مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 196
بررسی تطبیقی ماهیت وحی از دیدگاه تفاسیر قرآن کریم و کلام جدید
نویسنده:
زینب اخباری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
وحی در کاربردهای قرآنی اختصاص به وحی تشریعی و ارتباط ویژه خداوند با پیامبران ندارد؛ ولی معنای اصطلاحی ورایج آن ، وحی الهی به پیامبران است که ویژگی اصلی و معنای لغوی یعنی آگاهی بخشی رمزی و فوری در آن وجود دارد و پیامبران وحی را سریع و پنهان از درک دیگران دریافت می کردند . تفاسیر قرآن کریم نیز در راستای کاربرد واژه وحی در آیات ، آن را مشمول موجودات گوناگونی می دانند ؛ اما عمده کاربرد ها به وحی بر رسولان باز می گردد ، علاوه بر موارد کاربرد وحی ، گفتگوهای بین انبیاء و فرشتگان و یا گفتگوهای مستقیم بین خدا و پیامبران و وحی نوشتاری نیز از مصادیق وحی است . مفسران بر اساس آیات قرآن وحی را از سنخ کلام الهیمی دانند که اساس آن" علم " خواهد بود ؛ نه احساس ، افکار ، اندیشه ، خیال و یا اوهام .نگاه اهالی تفسیر در مورد فرآیند اخذ وحی و شیوه های دریافت آن به صورت بی واسطه ، از ورای حجاب و به واسطه فرشته است و در غالب موارد به صورت القاء و گفتگوی بین انبیاء و فرشتگان و یا گفتگوهای مستقیم با خداوند می باشد. آنان در فرآیند اخذ وحی از ساحت ربوبی برای فرشتگان علاوه بر نقش واسطه حقیقی ، نقش محافظت از وحی را نیز قائلند. بر این اساس که کلام جدید در مقام تحقق در ناحیه ى پیش فرض ها ، موضوعات ، روش ها و راه حل ها و سبک و تقدم و تأخر مباحث با کلام قدیم تفاوت پیدا کرده است و تکامل یافته ى کلام قدیم است و بسیارى از مسائل آن با فلسفه ى دین اشتراک دارد ، ماهیت وحی را در کلام جدید از سه نظرگاه عمده بحث می شود : دیدگاه گزاره ای که سرشت وحی را صرفاً دریافت حقایق محض می داند ؛ تجربه دینی ، که شالوده ی وحی در آن مواجهه با امر مقدس است و نظریه افعال گفتاری ، که وحی را افعال گفتاری خداوند با پیامبرش معرفی می کند . وحی در نگاه اصحاب تفسیر تحت تأثیر اشارت های کلام الهی ، نسبت به دیدگاه های کلام جدید ، در مراحل گوناگون آن ، از صدور تا ابلاغ ، فراتر ، متقن و کمال یافته است.
عاملیت بدعت و تحجر در عرفی شدن دین
نویسنده:
سید رضا کلوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
عرفی شدگی از مقولات پر بحث و جديد جامعه ایران است و تجربه انقلاب اسلامی و پيامدهای خاص آن، فضای مناسب و كشش ويژه ای برای ورود آن به مجامع علمی موجب گشته است. هدف عمده اين تحقيق، بررسی نقش تحجر و بدعت در عرفی شدن دين است. در مناظرات اين مسئله، مفهوم مورد توافقی برای تحجر و بدعت نيامده، و این مقال علاوه بر مفهوم شناسی عرفی شدن به مفهوم شناسی این دو واژه نیز پرداخته است. سرانجام علاوه بر مختصات شناسی اجمالی دو نوع انديشه متحجرانه و بدعت گذارانه؛ بدعت عاملی شناخته می شود كه مستقيماً در عرفی شدن اثرگذار است و با افزايش ميزان بدعت، بر ميزان عرفی شدگی نیز افزوده خواهد شد. اما تحجر اگرچه در ابتدا عاملی در خلاف جهت عرفی شدگی و در برابر آن تفسير می شود، در بلندمدت، با مكانيسمی خاص، كمتر شتابنده غير مستقيم در مسير عرفی شدگی دين و جامعه قرار خواهد گرفت.
صفحات :
از صفحه 41 تا 70
گستره عقلانیت در پرتو وحیانیت
نویسنده:
محمدعلی موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عقل اگرچه در قلمرو روابط انسان با خود، خدا، مردم و طبیعت، نیازی حیاتی و لازم به‌شمار می‌آید، و قلمرو شناخت و کارآیی آن نیز از حس فراتر می‌رود، اما نسبت به شهود قلبی و داده‌های وحیانی نارسا بوده، و با فقر ذاتی که دارد برای هدایت انسان کافی نیست. البته عقل و خرد در هماهنگی همه‌جانبه با وحی می‌تواند انسان را به سعادت و امنیت برساند. انسان‌ها در اصل برخورداری از عقل یکسان هستند، اما تعقل و خردورزی آن‌ها متفاوت است. معرفت، عمل نیک، درخواست از خدا و تجربه می‌تواند عقل انسانی را افزایش دهد. همچنین در اندیشه اسلامی به کسی خردمند گفته می‌شود که عقل را در تمام ابعادش به‌کار اندازد و پرورش دهد. بر این اساس، آنان که نسبت میان وحی و عقل را انکار می‌کنند، در حقیقت از معرفت وحی و عقل و ابعاد متنوع آن دو بی‌بهره هستند. عقل گاهی نقش زیربنایی را نسبت به دین ایفا می‌کند، و گاهی وسیله شناخت و ارتباط با خدا محسوب می‌شود. عقل در برخی موارد، نقش ملاک را عهده‌دار می‌شود، و در مواردی دیگر، جوهر و اصل دین شمرده می‌شود. اما در هر زمانی تلازم میان عقل و دین ثابت است. میزان بهره‌وری عقل از وحی، کشف و صدور حکم شرعی، و صدور فتوای محض عقلی و نسبت‌سنجی قضایای نقلی و شرعی می‌باشد. حجیت عقل ذاتی بوده، و فقهای شیعه برای استنباط حکم شرعی، در کنار کتاب و سنت همواره بر عقل تکیه کرده‌اند. بر اساس آموزه‌های اسلامی، ملازمه حکمی وسیعی میان عقل و نقل وجود دارد، تا جایی که صدور حکم یکی از آن دو، عین فتوای دیگر دانسته شده است. البته در حوزه ملاک احکام، توقیفی بودن احکام عبادات و مانند آن، عقل از توانایی کافی و لازم برخوردار نیست، و در این موارد، تنها اطاعت و فرمان‌برداری از شرع می‌تواند موجب نجات و راهنمایی عقل باشد.
وحی شناسی از دیدگاه برخی روشنفکران معاصر و آیت‌الله سبحانی
نویسنده:
عبدالرضا حسناتی نجف‌آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ازآنجا كه وحي،طريقي براي معرفت وكمال انساني به حساب مي آيد، مورد توجه همگان قرار گرفته، ودر مورد آن نظرياتي حادث گرديده است.جناب دكتر سروش وآيت الله سبحاني نيز از جمله كساني هستند كه در مورد وحي نظرياتي دارند. دكتر سروش ماهيت وحي را تجربي دانسته، نزول وحي را مرتبه ي برتر شاعري به حساب مي آورد.به بيان ايشان منبع وحي در حقيقت،شخصيت پيامبر(صلي الله عليه وآله)است.به همين جهت،وحي حقيقتي صد در صد بشري وصد در صد الهي مي باشد.اين درحالي است كه آيت الله سبحاني وحي را از سنخ تجربه به حساب نياورده،بين نزول وحي وشاعري تباين كلي قائل است. به بيان ايشان وحي از امور غيبي است كه درك كنه آن براي انسان هاي معمولي،ميسر نبوده وايمان به آن(مانند ساير امور غيبي)برهمگان لازم است.آيت الله سبحاني ضمن اينكه منبع وحي را امري خارج از وجود پيامبر(صلي الله عليه وآله)مي داند،وحي را حقيقتي صد درصد الهي معرفي نموده،وبشري بودن آن را برخلاف بيان خود وحي مي داند.هر يك از اين دو نظريه لوازمي دارد مانند اينكه طبق ديدگاه دكتر سروش الفاظ وحي،بشري؛نقش محوري در وحي،از آن پيامبر(صلي الله عليه وآله)؛وحي خطابردار وتكامل پذير است بر خلاف ديدگاه آيت الله سبحاني كه الفاظ هم الهي بوده وخطا و تكامل در وحي بي معنا خواهد بود ،همچنين نقش محوري براي پيامبر نبوده،بلكه پيامبر فقط مبلّغ وحي است. در اين نوشتار،پس از بيان هردوديدگاه، ادله ي دو نظريه بيان گشته، نقد هاي وارد بر هريك، ذكر گرديده ودر نهايت نشان داده شده ، تجربي بودن وحي به علت نقدهاي درون ديني وبرون ديني كه بر آن وارد است،امري باطل وغير قابل دفاع است.همچنين تكامل وحي وخطا پذيري آن و...نه تنها اموري بدون دليل است،بلكه دليل بر خلاف آن مي باشد.
ترجمه کتاب وحی و نبوت استاد شهید مطهری به زبان اردو
نویسنده:
محمدرضا صابری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این نوشتار، ترجمه کتاب وحی و نبوّت تألیف استاد مطهّری و حاوی ابعاد مختلف مباحث نبوّت عامّه و نبوّت خاصّه، خصوصیّات پیامبران الهی و نقش آن‌ها در هدایت بشر، ویژگی‌های قرآن کریم و سیره پیامبر اکرم( است. نوشتار یا کتاب مذکور در پنج فصل سامان یافته است. در فصل اوّل ویژگی‌های کلّی پیامبران الهی، مانندِ اعجاز آنان برای اثبات نبوّت خویش، ضرورت عصمت آن ها و ادلّه عصمت و اعجاز از منظری قرآنی، روایی و عقلی بیان می‌شود. در همین زمینه تفاوت پیامبران الهی با نوابغ، زوایای گوناگون رهبری پیامبران الهی، خلوص نیت و صاحب شریعت بودن آنان نیز ذکر و دیدگاه‌های شهید مطهّری درباره ویژگی‌های عمومی انبیای الهی منعکس می‌گردد. در فصل دوم با عنوان " نقش تاریخی پیامبران"، تأثیر پیامبران الهی در حفظ وضع موجود و تعالیم و تلاش آنان در تکامل بشر به تصویر کشیده شده است. فصل سوم به نبوّت و بعثت انبیا و اهداف نبوّت و بعثت آنان اختصاص دارد. در این فصل همچنین از دلیل ختم نبوّت، علل تجدید نبوّت و معجزه خاتمیت و ارزش و کاربرد معجزات پیامبر اسلام( غیر از قرآن کریم بحث می‌شود. در فصل چهارم اهمّیت قرآن کریم به عنوان کتاب آسمانی مسلمانان و اوصاف آن، اعجاز، القاب، معانی، تواریخ و قصص انبیا و سایر مباحث مندرج در قرآن بیان می‌گردد. در فصل پنجم و پایانی با عنوان "مشخصّات دین اسلام"، ابتدا ارتباط ایدیولوژی با جهان‌بینی و سپس ویژگی‌های معرفت شناسی و هستی شناسی اسلامی بیان می‌شود. در همین بخش از ترجمه کتاب(نوشتار حاضر) برخی اَدوار مختلف زندگی رسول خدا و بعضی اوصاف حضرتش همچون: بیزاری از بیکاری و بطالت، مبارزه ایشان با ظلم و مظاهر مختلف ستم به دیگران، اخلاق در خانواده، عبادت، زهد، ساده زیستی، و نظم و انضباط ایشان در دوران گوناگون به تصویر کشیده شده است.
تبیین و نقد اصول و ارکان مکتب تفکیک
نویسنده:
جمعه خان احسانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این تحقیق تلاش شده اصول و ارکان مکتب تفکیک تبیین و نقد شود. تحقیق حاضر از یک مقدمه، سه فصل و یک خاتمه تشکیل شده است. در فصل اول بعد از یک مقدمه اصول و ارکان تاریخی مکتب تبیین و نقد شده است. در فصل دوم بعد از مقدمه، اصول و ارکان روش شناختی و معرفت شناختی مکتب تبیین و نقد شده است. در فصل سوم بعد از بیان مقدمه، اصول و ارکان هستی شناختی مکتب تبیین و نقد شده است. چکیده مطالب فوق این است که از نظر مکتب تفکیک، فلسفه با یک دسیسه وارد جهان اسلام شده است و امامان معصوم و فقهای عظام آن را به خاطر این که پیامدهای منفی دارد رد کرده اند.
بررسی و نقد دیدگاه ابن‌سینا درباره وحی و بازخوردهای آن در میان روشنفکران معاصر
نویسنده:
نجمه خادمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
وجه مشترک همهمعانی ارائه شده پیرامونوحی در قرآن کریم «تفهیم و القای سریع و پنهانی»است وبیش‌ترین کاربرد قرآنی آن در معنای پیامبری است که « تفهیم اختصاصی از جانب خداوند به بنده برگزیده که مأمور هدایت مردم می‌باشد» ووحی بدین معنا شاخصه نبوت است».شیخ الرئیس از نظر عقلانی ضرورت وحی نبوی را از طریق مراتب عقل به ویژه عقل مستفاد و ضرورت قوه حدس و ارتباط عقل بشری با عقل فعال بیان می‌کند. از نظر ابن‌سینا وحی عبارت است از القاء معرفت از جانب عقل فعال در نفس پاک و مصفا ومستعد نبی. عقل فعال در نظر او همان روح القدس است ، این القاء از جنس فعل بوده و نفس نبی را منفعل می‌کند.از سویی دیگر روشنفکران دینی با رویکردی متمایز از نگاه سنتی و با پرسشهایی برآمده از تفکر مدرنیستی، به تحلیل خاصی از وحی و نبوتپرداختند. دکتر سروشاز جمله روشنفکرانی استکه وحی را گونه ای تجربه دینی می داند که پیامد و لازمه آن بسط و تکامل پذیری دین است. وی قرآن را تولید خود پیامبر(ص) و او را آفریننده قرآن دانسته و بر این باور است آنچه او از خد ا دریافت می‌کند مضمون وحی است. اما این مضمون را نمی‌توان به همان شکل به مردم عرضه کرد. بلکه باید به این مضمون بی‌صورت صورتی ببخشد و آن را در دسترس همگان قرار دهد.مجتهد شبستری نیز مدعای مشابه دارد و بر این باور است که قرآن کلام نبی است نه خداوند.در این نوشتار پس از بررسی وحی از منظرابن سینا و سیری در اندیشه های روشنفکران مذکور تلاش شده بازخوردهای اندیشه آن حکیم الهی در آراءاین روشنفکران بررسی گردد.مراد ابن سینا از تخیّل کلمات فرشته، تخیّل رایج درفهم و زبانِ عموم یعنی ادراک غیر مطابق با واقع نیست، بلکه مراد او همان تخیّل مصطلح فن یعنی تمثّل و ادراک صورت مثالی فرشته و کلمات او می‌باشد امری که به نظر می رسد از دید معاصرین متجدد مغفول مانده است.مضافا اینکه صورت‌گری کتاب خدا و تألیف آن بوسیله قوه متخیله و خیال پیامبرص-که از مدعیات نامبردگان است، با برهان سازگاری ندارد چرا که فاقد شیئ و کمال، عقلاً نمی‌تواند معطی آن باشد و بالاترین نقش نبی در فرآیند وحی همانا قابلیت و پذیرندگی اوست نه فاعلیت و تالیف گری .
سیمای پیامبر(ص) در اصول کافی و صحیح بخاری
نویسنده:
زهرا محمدی اسماعیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سیمای ارائه شده از افضل پیامبران حضرت مصطفی محمد(صلی الله علیه و آله) از منظر عقاید مسلمانان یکسان نیست. قرآن کریم به طور اجمال از ایشان سخن گفته است لذا لازم است سیمای پیامبر(صلی الله علیه و آله) به طور مفصل در کتاب های حدیثی اصول کافی که از معتبرترین کتاب های حدیث شیعه و نیزکتاب صحیح البخاری که از کتاب های حدیثی در میان اهل سنت است و اهل سنت آن را معتبرترین کتاب بعد از قرآن می دانند جستجو کرد .این پایانامه با عنوان" سیمای پیامبر (صلی الله علیه و آله) در اصول کافی و صحیح بخاری " به بررسیویژگی های پیامبر (صلی الله علیه و آله) در این دو کتابمی پردازد تا مشخص شود پیامبر خاتم از نظر شیعه چه مشخصات و ویژگی هایی دارد و در مقابل نیز اهل سنت پیامبر خاتم را با چه ویژگی هایی می شناسند.زیرا اهل سنت نسبت های ناروایی که خلاف عقل و قرآنکریم می باشند، به پیامبر(صلی الله علیه و آله) نسبت می دهند که در شان مقام ایشان نیست .با این هدف که روایات ناصحیح که در مورد ایشان گفته شده و در مستندسازی عقاید باطلشان به آن متمسک می شوند، شناسایی و نقد شوند تا پاک شدن آن ها را از کتاب های مسلمانان شاهد باشیم.ویژگی های اصلی پیامبر(صلی الله علیه و آله) شامل عصمت، علم غیب و معجزات می باشد.که این ویژگی ها در دو کتاب اصول کافی و صحیح بخاری با اختلاف عقیده همراه است در نتیجه با استفاده از قرآن کریم و روایات معتبر و نظر عالمان دین نقد و بررسی شده است.
گزارش و نقد تعارضات (ادعایی) در متون وحیانی و اخلاق
نویسنده:
زهرا معرفت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تحقيق حاضر به بررسي و نقد تعارضات (ادعايي) در متون وحياني و اخلاق مي‌پردازد. تعارض دين و اخلاق از جمله روابط بين دين و اخلاق برشمرده شده است. مهمترين تعارضي که در اين رابطه مطرح شده مربوط به فرمان خداوند به قتل حضرت اسماعيل توسط حضرت ابراهيم مي‌باشد. در اين پايان نامه، پس ازتعاريف مختلف دين و اخلاق و تبيين ارتباط کلي ميان آن دو و ترسيم شقوق اين ارتباط، رابطه تعارض مورد بررسي قرار گرفته است. تأکيد دراين رابطه بر همان جريان فرمان به قتل حضرت اسماعيل مي‌‌باشد که فرمان خداوند به قتل با فرمان عقلاني يا اخلاقي به نادرستي قتل، با يکديگر در تعارض قرار مي‌گيرند. از نگاه اين پايان‌نامه تعارض مذکور ادعايي است و بسياري از متفکران بر همين عقيده اند. از اين رو در صدد توجيه و راه حلي براي تعارض ادعايي برآمده‌اند. در اين جا آراء کي يرکگور، آکوئيناس، آدامز، کوئين، لويناس و دريدا و ... مورد بررسي قرار گرفته است. در مقابل، برخي ديگر اين ناسازگاري را واقعي و جدي تلقي مي‌کنند. و براي برون رفت از اين تناقض معمولا جانب عقل را گرفته‌اند. در اين رابطه به آراء کانت و موني اشاره شده است. در پايان، اين مسأله از ديدگاه متفکرين مسلمان نيز بررسي شده است.
خاتمیت و نقد دیدگاه روشنفکران
نویسنده:
میرزا حسین احسانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این نوشتار در پی کشف معنا و راز خاتمیت و نقد و بررسی نظریات ارائه شده راجع به این موضوع می‌باشد. مهمترین پرسش های که در این رساله به آنها گفته‌ایم عبارت اند از: 1-آیا خاتمیت به معنای بی نیازی از دین و جایگزینی عقل به جای وحی و علم به جای ایمان،‌ یا به معنای تکامل نهایی دین و جاودانگی دین اسلام و رفع نیاز از دین جدید است؟ 2-حقیقت وحی چیست. 3-چگونه دین ثابت و مربوط به جهان قدیم می‌تواند پاسخگویی نیازهای متغیر زمانه و جامعه امروز باشد؟ 4-جایگاه امامان معصومین بعد از ختم نبوت چیست و آیا امامت با خاتمیت در تعارض نیست؟ بدین جهت ابتدا از بحث و بررسی عوامل دخیل و موثر در تفسیر این موضوع آغاز نمود، و سپس به بررسی دیدگاههای ارائه شده از سوی برخی از روشنفکران دینی راجع به این موضوع و نقد آن پرداخته ایم.
  • تعداد رکورد ها : 196