلزات سمی در نمونه‌های مختلف در حد مقادیر بسیار کم از اهمیت زیادی برخوردار است در این کار پژوهشی غلظت فلزات Pb,Cr,Cd,Hg و Ni محلول در آب و رسوبات رودخانه اروند در حد فاصل شمال جزیره مینو تا انتهای محوطه مخازن در جنب شهر آبادان در 5 ایستگاه نمونه‌برداری، با روش جذب اتمی توسط سیستمهای شعله، کوره گرافیتی و بخار سرد و همچنین اسپکترومتری فلورسانس اشعه ایکس در سه دوره زمستان، بهار و تابستان اندازه‌گیری و مورد بررسی قرار گرفت . صحت اندازه‌گیری فلزات موجود در رسوبات توسط آنالیز دو نوع رسوب استاندارد BCSS-1 و MESS-2 تعیین گردید و به جز کرم در سایر موارد اندازه‌گیری از صحت بالایی برخوردار می‌باشد. غلظت فلزات موجود در آب و رسوبات با چند رودخانه مهم دنیا در نواحی صنعتی مقایسه گردید.

انسان موجودی تک‌ساحتی و مادی محض نیست و وجودات برتر مثالی، عقلی و الهی دارد. انسان برای دست‌یافتن به مراحل برتر هستی‌اش باید نسبت به عوالم بالاتر مناسبت و سنخیّت ایجاد کند. با ایجاد سنخیّت، به آن عوالم که همگی نسبت به عالم حسّ غیب به حساب می‌آیند واصل می‌شود. وصول به این عوالم موهبتی محض و اختصاصی انبیاء علیهم‌السلام نیست؛ بلکه ایشان همه را به وصول به این عوالم دعوت نموده‌اند. در این میان عارفان بر پایه اندیشه‌های وحیانی و تجارب سالکانه و عارفانه خویش راه‌های عملی گوناگونی را تعریف نموده‌اند که در قیاس با هم برخی دور و برخی دیگر نزدیکند. نزدیک‌ترین راه عملی وصول به عوالم غیب در قالب‌های مختلفی ترسیم شده است که بررسی آنها نشان می‌دهد دارای روح واحدند. در میان انواع راه‌ها، به چهار طریقه شیخ اشراق، شیخ نجم الدین کبری، محیی الدین ابن عربی و نحله نجف به عنوان اقرب طرق می‌توان اشاره کرد. شیخ اشراق سلوک را بیشتر بر پایه ریاضت و انقطاع برای حصول خلع بدن و سیر در عوالم غیبی و در نهایت مراحل فنای در حق و بقای به او قرار داده است. شیخ نجم الدین کبری طریق خویش را مبتنی بر موت ارادی اما بر پایه جذبه گذاشته و بدین منظور قواعد ده‌گانه‌ای را به عنوان شرط و مقدمه حصول آن مطرح نموده است. ابن عربی نیز بر ترک نفس، افتقار و ذلّ و انکسار و اموری که حصول جذبه و فتح را بر سالک هموار می‌کند تکیه کرده و به طور عام طریق خلوت و ذکر را اختیار نموده است و برای سالکان قبل از یافتن استاد و پس از آن دستورات ویژه‌ای دارد. عمده دستور العمل‌های او اموری است که مورد توجه همه عارفان بوده و آنها را برای نیل به همه مراتب نافع دانسته است. عارفان نحله نجف نیز لوازم سلوکی متعددی را برشمرده‌اند که التزام سالک به آنها او را به همه عوالم غیبی به ویژه عالم اسماء و صفات واصل می‌گرداند. ایشان در طریقه خود بر توجه به نفس برای حصول معرفت نفس که ملازم معرفت ربّ است تکیه کرده‌اند.اقتدا به استاد، ملازمت بر جوع، سهر، عزلت و ذکر به همراه مراقبه و نفی خطورات با التزام تامّ به شریعت، اساس دستورات سلوکی عارفان در این چهار طریق است و معتقدند که هیچ‌یک از اعمال و مناسک سلوکی دیگر بدون آنها فایده شایسته و بایسته را ندارد.با بررسی این راه‌ها معلوم می‌شود طریق نحله نجف نسبت به طرق دیگر ویژگی‌های ممتازی دارد که عبارتند از: 1. بیشترین موافقت با شرع و عدم مخالفت با روح شریعت، 2. کم‌خطر و کم‌آفت‌تر بودن راه، 3. التزام تامّ به شریعت در عرصه‌های فردی و اجتماعی، 4. فقاهت و جامعیّت مشایخ و اساتید در علوم معقول و منقول، 5. خلوّ طریقه از آداب و مستحسنات ویژه صوفیّه، و 6. توجّه ویژه به قرآن کریم و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام در سلوک.

چکیده ندارد.

معاد جسمانی که طبق نصوص دینی ، از اصول مسلّم اسلام است ، همواره مورد اهتمام متکلمان و فلاسفه بوده است ،صدرالمتألهین اولین کسی است که با پایه گذاری حکمت متعالیه توانست بر معاد جسمانی ، برهان عقلی اقامه کند. ايشان اين نوع از معاد را با مباني بسيار دقيق فلسفي خويش اثبات كرده است. طبق مبانی حکمت متعالیه بـــــدنی که با لذات تحت تدبیر نفس قرار دارد یعنی بدن ما ، نه این بدن متعین دنیوی عنصری از شئون وبلکه نماد مرتبه نازله نفس است و عمل نفس در عالم واقع به واسطه بدن صورت می گیرد. بنابر این هر عملی که ازانسان سر می زند و هر خلق وخویی اعم از خوب یا بد که او کسب می کند به واسطه تصور خیالی نفس نسبت به آن ،تبدیل به ملکه برای نفس می شود و از این ملکات نفسانی ، بـدن و لایه ای در باطن این بدن ایجاد می شود که تمــثل یا فتۀ نفس است این مطلب مصحح رابطه ذاتی نفس و بدن است ،نفس بما هو نفس نمی تواند در هیـــچ نشئه ای بدون بدن باشد منتهی بدنی که در خارج تحقق و تعین پیدا می کند در هر عالمی متناسب با خصوصیات همان عالم است دردنیا بدن عنصری است ودربرزخ بدن برزخی که متناسب باعالم برزخ است تحقق پیدا می کندودر آخرت بدن اخروی که متناسب با قیامت است تحقق پیدا می کند. صدرا معتقد است ، نفس به واسطه مرتبه خیالی خود که مجرد و باقی است ، در قیامت بدون مشارکت ماده و فقط از جهات فاعلی ، بدنی عینی متناسب با ملکات خود خلق می کند که جنس آن از ماده اخروی غیر قابل فساد است و هر کس آن را ببیند ، می گوید همان است که در دنیا بود .یکی از مخالفان معاد ملاصدرا ، آقا علی مدرس است که خود حکیمی صدرایی می باشد . او عقیده دارد که نفس در بدن و اجزایش ، ودایعی به جای می گذارد ؛ بنابراین پس از مرگ ، اجزا به سمت تشکیل بدن کاملی حرکت می کنند و این بدن ، در آخرت دوباره به نفسملحق می شود ؛ بنابراین وی معاد جسمانی را به معنای تعلق دوباره بدن دنیوی به نفس می داند .در رساله حاضر تلاش برآن است ضمن بیان دقیق مبانی حکمت متعالیه ارتباط آن مبانی با معاد جسمانی تبیین گردد

آنچه از معنای علیّت مرتکز در ذهن است، علیّت خارجی است و، به دنبال آن، معمولاً شناخت از علیّتِ حد وسط در برهان لمّ به گونۀ علیت خارجی است. از این رو، برخی همچون علامه طباطبایی بر این باورند که در فلسفه اولی به دلیل اینکه موضوع آن «موجود بما هو موجود» است و، بنابراین، چیزی بیرون از این موضوع نیست تا علت آن باشد، برهان لمّ که حد وسط در آن علت خارجی نتیجه است راه ندارد. این نوشتار بر آن است که در نقد این دیدگاه، افزون بر اشاره به پاسخ های دیگر، بر این پاسخ تمرکز کند که علیّت، اعم از خارجی و تحلیلی است تکیه کلام بر سخنان برخی اندیشمندان است که ماهیت علیّت تحلیلی را آشکار کرده، نشان می دهد که علیّت حد وسط در برهان لمّ می تواند به گونه تحلیلی باشد و براهین لمِّ به کاررفته در فلسفه اولی این گونه اند.

پدیده نسخ در فرایند احکام و بدا در تکوینیات دارای ارزش و اهمیت بسیار بالایی است و از دیرزمان مساله پرارزش نسخ و بدا مورد عنایت نبی اکرم ص و ائمه اطهار ع بوده و در راستای آن روایات زیادی از این بزرگواران در جوامع حدیثی ذکر شده است. نسخ در ادوار تاریخ اسلام از منظر لغت شناسان و اصولیان و قرآن شناسان و مفسران تطور مفهوم داشته است قدر مشترک همه مفاهیم همان معنای ازاله و برداشتن حکم بوده در اقسام نسخ اختلاف وجود دارد سه قسم بیان نموده اند نسخ تلاوت با حکم نسخ تلاوت بدون حکم و آن قسمی که مورد قبول ما است قسم سوم از اقسام نسخ حکم بدون تلاوت می باشد. پدیده نسخ از دیر زمان مورد اختلاف دانشوران اسلامی بوده و گروهی در آن تردید نموده و از منظر عقل و نقل مورد انکار قرار داده اند. ما با دلایل عقلی و نقلی ثابت نمودیم که امکان عقلی دارد و هم در قرآن واقع شده است شبهاتی که پیرامون نسخ از سوی یهود و نصاری و مسلمانان وارد شده بیان نموده و به آنها جوابهای استدلالی داده شده. در بخش دوم بدا از نظر لغت بیان شده و به معنای (آشکار نمودن) و از نظر متکلمان اظهار مااخفی آنچه که بر بندگان مخفی بوده اظهار نموده است در مورد بدا برادران اهل سنت بدون توجه نمودن به نظرات علمای شیعه تهمت به شیعه زدند که شیعه نسبت به جهل خداوند متعال می دهد زیرا قابل بدا است ولی در مورد بدا آنچه که بررسی نمودیم روشن شده که بین شیعه و سنی اختلاف لفظی وجود دارد نه جوهری و حقیقی زیرا همان چیزی که در مورد بدا شیعه قایل است اهل سنت نیز آن را قبول دارند. بدا را با آیات و روایات اثبات نمودیم و در آخر شبهاتی که در پیرامون بدا بیان شده را پاسخ استدلالی داده ایم.