مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

دوران پنج سالۀ خلافت امام علی دارای ویژگی های خاصی است. وقوع حوادث بزرگ در پایان خلافت عثمان و چند سال خلافت امام علی باعث شده است از سوی بعضی از محققین به عنوان دوران فتنه نامیده شود. افراد و جریان های تأثیرگذار در این حوادث هر یک با انگیزه های خاصی وارد وقایع شده و نقش ویژه‌ای در آفرینش آن ایفا نموده‌اند. دسته بندی مخالفان و عملکرد آنان در برابر حکومت امام علی علل و انگیزه های مخالفت آنان که به طور عمده عدول از موازین و معیارهای اسلامی را نشان می دهد و نیز رفتار امام در برابر آنان در این مقاله مورد توجه قرار گرفته و کوشش شده است با بررسی موارد مذکور زوایای جدیدی از حوادث دوران فتنه مورد ارزیابی قرار گیرد. اقدامات امام علی بیشتر شامل راهنمایی و توجیه مخالفان، عدم اجبارآنان، منزوی کردن و بی اعتنایی به آنان است. در موارد خاص بسته به شرایط و نوع مخالفت ها برخورد قهرآمیز صورت گرفته است.

کتاب «راه مقابله با مشکلات جوانی از دیدگاه نهج البلاغه» نوشته محمد دشتی، مشتمل بر برخی فضایل، مناقب و معجزات حضرت علی (ع) است كه به ترتیب زمان وقوع آن نگاشته شده است. نگارنده در ابتدای كتاب به اختصار زندگی، تولد، سیره عملی، اخلاق و زهد علی (ع) را بازگو می‌ كند و سپس به موضوعاتی مانند راه و رسم زندگی، جوانان و جنبه های اخلاقی، جوانان و اسلام می پردازد.

کتاب «امامت از دیدگاه نهج البلاغه» نوشته عباسعلی عمید زنجانی است. در بخش آغازین این کتابچه شرحی از مفهوم لغوی امامت به دست داده شده، سپس با استناد به سخنان امام علی (ع) در نهج‌ البلاغه نکاتی در باب ابعاد و عناصر تشکیل دهنده امامت فراهم آمده است. عناصر و ابعاد مورد بحث عبارتند از : عنصر تعیین کننده، عنصر نقش دهنده، مرکزیت و قطبیت امام در امت، و امامت به منزله مسئولیت بزرگ نه مقام.

این کتاب شامل مجموعه سخنرانی های شهید مرتضی مطهری است که در مناسبت های مختلف توسط ایشان ایراد گردیده است. مشتمل بر یک مقدمه و هشت فصل است. موضوع همه آنها سیره ی ائمه اطهار علیهم السلام - خصوصاً از نظر چگونگی برخورد با مسئله ی خلافت و حکومت - می باشد. فصل اول را یک سخنرانی تحت عنوان «مشکلات علی علیه السلام» تشکیل می دهد که در حسینیه ارشاد ایراد گردیده است. فصل دوم متشکل از دو سخنرانی درباره «صلح امام حسن علیه السلام» در انجمن اسلامی پزشکان می باشد. فصل سوم، بحث کوتاهی است درباره امام زین العابدین علیه السلام که استاد شهید در ادامه ی سخنرانی «خرافه ی سیزده» در حسینیه ارشاد انجام شده است، به تناسب زمان ایراد نموده اند. فصل چهارم، شامل بحثی درباره «امام صادق علیه السلام و مسئله خلافت» است که به دنبال بحث «صلح امام حسن علیه السلام» و بحث «مسئله ی ولایت عهدی امام رضا علیه السلام» طی دو سخنرانی در انجمن اسلامی پزشکان ایراد گردیده است. فصل پنجم را یک سخنرانی تحت عنوان «موجبات شهادت امام موسی کاظم علیه السلام» تشکیل می دهد. فصل ششم مشتمل بر بحثی پیرامون «مسئله ولایت عهدی امام رضا علیه السلام» است که طی دو سخنرانی، در انجمن اسلامی پزشکان ایراد شده است. بخش هفتم را «سخنی درباره امام حسن عسکری علیه السلام» تشکیل می دهد که استاد شهید آن را در ادامه یکی از سخنرانی های «سیره نبوی» در سال 1354 و در مسجد جامع بازار تهران به مناسب سالگرد ولادت آن حضرت بیان کرده اند. فصل هشتم، متشکل از دو سخنرانی پیرامون حضرت مهدی علیه السلام می باشد که اولی تحت عنوان «عدل کلی» در حسینیه ارشاد ایراد شده و دومی به فاصله یک هفته تحت عنوان «مهدی موعود» در همان مکان انجام گرفته است.