مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
احکام وجود(عرفان نظری) قواعد عرفانی مراتب وجود(خاص) معرفت شناسی عرفانی
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1309
انسان و انسان کامل از منظر عرفان اسلامی با تاکید بر آرا ابن عربی
نویسنده:
مهین عرب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
قطعاً انسان در عالم آفرينش واجد جايگاه ممتازی است. در حـوزه عرفـان اسـلامی شـاهد يكی از جامعترين تعاريف از انسان و جايگاه او در نظام هـستی هـستيم. عرفـای مـسلمان بـه خصوص ابن عربی با ارائه ظريف ترين و زيباترين تصوير از كامل ترين مرتبـه رشـد انـسان در غالب «انسان كامل»، بر اين نظر متفق اند كه انسان كامل، نه تنها علت غايی برپايی و قوام عـالم هستی، بلكه وجودش مايه بقا و تعادل نظام هستی است. او عقل مستفاد و قلـب عـالم وجـود است، در او معرفت و عبوديت حق به حد كمال خود رسيده است. او بـه عنـوان كـون جـامع بهترين دليل و حجت بر حق تعالی است و در مقام قطب و روح عالم صاحب ولايـت بـوده و قدرت تصرف در عالم را داراست. او حلقه پيوند عالم ملك و ملكوت و واسـطه فـيض الهـی است. در اين مقاله پس از ترسيم تصويری كلی (اگرچه مجمل) از جايگاه وجودی انسان و انسان كامل در نظام عالم، از منظر عرفان اسلامی، آراء عارف بزرگ محی الدين ابن عربی در اين باب ارائه شده است و در آخر به نقد و بررسی انسان كامل متصوفه پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 69 تا 101
مشخصات اثر
وحدت وجود نزد دوانی
نویسنده:
حسین محمدخانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
متکلمان، حکما و عرفا در باب وحدت و کثرت عالم، دیدگاه هایی ارایه کرده اند که وحدت مفهومی (وحدت در مفهوم وجود)، وحدت و کثرت حقیقی در وحدت سنخیه و وحدت حقیقی و کثرت اعتباری در وحدت شخصیه از آن جمله اند. دوانی نیز در باب وحدت وجود، نظریه ای ارایه می کند که خود از آن به ذوق تاله یاد می کند. شاید بتوان گفت مهم ترین اندیشه دوانی که مورد توجه متاخرین نیز قرار گرفته است، بیان وی از وحدت وجود است. وی در مباحث وجود و ماهیت، علت و معلول و... بر اساس ذوق تاله سخن می گوید و نیز در اثبات جنبه های دیگر توحید (توحید در وجوب وجود، توحید افعالی و توحید صفاتی) از آن بهره می برد. بنابر بر آن چه در نظریه ذوق تاله می آید، حقیقت وجود، منحصر در ذات خداوند است نه به این معنی که موجودات دیگر موهوم باشند، بلکه موجودات ممکن، تنها در سایه انتساب به آن وجود خاص، موجود می شوند. شایان ذکر است که انتساب مذکور مقولی نیست تا مستلزم وجود دو طرف باشد؛ بلکه ممکنات بدون لحاظ وجود حقیقی، بهره ای از هستی ندارند. بیان دوانی مورد توجه زیادی قرار گرفت تا آن جا که صدرالمتالهین در اسفار اربعه، اشکالاتی بر آن وارد می کند که عمده آن ها به اصالت ماهیتی بودن دوانی و ناسازگاری آن با پذیرش توحید صمدی از سوی وی باز می گردد.
صفحات :
از صفحه 85 تا 104
مشخصات اثر
شرایط و نتایج مراقبه و عزلت نزد محی‌الدین ابن عربی و علاءالدوله سمنانی
نویسنده:
مهدی افتخار - مهدی زمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی , ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
چکیده :
از دید محی الدین ابن عربی و علاءالدوله سمنانی، مراقبه به معنای حاضر دیدن خود در محضر محبوب ازلی و مراقبت دل جهت مشاهده ی ظهور و معیت حضرت حق در آن است که به طور عام، از ضروریات و از لوازم سلوک و از ارکان عرفان عملی اسلامی محسوب می گردد و به طور خاص، از طریق عزلت و خلوت در قالب گذراندن اربعین های متعدد با شرایطی خاص حاصل می گردد. نزد ابن عربی و سمنانی، اربعین دارای مقدمات و شرایط خاص است که مهم ترینشان عبارت اند از: 1- خلوت، 2- وضوی دایمی، 3- روزه ی دایمی، 4- سکوت (مگر صحبت با شیخ برای حل واقعه ای)، 5- دوام ذکر لا اله الا الله، 6- دوام نفی خواطر، 7- ربط دل به ولایت شیخ خود و طلب همت از او (به عنوان واسطه ی ربط با ولایت نبوی) و 8- رضا و ترک اعتراض به قبض و بسط و مرض و صحت و هرچه رسد. سالک با گذراندن آن، می تواند به تسخیر لطایف سبعه ی باطنی و به انواع بسیار متنوعی از ادراکات قلبی و مکاشفات صوری و معنوی و هم چنین تصرفات انفسی و آفاقی نایل آید و مهم تر از همه، در بالاترین درجات و مراحل، رسیدن به عین الجمع و فنای فی الله و مقام جمع الجمع و بقای بعد از فنا است. در روش سمنانی، نقش شیخ در اربعین برجسته تر است و ذکر لفظی گفته می شود، به خلاف ابن عربی، که نقش شیخ را تنها در صورت عدم ضبط خیال از جانب سالک می داند و به ذکر معنوی در خلوت معتقد است.
صفحات :
از صفحه 95 تا 116
مشخصات اثر
وحدت وجود از نگاه شمس مغربی
نویسنده:
محمدی هاشم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
از ميان مباحث معرفت و آگاهی عرفانی، «وحـدت وجـود» بـيش از هـر موضـوعی توجـه عارفان و صوفيان را جلب نموده است. از اولين معتقد به اين انديشه يعنی بايزيـد بـسطامی تـا ديگر صوفيان آثار و جملات و كلامهای گوناگونی مانده كه زبانزد خاص و عام است. بزرگترين احياءگر انديشه وحدت وجودی محيی الدين عربي است كه تصوف را به نـوعی فلسفه تبديل كرد و با عقايد اشاعره و حكمت اسكندريه و افلاطونيان جديد آميخته كرد. پـس از او شاگردانش با شرح آثار وی به ويژه فـصوص الحكـم بـه تبيـين آراء و عقايـد و مـشرب عرفـانی او پرداختنـد و ديگـر شـاعران عـارف همچـون: مولـوی، عراقـی، حـافظ، جـامی، از برجستگان اين تفكر بودند. مولانا شمس مغربی از موحدان و متصوفان پرشوری بـود كـه مـذهبش وحـدت وجـود و مشربش لذت شهود بود. عالم به علم ظاهر و باطن بود و بدون تعلق و وارسته بود كه در ايـن مقاله جلوه های گوناگون وحدت وجود از نگاه او مورد كنكاش قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 37 تا 50
مشخصات اثر
نسبت میان آموزه های شیعی و تعالیم ابن عربی در تعیین مصداق خاتم الاولیاء
نویسنده:
بهمن صادقی مزده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
یکی از مباحثی که در سلسله تعالیم عرفانی مطرح شده مسئلۀ ختم ولایت و «خاتم الاولیاء» و نیز تعیین مصداق آن است که در این راستا، هم مذهب شیعه و نیز عرفای شامخ تشیع بدان پرداخته اند و هم عرفایی همچون شیخ اکبر محیی الدین ابن عربی، حال در پی همین موضوع سعی شده رویکرد دو تن از بزرگان شیعه (سید حیدر آملی و امام خمینی) با دیدگاه ابن عربی مورد بررسی تطبیقی قرار گیرد مبنی براینکه هریک از دو طرف چه کسی را و به چه دلیل مصداق خاتم ولایت می دانند و نیز در همین راستا روشن شود به چه میزان روح تفکر شیعی در تعالیم ابن عربی سریان دارد و از این طریق نقاط اشتراک و افتراق آن روشن گردد.
مشخصات اثر
بررسی وحدت وجود از دیدگاه قرآن، عرفان و فلسفه
نویسنده:
رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
جنون الهی از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
سیاه کوهیان هاتف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
محی الدين بن عربی به عنوان بزرگترين نظريه پرداز و بنيانگذار مكتب وحـدت وجـود در عرفان اسلامی بحث تقريباً مفصلی را در جزء بيست و سوم باب چهل چهارم فتوحـات مكيـه تحت عنوان «فی البهاليل و ائمتهم فی البهلله» پيرامون بهاليل يا ديوانگان الهـی و بيـان اطـوار و ظرائف احوال اين طايفه آورده است. ابن عربی در فتوحات اين طايفـه را «بهاليـل» خوانـده و جنون آنها را ناشی ازفُجات يا تجلّی ناگهانی واردی غيبی بر آنان می دانـد؛ از نظـر وی سـلطه عظيم اين تجلّی آنان را چنان مدهوش می سازد كه باعث عروج ابدی عقل آنها به عالم لاهوت می شود، اما با اين حال خداوند بدون تدبير و آگاهی آنان، سخنانی حكيمانه بر زبان آنها جاری می كند. اندكاك جبل قلب اين طايفه از تجلّی آن وارد الهی، شبيه صعق موسی(ع) از تجلّی خدا بر طور و مانند دهـشت پيـامبر اسـلام از عظمـت وحـی الهـی در لحظـات آغـازين نـزول آن است.تفاوت بين جنون آنها و حال پيامبران در آن است كه خدا به خاطر رسـالت انبيـاء، عقـل آنها را محفوظ می دارد، اما عقل بهاليل را نزد خود محبوس می كند. ابـن عربـی بـا گروهـی از ديوانگان الهی يا به تعبيـر خـود «عقـلاء المجـانين» ملاقـات و معاشـرت داشـته و از سـخنان حكمت آميز و رفتارهای پرمعنای آنان اقتباس و استفاده كرده است. وی در قـسمتی از سـخنان خود در گزارشی مختصر، حالات و سخنان يكی از بزرگترين ديوانگان الهی را بدون ذكـر نـام بيان كرده و از همدلی و همراهی خود با وی سخن گفته و جزئياتی از گفتگوی خود بـا وی را بيان كرده است. وی در بيان انواع مجانين الحق از اشخاصی چون بهلول و سعدون و ابو وهـب فاضل و ... نام برده و برخی از آنها را در حال بسط و برخی را در حال قبض و برخی ديگر را در حال بهت مشاهده كرده است.بنا به تصريح خود ابن عربی، وی مقام جنون الهی ـ يا به تعبير خود مقام بهلله ـ را چشيده و وضع خود را با وضع شبلی در حال جنون و بيخبـری مقايـسه كرده و از نمازگزاردن خود در حال غيبت از خويش و پيرامون خود توصيف كوتـاهی نمـوده، همچنين از مشاهده ذات خود در حال نماز در نور گستردهای كه در عرش عظيم واقع گرديـده و حالات شگفت انگيز در اوقات غيبت از خويشتن خبر داده است.
صفحات :
از صفحه 241 تا 280
مشخصات اثر
فنا از دیدگاه ابن عربی و ارتباط آن با معرفت نفس
نویسنده:
مرتضی شجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,
چکیده :
ابن عربی درباره فنا دیدگاهی هستی شناسانه دارد که براساس آن همه چیز فانی است و حقیقتی جز حق تعالی وجود ندارد. از این رو هر قولی درباره فنای در حق تعالی که لازمه آن اثبات وجودی درمقابل وجود خداوند است شرک است، زیرا لازمه آن، قبول وجود برای سالک است که در انتهای سلوک، فانی می شود. از نظر وی، حدیث «من عرف نفسه فقد عرف ربه» بیانگر این است که حقیقت نفس آدمی چیزی جز خداوند تعالی نیست و اگر کسی بر آن باشد که به غیر از خداوند واقعیتی هست،‌ خواه مستقل یا وابسته به خدا و خواه از وجود خود یا از فنای خود فانی شده باشد، بوی از معرفت نفس به مشامش نرسیده است، زیرا کسی که موجودی غیرحق را ممکن بداند که قایم به حق و فانی در او باشد و فنایش نیز فانی در فنا باشد، گرفتار شرکی بعد از شرک می شود و راهی به معرفت نفس نخواهد یافت، مشرکی است که نه خدای را شناخته است و نه خود را.
صفحات :
از صفحه 147 تا 170
مشخصات اثر
جایگاه عشق در مبانی سنت های اول و دوم عرفانی
نویسنده:
سیدعلی اصغر میرباقری فرد ,راضیه حجتی زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
هر چند تاکنون جریان عرفان اسلامی، متناسب با هر عصر و روزگاری به اشکال گوناگونی، چه به لحاظ سبک شناختی و چه از جهت ادوار تاریخی، رویدادها، آثار، پیشگامان و بنیان گذاران سرشناس فرقه های عرفانی تقسیم شده است، شاید تقسیم آن به دو سنت اول و دوم که یکی از آغاز تا سده هفتم هجری و دیگری از سده هفتم با ظهور ابن عربی تا دوران حاضر را در برمی گیرد، از شمول بیشتری برخوردار باشد. هدف از بررسی موضوع عشق در دو سنت عرفانی، شناخت چگونگی تعامل قوه نظری و عملی در دو سنت عرفانی مذکور و تبیین این واقعیت است که چگونه مبانی فکری سنت دوم که مراد از آن مکتب مبتنی بر وحدت وجود ابن عربی است، توانست با تبیین و تشریح اصولی شالوده های علمی و نظری خود، قوه عملی را نیز تحکیم و تعمیق بخشد. برای روشن تر شدن این موضوع، «عشق» را که هم از مضامین پرکاربرد و هم از کلیدواژه های این دو سنت به شمار می آید، از خلال دو اثر منتخب، یعنی عبهرالعاشقین روزبهان بقلی و فصوص الحکم شیخ اکبر برگزیده ایم تا با مطالعه دیدگاه های هر یک در خصوص عشق، نتایج و بازخوردهایی را که با تکیه بر این مبانی در این هر دو سنت حاصل آمده است، بررسی کنیم.
صفحات :
از صفحه 201 تا 225
مشخصات اثر
شهود و ارتباط آن با هستی شناسی از دیدگاه ابن عربی و سید حیدر آملی
نویسنده:
مهدی ایمانی مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
روح کلی عرفان بازگرداندن کثرات و مقیدات به وجودی واحد و مطلق است و عرفان اسلامی با داشتن ریشه های مستحکم در وحی و حکمت، قدمتی به بلندای تاریخ اسلام دارد. شناخت باطنی، باطن هستی، سالک مجذوب را به تکاپو و هیجان واداشته و تمام وجود او را مالامال از عشق به سرچشمه خوبی ها می نماید. و این شروعی است برای افاضه علوم وهبی الهی و رهایی از قیدها و تقلیدها. از دید عارف هستی در قوس نزول از ذات غیب الغیوبی حق تعالی و با حرکتی حبی آغاز و در تنزلات خود به تعینات حقانی و سپس خلقی می رسد و در نهایت به محدودترین و کم رنگ ترین نوع هستی یعنی عالم ماده ختم می شود. از سوی دیگر سالک مسلمان در سلوک متشرعانه و شهودی خود ابتدا از قیدهای مادی و خیالی و عقلانی گذشته و در نهایت با فناء در اسماء و صفات حق تعالی حقانی شده و در مرتبه ای والاتر با لحاظ کثرات خلقی نفس او ارتباط دهند ه ی بی نهایت بزرگ و بی نهایت کوچک می شود و البته عارف این رابطه را با عنوان رابطه شأن و ذی شأن تعبیر می نماید، در این مرتبه است که عارف اتحاد تجلی وجودی و شهودی و یگانگی قوس صعود و نزول را با تمام وجود درک می نماید و البته چنین سلوکی که بالاترین سعادت را به ارمغان می آورد، بسیار پرخطر و آفت بوده و طی آن جز به مدد انوار الهی و التفات کامل به ده ها ملاک و معیار برای رهایی از دسیسه های شیطانی و نفسانی میسور نمی باشد. این پژوهش در تبیین مسایل فوق از دیدگاه بزرگ ترین چهره عرفان اسلامی یعنی شیخ اکبر ابن عربی و چهره درخشان عرفانی شیعی یعنی سید حیدر آملی تلاش نموده و نویسنده به وجودنقص ها و کاستی های در آن واقف و از پژوهشگران و اساتید بزرگوار تقاضای راهنمایی دارد.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1309