چکیده :
کتاب توحید در نهج البلاغه به بررسی تطبیقی توحید در کلام مولی امیرالمومنین علیه السلام می پردازد.
فهرست کتاب به این شرح می باشد:
هرست مطالب , , , فصل اول: دین‌شناسى , دین چیست , تقسیم‌بندى دین , روش ابراهیمى , دلایل تقسیم‌بندى دین , آیا علوم دینى ارزش ذاتى دارند , جایگاه علوم دیگر , علتهاى چهارگانه دین , , فصل دوم: خداگرایى , خداگرایى , نظریه ترس و جهل , نظریه اقتصادى , نظریه روانى , نظریه پذیرش نسلها , نظریه فطرت , واژه فطرت , انواع رفتارها , رفتارهاى خداگرایانه فطرى است , روش تجربى و یا تاریخى , روش تعقلى یا فلسفى , روش شهودى , روش نقلى , بررسى و تفسیر آیه میثاق , نفى عالم ذر , تفسیر دیگرى از آیه میثاق , مكان اخذ میثاق , اركان میثاق, , مراحل شهادت , انگیزه اخذ میثاق , پیروى بى تحقیق , عالم ذر , دلایل انكار عالم ذر , شهادت تكوینى , پاسخ به اشكالات , نظریه علامه طباطبایى , زمان اخذ میثاق , انزال پدیده‌ها به مقدار معین , دو چهره هستى , معناى تمثیلى , موطن عقل و وحى , نظریه بیضاوى و زمخشرى , همه اشیاء آیات الهى است , تلكم خدا با بندگان , فطرت راه یا برهان , بررسى و نقد , اقسام امور فطرى , خدا در فطرت , فطرت در نهج البلاغه , نظر سیدمرتضى در مورد عالم ذر , نظر فلاسفه در مورد عالم ذر , پیامبران و میثاق فطرت , هماهنگى شرع و عقل , نقد و بررسى نظریه‌هاى خداگرایى , طرح باید چگونه باشد , طرحهاى علمى و طرحهاى فلسفى , آفات شناخت , آفات راه , آفات رهرو, , قرآن و آفات شناخت , ارزیابى نظریه‌هاى خداگرایى , نظریه ترس و جهل , نظریه اقتصادى , نظریه روانى , پذیرش بى دلیل نسلها , نظریه فطرت , قرآن و خداگرایى , ابراهیم و طرحهاى گوناگون , فصل سوم: تفسیر جهان , نظریه ایده آلیسم (پندارگرایى) , موارد پیروزى نظریه پندارگرایى , بررسى و ارزیابى طرح پندارگرایى , تصادف , بررسى و ارزیابى طرح تصادف , تفسیر هدفدارى نمونه‌هاى منظم , نظریه تصادف و علماى قدیم , نظریه ماتریالیسم (ماده گرایى) , اصالت حس , نقد و بررسى نظریه اصالت حس , اثبات و نفى تجربى خدا , اصالت ماده , بررسى ازلیت ماده , ارزیابى نظریه ماتریالیسم (ماده گرایى) , موارد پیروزى , ماتریالیسم دیالكتیك , اركان ماتریالیسم دیالكتیك , ارزیابى نظریه ماتریالیسم دیالكتیك , فصل چهارم: رئالیسم الهى , راههاى ثبات وجود خدا , , روش متكلمین (برهان حدوث) , روش فلاسفه طبیعى (برهان حركت) , حركت جوهرى , دلایل صدرالمتألهین در اثبات حركت جوهریه , شبهات حركت , آثار حركت جوهرى , نتایج حركت جوهرى , قانون حركت از نظر حضرت ابراهیم (ع) , برهان نظم , تفكر در نعمتهاى الهى , خلقت موجودات ریز , فاعل الهى و فاعل طبیعى , تعریف نظم , نظر فیلسوفان غرب نسبت به نظم , انواع نظم , ویژگیهاى برهان نظم , تقریرهاى مختلف برهان نظم , برهان علیت , برهان خواجه نصیرالدین طوسى , برهان ابونصر فارابى (اسد و اخضر) , ریشه نیازمندى اشیاء به علت (ملاك نیاز معلول به علت) , برهان صدیقین , برهان صدیقین در دعاى عرفه , فرق خداشناسى و خدادانى , , فصل پنجم: توحید , اهمیت و آثار توحید , معنا و اقسام توحید , توحید ذاتى , ترتیب در ایجاد عالم , چرا خداوند قابل تصور نیست , قرآن و توحید , توحید واجب الوجود از دیدگاه فلاسفه , وحدت خدا چه وحدتى است , اقسام وحدت , توحید صفاتى , تقسیم صفات , صفت حیات , صفت علم , صفت قدرت , صفت سمیع و بصیر , عنایت و حكمت خداوند , حكیم بودن خداوند در فعل و نظر , بررسى اشكالات هیوم بر برهان نظم , صفت عشق , اقول حكما در عشق , عشق حق بذات و آثار ذاتیه خود , فرق بین عشق و شوق , صفات سلبى , توحید صفاتى در نهج‌البلاغه , نظر فرقه‌هاى اسلامى راجع به صفات خدا , تبیین وحدت ذات و صفات خدا در فلسفه ملاصدرا , اخلاص عملى اخلاص عقیدتى و اخلاص فنایى , رابطه كمال اخلاص و نفى صفات از خدا , , نحوه احاطه خداوند , مقولات عشر , اقسام كیف , خداوند متكلم است , اراده خداوند , حقیقت كلام خداوند , توحید افعالى , قضا و قدر , انسان و تقدیر , تقدیر انواع مرگ , رابطه تقدیر الهى و عمل به وظایف , قضا و قدر الهى در افعال انسان , قضا و قدر تكوینى , قضا و قدر تشریعى , رابطه قضا و قدر با جبر و تفویض , جبر و اختیار , مقدمات افعال اختیارى , جبر و تفویض از جنبه كلامى , جبر و اختیار و وجدان , جبر و اختیار و اخلاق , امر بین الامرین از نظر فلسفى و كلامى و اخلاقى , ماتریالیسم و جبر و اختیار , انواع مرگ و تقدیرات , قضا و قدر حتمى و غیرحتمى , عوامل تغییردهنده تقدیرات , تقدیرات حتمى , شب قدر و تقدیرات , نهى از ورود به موضوع قضا و قدر ,, ایمان و رضا به تقدیر , بداء , واژه بداء , مبادى نظریه بداء , چیستى نظریه بداء , بداء و نسخ , محدوده وقوع بداء , نظریه بداء و علم بارى , اهمیت و آثار اعتقادى بداء , نظریه بداء در بیان سیدمرتضى , توحید عبادى , علت عبادت , فرق بین عبودیت و عبودت , انواع عبادت , حقیقت عبادت , بالاترین عبادتها , نماز اوج بندگى و تقرب به معبود , عبادت آگاهان , منابع و مأخذ