آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

انسان شناسی اسلامی درصدد بيان مهم ترین معارف اعتقادی اسلام درباره انسان است . در این اثر کوشش به عمل آمده تا مطالب مطرح شده مستند به منابع اصیل دینی یعنی آیات قرآن کریم و احادیث معصومان مسیر از آرا و سخنان مفسران قرآن و شارحان احادیث بهره می گیرد . از آنجا که آموزه های وحیانی در موضوعات معرفتی و اعتقادی اغلب تعبدی نبوده و ارشاد به حکم عقل یا تذکر به امور وجدانی اند ، محتوای این کتاب نیز از این لحاظ متنوع است . در حقیقت ، یکی از ویژگی های انسان شناسی دینی در مباحث مهمی ، مانند رابطه انسان با خدا و جبر و اختیار ، تذکری و وجدانی بودن آموزه های آن است ؛ به این معنا که انسان پس از مواجهه با داده های وحی درباره خود ، حقیقت آن را با عقل یا فطرت خود عمیقا در می یابد و درستی آن را وجدان می کند . این کتاب در نه فصل تنظیم و نگاشته شده است . فصل نخست به کلیاتی درباره مفهوم و ضرورت انسان شناسی اختصاص دارد و در فصل دوم ، آفرینش انسان و عوالم وجودی او جای گرفته اند . فصل های سوم و چهارم به ساحت های وجودی انسان می پردازند و مسائلی نظیر جسم و روح ، فطرت ، عقل ، شهوت و آزادی ، علم و دانش ،اميال ، جبر و اختیار ، سرنوشت و قضا و قدر و طبیعت انسان وخير وشر بودن آن را عنوان می کنند . بررسی فلسفه حیات انسان در فصل پنجم این کتاب جای دارد و فصل بعدی به کرامت و منزلت انسان و فصل هفتم به مباحث سعادت و کمال انسان می پردازد . رابطه انسان با خدای در فصل هشتم و رابطه انسان با جامعه و جهان هستی در فصل نهم عنوان شده اند . دفتر نشر معارف وابسته به نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها ، چاپ نخست کتاب انسان شناسی اسلامی را در ۲۳۲ صفحه وزیری در سال ۱۳۹۰ منتشر کرده است .

اسپینوزا در آثارش تعریفهای متفاوتی را از اراده ذکر می‏کند. این تعریفهای به طور مشخص عبارت‏اند از: هر عمل درونی و نفسانی، اعم از تصور، میل و خواهش ؛ هر نوع تصدیق و انکار، تصدیق و انکار حق و باطل یا تصور حق و باطل یا عقل ؛ خواهش و میل با کوشش نفسانی برای حفظ ذات. در جمع میان این موارد, احتمالاتی مطرح است. از جمله این که اسپینوزا در این تعریفها گاه به اصطلاح عام اراده نظر دارد و گاه به اصطلاح خاص اراده و گاه به معنای عرفی و لغوی آن

این تحقیق به دنبال آن است تا برهان موجود در آیه ی شریفه ی (لوکان فیهما آلهة الاالله لفسدتا) را بیان نماید. بدین منظور در فصل اول به بیان کلیات تحقیق و همچنین بیان مفردات آیه ی مورد بحث پرداخته ایم، و در فصل دوم تقریر مفسران و متکلمان را به ترتیب تاریخی به تفصیل بیان نموده ایم، مفسران و متکلمان برای تفسیر آیه، یک مسیر را طی نکرده اند، برخی با اختلاف اراده ی خدایان مفروض، و برخی دیگر با تکیه بر تعداد خدایان آیه را تفسیر نموده اند. عده ای با اختلاف علم دو پروردگار مفروض و بعضی نیز با لغو بودن یکی از دو پروردگار و گروهی با تفسیر آلهه به بتها، آیه را توجیه و تفسیر نموده اند. گروهی تعدد خدایان را مستلزم توارد دو علت بر معلول واحد دانسته و عده ای دیگر تعدد خدایان را مستلزم ترکیب آن ها دانسته اند. همچنین در فصل دوم، پس از بیان هر تقریر، بررسی آن نیز بیان شده تا معلوم گردد که اولاً تقریر می تواند توحید را به اثبات برساند یا نمی تواند، و ثانیاً با آیه ی شریفه تا چه اندازه ای مرتبط است. در فصل سوم نیز تقریر فلاسفه و عرفا را به ترتیب تاریخی بیان نموده ایم. این دو گروه نیز آیه را به شکل های گوناگونی تفسیر نموده اند، بعضی با کمک قاعده الواحد آیه را تفسیر نموده و بعضی دیگر تعدد واجب را مستلزم وجود نداشتن آن ها دانسته اند، عده ای بر اساس وحدت علم و تلازم اجزای آن، به تفسیر آیه پرداخته و عده ای دیگر بر اساس محال بودن تخلف معلول از علت تامه اش محال بوده ترجیح بالامرجع توحید را به اثبات رسانده اند. بعضی از فلاسفه لازمه تعدد خدایان را، اختلاف ذاتی داشتن آن ها دانسته و از این رهگذر فساد نموده اند. بعضی از فلاسفه نیز با تکیه بر وحدت نظام موجود در عالم، آیه را تفسیر نموده اند. در این فصل نیز هر کدام از تقریرها و تفسیرها مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل چهارم به جمع بندی پرداخته شده است و پس از آن دو تقریر که به نظر نویسنده از سایر تقریرها کامل تر بوده و با آیه سازگارتر می باشد، تحت عنوان نظریه مختار بیان شده است.

موضوع این پژوهش، تعیین نسبت میان دین و تجدد است. از این نسبت، نظریه های موجود اصلاحات در میان اندیشمندان جامعه رقم می خورد. افزون بر این اساس سه نظریه مطرح در جامعه کنونی ایران، یعنی تجدد گرایی، تجدد گرایی اسلامی، تمدن گرایی اسلامی درباره اصلاحات جامعه دینی در این رساله مورد نقد و بررسی قرا می گیرد. برای بررسی دقیق این سه نظریه، در ابتدا اصول، اهداف، و ویژگیهای تجدد، بررسی، سپس قلمرو شریعت در دنیای مسیحیت و اسلام تبیین می گردد.