آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

شناسايی مشخصات هريك از حوزه های منظومه معرفتی دين و نسبت عقل بـا آن، بـه مثابـه مبنـای تعقّل در گزاره ها وآموزه های دين، ضرورتی انكار ناپـذير اسـت. ايـن پـژوهش منظومـه عقايـد و باورهای دينی را از ميان حوزه های گوناگون معرفت دينی برگزيده و پس از معرفی شاخصه هـای آن، نسبت عقل را با عقايد دينی از منظر قرآن و حدیث مورد بررسی قـرار مـی دهـد، تـا جايگـاه عقل، حدود و كاركردهای آن را در اين قلمرو روشن كند. بررسـی آيـات قـرآن كـريم و سـنت قولی و فعلی معصومان نشان می دهد كه حوزه عقايد دينـی عبـارت اسـت از : «مجموعـه ای نظام مند از باورهای جزمی واقع نما نسبت به گـزاره هـای اخبـاری لاهـوتی ديـن كـه متعلَّـق ايمـان قرارگرفته و «بينش دينی» را شكل می دهند. اين مجموعه، به مثابه يك « قلمرو معرفتـی» و بـه منزلـه هسته مركزی منظومی معرفتی دين ايفای نقـش مـی كنـد». همچنـين مفـاد آيـات و روايـات نـشان می دهد كه به رهگيری از گوهر قدسی عقل در حوزه عقايد دينی نه تنها ممكـن، بلكـه ضـروری و كارآمد است و از نظر شارع حجيت دارد؛ البته اين كارآمدی بـه تناسـب نـوع قـضايای عقيـدتی ذومراتب است و درباره حقايق فراعقلی محدوديتهايی دارد. حكم به وجوب تفكّـر در عقايـد، كشف عقايد حق و استدلال برآنها ، تصديق، تثبيت و رشد عقايد حـق، اسـتقامت و وفـاداری بـه عقايد در عمـل، نـشر عقايـد حـق و سـرانجام دفـاع از عقايـد حـق در برابـرباطـل را مـی تـوان از كاركردهای اساسی عقل در حوزه عقايد دينی دانست

گفتگوی این شمارۀ قبسات به موضوع فلسفه دین اختصاص دارد شرکت کنندان در این گفتگو عبارتند از از دانشوران: آقای دکتر فون اتیگن –کشیش و متخصص در رشته تئولوژی از آلمان که مدتی است جهت تدریس کلام در سطوح دانشگاهی در ایران حضور دارند- آقای دکتر غلامرضا اعوانی، حجة الاسلام و المسلمیین علی اکبر رشاد و آقای احد فرامرز قراملکی، در این نشست علمی، پیرامون امکان یا دشواریهای ارائه تعریف واحد از فلسفه دین، و تلفیقهای گوناگون از این دانش و تمایزات فلسفه دین و کلام جدید بحث شده است.

نوزدهمین شماره مجله الکترونیکی «اندیشه مهر» وابسته به گروه دین و اندیشه خبرگزاری مهر دارای عناوین زیر است: گزارش مهم ترین نشست های اندیشه، مطالب بخش اول این شماره را تشکیل می دهد. از جمله این برنامه ها می توان به نشست های «تحلیل و ارزیابی جامعه شناسی پیتر برگر»، نشست «مطالعات میان رشته ای قرآن کریم»، «قرآن و معرفت شناسی»، «شب سیدجلال الدین آشتیانی»، «انسان، جامعه و تاریخ در نگاه شریعتی»، «نقد و بررسی کتاب آستانه تجدد»، «تاریخ گرایی نوین»، «تأملی بر وضع فلسفه در ایران»، «آسیب شناسی نظریه های علم دینی و اسلامی سازی معرفت»، «مبانی حاکمیت و الگوهای دولت در فقه معاصر شیعه» و «حکمت در ادبیات ایران»، اشاره کرد./ گزارش رونمایی از کتاب «روش شناسی علوم انسانی اسلامی» اثر احمدحسین شریفی در خبرگزاری مهر، و گزارشی از جلسات آموزشی «طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی»، از دیگر مطالب منتشر شده در بخش نخست شماره نوزدهم است./ در بخش دوم پرونده ای ویژه انقلاب اسلامی به چشم می خورد که در آن با اساتید و اندیشمندانی چون: سید سعید زاهد زاهدانی، مهدی فدائی مهربانی، موسی نجفی، ابوذر مظاهری (نویسنده کتاب افق های تمدنی انقلاب اسلامی)، مصطفی ملکوتیان و حجت کاظمی، گفتگو شده است./ علیرضا ابراهیم، استاد دانشگاه ادیان و مذاهب طی گفتگویی در این شماره به جریان شناسی تصوف پرداخته است. گفتگو با حسن بشیر درباب تمدن اسلامی، گفتگو با داریوش رحمانیان درباره وضعیت رشته های علوم انسانی در ایران، ادامه سلسله گفتگوهای اندیشه مهر با علیرضا قائمی نیا در نقد آرای محمد مجتهد شبستری، گفتگو با مرتضی جوادی آملی، مدیر بنیاد بین المللی اسراء درباب اسلامی سازی علوم انسانی، از دیگر مصاحبه های منتشر شده در نوزدهمین شماره اندیشه مهر است./ مصاحبه با جورج ریتزر، جامعه شناس سرشناس درباره جهانی سازی و مصاحبه با امید صفی، استاد مسلمان دانشگاه دوک آمریکا درباره موضوع وحدت اسلامی دو گفتگوی خارجی این شماره است./ مصاحبه تفصیلی با دکتر رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی، گفتگوی ویژه این شماره است. در این مصاحبه علاوه بر مسائل شخصی این چهره ماندگار فلسفه از مسائلی چون ایدئولوژی، علوم انسانی، نسبت فلسفه با مسائل روز، توسعه، داعش و سید احمد فردید پرسش شده است./ معرفی تازه های نشر، پایان بخش این شماره است.

ک » علم و مبتنی بر مسئله ی « هویت شناسی » از فروع مبحث « طبقه بندی علوم » ، از دید مؤلف مقاله نگریست: « طبقه بندی علوم » است. از نظر وی می توان با دو رویکرد، به مسئله ی « وحدت و تمایز علوم ترسیم » : 1. پسینی، 2. پیشینی. طبق تعریف ایشان طبقه بندی علوم، با رویکرد پسینی عبارت است از مؤلف در .« مهندسی مطلوب معرفت » : و با رویکرد پیشینی، عبارت است از « جغرافیای میراث معرفتی بشر همچنین اشاره به اهداف و فواید ،« علوم انسانی اسلامی » و « علم دینی » متن مقاله، پس از ارائه ی تعاریف طبقه بندی علوم و ضروت آن، نگاهی گذرا به تاریخچه ی طبقه بندی در دنیای غرب و نیز جهان اسلام افکنده است. در ادامه نیز با نقد اجمالی نظریه های مختلف در باب ملاک وحدت و تمایز علوم و تبیین سازواری چندوجهی مانعه الخلوی مؤلفه های رکنی علم) منطق پیشنهادی خود برای ) « نظریه ی تناسق » تفکیک و طبقه بندی علوم را که مبتنی بر نظریه ی مزبور است ، ارائه می کند. در انتها نیز سؤالات و اشکالات هرم- » احتمالی وارد بر نظریه را مطرح کرده، پاسخ می گوید. وی الگوی پیشنهادی خود را طبقه بندی(هرم- شبکه سان علوم می نامد.