مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

جریان عرفان، جنبه شاخصی از معنویت اسلام است که در عرصه های گوناگون فرهنگی، هنری، ادبی و... فرصت رشد و نمو یافته است. یکی از بارزترین عرصه های رشد این جریان مربوط به بناهای مذهبی به ویژه مقابر است که پس از مساجد بیشترین و مهم ترین حجم بناهای بازمانده از معماری ایران دوران اسلامی را به خود اختصاص داده است. مقابر شیوخ و بزرگان متصوفه گونه ای از مقابر دوران اسلامی است که معمولا به وسیله مریدان در داخل همان خانقاه شیخ و با خصوصیات ویژه ای ساخته شده اند. موضوع اصلی این تحقیق بررسی و کشف تاثیرات عرفان اسلامی به طور عام و تصوف مکتب شیخ صفی به طور خاص بر مضامین کتیبه های قرآنی و حدیث مقبره این عارف و صوفی بزرگ با تکیه بر متون عرفانی به ویژه کتاب صفوه الصفا به عنوان زندگینامه و مرامنامه عرفانی شیخ صفی است. نکته اساسی در این راستا اثبات این حقیقت است که اصول عرفان و تصوف اسلامی فقط محدود به یک عقیده و طرز خاصی از زندگی نبوده، بلکه به طور گسترده ای در سایر ابعاد زندگی عرفا و متصوفه، از جمله در نحوه تزیین و انتخاب مضامین کتیبه های مقابر آنها نیز موثر بوده است. با توجه به یافته های تحقیق، مضامین کتیبه های قرآنی و حدیث مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی؛ ارتباط مستقیم با مفاهیم عرفان اسلامی و به ویژه آرا و اندیشه های صوفیانه مکتب صفویه دارد که به تفصیل در صفوه الصفا و سایر متون عرفانی تشریح و تفسیر شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 57 تا 78

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تجلی آیینه در ادبیات عرفانی ایران

نویسنده:

علی سرامی قدم

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تجلی , آیینه واری جهان , حقیقت و مجاز , جهان چون آیینه حق , وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری)

کلیدواژه‌های فرعی :

منطق الطیر , اسطوره سیمرغ , سالک , اصطلاحنامه عرفان , رابطه انسان و جهان ,

چکیده :

از نگاه عارفان بزرگ ایران زمین، جهان، در تمام تجلیات پیدا و پنهان خود، هیچ جز آیینه حق تعالی نمی تواند بود. اینان به هر چه می نگرند و به هر چه اندیشه می کنند او را می بینند و او را فرا یاد می آورند. به باور آنان، خداوند به ما دو چشم داده است تا هم او را در بی سیمایی وحدانی او مشاهده توانیم کرد و هم در مجالی کثرات توانیم دید. در نگاه آنان، عوالم غیب و شهادت، صغیر و کبیر و .... همه حقیقت او را باز می نمایند و جزء و کل، آیینه وجود ذیجود اویند. آری:عالم آیینه راز است، چه پیدا چه نهان تاب اندیشه نداری به نگاهی دریاب

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 33 تا 74

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ابن عربی و مولانا از منظر جامی

نویسنده:

عباس گوهری , امین رضا نوشین

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

جامی , شعر فارسی , مولانا , ابن عربی , عرفان اسلامی , اصطلاحنامه تصوف , عرفان نظری

کلیدواژه‌های فرعی :

کتاب فصوص الحکمه , سلوک عرفانی , نفحات الانس , لوایح , سالک , وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,

چکیده :

در حوزه عرفان و تصوف اسلامی، دو چهره شاخص يعنی ابن عربی و مولانا، پيوسته مورد توجه و علاقه بسيار بوده اند. طريقت هر يك از ايشان كه مبين شيوه سلوكی آنهاست، در عـين منحصر به فرد بودن، نزد بسياری از عارفان بعدی، مقبول افتاده و از اينرو مزج و تركيب يافتـه است؛ تا آنجا كه بسياری، به شرح آثار مولانا با تكيه بر آراء ابن عربی پرداخته اند؛ و اين مـاجرا باعث شده است برخی پای مقايسه به ميان آورده و تلاش كنند كه از هماوردی يا برتری يكـی نسبت به ديگری پرده بردارند. اينك بر اساس آنچه گذشت و با توجه به ايـن كـه جـامی نيـز صوفی متعلق به روزگار پس از ابن عربی و مولوی بوده و از تأثير اين دو عارف بزرگ بر كنار نمانده، می كوشيم تا بر مبنای دو كتاب مهم وی يعنی نفحات الانس و لوايح، چگـونگی اعتقـاد وی در حق ايشان و ميزان تأثر از آنها را تا اندازه ای باز نماييم

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 113 تا 130

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تطابق عرفان و سایبرنتی در وحدت وجود

نویسنده:

حوریه ادهم

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

سایبرنتیک , کوانتوم , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , اصطلاحنامه عرفان , عرفان نظری , وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری)

کلیدواژه‌های فرعی :

اوپانیشاد , 03. انسان شناسی Human nature , کائنات , عرفان بودایی , عرفان یهودی ,

چکیده :

عرفان، يكی از بهترين راه های شناخت حقيقت، در تمام اديان است. از طرفی علم سايبرنتيك نيز راه و روشی است كه می توان از طريق آن به حقيقت عالم كائنات دست يافت. اگر چه قدمت عرفان به ظاهر از علم سايبرنتيك بيشتر است؛ اما عرفا نيز بصورت فردی و درونی از اين علم در جهت كنترل ذهن و فكر بهره جسته اند. بدون آنكه به عنوان علمی از آن واقف باشند و يا نامی از آن ببرند. با شناخت عناصر مشتركی كه بين اين دو روش وجود دارد، بشر قادر خواهد بود با عشق و خلاقيت، زندگی خويش را چنان تغيير دهد كه با امواج سمفونی عالم هستی، همخوانی داشته و او را به درجه عالی انسانيت ارتقا دهد. عناصری مشتركی همچون، وحدت وجود، معرفت، خودشناسی، سيروسلوك، شهود باطنی كه در هر دو روش، اساس و پايه تزكيه و تهذيب نفس بوده و انسان را از بودن در خودپرستی و خود بينی پاك می نمايد، آن چنان كه از جهان و جهانيان فقط يكی را ببيند و با او و برای او باشد. برای رسيدن به تطبيق درست عرفان با علم سايبرنتيك لازم است كه اصول اساسی، در دو روش مورد بررسی قرار گيرد. مهمترين اين اصول و موضوع كانونی در عرفان تمام اديان، وحدت وجود است. اين موضوع در علم سايبرنتيك نيز جايگاه محوری دارد زيرا در فيزيك كوانتوم، كه زيربنای اين علم است، اساس بر وحدت وجود در عالم می باشد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 61 تا 82

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی میزان تاثیر آموزه های اسماعیلیه بر تصوف

نویسنده:

خلیل بهرامی قصرچمی ,عبدالرحیم عناقه

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اخوان الصفا , الموت , ابن مسره , اسماعیلیه ( صوفیه ) , ابن عربی , حسین بن منصور حلاج , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , اصطلاحنامه تصوف , نزاریه

کلیدواژه‌های فرعی :

انسان کامل (کلام) , عرفان اسلامی , فرقه قرمطیان , باطنیه (از صوفیه) , وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) , حضرت غیب مطلق , امامان نزاری قاسم شاهی ,

چکیده :

در اين مقاله تلاش شده ميزان تأثيرات آموزه های اسماعيليه بر تصوف بررسی شود. لذا آن را در يك مقدمه و چهار فصل تقديم داشته ايم؛ كه مختصر آن به شرح ذيل است: تأثيرپذيری و نمونه هايی از حوزه های آن. ادغام اسماعيليه نزّاری در صوفيه، بعد از الموت: تلفيق آرای اسماعيلی با انديشه های صوفيانه و تداخل ادبيات اسماعيليه و صوفيه- زندگی برخی از امامان نزّاری قاسم شاهی در زیّ صوفيه- به وجود آمدن برخی از فرق صوفيه بعد از الموت. تأثير اسماعيليه بر ابن عربی: استفاده ابن عربی از آموزه ها و منابع اسماعيلی- اسماعيليه و وحدت وجود- اسماعيليه و غيب الغيوب- تأثير مكتب ابن مسره بر ابن عربی- حلاج و ابن عربی- بررسی مذهب حلاج و اثبات اسماعيلی بودن وی- تأثيرات حلاج بر ابن عربی و بالاخره اخوان الصفا و صوفيه - برآيند و نتيجه گيری.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 13 تا 42

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بازتاب مبانی سیر و سلوک و عرفان در شعر شهریار

نویسنده:

حسین آریان

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تجلی , عرفان عملی , منازل سلوک , اصطلاحنامه تصوف , اصطلاحنامه عرفان

کلیدواژه‌های فرعی :

جبر و اختیار(کلام) , توبه , محبت , فنا و بقا , خرابات , ساقی , سالک , استغنا , وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) , حیرت(احکام ظهورات ذات عرفان نظری) , تسلیم و رضا ,

چکیده :

امروزه ديگر آن عرفان و سير و سلوكی كه از صدر اسلام به بعد سراغ داشتيم كمتـر نمـود ظاهری دارد اما به عنوان حركتی درونی از بنده به خالق، كه در واقع نفس همان سير و سـلوك و تصوف است، در انديشه های برخی از معاصرين نيز به روشنی می توان يافت. استاد شهريار نيز با توجه به رشـد و پـرورش در خـانوادهای باورمنـد و ديـنمـدار، دارای پايه های اعتقادی محكمی بودند كه بعدها در پي تحولات شديد روحی، كه بخشـی از آن پـس از شكست عاطفی ايشان روی داد، آگاهانه تر و ژرفتر به گرايش هـای عرفـانی روی آوردنـد. اين گرايش آشكار و انديشمندانه را در لابلای اشعار استاد شهريار می توان به روشنی دريافـت؛ حتی شهريار معتقد است شعر برای اينكه به كمال برسد ابتدا بايد به عرفان برسـد تـا جاودانـه شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 197 تا 222

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تعلیم و تربیت عرفانی

نویسنده:

علی اکبر افراسیاب پور

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

آموزش و پرورش , عشق بحران های اجتماعی , ارسطو , عقلانیت (مسائل جدید کلامی) , فلسفه (خاص) , اصطلاحنامه عرفان , وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری)

کلیدواژه‌های فرعی :

خودشناسی , معرفت الهی , تحول درونی , قرآن , فضایل اخلاقی , تعلیم و تربیت عقلگرا , تعلیم و تربیت عرفانی , تعلیم و تربیت ارسطویی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

در اين مقاله به انتقاد از مبانی تعليم و تربيت عقلگرايی ارسطويی پرداخته شده و به معرفی مبانی نظريه تعليم و تربيت عرفانی پرداخته می شود كه می تواند آموزش و پـرورش را متحـول نمايد؛ در جهانِ امروز، چون گذشته، در شرق و غرب ديدگاه عقلگرای ارسـطويی مبنـا قـرار گرفته و آموزش و پرورش هايی كه زاييده چنين ديدگاهی اسـت جهـانگير شـده و «عقلانيـت» حاكميت يافته است. در حالی كه اين ديدگاه نقصی مبنايی و بزرگ دارد و ناخودآگاه جهـان را به سوی ماده گرايی حريصانه به پيش می برد. به جنبه ظاهری آمـوزش اصـالت داده و از جنبـه معنوی و تربيتی آن غافل مانده است. حتی نظريه های تعليم و تربيت كلامی و دين مدار هـم در سلطه ديدگاه عقلگرا اسير مانده اند. در حالی كه نظريه تعليم و تربيت عرفانی اين نقيصه هـا را ندارد و می تواند نيازهای بشريت را در عرصه جهانی برآورده ساخته و به خوبی بر بحران هـای فردی و اجتماعی امروز غلبه نمايد. در اينجا مبانی نظری اين ديدگاه ارائه شده و راهكارهـايی عملی در تعليم و تربيت عرفانی بيان می گردد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 13 تا 36

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

وحدت وجود از نگاه شمس مغربی

نویسنده:

محمدی هاشم

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

جذبه حق , ابن عربی , حقیقت ازلی , شمس مغربی. , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , عرفان نظری , وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) , شهود(اسماء اول عرفان نظری) , زیبایی پرستی , جلوه جمال و جلال حق

کلیدواژه‌های فرعی :

ذات الهی , صوفیان (صوفیه) , وحدت انفسی , رساله جام جهان نما , وحدت آفاقی ,

چکیده :

از ميان مباحث معرفت و آگاهی عرفانی، «وحـدت وجـود» بـيش از هـر موضـوعی توجـه عارفان و صوفيان را جلب نموده است. از اولين معتقد به اين انديشه يعنی بايزيـد بـسطامی تـا ديگر صوفيان آثار و جملات و كلامهای گوناگونی مانده كه زبانزد خاص و عام است. بزرگترين احياءگر انديشه وحدت وجودی محيی الدين عربي است كه تصوف را به نـوعی فلسفه تبديل كرد و با عقايد اشاعره و حكمت اسكندريه و افلاطونيان جديد آميخته كرد. پـس از او شاگردانش با شرح آثار وی به ويژه فـصوص الحكـم بـه تبيـين آراء و عقايـد و مـشرب عرفـانی او پرداختنـد و ديگـر شـاعران عـارف همچـون: مولـوی، عراقـی، حـافظ، جـامی، از برجستگان اين تفكر بودند. مولانا شمس مغربی از موحدان و متصوفان پرشوری بـود كـه مـذهبش وحـدت وجـود و مشربش لذت شهود بود. عالم به علم ظاهر و باطن بود و بدون تعلق و وارسته بود كه در ايـن مقاله جلوه های گوناگون وحدت وجود از نگاه او مورد كنكاش قرار گرفته است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 37 تا 50

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

آزاد اندیشی ابوسعید و سهراب سپهری

نویسنده:

عبدالعلی اویسی کهخا

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

مذهب و عرفان , ابو سعید ابوالخیر , سهراب سپهری , آزاداندیشی , ادبیات عرفانی , اصطلاحنامه تصوف , عرفان شرقی , اصطلاحنامه عرفان , عرفان ابوسعید ابوالخیر , عرفان سهراب سپهری

کلیدواژه‌های فرعی :

حریت , وحدت ادیان , جهان بینی عرفانی , تصوف ایرانی , عرفان عملی , عارفان (مسلمان) , تاریخ تصوف , عرفان و شریعت , وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) , اشعار سهراب سپهری ,

چکیده :

برخی از محققان بر این باورند که شعر سهراب سپهری دارای مبانی عرفان ایرانی - اسلامی است و برخی دیگر آن را متاثر از عرفان هندی - شرقی می دانند و برخی نیز شعر او را تهی از عرفان دانسته اند. ابوسعید ابوالخیر از عارفان بزرگ ایرانی از مکتب خراسان است، اندیشه های عرفانی این مکتب با اندیشه های عرفان شرقی نزدیکی فراوان دارد. ابوسعید و سهراب، هر دو نگاه آزادانه ای به شریعت دارند و از همین راستا مولفه هایی چون عیب پوشی و مهربانی با آفریده های خدا را به کرات در آثار آنها می توان باز جست. همه کس و همه چیز را یکسو و یکسان می بینند، از قید رنگ و نژاد بر کنارند و از مرز خوبی و بدی ها گذشته اند و ریا و ریاکاران و تابوها جامعه را نقد می کنند. این مقاله بر آن است که با توجه به عرفان ابوسعید و سپهری و با تکیه بر دو کتاب اسرارالتوحید و هشت کتاب به آزاداندیشی و جنبه های آن از دیدگاه آنها بپردازد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 11 تا 31

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

فنا از دیدگاه ابن عربی و ارتباط آن با معرفت نفس

نویسنده:

مرتضی شجاری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

علم نفس , عرفان اسلامی , مراتب توحید , فنا , اصطلاحنامه تصوف , اصطلاحنامه عرفان , عرفان نظری , وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) , حقیقت انسان کامل , رتبه بقاء(مقابل مراتب فناء) , مراتب فناء(مقابل رتبه بقاء) , مقام فناء , فناء و بقاء , فنا از دیدگاه ابن عربی , فنا در تصوف , توحید الهی

کلیدواژه‌های فرعی :

سعادت , توحید عرفانی , آیه 19 ذاریات , آیه 105 مائده , هدف سیر و سلوک , فنای ذاتی , فنای وجودی , اعیان ثابته , وحدت(احکام ظهورات ذات عرفان نظری) , وحدت ذاتی((احدی)، قسیم وحدت صفاتی واحدی و وحدت فعلی) , وحدت صفاتی((واحدی)، قسیم وحدت ذاتی احدی و وحدت افعالی) , وحدت فعلی(قسیم وحدت ذاتی احدی و وحدت صفاتی واحدی) , اهمیت خودشناسی , آیه 93 مریم , فنای افعال , فنای صفات ,

چکیده :

ابن عربی درباره فنا دیدگاهی هستی شناسانه دارد که براساس آن همه چیز فانی است و حقیقتی جز حق تعالی وجود ندارد. از این رو هر قولی درباره فنای در حق تعالی که لازمه آن اثبات وجودی درمقابل وجود خداوند است شرک است، زیرا لازمه آن، قبول وجود برای سالک است که در انتهای سلوک، فانی می شود. از نظر وی، حدیث «من عرف نفسه فقد عرف ربه» بیانگر این است که حقیقت نفس آدمی چیزی جز خداوند تعالی نیست و اگر کسی بر آن باشد که به غیر از خداوند واقعیتی هست،‌ خواه مستقل یا وابسته به خدا و خواه از وجود خود یا از فنای خود فانی شده باشد، بوی از معرفت نفس به مشامش نرسیده است، زیرا کسی که موجودی غیرحق را ممکن بداند که قایم به حق و فانی در او باشد و فنایش نیز فانی در فنا باشد، گرفتار شرکی بعد از شرک می شود و راهی به معرفت نفس نخواهد یافت، مشرکی است که نه خدای را شناخته است و نه خود را.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 147 تا 170

مشخصات اثر

ثبت نظر

1 2 3 4 5 6

تعداد رکورد ها : 57

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.