مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مغازى: تاريخ جنگ‌هاى پيامبر(ص)، ترجمه فارسى كتاب «المغازي» اثر محمد بن عمر واقدى (متوفى 207ق) است كه با قلم شيوا و رساى محمود مهدوى دامغانى، برگردان شده است. مترجم، بخشى از كتاب را در سال 1359 برگردانده و باقى را در سال‌هاى بعدى، ترجمه كرده است. مترجم اين اثر، كتاب‌هاى مختلفى را به فارسى برگردانيده و قلمى شيوا و دلنشين دارند و ترجمه ايشان نيز روان و جاذبه‌دار است. ايشان براى گزينش اين كتاب جهت ترجمه، شش دليل در مقدمه‌اى كه بدان افزوده، آورده است؛ از جمله گويد: اهميت مقام علمى و فضل واقدى، چنان است كه نه‌تنها كتاب او، بلكه آثار ديگرش هم از همان قرن سوم هجرى مورد استفاده و استناد ديگر مؤلفان و نويسندگان قرار گرفته است و غالبا به كتاب‌هاى او اعتماد داشته‌اند و مطالب نقل‌شده از ديگران را با مطالب واقدى، معيار زده‌اند و بدون ترديد هيچ كتابى در سيره و مغازه، به اهميت مغازى ابن اسحاق و مغازى واقدى نيست. ايشان براى اثبات مدعاى خود از بلاذرى، ابواسحاق، ابراهيم ثقفى، مسعودى، طبرى، ابن اثير، ابوالفدا، نويرى و ابن ابى‌الحديد نام برده است كه به مغازى واقدى استناد كرده‌اند. بى‌ترديد اينان گاه به مغازى واقدى استناد كرده‌اند؛ اما بايد پذيرفت كه همه مؤلفان و نويسندگان به گفته او، استناد نكرده‌اند. همچنين به تمام گفته‌هاى او نيز اعتماد نكرده‌اند. استناد در چند مورد، دليل بر برترى مقام علمى نمى‌شود. پيش‌تر نيز گفتيم كه شمارى از پيشوايان مذاهب و محدثان، كتاب او را فاقد اعتبار دانسته‌اند. بهتر بود مترجم محترم، دليل ارائه مى‌داد كه چه كسى و كجا مطالب واقدى را ضابطه درستى مطالب ديگران قرار داده است. اما اينكه نوشته‌اند: «بى‌ترديد بهترين كتاب است»، خوب بود ايشان نخست كتاب‌هاى سيره و مغازى ابن هشام، طبقات ابن سعد، سيره ذهبى، ابن كثير، صالحى شامى، مقريزى را ملاحضه مى‌فرمود كه مستند و با تجزيه و تحليل بيشتر نوشته شده‌اند. يكى از دلايل او آن است كه واقدى آيات مربوط به هر جنگ و سريه را در پايان آورده است. گرچه اين كار واقدى درخور تحسين است، اما ويژگى اين كتاب نيست؛ چراكه ابن هشام نيز آيات مربوط به هر سريه و غزوه را در پايان همان فصل آورده و به تفسير آن آيات نيز پرداخته است. برخى از دلايل مترجم چندان قابل توجه نيست؛ از جمله «ابن خرداذبه مى‌پنداشت كه مادر واقدى ايرانى بوده است». تنها ويژگى مغازى واقدى آن است كه به‌تفصيل نوشته شده و قديمى‌تر مى‌باشد؛ اما چون اكثر روايات آن مرسل هستند، از اعتبار ساقط مى‌باشد. اين ترجمه در سه جلد، به‌همراه فهرست‌ها توسط مركز نشر دانشگاهى چاپ شده است كه جلد اول آن در سال 1361 و جلد دوم در 1362 و جلد سوم در سال 1366، به ترتيب از چاپ خارج شده‌اند. مترجم، گاه ترجمه را با توضيحات بيشترى آورده است كه به حجم كتاب افزوده و گاه يك سطر عربى به دو سطر فارسى، تبديل شده است.

مغازى: تاريخ جنگ‌هاى پيامبر(ص)، ترجمه فارسى كتاب «المغازي» اثر محمد بن عمر واقدى (متوفى 207ق) است كه با قلم شيوا و رساى محمود مهدوى دامغانى، برگردان شده است. مترجم، بخشى از كتاب را در سال 1359 برگردانده و باقى را در سال‌هاى بعدى، ترجمه كرده است. مترجم اين اثر، كتاب‌هاى مختلفى را به فارسى برگردانيده و قلمى شيوا و دلنشين دارند و ترجمه ايشان نيز روان و جاذبه‌دار است. ايشان براى گزينش اين كتاب جهت ترجمه، شش دليل در مقدمه‌اى كه بدان افزوده، آورده است؛ از جمله گويد: اهميت مقام علمى و فضل واقدى، چنان است كه نه‌تنها كتاب او، بلكه آثار ديگرش هم از همان قرن سوم هجرى مورد استفاده و استناد ديگر مؤلفان و نويسندگان قرار گرفته است و غالبا به كتاب‌هاى او اعتماد داشته‌اند و مطالب نقل‌شده از ديگران را با مطالب واقدى، معيار زده‌اند و بدون ترديد هيچ كتابى در سيره و مغازه، به اهميت مغازى ابن اسحاق و مغازى واقدى نيست. ايشان براى اثبات مدعاى خود از بلاذرى، ابواسحاق، ابراهيم ثقفى، مسعودى، طبرى، ابن اثير، ابوالفدا، نويرى و ابن ابى‌الحديد نام برده است كه به مغازى واقدى استناد كرده‌اند. بى‌ترديد اينان گاه به مغازى واقدى استناد كرده‌اند؛ اما بايد پذيرفت كه همه مؤلفان و نويسندگان به گفته او، استناد نكرده‌اند. همچنين به تمام گفته‌هاى او نيز اعتماد نكرده‌اند. استناد در چند مورد، دليل بر برترى مقام علمى نمى‌شود. پيش‌تر نيز گفتيم كه شمارى از پيشوايان مذاهب و محدثان، كتاب او را فاقد اعتبار دانسته‌اند. بهتر بود مترجم محترم، دليل ارائه مى‌داد كه چه كسى و كجا مطالب واقدى را ضابطه درستى مطالب ديگران قرار داده است. اما اينكه نوشته‌اند: «بى‌ترديد بهترين كتاب است»، خوب بود ايشان نخست كتاب‌هاى سيره و مغازى ابن هشام، طبقات ابن سعد، سيره ذهبى، ابن كثير، صالحى شامى، مقريزى را ملاحضه مى‌فرمود كه مستند و با تجزيه و تحليل بيشتر نوشته شده‌اند. يكى از دلايل او آن است كه واقدى آيات مربوط به هر جنگ و سريه را در پايان آورده است. گرچه اين كار واقدى درخور تحسين است، اما ويژگى اين كتاب نيست؛ چراكه ابن هشام نيز آيات مربوط به هر سريه و غزوه را در پايان همان فصل آورده و به تفسير آن آيات نيز پرداخته است. برخى از دلايل مترجم چندان قابل توجه نيست؛ از جمله «ابن خرداذبه مى‌پنداشت كه مادر واقدى ايرانى بوده است». تنها ويژگى مغازى واقدى آن است كه به‌تفصيل نوشته شده و قديمى‌تر مى‌باشد؛ اما چون اكثر روايات آن مرسل هستند، از اعتبار ساقط مى‌باشد. اين ترجمه در سه جلد، به‌همراه فهرست‌ها توسط مركز نشر دانشگاهى چاپ شده است كه جلد اول آن در سال 1361 و جلد دوم در 1362 و جلد سوم در سال 1366، به ترتيب از چاپ خارج شده‌اند. مترجم، گاه ترجمه را با توضيحات بيشترى آورده است كه به حجم كتاب افزوده و گاه يك سطر عربى به دو سطر فارسى، تبديل شده است.

کتاب محاضرات حول دور الصحابة فی النهضة الحسینیة و جواز لعن یزید فی القرآن و السنة توسط محمد جعفر الطبسی به رشته تحریر در آمده است. شک و تردیدی نیست که امت اسلامی در مقابل قیام حضرت سید الشهداء (ع) مسؤول بودند. و بر مسلمین واجب بود که حول نصرت و یاری حضرت سید الشهداء (ع) اقدام نمودند. به دلیل اینکه ایشان برای احیای دین جدشان پیامبر اسلام (ص) و احیای امر بمعروف و نهی از منکر قیام نمودند. و منکر در عصر حضرت سید الشهداء (ع) وجود بنی امیه و استهزای دین و احکام اسلامی و رسول اعظم (ص) توسط آنان بود. پس بر امت اسلامی دفاع از حیثیت و محدوده اسلام و قرآن لازم بود. مؤلف این اثر درصدد است تا به بیان نقش اصحاب رسول الله (ص) هنگام خروج امام بسوی عراق یا کوفه در منطقه حجاز یا در مناطق و اماکن دیگری بودند و سید شباب اهل الجنة (ع) را یاری نکردند و مهمتر از آن بعضی از این اصحاب امور و اوضاع را برای مرتکب شدن یزید آن جرائم و منکرات که مثل آن در تاریخ انسانیت نبوده است، هدایت نمودند. این کتاب شامل مقدمه و ده مطلب می باشد. به ترتیب مطالب عبارتند از: جواز لعن کردن یزید از خلال قرآن کریم، کلام احمد بن حنبل پیرامون لعن کردن یزید، وقفه کوتاه با ذهبی، جواز لعن کردن یزید در روایات، لعن کردن یزید در کلمات اعلام، کفر یزید، تارک الصلاة بودن یزید و معتاد به خمر و شراب بودن او، یزید در نظر صحابه و تابعین، سؤال از ذهبی، چه کسی احتمال دارد مسؤلیت این جرائم بزرگ را بر عهده بگیرد؟ مؤلف پس از بررسی پیرامون اصحاب پیامبر (ص) در نهضت و قیام امام حسین (ع) و جواز لعن یزید در قرآن و سنت به این نتیجه رسیده است که بزرگترین فجایع و جرائم و منکرات توسط یزید صورت گرفته است و جواز لعن یزید در خلال قرآن و روایت آمده است و کفر یزید نیز ثابت گردیده است.

کتاب فصل الخطاب من كتاب الله و حديث الرسول و كلام العلماء في مذهب ابن عبدالوهاب توسط سلیمان بن عبدالوهاب نجدی حنبلی به رشته تحریر در آمده است. علمای اسلام در باب رد بر فرقه جعلی و ضاله وهابیت کتب و مقالات زیادی نگاشته‌اند. اثر حاضر اولین کتاب در رد عقائد و نظرات محمد بن عبدالوهاب و از قویترین ردیه ‌ها علیه وهابیت است که توسط برادر بزرگتر و استاد او سلیمان ابن عبدالوهاب تدوین گردیده است. در این كتاب برخی آموزه ‌های مذهبی فرقه وهابیت، با استناد به آیات، روایات و اصول فقهی، شرح، تفسیر و نقد شده است. این کتاب حاوی بیست و شش فصل می باشد: تقلید و اجتهاد، كفر و اسلام، كفر و عدم كفر خوارج، عدم كفر اهل رده، عدم كفر معتزله، اجتماع ایمان و كفر و نفاق در مسلمانان، دلایل عدم جواز كفر مسلمانان و ویژگی ‌های مسلمانان از منظر رسول‌اكرم (ص) از موضوعاتی است كه در این كتاب، شرح و بسط یافته است. نویسنده با بررسی عقائد و نظرات منحرفانه محمدبن عبدالوهاب به نقد و رد افکار و مذهب او پرداخته است.