آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

فاقد چکیده

«فیلون اسکندرانی» را می‌توان اولین فیلسوفی برشمرد که تلاش کرد، تا دین و فلسفه را بدون اینکه یکی را رد و دیگری را اثبات نماید با یکدیگر بیامیزد. این رساله در پی آن است که ترجمه‌ای روان و وفادار به متن، از سه بخش کتاب «Philo: Foundations of Religious Philosophy in Judaism, Christianity, and Islam» نوشته‌ی H. A. Wolfson، پژوهشگر و فیلون‌شناس معاصر، ارائه نماید. وی در این سه بخش ضمن معرفی آراء و اندیشه‌های فیلون پیرامون «معرفت و نبوت»، «براهین وجود خداوند» و «شناخت ناپذیری خداوند و گزاره هایمربوط به خداوند»، به بیان تأثیرات اندیشه فیلون در فلاسفه یهودی، مسیحی و مسلمان پس از خود پرداخته است. در این پژوهش ضمن ترجمه بخشی از کتاب، به معرفی فیلون، اندیشه و آثار وی پرداخته و شمائی کلی از بخش ترجمه شده اثر، نویسنده و آثار او ترسیم شده است.کلید واژه:فیلون، شناخت ناپذیری، براهین وجود، معرفت، نبوت، خداوند

با ظهور اومانیسم و نهضت اصلاح دینی، آگاهی جدیدی دربارۀ فردیت انسان به وجود آمد و نحوۀ ارتباط انسان با خدا و آمرزیدگی، کانون توجه الهیات لوتر قرار گرفت. لوتر با درک اوضاع جدید، پارادایمی نو در باب انسان، آزادی اراده، و نوع رابطۀ او با خدا و ایمان وضع کرد. پیش تر خدا در تلقی کلیسای قرون وسطایی، موجودی دور از دسترس بشر و هستی بود، اما وی با رد واسطگی کلیسا در همة شئون، به خدایی در دسترس انسان اشاره کرد که مجال گفت وگوی مستقیم دارد. تحول مفهومی لوتر در باب آمرزیدگی بر این اصل مبتنی بود که خداوند، انسان را گویی آمرزیده است و جایگاه آمرزیدگی خدا در خارج از وجود شخص گناهکار قرار دارد. بنابراین، آمرزیدگی، اکتسابی و نه اعطایی است. این پارادایم جدید، مخالف دیدگاه رایج آگوستینی در قرون وسطا مبنی بر جایگاه عدالت در درون انسان بود که راه ورود کلیسا برای هدایت انسان را باز می کرد. اما جوهرۀ پارادایم لوتر در باب انسان ، آزادی او در برابر انسانِ اسیر کلیسا و شریعت بود. لذا بندگی آزادمنشانۀ انسان فقط در سایۀ اراده ای آزاد میسور است.

از دیدگاه عارفان مسلمان، آنچه به طور معمول دین (شریعت) نامیده می شود، صورت ظاهری یک تجربه زنده شهودی از «حقیقت» است که خود آن حقیقت از هر صورتی مبرا و متعالی است. این تجربه شهودی منبع اصلی اعتقادات، احکام، مناسک و... بوده و به همراه آنها دو جنبه ظاهری و باطنی دین را تشکیل می دهد. دین در این دیدگاه، ماهیتی کاملاً عرفانی داشته و تجربه های دینی انبیاء هم هیچ تفاوتی ماهوی با تجربه های عرفانی ندارند. حقیقتی که به این ترتیب در صورت یک تجربه عرفانی متجلی می شود، به دلیل محدودیت این «صورت» که ناشی از امتحانات بشری تجربه گر است، به کثرت می گراید و صور گوناگون به خود می گیرد. وقوع چنین تنوع و کثرتی در «تجربه از حقیقت» آنهم در لایه های عمیق معرفتی، می تواند توضیح دهنده تفاوتهای بعضاً بنیادینی باشد که در اعتقادات ادیان گوناگون بروز می کند. با اینحال بین این صورتهای متفاوت تجربه (ادیان) نسبت درست و نادرست و حق و باطل برقرار نیست؛ بلکه با وجود تفاوت در کمال و تمامیت این تجربه ها، همگی ناظر به حقیقت واحدی بوده و هر چند به نسبتهای متفاوت اما همگی حق بوده و دارای حقانیت محسوب می گردند. تصویر نسبتاً کاملتری از این نسبت و ارتباط (بین ادیان گوناگون) را می توان در مفهوم «انسان کامل» و «حقیقت محمدیه» یافت که در پی به دست دادن وحدتی ذاتی بین انبیا و ادیان منسوب به آنان است. در این تصویر، علیرغم تاکید بر وجوه بارز این وحدت بنیادی همچنان بر شخصیت و مقام منحصر به فرد و ممتاز اسلام و طبعاً دین او اصرار می گردد و همه ادبیان دیگر در سطوح پایینتری قرار داده می شوند. چنین امری به این معنا است که پذیرش کثرت و تنوع دینی از دیدگاه عرفای مسلمان به هیچ وجه تا جایی که یک دیدگاه پلورالیستی روا می دارد، نیست و ادیان با وجود برخورداری از یک وحدت جوهری - که در ورای تجربه های عرفانی قرار دارد کماکان هم از نظر معرفتی و هم از جنبه حقانیت با یکدیگر یکسان نیستند. در واقع اگر مقایسه ای در کار باشد، عمدتاً با یک دیدگاه شمول گرا، (inclusivist) است که یک دین خاص را بر فراز ادیان دیگر قرار می دهد.

چکیده (فارسی): مسیح در پایان زمان به منظور نجات بشر و سراسر هستی از همه نیروهای اهریمنی ، دردها و رنجهای طاقت فرسا یکی از مهمترین مقولات سنت مسیحی است که در عصر حاضر سینما را بسیار تحت تأثیر خود قرار داده است . بشر عصر امروز به دلیل روبرو شدن با مصائبی چون جنگهای جهانی ، نسل کشی ها ، خطر از بین رفتن زمین در اثر سلاحهای مخرب هسته ای خود را در آستانه نزدیکی به پایان زمان دید . شکل گیری اندیشه پایان زمان و نیاز به ظهور قهرمانی برای رهایی از این پایان در ذهن انسان امروز موجب شکل گیری آثار سینمایی ایی با چنین موضوعاتی شد. هدف از این پژوهش بررسی مسئله بازگشت مسیح به عنوان یکی از درونمایه های الهیات مسیحی در مذهب کاتولیک و مقایسه آن با آثاری پیرامون این موضوع در سینماست. در طی دو فصل اول این پژوهش ویژگیهای مسیحی که در پایان زمان باز خواهد گشت بنابر کتب عهد عتیق و عهد جدید و دو تن از الهیدانان قرون اولیه مسیحی مورد بررسی قرار گرفته اند. در بخش پایانی نیز ویژگیهای خود سینما در ایجاد تغییر و تحولاتی چشمگیر در مقولات دینی ایی از این دست و شکل دادن به آنها در قالبی نو مورد بررسی قرار گرفته و سپس به نقش این قهرمانان مسیح وار و تأثیرات این نوع آثار پرداخته شده است. در پایان نیز چنین نتیجه گیری شد که نحوه شکل گیری و ظهور این قهرمانان در آثار سینمایی ، شیوه های آنها در نجات بشر عصر معاصر چندان شباهتی با مسیحی ندارد که مسیحیان بنابر باور خویش در پایان زمان انتظار بازگشت او را دارند

خودکشی به عنوان معضلی پیچیده و چند بعدی، امروزه به همراه تغییرات سریع جوامع رو به افزایش است. در این مقاله، نقش و جایگاه باورها و مناسک اسلامی، با در نظر گرفتن چند تباری بودن پدیدة خودکشی، برای تعیین تأثیر آنها در پیشگیری از خودکشی و در نتیجه، کمک به کاهش آن بررسی می شود. به دلیل چند تباری بودن مسئلة خودکشی، روش تحقیق به صورت اسنادی، تحلیلی و فراتحلیلی است. مروری بر برخی مطالعات، تحقیقات و مستندات آماری و تجربی موجود و در دسترس بیانگر ارتباط برخی عوامل همچون افسردگی، روابط جنسی نامشروع، ضعف خانواده و مشروبات الکلی با خودکشی است. حرمت خودکشی و وسوسه و فکر آن در قرآن و روایات، نقش باورهای اسلامی در معنادار ساختن زندگی (همچون موهبت زندگی، توبه، امید و خوش بینی، آزمایش و ابتلا، صبر، توکل، یاد مرگ و آخرت، ارتباط با خدا و قضا و قدر) و مناسک جمعی و گروهی در اسلام و شبکه های مذهبی حمایت اجتماعی در پیشگیری از خودکشی بسیار مؤثر است. در مجموع متغیر دینداری در دو بعد فردی و اجتماعی و مستقیم و غیر مستقیم در این امر تأثیر زیادی دارد.

بررسی نحوة مواجهة ناگارجونه با مسئلة خدا و شناخت او نشان می دهد که توسل به دیدگاه های الاهیاتی ای چون خداباوری، الحاد، لاادری گرایی، و وحدت وجود نمی تواند برداشت درستی از دیدگاه مکتب مادهیمیکه در باب وجود خداوند را فراروی ما نهد. ناگارجونه در پی آن است با تحلیلی نقادانه به سراغ تصوری برود که عامة مردم از مفهوم خدای شخصی دارند. این مقاله می کوشد براهین ناگارجونه را به شیوة فلسفة دین نظام مند کند و در اختیار خوانندگان قرار دهد. رویکرد حقیقی مکتب مادهیمیکه به وجود خداوند برخلاف آن چه مرسوم شده نه رویکردی توحیدی است و نه رویکردی الحادی؛ توحیدی نیست، چون این مکتب نمی گوید «خدا وجود دارد» و الحادی هم نیست، زیرا از گزارة «خدا وجود ندارد» نیز دفاع نمی کند و هر دو را غیر عقلانی می داند. این رویکرد توجه محققان اندیشه های مکتب مادهیمیکه را در گذشته به خود جلب نکرده و امید است که این جستار بتواند فهم بهتری از تلقی مکتب بودایی مادهیمیکه در باب مسئلة وجود خداوند به دست بدهد.

چکیده (فارسی): مایستر اکهارت و جلال الدین محمد رومی بر شناخت ناپذیری احدیت یا ذات خدا تاکید می کنند. به نظر مایستر، احدیت خود را در تثلیت (اب، ابن و روح القدس) آشکار ساخته است و به عقیده مولوی، ذات خدا دارای اسماء و صفات است. همان طور که دانسته است ذات خدا هفت صفت اصلی حیات، علم ، قدرت ، اراده ، سمع ، بصر و کلام دارد و از میان آنها سه صفت حیات، علم و قدرت اصلی تر و مهم تر هستند. به نظر اکهارت و مولانا، مخلوقات قبل از خلق به شکل صورت در علم خدا بوده اند. احدیت ابتدا عقل کل (مسیح، حقیقت محمدی) را تولید و خلق کرد و آنگاه به واسطه او تمام چیزها آفریده شدند. در آثار مایستر و رومی هم نظریه خلق از عدم به همراه خلق مدام که تحت تاثیر کتاب مقدس و قرآن کریم است یافت می شود، و هم نظریه صدور که تحت تاثیر نو افلاطونی گری است. اما به واسطه کتاب مقدس و قرآن کریم، آندو طرفدار نظریه اولی هستند. ناگفته نماند که اعتقاد به این دو نظریه با هم تناقضی را ایجاد نمی کند و جمع آندو غیرممکن نیست . خدا انسان را به صورت خود آفریده است . به عقیده مایستر و رومی ، انسان نباید از خود بیرون رود، همه هر چه هست در درون او است. از آنجا که ذات انسان با حقیقت انسان یکی است و حقیقت انسان هم خدا است، پس شناخت ذات انسان شناخت خدا خواهد بود. لذا خودت را بشناس تا خدا را بشناسی. به نظر اکهارت و مولوی ، از آنجا که انسان از خدا ناشی شده است ، لذا باید به او باز گردد. راه بازگشت به او فناء یا وارستگی است. تجرید عبارت از ترک نفس ، آزادی ز هر چه رنگ تعلق پذیرد، تهی شدن روح از غیر خدا است. این تجرد لازم است، اما کافی نیست. گرچه خود این جهد عنایت خدا است ولی برای اینکه این کوشش به نتیجه برسد، به عبارت دیگر، شرط کافی فیض یا کشش است. این فقر به عقیده مایستر هم مادی و هم معنوی است، اما به نظر رومی ، آن تنها معنوی است. این مسکین بودن در روح، یعنی ، در اراده ، به اتحاد با خدا می انجامد. اما این اتحاد به عقیده مولانا ، اتحاد صفات است. به عبارت دیگر، عارف لباس صفات بشری را از تن ذات خود بیرون می آورد و لباس صفات خدا را به تن ذات خود می کند. باری، ذات عارف باقی است تنها صفات او به صفات خدا تبدیل می شود. ولی به نظر اکهارت ، عارف غیر از اتحاد صفات به اتحاد ذات هم می رسد. به عبارت دیگر، همچنان که شعله یک شمع ، شمع دیگری را روشن می کند و ...