آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 37
دیدگاه قاضی‌نعمان درتأویل آیات و احکام فقهی
نویسنده:
فروغ ضیغمی نژاد ، بمانعلی دهقان ، امیر جودوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
قاضی‌نعمان ابن‌حیون (متوفی 363 ق) از جمله اندیشمندان فاطمی است که به تأویل رمزگرایانه آیات فقهی اهتمام ورزیده است. او احکام فقهی را ظاهر شریعت، و ایمان و معرفت را بطن پنهان آن و دارای مراتب می‌داند. وی با تعریفی که از ایمان کرده، آنچه را که مکلف از دعائم «ولایت، طهارت، صلوة، صوم، زکاة، حج، جهاد» انجام می‌دهد حدّی از حدود دین دانسته و با تأکید بر توأم بودن ایمان و عمل، و استفاده از آیات قرآن و روایات پیامبر (ص) و ائمه تا امام جعفر صادق (علیهم السلام) به تأویل رمزی احکام و آیات فقهی پرداخته است. این مقاله با روش توصیفی‌تحلیلی برای کشف مبانی فکری قاضی‌نعمان، روش و دیدگاه او را در تأویل احکام و آیات فقهی مورد بررسی قرار داده و دریافته وی شدیداً متأثر از مذهب اسماعیلیه آیات فقهی را بر مبنای مهمترین رکن اعتقادیشان یعنی «ولایت» تأویل کرده که بر پایه دلیل منطقی استوار نمی‌باشد.
صفحات :
از صفحه 95 تا 116
نقد و بررسی دلالت عبارت «کانَتْ إِذَا نَزَلَتْ فَاتِحَةُ سُورَةٍ بِمَکةَ کُتِبَتْ مَکیةً ...» بر پیدایش آیات مستثنیات
نویسنده:
محمدعلی حیدری مزرعه آخوند، رضا مهرآبادی ، امیر جودوی ، بمانعلی دهقان منگابادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
برخی از مفسّران با استناد به عبارت «کانَتْ إِذَا نَزَلَتْ فَاتِحَةُ سُورَةٍ بِمَکةَ کُتِبَتْ مَکیةٌ، ثُمَّ یزِیدُ اللَّهُ فِیهَا مَا یشَاءُ بِالْمَدِینَةِ» به پیدایش آیات مستثنیات حکم داده‌اند. در حالی که آیات مستثنیات در طول تاریخ تفسیر بر اثر خلط میان معیارهای مکی و مدنی، اسباب نزول جعلی یا تطبیق‌های بعدی که از آن‌گاه تعبیر به شأن نزول می‌شده و تفسیر نادرست برخی از آیه‌های قرآن کریم به وجود آمده است. مفسران در تعیین مکی و مدنی بودن آیات و سور، چهار معیار زمان، مکان، موضوع و خطاب را مد نظر دارند که هرگاه معیار بر زمان باشد آیات مربوط به یهودیان گرچه در مکه نازل شده باشد مکی قلمداد می‌شود و اگر معیار بر خطاب و موضوع باشد همین آیات مدنی محسوب می‌شوند مانند آیه 20 سوره انعام. تفرد در نقل، ارسال سند، ضعیف و متروک الحدیث بودن راویان سخن فوق از مهمترین ضعف‌های آن است. وجود روایاتی از امامان شیعه، مبنی بر نزول بسمله در ابتدای سور و اختصاص تمامی آیات میان دو بسمله به یک سوره، از دیگر دلایل بی‌اعتبار دانستن عبارت فوق است. در این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی یکی از مبانی و علت‌های پیدایش آیات مستثنیات مورد نقد قرار گرفته و برای نمونه به نقد و بررسی آیات مستثنیات سوره مزمل پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 233 تا 254
منطق فهم کلام الهی از دیدگاه قاضی عبد الجبار معتزلی
نویسنده:
صالح عادلی ساردو ، بمانعلی دهقان منگابادی ، محمدعلی حیدری مزرعه آخوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی، درپی بررسی منطق فهم کلام الهی از دیدگاه قاضی عبد الجبار معتزلی است. قاضی راهیابی به دلالت صحیح کلام الهی را در گرو دخالت ضابطه‌مند «راه‌های معرفت» و نیز «وصف حکمت الهی» در فهم کلام الهی می‌داند. از دیدگاه وی دستیابی به ضابطه­مندی عوامل مذکور نیز به نوبۀ خود نیازمند تکیه به پاره‌ای پیش‌‌فرض‌های هستی‌شناختی همچون اصل واقعیت و اصل علیت است که نقشی اساسی در روشن نمودن ماهیت معرفت و نیز راه‌های دستیابی به آن ایفا می‌نمایند. وی با مشخص نمودن وجه صحیح دلالت راه‌های دستیابی به معرفت، وصف حکیم را به معنای «کسی که از انجام قبیح مبرا است» در مورد خداوند ثابت نموده و بروندادهای آن را در فهم کلام الهی مشخص می‌نماید. در منطق وی، خلاصه‌ شدن نقش راه نقلی به تایید داده­های عقلی، برخلاف مدعای وی در ایجاد وحدت رویه، زمینه را برای ایجاد اختلاف دیدگاه­­ها در فهم کلام الهی فراهم می­ آورد.
صفحات :
از صفحه 191 تا 218
آزادی بیان از دیدگاه امام علی علیه السلام با محوریت نهج البلاغه
نویسنده:
حمید رضا کشاورز
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آزادی بیان، یکی از مهمترین حقوق و ارزش اسلامی است که تاثیر زیادی در رشد و شکوفایی استعدادهای فردی و تکامل مادی و معنوی جامعه و اصلاح ساختارهای مختلف آن دارد. مسئله مهم در مورد آزادی بیان؛ نبود تعریفی جامع و کامل از آن است؛ تعریفی که در آن نه آزادی دیگران نادیده گرفته شود و نه به بهانه ی آن به ارزشها و مقدسات دیگران توهین شود؛ و اینکه چه اصول ومبانی می تواند تضمین کننده حق آزادی بیان افراد در جامعه باشد.این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای انجام گرفته و به بررسی آزادی بیان ازدیدگاه امام علی علیه السلام با محوریت نهج البلاغه می پردازد.سیره و روش امام علی علیه السلام در برابر حق آزادی بیان افراد جامعه همواره بر اساس احترام به آزادی و اندیشه مخالفان، پایبندی به اصول و ارزش های دینی، مذاکره و گفتگو، ارشاد و هدایت و اخلاق مداری بوده است؛ و بر اساس آن افراد آزادند، تا نظرات، انتقادات، عقاید و افکار خود را تا آنجا که، به امنیت، اصول و مبانی اسلامی، مصلحت جامعه و رعایت حقوق دیگران آسیبی نرساند؛ آزادانه در جامعه مطرح کنند. نظارت و بازرسی، گزینش کارگزاران شایسته، احترام به قانون، برابری، مشورت و عدالت از مهمترین اصولی هستند که رعایت آنها در جامعه تضمین کننده حق آزادی بیان افراد در جامعه است.
امر به معروف و نهی از منکر در نهج‌البلاغه و تاثیر آن بر معتزله
نویسنده:
ابوالقاسم احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان ها برای ادامه حیات ناچار به زندگی اجتماعی هستند . رشد و بقای جامعه با حاکمیت قانون و اجرای صحیح آن است. یکی از مهم ترین شئون نظام های اجتماعی نظارت عمومی است که بارزترین جلوه آن دراسلام تحت عنوان « امر به معروف و نهی از منکر» آمده است.این دو اصل از مهم ترین واجبات مورد تاکید اسلام و جزو احکام عملی ( فروع دین ) است که به عنوان قوام و جوهره شریعت مطرح و تاثیر زیادی در سلامت جامعه در ابعاد مختلف ، نشر فرهنگ و معارف اسلامی و اقامه دین دارد.تعالی جامعه ، سعادت دنیوی و اخروی انسان ها و سلامت فرد و اجتماع در پرتو اجرای این دو فریضه الهی و نظارت عمومی است و شیوه اصلی دعوت پیامبران الهی و مصلحان بر این اساس استوار بوده است . از این رو احیاء و اقامه امر به معروف و نهی از منکر، استمرار حرکت انسان ساز رسولان خدا و بستر ساز تحقق صلاح و اصلاح جامعه در حال و آینده است.که برای توفیق در این امر مهم و اجرای آن ضروری است ضمن شناخت دقیق معروف ها و منکرات، ویژگی های آمر به معروف و ناهی از منکر ، شرایط، مراحل و شیوه های امر به معروف و نهی از منکر، آثار مثبت اجرا و پیامدهای منفی ترک آن مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد .در این پژوهش موارد فوق با محوریت نهج البلاغه و تأثیر دیدگاههای امام علی(ع)در این موضوع بر فرقه کلامی معتزله مورد تحقیق قرار گرفته است که حضرت طی فرازهای متعدد ضمن بیان ابعاد مختلف آن بر دعوت به اقامه معروف ها و ترک منکرات تاکید نموده و امر به معروف و نهی از منکر را از تمامی نیکی ها حتی جهاد در راه خدا بالاتر می دانند. معتزله نیز تأثیرپذیری زیادی از دیدگاههای حضرت علی(ع) در موضوع امر به معروف و نهی از منکر داشته و بیشتر نظرات آنان در این خصوص تحت تأثیر نهج البلاغه و کلام امام علی(ع) می باشد و آن را جزء اصول اعتقادی خود محسوب و تأکید زیاد بر اهمیت و اجرای آن دارند.
ماهیت وحی و مساله تساوی ادیان
نویسنده:
محمدرضا بلانیان,بمانعلی دهقان منگابادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نظریه تکثرگرایی دینی که مدعی تساوی ادیان و مذاهب در حقانیت و تساوی دینداران در امکان نجات و رستگاری است، دارای رویکردها و تقریرهای متفاوتی می باشد. مهم ترین رویکرد، دیدگاهی است که سعی دارد این تئوری را از نگرشی خاص به وحی استخراج نماید. این نگرش، همان تجربی انگاری یا تجربه دینی تلقی کردن وحی است. مقاله حاضر ضمن بیان تئوری های بدیل نظریه تجربه دینی در خصوص ماهیت وحی و نشان دادن برآیند آنها در نظریه تکثرگرایی دینی، به بررسی امکان یا عدم امکان انتاج این نظریه از آنها می پردازد. این مقاله درصدد اثبات این فرض است که نظریه تکثرگرایی دینی نه تنها ازطریق رویکرد تجربی نسبت به وحی، بلکه به کمک هیچ تلقی دیگری درباره وحی نیز قابل توجیه نیست.
بررسی تطبیقی حکم نکاح متعه از دیدگاه شیخ طوسی و ابوحنیفه
نویسنده:
نجمه شریف پور، بمانعلی دهقان منگابادی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.
صفحات :
از صفحه 31 تا 55
بررسی تحلیل اختلافات کلامی مفسران در تفسیر قرآن
نویسنده:
بمانعلی دهقان منگابادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
مفسران در تفسیر و شرح آیات با هم اختلاف دارند. این اختلافات گاه آنچنان شدید است که به تناقض و تقابل آراء می انجامد. علت اصلی اختلاف وتنوع آراء تفسیری را می توان معلول دیدگاههای خاص مفسران دانست. در این بین دیدگاههای کلامی در به ثمررسیدن آراء مختلف تفسیری نقش اساسی داشته است.گرایش بعضی از مفسران به تشبیه موجب شده است که در تفسیر بسیاری از آیات قرآن، آراء نادرستی اظهارشود و آیات موهم تشبیه را بر معنای ظاهری آن حمل نمایند. مشبهه مطلق تحت تأثیر عقاید خود ضمن حمل آیات موهم تشبیه بر مدلول ظاهری آن، تصریح به تشبیه نموده اند و ظاهرگرایان نیز این گونه آیات را حمل بر معنای ظاهری آن نموده و کیفیت آنها را مجهول خوانده اند. تنزیه گرایان در مقابل تشبیه گرایان، حمل آیات موهم تشبیه را به معنای ظاهری آن نادرست خوانده اند و در این مورد به ادله عقلی احتجاج کرده اند.اهل تأویل و تفویض معتقدند فرد در هنگام مواجهه باآیات موهم تشبیه چنانچه از عهده تأویل آیات بر نیایدبر او واجب نیست در فهم و تأویل آیات کوشش نماید.تأویل گرایان مطلق نیز تأویل آیات موهم تشبیه را لازم دانسته و با هر نوع تفسیر تشبیه گرایانه به مخالفت برخاسته اند و به همین جهت در بحث رؤیت با نظریه اهل تأویل و تفویض مخالفت کرده اند . گرایش برخی ازمفسران به مسأله عدل و گرایش بعضی از آنان به مسأله جبر موجب شده که در تفسیر آیات آراء یکسانی رااظهار ننمایند بلکه در تفسیر آیات به مخالفت با یکدیگربرآمده اند . جبرگرایان آیات موهم جبر و عدل گرایان آیات نافی جبر را محکم می دانند.
 اثبات عدم وجود تناقض در قرآن کریم
نویسنده:
طاهره ایمانی لنگرودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
قرآن کریم معجزه جاودان نبی اکرم (ص) است که در آن هیچگونه کژی و دگرگونی روی نداده و از دستبرد تحریف مبرا و دور مانده است و در آیات و عبارات آن هیچگونه اختلاف و تناقضی دیده نمی شود، از این روست که هدایتگر جهانیان خوانده شده است . با این وصف، عده ای با انگیزه های مختلف و بعضا به جهت مخالفت و جلوگیری از توسعه و گسترش اسلام، درصدد آن برآمده اند تا در قداست و الهی بودن این کلام الهی خدشه نمایند و با این اهداف، شبهه موهوم و بی اساس وجود تناقض در قرآن را مطرح نموده اند، نیز جمعی دیگر هر چند مانند گروه اول دارای انگیزه ستیزه جویی و مخالفت با اسلام نبوده اند، اما به سبب عدم آشنایی با کلام عرب، اسلوب و شیوه های متنوع بیانی، خصوصا عدم توجه آنان به کاربرد مجاز لغوی، عام و خاص، مطلق و مقید، مشاکله و نظایر آن، گرفتار توهم تناقض در قرآن گردیده اند. گرچه مخالفان اسلام کوشیده اند آیات قرآن را متناقض جلوه دهند، ولیکن در این مورد توفیقی کسب ننموده اند، چرا که آنان دلیل واضح و روشنی ارائه نکرده و دلیلشان تنها، ادعای موهوم و بی اساس آنها می باشد. و با تدبر و تفکر در قرآن معلوم می گردد که در هیچ جای قرآن، دو آیه متناقض و یا متعارض با هم دیده نمی شود. اشتباه این عده بخاطر عدم آشنایی آنان با اسالیب کلام عرب و عدم فراهم آوردن مقدمات و دانشهای علمی جهت فهم و تفسیر آیات قرآن بوده است که با اتخاذ و بکارگیری روشهای صحیح در راه فهم آیات کریمه و با تدبر و تفکر در این کلام الهی، واهی بودن ادعاهای موهوم آنان ثابت می گردد.
بررسی تطبیقی آراء شیخ طوسی و ابوحنیفه در مبحث نکاح با تأکید بر کتاب الخلاف
نویسنده:
نجمه شریف‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله ازدواج و تشکیل خانواده از مسائل بسیار مهم حیات انسانی می باشد. در این تحقیق به بررسی تطبیقی نظرات دو عالم از علمای جهان اسلام، شیخ الطائفه محمد بن حسن طوسی(460ق) بنیان گذار طریقه اجتهاد در فقه و اصول فقه شیعه به عنوان فقیه امامی و ابوحنیفه(150ق) موسس مذهب حنفی از مذاهب چهارگانه اهل سنت به عنوان فقیه سنی پیرامون این مسئله مهم پرداخته شده است. بررسی این مسئله با تأکید بر کتاب "الخلاف" که بر اساس نظر برخی پژوهشگران از حیث ایجاز، استدلال، ذکر اقوال همه مذاهب اسلامی و ... از دیگر کتب متمایز می باشد انجام شده است. به علت کثرت مسائل باب نکاح، مباحث مهم، به روز و پرکاربرد انتخاب شده و سپس تمام فتاوی شیخ طوسی و فقهای متقدم بر ایشان (جهت به دست آوردن اجماع) و ابوحنیفه و اصحاب وی پیرامون آن مباحث و فروعات آن ها، از منابع اصلی گردآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. منابع استنباط احکام میان امامیه و حنفیه تفاوت زیادی با هم دارند و تنها در کتاب و سنت (با وجود اختلاف در فروعات این دو) مشابه یکدیگر می باشند. با توجه به منابع مورد قبول ابوحنیفه در استنباط احکام مانند استحسان و قیاس، هم چنین این که اهل سنت فقیه خود را مشرِّع می دانند و نیز با توجه به برخی فتاوی ابوحنیفه مانند لزوم حضور دو شاهد در هنگام ازدواج، متصف دانستن فقه وی به عنصر تساهل و تیسیر صرفاً به خاطر ادعای رعایت آزادی های فردی در برخی فتاوی وی به خصوص در بحث ازدواج، امری مورد ایراد می باشد. کتاب الخلاف در ارائه نظرات اهل تسنن کاملاً دقیق نبوده و گاهی فتاوی را ناقص و حتی اشتباه ذکر کرده است لذا جهت گردآوری فتاوی ابوحنیفه و اصحاب وی، به کتب اصلی حنفیان رجوع شده است که نتیجه آن به طور خلاصه، اختلاف شیخ و ابوحنیفه در حدود 56/8 درصد از مسائل مانند بحث نکاح متعه و شغار، ایجاد حرمت در لواط، حکم ازدواج با زنان غیر مسلمان، جمع بین زن و عمه یا خاله اش، عیوب موجب فسخ نکاح و ... می باشد.
  • تعداد رکورد ها : 37