آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حاضر مشتمل بر مجموعه مقالاتی از "یورگن هابرماس "(فیلسوف و روشنفکر آلمانی) است که در حوزه عمومی سیاست نگاشته شده است .دعوی مرکزی نظریه هابرماس در این مقالات آن است که "نهاده‌های مبتنی بر استفاده از عقلانیت ارتباطی، از نهادهای اخلاقی گرفته تا نهادهای دولت مشروطه، نهادهایی عقلانی‌اند و صرفا از متفرعات یا عوارض شرایط تاریخی نیستند ."هابرماس از منتقدان سرسخت توسل به احساسات ملی است که دولت "کهل "از آن استفاده می‌کرد .وی علاوه بر آن از سخنگویان مفهوم وطن دوستی مبتنی بر قانون اساسی و از مخالفان طرح قوانین سرسختانه علیه مهاجرت و پناهندگی بود" .هابرماس "در این مقالات، پیامدهای ابهام‌انگیز پدیده جهانی شدن، نیز وجوه مثبت و منفی این پدیده را بررسی و ارزیابی می‌کند .او درباره جهانی شدن این پرسش را مطرح می‌سازد که "آیا دموکراسی مبتنی بر رفاه اجتماعی می‌تواند در دوره پسا ملی و فراسوی مرزهای ملی داوم یابد و بر بحران‌های اجتماعی و زیست محیطی فایق آید، علاوه بر آن وضع حقوق بشر در این دوره جهانی شده، چه خواهد بود ."وی در یکی از مقالات مناقشات موجود میان مدرنیته و پسا مدرنیته را بررسی کرده و تکوین مفاهیم عقل و عقلانیت در فلسفه و جامعه‌شناسی مدرن را نشان می‌دهد .پاره‌ای از مقالات کتاب از این قرار است" :منظومه پسا ملی و آینده دموکراسی"، "اشاراتی درباره مشروعیت از طریق حقوق بشر"، "مفاهیم مدرنیته (تجدد)"، و "ضرب آهنگ‌های متفاوت فلسفه و سیاست ."

چند ساعت پس از حمله هاي تروريستي ۱۱ سپتامبر و تنها چند هفته پس از آن، جيووانا بورادوري در شهر نيويورك با يورگن هابرماس و ژاك دريدا جداگانه به گفتگو نشست. هابرماس و دريدا در اين گفتگوها به ارزيابي اهميت زيانبارترين حمله تروريستي كه تاكنون رخ داده است پرداخته اند. اين گفت وگو حاصل عرصه رويارويي ميان دو تن از تأثيرگذارترين متفكرين روزگار ماست كه در آن هابرماس و دريدا براي نخستين بار بر تعارض خود چيره شده اند و پذيرفته اند كه در كنار يكديگر ظاهر شوند. بورادوري در پيشگفتار كتابي كه از اين گفت وگوها فراهم آمده، خاطرنشان مي كند كه فلسفه مي تواند سهم بسيار ارزشمندي در فهم تروريسم داشته باشد. همانگونه كه آسيب هاي بار آمده از استعمار، تماميت خواهي و يهودي سوزي تاريخ سده بيستم را رقم زد، تاريخ سده بيست ويكم نيز با تروريسم جهاني رقم خورده است. هر يك از اين گفتگوها، به همراه نوشته اي در نقد آن، ابعاد چالشي را كه پيش روي ماست بررسي مي كند. گفتگوي هابرماس نوعاً فشرده، موجز و به گونه اي برازنده سنتي ست، گفتگوي دريدا، از سوي ديگر، خواننده را با خود در مسيري درازآهنگ، پرپيچ و خم و پيش بيني نشدني پيش مي برد. با اين حال، گاه همسويي هاي نامنتظره در ميان آن دو سربرمي آورد. هر دو عميقاً نسبت به مفهوم «تروريسم» بدگمان اند، و گذار از قوانين بين المللي كلاسيك - كه بر الگوي دولت - كشور استوار است - به نظمي جهان - وطن بر پايه اتحاد قاره اي را ضروري مي بينند. دريدا و هابرماس در حين شكافتن و بازبستن عناصر مجموعه آنچه كه ما به گمان خود درباره تروريسم مي دانيم، به تدريج از زبان بازي معمول و آشناي اجتماعي و سياسي كه به گونه اي فزاينده در ميان خير و شر قطبيده شده است، فاصله مي گيرند.

بعضی از صاحب نظران یورگن هابرماس را برجسته ترین فیلسوف زنده و نظریه پرداز اجتماعی به شمار می آورند. در عین حال دیدگاه های او درمورد نقش دین در حوزه ی عمومی تا حدودی مورد غفلت قرار گرفته است. در این مقاله،ضمن شرح و توضیح مبانی دیدگاه های فلسفی اولیه و بعدی هابرماس درباره ی دین، تحول نگرش او به دین همچون یکی از منابع مشکلات درونی مدرنیته و سپس تلقی او از دین همچون منبع اصلی شوق و انگیزه برای پی ریختن زیست جهان فرهنگی اجتماعی مطلوب بررسی شده است. نادیده گرفته شدن مطالعات متأخر هابرماس درباره ی نقش و جایگاه دین در دنیای معاصر مایه ی تأسف است، چراکه پروژه ی متأخر هابرماس فی الواقع کوششی است خلاق و مهم برای گذار به فرا سوی فرض های سکولار که وجه بارز بسیاری از مطالعات مدرن در مورد دین است. هدف اصلی این مقاله بررسی انتقادی تفکر فلسفی هابرماس و تحول آرای او درباره ی نقش دین در عرضه ی عمومی است و روش های به کار رفته در این پژوهش، تحلیل محتوا و مطالعه تطبیقی افکار هابرماس با تکیه بر رویکرد انتقادی است.

یورگن هابرماس، فیلسوف و جامعه‌شناسی، با این درخواست که «جامعه سکولار باید فهم جدیدی از اعتقادهای دینی به دست آورد»، موجب شگفتگی بسیاری شد. او می‌پرسد آیا عقل عرفی می‌تواند شالوده‌هایی کارآمد را برای دولت قانونی مردم‌سالار تأمین کند؟ از سوی دیگر یوزف راتزینگر، پاپ بندیک شانزدهم، به منظور استقرار و تقویت شالوده‌های اخلاقی دولت، و نیز آنچه آسیب‌شناسی‌های عقل و دین می‌نامد، درباره اهمیت عقل ناب و دین مشروع بحث می‌کند. مقالات کتاب حاضر نتیجه گفتگوی این دو متفکر است که با حمایت آکادمی کاتولیک باواریا برگزار شد.

یورگن هابرماس، فیلسوف و جامعه‌شناسی، با این درخواست که «جامعه سکولار باید فهم جدیدی از اعتقادهای دینی به دست آورد»، موجب شگفتگی بسیاری شد. او می‌پرسد آیا عقل عرفی می‌تواند شالوده‌هایی کارآمد را برای دولت قانونی مردم‌سالار تأمین کند؟ از سوی دیگر یوزف راتزینگر، پاپ بندیک شانزدهم، به منظور استقرار و تقویت شالوده‌های اخلاقی دولت، و نیز آنچه آسیب‌شناسی‌های عقل و دین می‌نامد، درباره اهمیت عقل ناب و دین مشروع بحث می‌کند. مقالات کتاب حاضر نتیجه گفتگوی این دو متفکر است که با حمایت آکادمی کاتولیک باواریا برگزار شد.

یورگن هابرماس، فیلسوف و جامعه‌شناسی، با این درخواست که «جامعه سکولار باید فهم جدیدی از اعتقادهای دینی به دست آورد»، موجب شگفتگی بسیاری شد. او می‌پرسد آیا عقل عرفی می‌تواند شالوده‌هایی کارآمد را برای دولت قانونی مردم‌سالار تأمین کند؟ از سوی دیگر یوزف راتزینگر، پاپ بندیک شانزدهم، به منظور استقرار و تقویت شالوده‌های اخلاقی دولت، و نیز آنچه آسیب‌شناسی‌های عقل و دین می‌نامد، درباره اهمیت عقل ناب و دین مشروع بحث می‌کند. مقالات کتاب حاضر نتیجه گفتگوی این دو متفکر است که با حمایت آکادمی کاتولیک باواریا برگزار شد.

کتاب حاضر درباره قانون و دموکراسي است و عال‌الخصوص به اين موضوع مي‌پردازد که چه عاملي به قانون، مشروعيت مي‌بخشد. به عبارت ديگر دغدغه کتاب، اين سؤال است که پيروي از قانون، براي خود قانون است يا به سبب ترس از تلافي ناشي از قانون‌شکني؟ اين کتاب به مباحث برابري و آزادي در فلسفه و نظريه قانوني و سياسي مي‌پردازد: چه زماني مي‌توان گفت که شهروندان آزادند و با برابري از اين آزادي لذت مي‌برند؟ آزاد بودن به چه معناست؟ و سؤالاتي از اين دست.