آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

جاماسپ¬نامه رساله¬ای است که در زمره¬ی آثاری است که نویسندۀ آن ناشناس است. بخش قابل توجه و پایانی این رساله مربوط به رستاخیز و نجات¬بخشان زرتشتی است و نویسنده در این بخش پیشامدهایی را که هنگام ظهور هوشیدر، هوشیدر ماه و سوشیانت در ایرانشهر رخ می¬دهد را از زبان جاماسپ نقل می¬کند. دو باب واپسین کتاب، شباهت زیادی به زند و هومن یسن دارد. در واقع کهن¬ترین گرایش¬های معناشناسانه در ادبیات زرتشتی، با اسطورۀ گشتاسپ و جاماسپ همسویی دارد. بخش پایانی جاماسپ¬نامه دربارۀ تاریخ اندیشه¬های مکاشفه¬ای و شکوفایی آن¬ها در نخستین سده¬های اسلامی است. این بخش آشفتگی¬ها و انقلاباتی را که در رستاخیز و پایان زمان انسان¬ها را گرفتار خواهد نمود، برمی¬شمارد. اما در مسیح و انجیل چهارم یا انجیل یوحنا که نگاشته¬های فردی به نام پولس قدیس از دیدگاه دیگری سخن می¬گویند اعتقاد بر آن است که عیسی (علیه السلام) موجود آسمانی است، او بر زمین فرود آمده و کسی است که می¬تواند «جلال پدر قبل از خلقت جهان را داشته باشد و در کتاب تورات و عقاید دین یهودیت، همچنین دیدگاه نخستین مسیحیان، عیسی (علیه السلام) مقام پیامبری دارد، او معصوم است و به عنوان منجی قوم یهود مطرح است.

مراقبه از جمله موضوعات مهم سلوک در سنت­های عرفانی مسیحیت و اسلام است. اینکه مراقبه حال است یا مقام. میان عارفان این دو سنت دینی تفاوت وجوددارد که در عرفان به­وفور از آن یادمی­شود. در میان عارفان این دو سنت می­توان از یوحنا صلیبی و علاءالدوله سمنانی یادکرد که درباره مراقبه سخن­گفته­اند و مقایسه نظرات این دو نتایج بدیعی را به­دنبال آورده­است. هر دو بر این باورند که برای تحقق مراقبه باید عزلت و خلوت درپیش­گرفت که بدون آن­ها نمی­توان به مراقبه دست­یافت. ضمن اینکه هر دو بر امر تمرکز، بی­توجهی به محیط اطراف، از خودبی­خود­شدن، تفکر برای رسیدن به قرب الاهی، توجه عاشقانه به خدا، نفی خواطر و حواس ظاهری، خود شناسی، صبر و استقامت در نیایش در تحقق مراقبه تأکیدکرده و آن­ها را از عوامل مهم مراقبه به­شمارآورده­اند. با وجود اینها از نظر یوحنا صلیبی فرد باید فقط با توجه به خدا، بدون انجام اعمال خاصی، مراحل را پیش­ببرد درحالی­که علاءالدوله سمنانی ذکر زبانی و قلبی را برای سالک در رسیدن به مراقبه ضروری­می­داند. نحوه ورود به مراقبه نیزاز دیدگاه این دو عارف متفاوت است. یوحنا صلیبی انجام مراقبه را به پله­های نردبان تشبیه­کرده و آن را به­صورت­کلی بیان­کرده، ولی شیخ علاءالدوله شرایط و روش­های ورود به مراقبه را با جزئیات بیشتر و واضح­تر بیان­نموده­است. در پردازش شیوه­های مراقبه یوحنا جزئی­نگرتر از سمنانی است و تفصیلات بیشتری را بیان­می­کند.

مدیتیشن و مراقبه مفاهیمی اند که اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند اما تفاوت هایی میان آنها وجود دارد. در مسیحیت اعمال زیادی وجود دارد که می توانند به اشکال مراقبه یا عمل حضور ذهن تلقی شوند. معنا و مفهوم مدیتیشن در آثار یوحنا صلیبی هم یافت می شود و به نظر می رسد که او هم به ایجاد رابطه با خدا از این طریق باور داشت به شرط آنکه مدیتیشن به مراقبه منتهی شود. این رابطه در اوایل صعود برای روح اتفاق می افتد و شب فعال حواس را تجربه می کند. ارتباط از طریق تصاویر، حواس و استفاده از تخیل که یوحنا از آن به عنوان روش تخیلی یا مراقبه حسی و مدیتیشن گفتمانی یاد می کند. مراقبه کار دو قوه تخیل وحواس است. ملاک پیشروی به سوی اتحاد با خداوند، کنارگذاشتن مدیتیشن و رفتن به مرحله تفکر است. در مرحله تفکر، ارتباط با خدا از طریق حواس دریافت نمی شود بلکه به طور غیر مستقیم از طریق بخش معنوی روح، جایی که ممکن است ارتباط بیشتری باشد، دریافت می شود. یوحنا تجربه متعالی را فراتر از فکر و درک به حالت بیداری درونی آرام و آرامش عمیق می داند و این تجربه را با بیدارشدن مقایسه می کند. او از اصطلاح بیداری برای اشاره به فرایند «بیدار شدن روح از حالت طبیعی به ماوراطبیعی» استفاده می کند و معتقد است که روح در سادگی و خلوص خود بلافاصله به حکمت ساده و خالص تبدیل می شود. یوحنا مراقبه را تعمق می نامد: عمل کلی و خالص، درونی آرام ، دانش دوست داشتنی، علم کلی یا معرفت عاشقانه عام، تدبر، حضور محبت آمیز یا مسالمت آمیز، توجه محبت آمیز، توجه و معرفت عمومی عاشقانه. ضمن اینکه تامل از نظر وی نشانه محبت شیرین الاهی است.

پایان نامه ی ارائه شده ترجمه ی کتاب «An Introduction to The History of Mysticism» نوشته ی مارگارت اسمیت که وی پژوهشگر، خاورشناس و محقق برجسته ی تصوف و عرفان می باشد. موضوع اساسی و مهم این کتاب عرفان در ادیان مختلف است. نویسنده در ابتدا این کلمه را ریشه یابی کرده و سپس تعریفی از آن ارائه داده و آن را در ادیان مختلف مورد بحث قرار داده است و در هر فصل کتاب به معرفی عرفای آن دین یا عصر خاصی پرداخته و شرحی از زندگی و آثار آنان را در پیش روی خواننده قرار می دهد و در نهایت خواننده با مطالعه ی این کتاب، خود به این نتیجه دست می یابد که عرفا در هر عصر و تاریخی و با هر دین و مذهب و در هر سرزمین و کشوری همه یک هدف را دنبال می کنند و آن دستیابی به اتحاد و یگانگی با ذات مطلق الهی است.هدف پژوهشگر، بررسی عرفان و شناخت عرفای واقعی در ادیان راستین جهان بوده و روش اجرایی و تحقیقاتی در آن به صورت کتابخانه ای می باشد. و شاید بتوان گفت مهم ترین نتیجه ای که از این پایان نامه به دست آمده رسیدن به این آگاهی است که عرفان مختص به یک دین و مذهب خاص یا یک منطقه ی به خصوصی نیست بلکه این معرفتی است که در همه جا می توان ردپایی از آن را یافت و در واقع شاید بتوان گفت تنها نقطه ی اتصال همه ی ادیان جهان همین بحث عرفان باشد.

اعتقاد به یگانگی خداوند و تکیه و اعتماد بر او یکی از اعتقادات مشترک بین ادیان الهی به حساب می‌آید و پیروان ادیان الهی زمانی‌که امید خود را از دست می‌دهند به خداوند که نیرویی برتر است روی می‌آورند و کار خود را به او می‌سپارند. پس بحث توکل به خدا در کتاب‌های مقدس ادیان الهی مانند قرآن و عهد عتیق بیان شده است. هدف از این بررسی نشان دادن یکی از وجوه مشترک میان دو دین اسلام و یهود است تا به این وسیله زمینه همزیستی و تحقیق صحیح و بدون غرض ورزی فراهم شود. روش ما در این پژوهش روش کتابخانه‌ای مبتنی بر بررسی مقایسه‌ای بوده است. این پژوهش به بررسی ابعاد مختلف بحث توکل به خدا در قرآن و عهد عتیق پرداخته است؛ یعنی مصادیق توکل به خدا، ویژگی‌های خداوند به عنوان منبع توکل، ویژگی بارز متوکل، آثار توکل به خدا در قرآن و عهد عتیق مورد بررسی قرار گرفته است.یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد قرآن و عهد عتیق هر دو در بیان مصادیق توکل در دو یا سه موردمشترکند؛ در برابر توطئه‌های دشمن و تهدیدهای مشرکان و طاغوت، همچنین توکل در برابر حمله دشمن را با تفاوتهایی هر دو مطرح می‌کنند علاوه بر این‌ها قرآن مصادیق دیگری نیز ذکر می‌کند مانند: تصمیم گیری، مراحل مختلف تبلیغ دین، در برابر آزار و اذیت‌های دشمن، در برابر پیشنهاد‌های کافران و مشرکان، هنگام تبری از مشرکان، هجرت در راه خدا و در هنگام پذیرش پیشنهاد صلح. تطبیق مصادیق توکل در دو کتاب نشان می‌دهد که قرآن کریم به نکات ظریف و موثر در زندگی توجه خاص داشته است. همچنین خداوند در قرآن امر به توکل می‌فرماید، در حالی‌که در عهد عتیق امر به توکل به خدا بسیار کم است.وحدانیت، قدرت، جاودانگی، عدالت، رحمت از ویژگی‌هایی است که قرآن و عهد عتیق به طور مشترک برای خداوند به عنوان منبع توکل بر می‌شمارند و گاه قرآن در بیان یکی از این ویژگی‌ها از تعابیر مختلفی استفاده می‌کند تا مفهوم آن ویژگی بسیار خوب برای بنده قابل درک باشد. البته این دو کتاب در ارائه برخی ویژگی‌ها تفاوت‌‌هایی دارند؛ قرآن ویژگی‌های ربوبیت، علم، مالکیت، عزیز و شکست ناپذیر، حکیم، هادی، مقدر، مولی و سمیع و عهد عتیق نیز ویژگی وفای به وعده، محبت، نیکو و حافظ بودن را علاوه بر ویژگی‌های مشترک بیان می‌کنند. گویی قرآن منبع توکل یعنی خدا را با تعابیر و ویژگی‌های بیشتری معرفی می‌کند تا انسان معرفت و شناختش نسبت به او بیشتر شود و با اعتماد بیشتری امور خود را به او بسپارد.ایمان مهمترین ویژگی است که قرآن و عهد عتیق برای متوکل لازم می‌داند. البته کسانی‌که ایمان ندارند نیز راهی جز توکل بر خدا ندارند. عهد عتیق ویژگی‌های ترس از خدا داشتن، شناخت و معرفت نسبت به خدا داشتن و صالح و نیکوکار بودن را نیز برای متوکل مطرح می‌کند که این موارد ذیل ایمان جای می‌گیرند.قرآن و عهد عتیق هر دو، محبوب خدا شدن، شجاعت، تقویت اراده، رضایت خداوند، پیروزی، بدون حساب روزی گرفتن و برکت یافتن را از آثار توکل بر خدا می‌شمارند و علاوه بر این موارد قرآن به صبر، ایمنی از شر شیطان، پاداش اخروی و کفایت امور نیز اشاره می‌کند و عهد عتیق نیز وارث زمین شدن، آرامش، امید داشتن، شاد بودن، یاری خداوند، نجات، شرمنده نشدن، هدایت شدن را بر می‌شمارد.

چکیده پژوهش :از آن جا که آدمی همواره به دنبال راهی به سوی کمال بوده است و یا به عبارتی دیگر چون کمال جویی و حرکت به سوی رشد و تعالی یکی از نیازهای فطری بشر است ، گویا بازگشت به اصل از خواسته های درونی و امیال پاک انسان است. ولایت مسیری است که می تواند انسان را در راستای رسیدن به این میل پاک کمک کند و شاید شاه کلید تحقق این خواسته الهی انسان تمسک به این اصل و این رکن ارزشمند( ولایت) است.به همین منظور بزرگانی در طول تاریخ بشری تلاش نموده اند که در این میان اصول تعالی بخش و کلید گرانبهای وصول به معبود و حرکت به سوی کمال را به انسان ها معرفی نمایند. و عده ای زیادی از بزرگان اهل کمال و عرفای اهل دل به این باورند که ولایت همان کلید ارزشمند وصل به ساحل نجات است.جناب مولانا یکی از آن بزرگان است که گویا این مهم را خوب دریافته است و آن را با جان و دل فهم نموده است و یا بهتر بگویم آن را با اعماق وجود چشیده است و شاید بتوان گفت برخورد او با شمس تبریزی شاهد بر این ادعاست.مولانا تحقق توحید و اخذ مطلوب را پذیرش اصل ولایت دانسته و پیر و ولی را چراغی برای رسیدن به توحید می داند ، همانگونه که قرآن کریم ، انبیاء و اولیای الهی ، انسان ها را دعوت به پذیرش ولایت خدا ،رسولان و اولیاء می کندو تنها نجات را در پذیرش و قرار گرفتن در زیر چتر گسترده ولایت می دانند. ایشان نیز تأکید بر نجات بشریت با راهنمایی ولی و آگاهان و دانایان راه دارد. آن هم نه هر ولایت بلکه ولایتی که در راستای ولایت خدا باشد ، و نه هر ولی بلکه ولی ای که خود دست در دست خدا دارد.لذا، در این پژوهش سعی شده است به روش کتابخانه ای نگاه جناب مولانا و برخی از عرفای اسلامی ، در خصوص ولایت ، تفاوت ولایت با نبوت، امتیازات و ویژگی های اولیاء، آثار و نتایج تبعیت از ولایت ، انواع مراتب و شرایط ولایت مورد بررسی قرار گیرد.کلید واژه: عرفان اسلامی ، ولایت ، توحید، کمال، آثار مولانا .

َچکیدهقباله؛ سنت قبول شده ،بدنه ی اصلی عرفان یهود است که درپی تفسیر و کشف رموزکتاب مقدس می باشد. این مکتب عرفانی دارای روحی گنوسی است و بسیاری از اصطلاحات، باورها و اسطوره های گنوسی ازطریق قدیمی ترین کتاب این مکتب،سفر هاباهیر وارد جریان اصلی عرفان یهود شد.قباله همه ی اعتقادات وآیین های عمده ی یهودیت را مطابق الاهیات باطنی خود از نو تعبیر کرد. تمثیل های مستحکم قباله، به طور یکسان برای عارفان و غیر عارفان همواره جذابیت داشته است. اساس اندیشه های قباله سفیروت یا تجلیات الهی است؛ سلسله ای از فیضانات که ازطریق مقام الوهیت یاان سوف صادرشده است. این تجلیات دهگانه به شخینا یعنی حضور دایمی خداوند درجهان ختم می شود. هدف عارف نظری قباله دوقوت یا اتحاد باذات لایتناهی است.کتاب اصلی مکتب قباله؛ زوهر در اسپانیای قرن سیزدهم منتشر شد. مهم ترین تحول در اندیشه های زوهری، ظهور قباله ی اسحاق لوریا درقرن 16 بود که با نظریه ی صیمصوم «انقباض خداوند به درون خود» وفاجعه ی شکست ظروف مشخص می شود. این فاجعه که منجر به رسوخ شر درجهان گشت با فعل تیقون مرمت می یابد. درجریان تیقون « بازسازی» ممکن است عده ای از ارواح که وظایف معنوی خودشان را به انجام نرسانده اند دچار تناسخ «گیلگول» شوند وجهت تطهیر خود واصلاح اعمال، درکالبد های دیگر به این جهان رجعت کنند. با ظهور ماشیح وبازگشت قوم اسراییل به فلسطین، فرایند تیقون به پایان می رسد وجهان به الگوی اولیه ی خود که اعتدال کامل بود بر می گردد.

یکی ‌ازمباحث جدید درعرصه تمدن غرب مسأله سبک زندگی است که دردهه‌های اخیر به عنوان موضوعی میان رشته‌ای ذهن اندیشمندان را به خود مشغول‌کرده است. از یکسو ماهیت غربی این موضوع لوازمی را ایجاب می‌کند وازسوی دیگرمعرفی راه سعادت ازسوی‌ جریان‌های معنوی نوظهور به عنوان بدیلی برتعالیم آسمانی ادیان، دغدغه بررسی سبک زندگی پیشنهادی آن‌هارا به منظور اتخاذ موضع مناسب ورهیافت برترلازم می‌آورد.سبک زندگی، مجموعه‌ای ازالگوهای نظام‌مندرفتاری است‌که خاستگاه آن‌را باورها، ارزش‌ها وهنجارهای شکل گرفته راتشکیل می‌دهد.ازآن‌جاکه فرهنگ جوامع بشری، به میزان بسیاری ازعامل دین‌اثر می‌پذیرد، طبیعی است که آموزه‌های دینی درشکل گیری سبک زندگی موثر باشد. دراین میان دین‌مبین اسلام، به‌ عنوان‌کامل‌ترین دین‌آسمانی به‌ تمام‌ ابعاد وزوایای زندگی انسان توجه نموده استاست ومسیرراهیابی به سعادت وتعالی جاودانه را میسرکرده است. دراسلام مسیر دستیابی پیروی از قرآن کریم و پیامبراکرم(ص) واهل‌بیت علیهم‌السلام معرفی شده است. امام علی‌(علیه السلام)، بعد از پیامبراکرم(ص) اولین راهنما می‌باشد ودرکلام گهربار ایشان بهترین الگوها نمایان شده است. مراجعه وتحقیق وبررسی درنهج‌البلاغه که مجموعه‌ای گرانمایه ازرهنمودهای امیرالمومنین امام‌ علی علیه السلام است برای دستیابی به سبک زندگی ایمانی جامع لازم وضروری می‌باشد.بدین‌جهت دراین‌ پژوهش به‌ این ‌مهم پرداخته ودر جهت پاسخ بدین سوال‌که «سبک زندگی اهل ‌ایمان درنهج‌البلاغه چگونهمعرفی گشته است؟» درابتدا پس ازپرداختن به مباحث مفهوم‌شناسی، مبانی سبک -زندگی‌اهل ایمان از منظر نهج البلاغه بررسی شده وسپس زمینه‌ها وعوامل تحقق سبک زندگی مومنانه از منظر نهج البلاغه بیان شده است. ودرپایان به بررسی‌آثار وموانع سبک زندگی مومنانه با مدنظر قرار دادن رهنمودهای نهج‌البلاغه‌پرداخته شده است.کلید واژه: سبک زندگی، الگوی زندگی، آموزه‌های اسلام، سبک زندگی مومنانه، زوایای زندگی اسلامی، سبک زندگی اسلامی

هر موجود تربیت یافته ای ارزشمند است، به ویژه انسان که تمام هویّت او به تربیت یافتگی اوست، که با اختیار و انتخاب خود، در مسیر رشد و کمال وجودی خود گام برمی دارد. انسان این راه را باید با رهنمودهای مربیانی لایق و شایسته طی کند که خود در مکتب خداوند ربّ العالمین، پرورش یافته اند و به تمام ابعاد وجودی و همه نیازمندی های دنیا و آخرت او آگاهی دارند. یکی از این مربیان الهی، امیرمومنان علی (علیه السلام) می باشد که ساختار تربیتی کتاب ایشان، یعنی نهج البلاغه، بر همه آموزه های قرآن منطبق می باشد. تحقیق حاضر در صدد آن است که با بضاعت اندک خود، برنامه های تربیتی حضرت علی (علیه السلام) این الگوی بشریت را از نهج البلاغه استخراج نموده و شیوه تربیت انسان قرآنی را به صورت کاربردی به جامعه اسلامی عرضه نماید. به همین منظور تحقیق مزبور در پنج فصل تنظیم گردید: فصل اول این تحقیق به بیان کلیات اختصاص یافته است. در فصل دوم، پس از بررسی مفهوم تربیت قرآنی به بیان ابعاد تربیت قرآنی پرداخته شد، و این ابعاد در سه حوزه کلی؛ شناخت، رفتار و احساس و عاطفه مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بیان تفاوت های موجود در مکتب تربیتی اسلام و مکاتب تربیتی بشری، فصل سوم این تحقیق به بیان ویژگیهای تربیت قرآن اختصاص یافته و از جنبه فطری بودن، عقلانیت، جامعیت، ظرافت ها، برنامه ها و الگو دهی مورد بررسی قرار گرفت. برای تحقق و عینیّت بخشیدن به تربیت قرآنی، باید شرایطی در مربی و متربی و همچنین عوامل دیگری که در روند تربیت موثر می باشند، وجود داشته باشد. لذا فصل چهارم این تحقیق به بررسی شرایط مربی، متربی، مادّه تربیت و همچنین محیط از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه پرداخت.فصل پنجم این تحقیق نیز، به موانع تحقّق تربیت صحیح از قبیل؛ موانع محیطی، خانوادگی، حلال بودن تغذیه و دوستان فاسد و تهاجم فرهنگی و موانع حکومتی پرداخته شده است که در تربیت صحیح ایجاد اخلال می کنند.

تاریخ عرفان مسیحی بدون شناخت ریشه های آن در یهودیت ، فلسفه دینی یهود وبالاتر از همه در تاریخ مسیحیت اولیه قابل درک نیست . کتاب اقای مک گین بهترین راهنما در این زمینه است.این پایان نامه تحقیق وترجمه دوفصل از کتاب مک گین با نام "ریشه های عرفان" است که توسط شرکت کراس رود ( Crossroad Company) درسال 1999 به چاپ رسیده.همچنین این کتاب اموزه های پدران یونانی (کلمنت اسکندرانی ،اوریگن ،گرگوری نوسایی ، ماکاریوس ،اواگریوس پونتیکوس ،دیونوسیوس و غیره)را از قرن دوم تا ششم میلادی مورد توجه قرار می دهد و دیدگاه های آنهارا در باب عناصر عرفان مسیحی مورد بحث و بررسی قرار می دهد . عناصر عرفانی :کمال مسیحی ،الوهیت ،تامل ومراقبه ،گنوسیس (معرفت باطنی)،لقاء خداوند ، تولد الهی ،تشبه به خداوند،نیایش ایده ال ، خلسه و اتحاد با خداوند.