مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب حاضر، به زبان عربی از تألیفات شیخ محمدبن علی آل‌عبدالجبار بحرانی از علمای قرن 13 با موضوع مهدویت است که توسط حامد رحمان الطائی تصحیح و تحقیق شده است. مصحح، در مقدمه خود شرح زندگانی و آثار علمی شیخ آل عبدالجبار را آورده است. سپس متن اصلی ارائه شده است. ابتدا لغت رجعت تعریف و مفهوم‌یابی شده است. سپس در خصوص پیشینه رجعت در میان امت‌های پیشین و وقوع آن صحبت شده است. در ادامه ادله صحت رجعت امام زمان(عج)، غیبت ایشان، کیفیت ظهور، نشانه‌های ظهور و ... بررسی شده است. سپس دلایل عقلی اثبات رجعت به بحث گذاشته شده و به شبهاتی که پیرامون آن وارد شده، پاسخ داده شده است. در نهایت نیز به کیفیت احوال قائم و رجعت ایشان پرداخته شده است.

کتاب خلاصه معرفیه به بررسی موضوعات مختلف اسلامی و توضیح و شرح آنان می پردازد. ازجمله بحث فرق و ادیان، بحث دعا و زیارت ، نماز جماعت، عالم ارواح، عصمت ، غیبت امام مهدی عج و...

«الامام المهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و الیوم الموعود» اثر شيخ خليل عبدالأمير رزق، نويسنده معاصر شيعى و مسئول فرهنگى و روابط بين الملل حزب الله لبنان، كتابى است به زبان عربى كه به بررسى موضوع مهدويت مى‌ پردازد. مولف در اين كتاب، در بخش‌ هاى مختلف اين كتاب موضوعات ذيل را مورد بررسى و پژوهش قرار داده است: ميلاد امام مهدى (ع) و حوادث و اتفاقاتى كه همزمان با ولادت آن حضرت به وقوع پيوسته و پاسخ‌ گويى به شبهات و اباطيلى كه اين امر را امرى موهوم و خيالى جلوه مى‌ دهند. مولف در اين بخش از كتاب با ادله و براهين متقن به اثبات موضوع پرداخته و از عقيده شيعى درباره حضرت مهدى (ع) دفاع كرده است. موضوع مهم ديگرى كه در اين كتاب مورد بررسى قرار گرفته، موضوع غيبت حضرت و فلسفه و ضرورت آن است. بخش‌ ها و برخى فصول اين كتاب به شرح ذيل مي باشد: بخش اول: ولادت امام مهدى (ع)، شبهات و پاسخ‌ ها را شامل می شود. بخش دوم كتاب كه به موضوع غيبت اختصاص يافته است. بخش سوم با عنوان «روز ظهور» داراى دو فصل است. بخش چهارم، به موضوع تاريخ و زمان ظهور اختصاص يافته است. بخش پنجم، به وقايع بعد از ظهور اختصاص يافته و داراى پنج فصل است. بخش ششم، به معرفى دولت مهدوى اختصاص يافته است. بخش هفتم، به موضوع رخت بر بستن امام مهدى (ع) از جهان مادى و وضعيت جهان پس از ايشان پرداخته شده است. بخش هشتم، كه در واقع خاتمه كتاب حاضر را تشكيل مى‌ دهد، به تكاليف مومنان در زمان غيبت، در قبال ولى امر و نيز برخى ادعيه و زيارات مختصه امام عصر (ارواحنا فداه) اختصاص يافته است.

عصر الشيعه، اثر علی کورانی، بررسی مختصری از تاریخ شیعه و تبیین برخی از اعتقادات آن می‌باشد که به زبان عربی و مقدمه آن در سال 1430ق، نوشته شده است. درخواست بعضی از دوستان نویسنده در کشورهای غربی مبنی بر تألیف کتابی آسان در تعریف شیعه، انگیزه تدوین اثر حاضر بوده است. کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در دوازده فصل، تنظیم شده است. نویسنده ابتدا به مباحث کلی پیرامون معنی تشیع و تأسیس آن در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) پرداخته و سپس به غصب دولت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) توسط قریش و آزار و اذیت‌های آن‌ها نسبت به اهل‌بیت (علیهم السلام) اشاره نموده است. در ادامه، به عصر غیبت و دوران سفرای اربعه پرداخته شده و سپس جایگاه مرجعیت دینی نزد شیعه در عصر غیبت تبیین شده است. از دیگر مباحثی که نویسنده بدان پرداخته، عبارتند از: بررسی مصادر مهم شیعه و ارزش علمی آن‌ها؛ اهمیت مشاهد مشرفه نزد شیعه و اعتقادات شیعه پیرامون توحید، عدل الهی، انبیاء، امامت، معاد و آخرت.

عقيدة الشيعة و هو كتاب عن تاريخ الإسلام في إيران و العراق، تألیف «دوایت م. رونلدسن»، کتابی است درباره اعتقادات شیعه امامیه که به قلم «ع.م»، از انگلیسی به عربی ترجمه شده است. کتاب، مشتمل بر مقدمه مترجم و متن اثر در سی‌ و سه باب است. پنج باب اول کتاب پیرامون موضوع خلافت و امام على (علیه السلام) است. از باب ششم تا باب بیست‌ویکم به ترتیب به ائمه اطهار (علیهم السلام) و مشاهد آنها اختصاص یافته است. در دیگر ابواب کتاب نیز دیدگاه شیعه در موضوعاتی چون وکلای اربعه، زیارت قبور فرزندان ائمه (ععلیهم اسلام)، ظهور، مجتهدان شیعه، عصمت انبیا و شفاعت بررسی شده است. مترجم در مقدمه‌اش بر کتاب چنین می‌نویسد: هنگامی ‌که در حال نگارش کتابی درباره شیعه دوازده‌امامی بودم، به کتابی از رونلدسن دست یافتم. شیوه و طریقه نگارش کتاب مرا شگفت‌زده کرد. معتقدم که آن اولین کتاب غربی است که موضوع شیعه دوازده‌امامی را جامع و کامل بحث کرده است. تصمیم گرفتم که فهم آن را برای کسانی که جز زبان عربی را نمی‌دانند و می‌خواهند از مذاهب و معتقدات دینی اطلاع یابند، آسان کنم. پس به ترجمه و نشر آن اقدام کردم نویسنده اطلاعات تاریخی - جغرافیایی خوبی را در اختیار خواننده قرار می‌دهد؛ روندلسن آداب و رسوم شیعیان را نیز مورد مطالعه قرار داده است. نویسنده، أخبار الطوال ابوحنیفه دینوری را مطمئن‌ترین منبع شیعی می‌داند که از اتفاقات پس از شهادت امام على (علیه السلام) و شرایطی که امام حسن (علیه السلام) برای واگذاری خلافت و صلح با معاویه تعیین کرد، خبر می‌دهد

وظیفة الانام فی زمن غیبة الامام علیه‌السّلام به زبان عربی اثر میرزا محمدتقی موسوی اصفهانی (۱۲۶۲- ۱۳۰۸ ق) می‌باشد.اثر به بیان پنجاه و چهار وظیفه برای شیعیان و محبین امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در دوران غیبت که باید بر آن‌ها مواظبت و عمل نمایند، پرداخته است.می‌توان گفت اثر، دستور العمل شیعیان در دوران غیبت می‌باشد. اثر در مرکز بررسی‌های تخصصی امام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف نجف اشرف چاپ و منتشر شده است و هدف آن‌ها از این گونه اقدامات تعلیم فرهنگ مهدویت و قوت و شوکت مکتب تشیع و حفظ و حراست پیروان آن ذکر شده است. مولف اتمام نگارش خود را در پایان اثر،ربیع الثانی ۱۳۳۲ ق تبت نموده است. شناخت و معرفت امام عصر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ، بنا بر دلائل عقلیه و نقلیه ضروری و واجب است و بدون آن هیچ عبادت و اطاعتی پذیرفته نیست و همچنین بر هر فرد با ایمان واجب است، وظایفی که ائمه هدی علیه‌السّلام خصوصا امام زمان علیه‌السّلام مقرر و تبیین نموده‌اند، انجام دهند و یکی از آن وظایف، سعی و کوشش در خدمت به آن بزرگواران، اطاعت و حمایت از امام عصر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف به هر عنوان و با استفاده از هر وسیله مشروع می‌باشد. مولف در دو جزء با بهره گیری از منابع روایی و ادعیه به گوشه‌ای از وظایف مومنین در دوران غیبت که باید به آن اهتمام ورزند، سعی نموده تا به قسمتی از خدمت به آن حضرت اقدام و دست زده باشد. مولف علاوه بر ذکر این وظایف، در لابه لای این مباحث به نقل بعضی از زیارات و ادعیه، صفات، خصوصیات و نشانه‌های زمان ظهور آن حضرت و همچنین به ذکر بعضی از فوائد در خصوص دعا نمودن به آن حضرت، طی فصولی اشاره می‌کند. مولف در ابتدای جزء اول به بازشماری وظایف بیست و پنج گانه مومنین می‌پردازد. برخی از وظایف مهم این جزء عبارتند از: انتظار فرج ، تسلیم امر خدا بودن و ترک تعجیل در ظهور ایشان، انجام مستحبات به نیت امام علیه‌السّلام ،شناخت صفات امام عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و اراده بر یاری ایشان در هر حال، ناله و گریه نمودن بر فراق ایشان، اظهار و شوق به دیدن روی نورانی آن حضرت، قربانی دادن به نیت سلامتی آن حضرت، ذکر فضایل امام علیه‌السّلام و دعا برای تعجیل در ظهور و درخواست پیروزی و یاری رساندن به ایشان. دعاهای نقل شده، از ائمه علیه‌السّلام در خصوص آن حضرت بسیار است و مولف در فصل دوم، پنج دعا و در ادامه، زیارت آل یاسین را که در کتاب احتجاج مروی است که حضرت صاحب الزمان در توقیع شریف به سوی محمد بن عبدالله جعفر حمیری امر فرموده بود که هر گاه بخواهند مرا زیارت کنند و به سوی من توجه نمایند، پس اینچنین زیارت کنید و سپس دعای صغیر و نماز صاحب الامر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف را می‌آورد. فصل بعدی در بیان بعضی از خواص و فوائد دعا نمودن به آن حضرت و طلب حضورش را از خداوند نمودن، می‌باشد که مولف چهارده فایده با استفاده از آیات و اخبار برای آن ذکر می‌کند؛ از جمله باعث طولانی شدن عمر، نوعی ادای حق آن حضرت، باعث دفع بلاها از شخص دعا کننده، دعا به آن حضرت اظهار محبت و دوستی به ایشان است و این اظهار محبت به ذریه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ادای مزد رسالت می‌باشد و باعث رسیدن شفاعت حضرت رسول صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌شود، در ادامه این فصل، مولف با نقل چهارده حدیث از معصومین علیه‌السّلام در رابطه با غیبت آن حضرت می‌پردازد. فصل سوم، مولف با ذکر اخباری به این نکته متذکر می‌شوند که هر فرد باید بداند از برای ظهور حضرت صاحب الامر وقت معینی در اخبار بیان نشده است و در کمال الدین از حضرت امام صادق علیه‌السّلام روایت شده که فرمودند: کسانی که وقت برای ظهور آن حضرت معین می‌کند، دروغ می‌گویند. و در ادامه، عریضه‌ای که برای امام عصر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف ارسال شده و در کتاب بحارالانوار آمده، از سوی مولف در اثر گنجانده شده است. جزء دوم با ذکر وظایف منتظران (۲۹ مورد دیگر) شروع می‌شود. برخی از وظایف مهم شمرده شده، در این جزء عبارتند از: علماء باید علم خود را ظاهر و به کسانی که جاهل یا نادان هستند، طریق جواب مخالفین را بیاموزند تا گمراه نشوند و اگر دچار حیرت و سرگردانی شده‌اند از آن نجات یابند، اظهار محبتی و دوستی به آن حضرت و دعا به یاران ایشان، نفرین بر دشمنان آن حضرت، درود و صلوات فرستادن بر انصار و یاران ایشان، به نیابت از آن حضرت حج به جا آوردن و طواف نمودن، تجدید بیعت و عهد نمودن با آن حضرت در هر وقت ممکن، و اگر شخصی وقت معینی برای ظهور آن حضرت ذکر نمود او را تکذیب و دروغ گو پندارند. از جمله مطالب مهم و لازم در دوران غیبت کبری بنا بر ادله عقلی و نقلی، دانستن صفات و خصوصیات، علائم و نشانه‌های وقت ظهور می‌باشد و مولف در فصل چهارم به ذکر بیست مورد از این موارد می‌پردازند. و در فصل پایانی اثر، مولف به نقل دعای عهد از کتاب زاد المعاد پرداخته است.

جهاد با کفّار از ارکان دین مبین اسلام و از موضوعات مهم و تأثیر گذاری است که هموارهمورد بحث دانشمندان اسلامی بوده است. تقسیم جهاد به ابتدایی و دفاعی، شرح هر یک از اقسام،مشخص کردن حکم هر کدام در عصر حضور و غیبت امام معصوم)ع( و مسائلی از این قبیل بهعهده فقه است.این تحقیق که به روش تحلیلی و استنباطی نگاشته شده است و شیوهگردآوری مطالب آن کتابخانه ای است، تلاشی است برای بازخوانی برخی از مباحث جهاد ازمنظر فقه شیعه با عنایت به پرسش هایی مانند: جهاد ابتدایی و نسبت آن با دعوت اسلامی و آزادیعقیده، دفاع مشروع از سرزمین های اسلامی و سرنوشت جهاد در عصر غیبت و در نهایتکوشیده است تا با نفی شرط وجود امام معصوم)ع( در جواز جهاد ابتدایی، جواز آن و همچنینجهاد دفاعی را با اذن فقیه عادل در عصر غیبت اثبات نماید.

یکی از مسائلی که هم زمان با مسئله امامت مطرح گشته و به عنوان یکی از فلسفه‌های امامت از سوی شیعه مطرح شده است مسئله ولایت تشریعی می‌باشد، ولایت تشریعی به معنای حق حاکمیت و جعل قانون از مباحث مهم و اساسی است و از آنجا که درباره امامان معصوم (علیهم‌السلام) از باب مسامحه نبوده بلکه از باب اداره و سرپرستی امور جامعه بشری است که البته ولایت ایشان در محدوده تشریع و تابع قانون الهی است به همین خاطر در طول ولایت خداوند است نه در عرض آن.استمرار ولایت تشریعی پس از پیامبر، تا پایان حیات امام حسن عسکری(سلام‌الله علیه) بی هیچ مشکلی، امامت عامه را اثبات می نمود اما با شروع امامت امام زمان و غیبت آن حضرت،زمینه طرح شبهاتی در این باره از سوی مخالفان فراهم گردید که علمای شیعه مانند سیدمرتضی و شیخ طوسی و دیگران تلاش نمودند چگونگی اعمال این ولایت را در زمان غیبت تییین نمایند.مسئله ولایت تشریعی در زمان غیبت،در دو دوره‌ی غیبت صغری و غیبت کبری مطرح می‌باشد.در دوره‌ی غیبت صغری، مشکلی از جهت ولایت تشریعی برای شیعیان وجود نداشته،زیرا از طرفی کمتر موضوعیپیدا می‌شد که حکم آن در روایات نیامده باشد واز طرفی هم،مردم با مراجعه به نائبان خاص امام زمان(سلام‌الله علیه) نیاز خود را برطرف می کردند.در دوره‌ی غیبت کبری،نیز هرچند امکان ارتباط رسمی با امام(سلام‌الله علیه) در این زمان وجود ندارد،امااستمرار ولایت تشریعی ممکن می‌باشد زیرا امکان استمرار آن در قالب تز ولایت فقیه که ادله عقلی و نقلی به اثبات آن در عصر غیبت کبری می-پردازند، وجود دارد که در عصر غیبت ولی فقیه جامع-الشرائط عهده‌دار ولایت تشریعی و رهبری جامعه اسلامی می‌گردد.