مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
تفسیر قرآن مفسران قرآن
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 64
نقدی بر فواید تفسیر ترتیب نزولی
نویسنده:
سید محمدعلی ایازی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از موضوعات مهم و در عین حال بحث انگیز و جنجالی در عرصه علوم قرآن، چگونگی گردآوری و تألیف این کتاب آسمانی و به دنبال آن تفسیر آن است. گروهی از علما و محققان علوم قرآنی بر این باورند که گردآوری و تألیف و ترتیب قرآن در حیات پیامبر انجام گرفته، و گروهی آن را به دوران پس از پیامبر، یعنی زمان حاکمیت خلفا منتسب دانسته و فرض را بر این گذاشته‌اند که جمع کنونی قرآن غیر توقیفی و پس از پیامبر انجام گرفته و آنچه مبنای فهم و تفسیر می‌باشد، همان ترتیبی است که بر اساس نزول بوده است. اما این پرسش مطرح است: به چه دلیلی این ترتیب که از صدر اسلام در میان همه مفسران رایج و متداول بوده و بر اساس آن تفسیر انجام می‌گرفته، باید کنار گذاشته شود و روش ترتیب نزولی انجام گیرد؟ مهم‌تر آنکه از کجا می‌توان ثابت کرد روایاتی که درباره نزول برخی سوره‌ها نقل شده، درست و قابل اطمینان است، با اینکه در این باره اخبار بسیار متعارض و متفاوتی نقل شده و مبانی در این باب مختلف است؟ نکته دیگر اینکه تا چه حدی واقعاً میان تفسیر بر اساس ترتیب مصحف با ترتیب نزول در معنا و برداشت از آیه تفاوت دارد که بتوان آن را به حساب تفاوت و اختلاف در طریقه تفسیر آیات و ترجیح ترتیب نزولی گذاشت؟ این نوشته در مقام بیان اثبات این نکته است که هر سه این پرسش‌ها جواب منفی به تفسیر نزولی می‌دهد و در این ادعا که اگر تفسیر بر اساس نزول شکل گیرد، فواید و آثار بسیاری بر جای می‌گذارد، مبالغه‌هایی شده و بر فرض که فوایدی داشته باشد، در تفسیر‌های رایج و بر اساس ترتیب مصحف نیز قابل تحصیل است.
صفحات :
از صفحه 124 تا 149
تحلیلی درباره عفو الهی از پیامبر (ص) بر محور آیه 43 سوره توبه
نویسنده:
سید محمود طیب حسینی,راضیه مشک مسجدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از نظر مسلمانان، پیامبر اسلام (ص) معصوم بوده و این عقیده برآمده از تعلیمات قرآنی است. با وجود این، آیاتی در این کتاب آسمانی وجود دارد که در ظاهر این باور را به تردید می اندازد. از جمله این آیات، آیه 43 سوره توبه می باشد. در این آیه در مورد عفو خدای متعال نسبت به پیامبر (ص)، دیدگاه های متفاوتی بین مفسران وجود دارد که مجموع این دیدگاه ها در مقاله حاضر، در پنج دیدگاه ارائه و بررسی شده است. سپس با ارائه تحلیلی ادبی اجتماعی از آیه شریفه مبتنی بر فضای نزول، ضمن رد هر پنج دیدگاه، اثبات شده که توبیخ و عفو خداوند در این آیه شریفه ابداً در ارتباط با رسول خدا (ص) نبوده است و در عین حال ناظر به منافقان نیز نمی باشد، بلکه متوجه گروه هایی از مسلمانان ضعیف الایمان بوده است که اجازه پیامبر به منافقان مدینه مبنی بر عدم شرکت در جنگ تبوک را بهانه ای برای استیذان خود برای تخلف از شرکت در جنگ قرار داده بودند. همچنین اثبات شده است که اجازه رسول خدا (ص) به منافقان مدینه برای تخلف از جنگ، اقدامی کاملاً بایسته و از روی مصلحت بوده و مورد تأیید خدای تعالی بوده است. این برداشت از آیه شریفه کاملاً منطبق بر روایت منقول از امام رضا (ع) است که آیه مورد بحث را از باب «ایاک اعنی واسمعی یا جاره» می داند، البته با تحلیلی متفاوت از این روایت.
صفحات :
از صفحه 22 تا 45
تحلیل انتقادی طبقه بندی تفاسیر و ارائۀ مدل مطلوب
نویسنده:
علی اسعدی,محمدکاظم شاکر,محمد اسعدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تفسیر پژوهی حوزه جدیدی از مطالعات قرآنی است که مطالعات تفسیر پژوهان را مورد مطالعه قرار می دهد. از جمله مباحث مهم این حوزه، طبقه بندی تفاسیر در نظامی روشمند و تدوین الگویی مطلوب و علمی است که دستیابی به آن به دلیل وجود آسیب ها و چالش هایی دشوار می نماید. این مقاله در گام نخست، این چالش ها را شناسانیده و در گام دوم، بعد از ارائه شاخصه های لازم، الگوی نسبتاً جامع و روشمندی را ارائه کرده است. این الگو بر پایه محدودسازی اصطلاحات فراوان روش تفسیر به سه اصطلاح «روش»، «گرایش» و «سبک» تدوین شده و سپس ساختار آن توسعه یافته و به صورت مدلی به نسبت خالی از آسیب های مطرح شده و برخوردار از جامعیت نسبی ارائه شده است.
صفحات :
از صفحه 162 تا 181
سطح شناسی پیوستگی آیات در تفسیر فخر رازی
نویسنده:
محمد بهرامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
فخر رازی نخستین مفسری است که بیشترین توجه را به بحث پیوستگی آیات داشته و تحولی شگرف از جهت کمی و کیفی در ارتباط میان آیات به وجود آورده است. او سطوح ارتباط را در سه سطح تعریف می کند. سطح نخست را در پیوستگی میان بخش های مختلف یک آیه می بیند. سطح دوم را در پیوستگی آیات یک سوره اعم از آیات همجوار و غیر همجوار می داند. و سطح سوم را در پیوستگی میان آیات دو یا چند سوره همجوار و غیر همجوار تعریف می کند.پژوهش پیش رو به روش کتابخانه ای و تحلیل و بررسی نظریات تفسیر فخر رازی و مقایسه با دیگر تفاسیر به سامان رسیده و نتیجه آن، بیان انواع سطح شناسی در تفسیر فخر رازی و اثبات جایگاه وی در رشد کمّی و کیفی دانش پیوستگی آیات و بهره گیری از نظریات ایشان است.
صفحات :
از صفحه 118 تا 133
آسیب های مبنایی و روشی قرآنیون در فهم و تفسیر قرآن
نویسنده:
زینب طیبی,محمدعلی مهدوی راد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
یکی از جریان های تفسیری معاصر اهل سنّت که می توان ریشه های آن را در قرون اولیه و میانی بازکاوی نمود، جریان قرآنیون یا اهل قرآن است که متأثر از دیدگاه های درون دینی و برون دینی، با قرآن بسندگی و انکار نقش سنّت در شناخت دین، رو به گسترش نهاده است. از آنجا که مبانی این جریان مانند جامعیت تفصیلی حقایق قرآن، نفی وجود ابهام در احکام و آموزه های دینی در سایه امکان و جواز تدبر و تعقل در قرآن و انکار نقش سنّت در شناخت دین به دلایلی مانند وحیانی نبودن، شرک آمیز بودن، ظنّی بودن، مخدوش بودن، تاریخی و زمان مند بودن، تفرقه انگیز بودن و قابل احراز نبودن نسبت سنّت به پیامبر (ص)، می تواند به گسترش نگاه منفی به سنّت و رأی گروی و تأویل گروی در برداشت از مفاهیم و مدالیل آیات قرآن منجر گردد، در این نوشتار تلاش شده است تا با روش کتابخانه ای و رویکردی تحلیلی انتقادی، نخست بسترهای پیدایش این اندیشه روشن گردد و سپس به آسیب های مبنایی و روشی قرآنیون در فهم و تفسیر قرآن پرداخته شود.
صفحات :
از صفحه 140 تا 161
تفسیر راهنما، طلیعه‏ دار تفسیر قرن پانزدهم
نویسنده:
احمد ترابی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
تفسیر راهنما که اکنون در 20 مجلد به چاپ رسیده و در اختیار اهل نظر و قرآن پژوهان قرار گرفته است، به اذعان پژوهشیان و صاحبان رأی در ساحت مطالعات قرآنی، تفسیری است متفاوت با سایر تفاسیری که طی قرون گذشته به تبیین مفاهیم قرآنی پرداخته اند. این تفاوت را در چند زمینه می توان شاهد بود که برخی جنبه محتوایی و بنیادی دارد و بخشی به جهات صوری و شکلی آن مربوط می شود. در کوتاه سخن می توان این تفسیر را نتیجه و دستاورد تحولات فکری و علمی جهان اسلام در قرن چهاردهم دانست و سبک و شیوه و نگاه آن را طلیعه دار حرکت تفسیری نوین قرن پانزدهم به شمار آورد.
صفحات :
از صفحه 28 تا 43
سیری در تفسیر «اطیب البیان»
نویسنده:
حسن رهبری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
افزایش کتاب‌های تفسیر قرآن در قرن معاصر با سبک و سیاقی یکسان و با سخنانی همسان، گمان هم‌طرازی را در نگاه نخستین در میان آنها تداعی می‌نماید. گشایش و صیقل آیینه نقد و بررسی، این هنر را دارد که برجستگی‌ها و کاستی‌های هر یک نسبت به دیگری را آشکار نموده، و اهل مطالعه و دانش و پژوهش را در انتخاب مسیر رهنمون باشد. این قلم در همین راستا چشم‌اندازی بر تفسیر اطیب البیان دارد که به دست فقیه و مفسر شیعی ـ مرحوم آیت ‌الله سید عبدالحسین طیب اصفهانی ـ در 14 جلد به زبان فارسی نگارش یافته و در تهران توسط بنیاد فرهنگ اسلامی کوشان‌پور و انتشارات اسلام، به ترتیب در سال‌های 1352 و 1366 و 1378 شمسی منتشر و تجدید چاپ شده است. شخصیت علمی مفسر فقید، گرایش تفسیری، شیوه نگارشی و دیدگاه‌های تفسیری و اعتقادی ایشان، بخش ابتدایی این جستار را تشکیل می‌دهد؛ سپس کاستی‌های سایه‌انداز ‌بر این نوشتار، با شواهد موجود در آن مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 130 تا 161
نگاهی نو به «آیات محکمات و متشابهات»
نویسنده:
روح الله ملکیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مبحث «محکم و متشابه» از مباحث مطرح در علوم گوناگون اسلامی است که غالبا به تبع آیه هفتم سوره مبارکه آل عمران مطرح می شود. این نوشتار کوشیده مفاد آیه شریفه را بررسی و اثبات کند که اولا «آیات محکمات» به معنای «آیات واضح»، و نیز «متشابهات» به معنای «آیات مجمل و مبهم»، و نیز تأویل به معنای تفسیر نیست. و ثانیا مراد از «آیات محکمات»، آیاتی است که در نسخ متعدد کتاب الهی که به پیامبران فرو فرستاده است، دستخوش تغییر و تبدیل نشده و «ام الکتاب» نام دارد. و مقصود از «آیات متشابهات»، آیاتی است که در بعضی از نسخه های کتاب الهی در موضوعات یکسان، ولی در بعضی از احکام متفاوت است، از این رو «متشابه» یعنی مشابه یکدیگر است.
صفحات :
از صفحه 4 تا 37
معیارهای نقد دیدگاه های مفسران در روض الجنان
نویسنده:
محمد بهرامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
در جهان اسلام تفسیرگران بسیاری آیات قرآن را به بحث و بررسی نشسته اند. در این پروسه شماری تا اعماق اقیانوس معارف قرآن فرو رفته و مرواریدهای بسیاری صید کرده اند و خود را در فهم آیات توانا نشان داده اند و در برابر عده ای با تکرار نظریات دیگران از ضعف و ناتوانی خود پرده برمی دارند و عجز خود را از فرو رفتن در اعماق وحی روشن می سازند.
صفحات :
از صفحه 52 تا 75
فتوحات رازی
نویسنده:
حسن حکیم باشی
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
محدث، متکلم، مفسر ارجمند شیعی، علامه، قدوۀ المفسرین، جمال الدین ابوالفتوح حسین بن علی خزاعی رازی از پرچم داران و طلایه داران تفسیر کلام الهی است، اثر عمده وی تفسیر گران ارج "روض الجنان و روح الجنان" یکی از پنج تفسیر مهم کهن به زبان پارسی و کهن ترین تفسیر پارسی به زبان شیعی است. همچنین روض الجنان را می توان از تأثیرگذارترین متون و منابع در غنا و شکوفایی و بالندگی زبان شیرین فارسی دانست. اهیمت و جایگاه بلند این اثر ارزشمند را می توان از رهگذر بررسی و نگرش چند سویه و مطالعه ابعاد گوناگون آن دریافت.
صفحات :
از صفحه 4 تا 7
  • تعداد رکورد ها : 64