آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 53
نگرش صدرا بر پیوند وجودی انسان با حکمت و فلسفه
نویسنده:
مرضیه صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
جانشینی خدا در اندیشه ملاصدرا
نویسنده:
مرضیه صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
انسان به عنوان بزرگترین آیه خداوند و جانشین او مسیر تکاملی خود را از قوه محض تا مرتبه تجرد تام با حرکتی جوهری طی می‌کند و به تدریج با رفع تعینات و قیود به وحدت می‌گراید. بر اساس اصول فلسفی صدرایی همه اوصاف و آثار اشیا برخاسته از وجود است و همه موجودات بنابر درجه هستی‌شان از کمالات برخوردارند. در این میان هر انسانی به اندازه ظرفیت وجودی خود مظهر برخی از صفات حق و واجد فضایل و کمالاتی است و می‌تواند با تکمیل دو قوه نظری و عملی مسیر خود به سوی حق را تا رسیدن به مقام فنا ادامه دهد. انسان کامل با دو بال معرفت و بندگی کامل این مسیر را تا پایان طی می‌کند و قابلیت مظهریت جمیع اسما را در خود تحقق می‌بخشد. در مکتب صدرالمتألهین انسان در سلوک عرفانی خود منازل کمالی را در قالب چهار سفر پشت سر می‌گذارد. در سفر اول وی با برداشتن کلیه حجاب های بین خود و ذات حق به مرتبه فنا می‌رسد و در سفر دوم همراه با حق از موقف ذات به کمالات و صفات رسیده و به مقام فنای ذاتی و صفاتی و افعالی دست می‌یابد. سالک در سفر سوم به مقام ولایت بار می‌یابد و به اذن خدا قدرت تصرف در کائنات را به دست می‌آورد و مردم را از آنچه می‌تواند سبب سعادت و شقاوت آنها شود آگاه می‌سازد. در سفر پایانی خود سالک با وجود حقانی خود خلایق را مشاهده می‌کند، در همه چیز جمال حق را می‌بیند و با مردم درباره خدا و صفات و اسما حق و معارف راستین به اندازه استعداد آنها سخن می‌گوید. در این سفر روحانی انسان کامل پس از طی همه به ذات مقدس حق با همه اسما و صفات واصل می‌شود.
صفحات :
از صفحه 88 تا 99
بررسی مقایسه ای ماهیت کلام الهی ازدیدگاه فخررازی وملاصدرا
نویسنده:
ناهیى محمودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده:در پایان نامه حاضر، با تأکید بر آراء فخررازی و ملاصدرا به بررسی ماهیت کلام الهی و مسائل مربوط به آن پرداخته ایم. فخررازی، کلام الهی را از مقوله‌ی کلام نفسانی می‌داند و قائل است که این کلام ذاتی خداوند و وصفی قدیم است و همانطور که خدا عالم و مرید است، متکلم نیز هست. از نظر فخر، بحث نزول کلام الهی از چند جهت ضرورت دارد: 1) به دلیل نیاز انسان به قوانین و مقررات برای حفظ خود و اجتماع 2) ضعف عقل انسان در رسیدن به سعادت. اما ملاصدرا کلام نفسانی فخر را قبول ندارد و معتقد است صفت "تکلم" در مورد خداوند به صفت"قدرت" باز می‌گردد و کلام الهی هم به صورت صحنه‌ی جهان آفرینش و با کلمه"کن" ظاهر می‌شود و هم به صورت وحی و از طریق الفاظ و زبان پیغمبر(ص). دلیل نیاز به نزول کلام الهی را نیز ضعف عقل انسان در رسیدن به کمال نهایی و نیاز به شارع برای هدایت انسان می‌داند. هدف از اجرای این پایان نامه، بررسی مقایسه‌ای ماهیت کلام الهی و مسائل مربوط به آن مانند کیفیت نزول کلام و... از دیدگاه فخررازی و ملاصدرا است. نتیجه به دست آمده این است که در نظر هر دو اندیشمند، خداوند متکلم است جز اینکه تفسیر آنان از کلام مختلف است. در مورد سایر مسائل نیز در بعضی موارد بین این دو اندیشمند توافق، و در بعضی موارد تفاوت وجود دارد. روش گردآوری مطالب در این پایان نامه، تحلیلی و توصیفی است. کلمات کلیدی:کلام الهی، نزول کلام الهی، مراتب کلام، فخررازی، ملاصدرا.
اندیشه های وجودی ملاصدرا در تقارب با عرفاء
نویسنده:
مرضیه صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مسائل مهم در باب هستی شناسی، مسئله علیت و رابطۀ حق تعالی با ممکنات است که دغدغۀ آن، مسائل دیگر را تحت الشعاع قرار می دهد. معمولاً فلاسفه و متکلمین را از قائلین به علیت و عرفاء را از منکرین علیت دانسته اند؛ به طوری که انکار علیت از سوی عرفاء اجماعی تلقی شده است. چراکه آنان به جز هستی واحد من جمیع الجهات، واقعیتی را قبول ندارند تا سخن از رابطۀ با آن به میان آید. نگارنده در این مقاله به بررسی بحث وحدت وجود نظر دارد. بنابراین برای یافتن جایگاه این اصل در کلام عرفاء و ملاصدرا به بررسی دیدگاه آنان در باب وحدت و کثرت پرداخته شده است. با بررسی جایگاه نظری وحدت وجود نزد عرفاء، که در ظاهر انکار علیت را به اذهان متبادر می کند، و بررسی نظریۀ دقیق ملاصدرا که میل از نظریۀ وحدت تشکیکی به وحدت شخصی است نگارنده این نتیجه را می گیرد به که ملاصدرا در اندیشه های وجودی خود کاملا در مسیر عرفاء قرار گرفته است؛ به طوری که در کتاب اسفار پس از بیان نظریۀ وحدت تشکیکی وجود، اثبات وحدت شخصی وجود را وعده می دهد که همان اعتقاد عرفاست. همچنین این نکته دریافت می شود که اثبات مطلب فوق مستلزم انکار علیت نخواهد بود. چراکه وحدت شخصی وجود، مستلزم حذف ممکنات نیست؛ بلکه ممکنات واقعاً موجودند و در نظام هستی جایگاهی دارند.
تبیین مسأله شر از دیدگاه ملاصدرا و پلانتینگا
نویسنده:
معصومه عامری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده ملاصدرا به عنوان یکی از حکیمان متألّه در سنّت فلسفه ی اسلامی و پلانتینگا به عنوان فیلسوف خداباور در ساحت تفکّر فلسفه ی غربی، هر کدام با مبانی و تئوری های خاصی به تحقیق و تدقیق ژرف درباره ی مسأله ی بسیار مهم شرور پرداخته اند. ملاصدرا با استفاده از مبانی اصالت و خیر بودن وجود، عالِم، قادر و حکیم بودن خدا و احسن بودن نظام هستی و راه حل های عدمی بودن شر و تبیین شرّ ادراکی و مجعول بالعرض بودن شرور و غلبه ی خیرات بر شرور و طرد نگرش انسان گرایی در مسأله ی شر، مشکل شرور را حل می کند. پلانتینگا بر اساس معرفت شناسی اصلاح شده و برخی مبانی الهیاتی و انسان شناسی مسیحی و با استفاده از توصیف جهان ممکنِ مورد نظر و نسبت میان اختیار انسان و قدرت مطلق خداوند، اثبات می- کند که مسأله ی منطقی شر با وجود خدا تناقض ندارد و همچنین پلانتینگا بر این نکته توافق دارد که قدرت خداوند شامل فرض جی. ال. مکی نمی شود، این دو متفکّر در اصلِ اعتقاد به خدا، عالِم، قادر و خیر خواه بودن خدا، مشابهت امّا در نوع مواجهه و تفسیر ذاتی و دفاع از عدل الهی و احسن بودن نظام هستی و غلبه ی نگاه منطقی با یکدیگر تفاوت دارند. کلمات کلیدی: خیر و شر، نظام احسن، دفاع مبتنی بر اختیار، ملاصدرا، پلانتینگا
بررسی تطبیقی رابطه خدا و جهان از دیدگاه ملاصدرا و فخر رازی
نویسنده:
لیلا فاطمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مسایل مهم فلسفی در تاریخ تفکر بشر که مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته، مساله‌ی ارتباط خدا و جهان است. ملاصدرا شناخت عقلانی در مورد خدا را ممکن می‌داند و برای اثبات او، براهین متعددی اقامه می‌کند. او در این مساله (ارتباط خدا و جهان) از مفاهیمی چون: اصالت وجود، رابطه علت و معلول، توحید افعالی، حرکت جوهری و غیره استفاده می کند. پیش از ملاصدرا، مسلک اشعریون، که با غزالی رشد و تکامل یافته بود، با فخر رازی وارد دوران جدیدی شده بود. فخر رازی نیز به سبب علاقه‌اش به مکتب اشعری، خدا و رابطه‌اش با جهان را از آن منظر می‌دید. ما در این رساله‌ برآنیم تا با شناخت مبانی فلسفی تفکر ملاصدرا ، مفهوم خدا (الله) را در حکمت متعالیه و نیز رابطه‌ی میان خدا و جهان را بررسی کرده و با رویکردی تطبیقی، شباهت‌ها و تفاوت‌های دیدگاه‌های ملاصدرا در باب وجود حق و رابطه‌اش با جهان نزد فیلسوف اشعری مسلکی چون فخر رازی نشان دهیم.نتیجه اینکه اگر چه فخر رازی در مساله خدا و جهان خواسته که نظریه ای مطابق با اصل توحید الهی ارایه دهد لکن نظریه ملاصدرا بسیار سازگارتر با اصل توحید الهی و مبانی اسلامی است .واژگان کلیدی: علیت، قاعده الواحد، حدوت و قدم،، فیض، تجلی. آفرینش، خلقت.
نظریه اخلاقی ملاصدرا
نویسنده:
زهرا مدرسی مصلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در بررسی نظریه اخلاقی ملاصدرا ابتدا به کلیات مربوط به این موضوع پرداخته شده است. تعریف و جایگاه فلسفه اخلاق، انواع نظریات اخلاقی، شناسایی ملاصدرا و آشنایی با مبانی اخلاقی او از مهمترین مسائلی هستند که در فصل اول مورد بررسی قرار گرفته اند. در فصل دوم مباحث مربوط به سعادت از دیدگاه ملاصدرا کاملا بررسی شده و انواع سعادت، سعادت قوای مدرکه، رابطة قوای مدرکه از جهت کمال و نقصان و تفاوت مراتب سعادت به دنبال آن بیان شده است. در ادامه این فصل با تعریف سعادت حقیقی به سعادت قوه ناطقه و اتحاد با عقل فعال و در نهایت معرفت خداوند، کیفیت حصول این سعادت برای نفوس انسانی و همچنین علل محروم بودن بعضی از نفوس از سعادت حقیقی بررسی شده است و در نهایت نظر ملاصدرا در مورد سعادت از دیدگاه آیات و روایات مورد نقد و بحث قرار گرفته است. از مسائل مطرح شده در مورد سعادت مشخص شد که دوگام اساسی که باید برای رسیدن به سعادت طی شود اول تهذیب نفس و پاک کردن روح از رذایل و سعی در کسب فضایل و دوم سعی در کسب معرفت و شناخت خداوند و هستی می باشد. در فصل سوم فضایل و رذایل و نشانه های علوم حقیقی و موانع کسب آنها معرفی شده اند. از مجموع مباحث مطرح شده مشخص شد که نظریه اخلاقی ملاصدرا نظریه ای دینی فلسفی و مشابه اخلاق فضیلت ارسطویی است.
تحلیلی از مبانی قرآن‌شناختی نظریه روح معنا و استلزامات آن در فهم زبان قرآن با تأکید بر آرای آیت‌الله جوادی آملی
نویسنده:
صدیقه صانع زاده ، مهدیه سادات مستقیمی ، مرضیه صادقی رشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از دیدگاه‌های مهم در معناشناسی الفاظ متشابه قرآن، نظریه روح معناست. این نظریه نخستین بار توسط غزالی مطرح شد و اندیشمندانی چون ملاصدرا، فیض کاشانی، امام خمینی و علامه طباطبایی از مدافعان آن بوده‌اند. این نظریه در آثار جوادی آملی بر اساس زنجیره‌ای از مبانی به‌ویژه مبانی قرآن‌شناختی و تفسیری مورد توجه ویژه‌ای قرار گرفته است و در واژه‌های متشابه و غیرمتشابه کاربست‌های متعددی یافته است. هدف این مقاله، استنتاج مبانی قرآنی در جایگاه مقدمه‌ای بر نظریه روح معنا و تحلیل برخی نتایج آن در فهم واژه‌های قرآنی بر مبنای آثار ایشان است. برخی مبانی اصلی به‌دست‌آمده عبارت‌اند از: نزول تجلی‌گونه قرآن، ذومراتب‌بودن قرآن، کلیت و دوام آن و ... . بررسی مهم‌ترین استلزامات این نظریه در مواردی نظیر فهم ذومراتبی قرآن، فهم تفسیری و فهم جری و تطبیقی و نفی مجازگرایی در تبیین صفات خبری از دیگر دستاوردهای این نوشتار است. از نتایج این مقاله که به روش توصیفی - تحلیلی نگاشته شده است، بیان نقش مؤثری است که پذیرش این قاعده در فهم عمیق‌تر و حقیقت‌گرایانۀ قرآن در مقابل نظریه‌های رقیب به جای می‌گذارد.
صفحات :
از صفحه 143 تا 166
ارزیابی تطبیقی ارادۀ آزاد در نظرگاه محمد تقی جعفری و جان سرل
نویسنده:
سید احمد فاضلی ، مرضیه صادقی ، مرتضی زارع گنجارودی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئلۀ ارادۀ آزاد، از دیرباز یکی از مهم‌ترین مسائل فلسفی بوده است. علامه محمد تقی جعفری و جان سِرل، در سیاق نظام فکری‌شان، دستاوردی قابل توجه در ایضاح بحث «ارادۀ آزاد»، عرضه کرده‌اند. در نظر سِرل، داشتن ارادۀ آزاد به معنای دارا بودن اِختیار است، اما علامه جعفری، صِرف آزاد بودن اِراده را به مثابه اِختیار تلقی نمی‌کند. «اِختیار»، در نظر او، شامل اِعمال و نظارت «من» نسبت به اِراده و سپس نسبت به تصمیم است. هر دو اندیشمند، یکی از شاخصه‌های اصلی پیداییِ اختیار را حالت گسست یا وقفه‌ای می‌دانند که فاعل‌، پیش از کنشْ تجربه می‌کند. جعفری و سِرل، «مَنِ غیر تجربی» را به عنوان یکی از شروط اصلی تحقّق «ارادۀ آزاد» یا «اختیار» در نظر گرفته‌اند. در نظر سِرل، «مَن» ساحت متافیزیکی ندارد، اما فاقد وجهۀ مادی است، اما در نگاه جعفری، «مَن»، دارای بُعد متافیزیکی و ساحتی متعالی است. ارادۀ آزاد در منظومۀ سِرل، به «آگاهی» فروکاهش می‌یابد. نیز از منظر جعفری، آگاهی یکی از مقوّمات اصلی کنش انسان و وجهۀ مختارانۀ اوست. رویکرد جعفری در مسئلۀ امکان یا امتناع ارادۀ آزاد، «اختیارگرایانه» است، اما سِرل، با طرح دو فرضیه، بیشتر در مقام تبیین‌گر مسئله نقش ایفا می‌کند. آرای جعفری در دستۀ ناسازگارگرای آزادی‌گرا و آرای سِرل طبق قرائت نخست، در دستۀ ناسازگارگرای تعیّن‌گرا و مطابق قرائت دوم، در دستۀ ناسازگارگرای آزادی‌گرا قرار می‌گیرد. تلاش این پژوهش در جهت شرح و بسط، و ایضاح مسئلۀ ارادۀ آزاد - نزد جعفری و سرل - با روش توصیفی ۔ تحلیلی است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
بررسی مقایسه ای انسان‌شناسی ملاصدرا و فلوطین
نویسنده:
صغری ملاولی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظر به این که باری تعالی مدال پر افتخار اندیشه و تفکر را تنها شایسته‌ی اشرف مخلوقات دانست و نصیب او نمود، از همان بدو خلقت، این موجود الهی در صدد شناسایی خویش و جهان اطرافش برآمد. لذا می‌توان تاریخ انسان‌شناسی را با تولد انسان یکی دانست. در طول تاریخ نظرات بسیاری در رابطه با انسان و انسان‌شناسی مطرح شده است و هر متفکری با استفاده از اصول خاص فکری نظرات خویش را درباره‌ی آدمی ارائه نموده است. از جمله اندیشمندان عالم که به شناسایی انسان پرداخته و درباره‌ی او نظراتی ارائه کرده‌اند، ملاصدرا و فلوطین می‌باشند. پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه‌های این دو فیلسوف گرانقدر در رابطه با انسان می‌پردازد و مواضع اختلاف و اشتراک آنها را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهد و در نهایت در صدد پاسخ دادن به این پرسش است که انسان‌شناسی ملاصدرا و فلوطین بر چه عناصری مبتنی است؟ به این معنا که آیا انسان‌شناسی این دو متفکر صرفاً فلسفی است یا از عناصری چون عرفان و دین بهره برده-اند؟ بر اساس تحقیقات انجام شده فلوطین فیلسوفی است که از عنصر عرفان در انسان‌شناسی-اش استفاده نموده ولی ردپایی از دین وحیانی خاصی در آن نیست؛ اما ملاصدرا به عنوان فیلسوف برجسته‌ی اسلامی در انسان‌شناسی خویش از دین و عرفان و فلسفه بهره‌مند گشته و معارف خاصی را در این زمینه ارائه نموده است.
  • تعداد رکورد ها : 53