مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب هل هذه الأفعال بدع؟ توسط الشیخ دیاب حسن المهداوی به رشته تحریر در آمده است. نویسنده در این کتاب به بحث پیرامون افعالی پرداخته که در مشروعیت فعلشان بحث و جدل است اما به سبب جهالت یا عداوتی که دارند آن را بدعت و حرام می دانند. حتی اگر چه آن کار خوب و نیکو بوده و با حُسن نیت نیز صورت گرفته شده باشد. این کتاب شامل هفت بخش می باشد که دربردارنده چهل و هفت پرسش و پاسخ در زمینه های مختلف دینی است که عبارتند از: خلاصه ای در امر بدعت، اقوال پیشوایان مذاهب اسلامی در موضوعات مختلفی چون استحباب قرائت قرآن نزد قبور، انجام عمل خیر برای میت از نماز و روزه و حج ... بشرطی که فاعل این اعمال ثواب عملش را برای میت قرار دهد، اقوال علما در حرکت دادن انگشتان در نماز، استدلال کردن بر میلاد بزرگان در سنت نبوی (ص)، اقوال اکابر علما در مشروعیت جشن گرفتن به دلیل میلاد نبی مکرم اسلام (ص)، اقوال علمای معاصر در رابطه با میلاد نبی مکرم اسلام (ص)، شبهات معترضین به برگزاری جشن در میلاد پیامبر و ردّ بر این شبهات. نویسنده به بحث پیرامون بدعت پرداخته است. در این کتاب پرسش و پاسخ هایی مطرح گردیده که بر طرف کننده شبهات در زمینه افعال نیکویی است که از نظر وهابیت و افراطیون از اهل سنت بدعت و حرام دانسته شده اند.

كتاب داعيه و ليس نبياًّ (او اصلاح طلب بود نه پيامبر) [قرائة نقديه لمذهب الشيخ محمد بن عبد الوهاب في التكفير (قرائت انتقاد تازه اي از مذهب پيشواي وهابيون در مسئله تكفير و كافر شمردن ديگران)] توسط حسن بن فرحان المالكي به رشته تحریر در آمده است. نويسنده اين كتاب که خود یک عالم وهابی است، اثر خود را به نام (او اصلاح طلب بود نه پيامبر) ناميده است. او در این کتاب عمدتا به نقد سخنان و عقايد محمد بن عبدالوهاب در زمينه تكفير مسلمین و نسبت دادن شرك و كفر به همه كساني كه وهابي نيستند و سخنان او را نپذيرفته اند پرداخته است . این کتاب شامل پنج فصل می باشد. در فصل اول به نقد كتاب «كشف الشبهات» كه از مشهورترين و مهم ترين كتاب هاي محمد بن عبد الوهاب می باشد، پرداخته شده است. فصل دوم به نقد ساير كتب محمد بن عبدالوهاب در مسأله شرك و توحيد مي پردازد. فصل سوم به این مسأله که آیا ابن عبدالوهاب از مسأله تكفير مسلمين عدول كرده است يا نه؟ پرداخته و سپس بخش عظيمي از تناقضات ابن عبدالوهاب را به صورت علمي بیان می دارد. فصل چهارم مسأله این که آيا پيروان محمد بن عبدالوهاب چشم و گوش بسته همان مسير تكفير مسلمين را دنبال كردند و بر اشتباهات او صحّه گذاشتند يا به نقد نظرات شيخ پرداختند؟ می پردازد. فصل پنجم به نقد نظرات دشمنان شيخ مي پردازد و تندروان را از معتدلان جدا مي‌سازد. نویسنده می گوید اعتراف به اين مسئله براي افراد منصف با توجه به استدلالات روشني كه داريم كار آساني است، نه دين اسلام با اين اعتراف از بين مي رود و نه خورشيد از مغرب طلوع مي كند (و نه آسمان به زمين مي آيد! فقط انسان جايز الخطايي خطا كرده است).

کتاب المیزان العادل لتمییز الحق من الباطل توسط الشیخ عبدالقادر عیسی دیاب به رشته تحریر در آمده است. در هر عصری مناقشات فکری فراوان یافت می شد. مثلا در گذشته فرقه خوارج و معتزله و ظاهریه به وجود آمد. و در عصر ما آرائی که مصادرش متنوع است انقلاب کرد که یکی از آنها وهابیت می باشد. در ابتداء وهابیت لباس محاربه، بدعت و تصحیح راه و روش عقائد مسلمین را شعار کارشان قرار دادند و کم کم به کشت و کشتار شیعیان به دلیل عقائدی چون زیارت قبور، توسل و شفاعت پرداختند. نویسنده این کتاب درصدد نقد و بررسی عقائد وهابیت است. این کتاب شامل مقدمه و موضوعاتی می باشد. در ابتدا مولف به ردیه ای بر کتاب محمد احمد عبدالسلام و ادله جواز قرائت قرآن بر میت پرداخته است. در ادامه وهابیون و صوفیه را بررسی می کند. و در آخر به عقیده وهابیون در فروعات دین مانند نماز تراویح، مس مصحف بدون طهارت، حجاب زن مسلمان و دیگر چیزها می‌پردازد.

کتاب الحجج الدامغه و البراهین الساطعه فی جواز الإحتفال بالمولد النبوی الشریف و یلیه جواز الإجتماع بالرسول (ص) فی الیقظه و الأخذ منه توسط حامد أحمد بابکر به رشته تحریر درآمده است. بحث جواز جشن میلاد نبوی از اموری است که بدعت شمرده شده است و دلیل بر آن این است که احتفال و جشن میلاد نبی اکرم (ص) در زمان رسول الله نبوده است و هر چه که در زمان ایشان نبوده بدعت است و هر بدعتی ضلاله و هر ضلالتی آتش جهنم را به دنبال دارد، نویسنده درصدد بررسی ابعاد بدعت و اینکه چه چیزهایی بدعت است را از زوایای مختلف مورد بحث و بررسی قرار می دهد. این کتاب شامل مقدمه و مباحثی چون احادیث وارده در مفهوم بدعت، تعریف بدعت، ادله جواز احتفال به مولد النبی، رأی ابن تیمیه در جواز احتفال به مولد النبی، احتفال به مولد النبی و حکم آن، وسائل به کار رفته در فرح و احتفال به مولد النبی، تألیف کتب و ایراد فتاوا توسط علمای مذاهب اهل سنت برجواز احتفال به مولد النبی، و ... می باشد. نویسنده در پایان بیان می دارد بدعت حرام در اصول عقائد است، اما بدعت در فروع شرعا جایز است و علت آن تعظیم شعائر الهی است و اینکه احتفال به مولد نبوی سنت حسنه ای است که از سنت احسان تاثیر می گیرد، احتفال به مولد نبوی هر چند در زمان رسول الله به این صورت نبوده است لکن بعضی خصایص خوب در زمان ایشان بوده که جواز احتفال به مولد نبوی را می رساند مانند مدح حضرت و اقرار به آن.

کتاب صفوة الصحيح من سيرة النبي الاعظم برگزیده و تلخیص کتاب اَلصَّحیح مِنْ سیرَةِ النّبیِّ الْاَعْظَم (ص) اثر سید جعفر مرتضی عاملی عالم دینی، متخصص تاریخ اسلام و تشیع و سیره‌نگار شیعی حوزه علمیه قم و لبنان می باشد که توسط علی رفیعی قوچانی خلاصه گردیده شده است. کتاب اَلصَّحیح مِنْ سیرَةِ النّبیِّ الْاَعْظَم (ص) کتابی است به زبان عربی در سیره پیامبر اکرم (ص) و تاریخ اسلام، ابتدا در بخش‌های مختلفی در دوره ۱۱ جلدی تا پایان جنگ احزاب تدوین شد و بعدها در دوره ۳۵ جلدی تا پایان رویداد سقیفه به چاپ رسید. الصحیح حدود یک‌ هزار و هفتصد منبع دارد.

کتاب إتقان الصنعة فی تحقیق معنی البدعة توسط عبدالله بن محمد بن الصدیق الغماری به رشته تحریر در آمده است. وهابییون با عقائد ضاله و افکار منحرفشان بدعتهای بیشماری را در دین ایجاد نموده اند که این عمل آنان لطمات زیادی را بر شرع مقدس و مسلمین وارد کرده است. نویسنده این اثر، درصدد است تا بدعت و معنای آن را بیان کند و همچنین انواع بدعت را نیز ذکر نموده و بدعتهای خوب و بد را بر حسب اقتضای ادله در چارچوب قواعد اصولیه بیان دارد. همراه این اثر، کتاب توضيح البيان لوصول ثواب القرآن، که به تبیین اقوال و ادلاتی که در رابطه با قرائت قرآن از طرف قاری و اهداء ثواب آن برای اموات پرداخته و جوابیه ای بر ادله مانعین بر وصول ثواب نیز آورده شده است. و کتاب سنیة رفع الیدین فی الدعاء بعد الصلاة که به سنت بلند کردن دو دست در دعا بعد از نماز می پردازد. و در انتها کتاب حُسن التفهم و الدرك في مسألة الترك که در بیان مسائل ترک می باشد. این کتاب شامل مقدمه و هفت مبحث می باشد. مباحث اثر حاضر عبارت است: قرآن بدعت حسنه و نیکو را تأیید می کند. بدعت دو نوع می باشد. محدوده آنچه که صحابه ایجاد نمودند بعد از دوران پیامبر اسلام، برگزاری نماز در مساجدی که در آن قبور است، نشستن بر قبر، بنای مساجد بر قبور، و در ادامه مطالب این اثر، کتابهای توضيح البيان لوصول ثواب القرآن، سنیة رفع الیدین فی الدعاء بعد الصلاة، حسن التفهم و الدرك في مسألة الترك می باشد. مؤلف پس از بررسی در مسئله بدعت به معانی بدعت و انواع آن پرداخته است. و در نتیجه بدعت خوب و بد را از یکدیگر تفکیک نموده و آن بدعتی که ضلالت محسوب شده و در آتش است را بدعت سیئه یا بد دانسته است. و سپس به بنای مساجد بر قبور و اقامه نماز در آن را جائز دانسته است.

کتاب المنتقى من كتاب سنن النبي صلى الله عليه و آله خلاصه و برگزیده ای از کتاب سُنَنُ النّبی، کتابی درباره آداب و سنّت پیامبر (ص) نوشته فیلسوف و مفسر شیعه علامه محمد حسین طباطبایی می باشد. علامه طباطبایی با الهام از آیه «لَقَد کانَ لَکُم فی رَسولِ اللهِ أُسوَةٌ حَسَنَةٌ؛ همانا در رسول خدا (ص) اسوه ای نیکو برای شما است» کوشیده است کلیاتی از اخلاق و سیر و سلوک و رفتار پیامبر اکرم(ص) و آنچه «سنّت پیامبر» نامیده می‌شود، به بیان آورد. اصل کتاب شامل ۲۱ باب و ۴۱۱ حدیث است و ملحقات آن در ۲۳ باب و ۵۰۷ حدیث و به طور کلی شامل ۹۱۸ حدیث در موضوع آداب و سنن و رفتار پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله گرد آمده است. بیست و یک باب این کتاب عبارت‌اند از: - باب اول: شمائل پیامبر (ص) - باب دوم: آداب معاشرت پیامبر (ص) - باب سوم: آداب نظافت و احکام زینت پیامبر (ص) - باب چهارم: آداب سفر پیامبر (ص) - باب پنجم: آداب پوشیدنی های پیامبر (ص) - باب ششم: آداب مسکن پیامبر (ص) - باب هفتم: آداب خوابیدن و بستر پیامبر (ص) - باب هشتم: آداب زناشویی و تربیت فرزند پیامبر (ص) - باب نهم: آداب غذاها و آشامیدنی ها و آداب سفر پیامبر (ص) - باب دهم: آداب خلوت‌های پیامبر (ص) - باب یازدهم: آداب مردگان - باب دوازدهم: آداب معالجه و مداوا - باب سیزدهم: آداب مسواک زدن - باب چهاردهم: آداب وضو گرفتن - باب پانزدهم: آداب غسل کردن - باب شانزدهم: آداب نماز - باب هفدهم: آداب روزه - باب هجدهم: آداب اعتکاف - باب نوزدهم: آداب صدقه - باب بیستم: آداب قرائت قرآن کریم - باب بیست و یکم: آداب دعا و ذکر تعدادی دعا و اذکار - ملحقات آداب جمع، ملحقات متفرقه، ملحقات شمائل پیامبر

کتاب الرسول الاعظم صلى الله عليه و آله على لسان حفيده الامام زين العابدين عليه السلام اثر سید محسن حسيني اميني، شرح یکی از ادعیه صحیفه سجادیه در مدح و منقبت و فضایل پیامبر (ص) است. در این شرح، فرازها و مفاهیم و موضوعات این دعا که حاوی معارف برجسته اعتقادی مانند قدرت الهی، عدالت، وحی، رحمت، خیر، انکار دعوت، هجر، تکفر، شرک و شفاعت است تبیین و تشریح شده است.

قرائة في الأدلة السلفية (المجموعة الأولی: النصوص الحديثية)، نوشته مروان خلیفات، کتابی است که به بررسی ادله مورد استناد جریان فکری سلفی پرداخته است. نویسنده با مد نظر داشتن تبلیغ گسترده سلفیان از یک‌سو و عدم دسترسی عموم مردم به منابع از سوی دیگر، سؤال اصلی کتاب را این‌گونه مطرح می‌کند: تفکر سلفیه بر چه ادله‌ای استوار است؟ وزان این ادله چگونه است؟ اولا این ادله صحیح هستند؟ ثانیا لازمه صحت آن‌ها، حتماً تابعیت محض از سلف است؟ این کتاب با محوریت قرار دادن نصوص حدیثی در 228 صفحه به این سؤالات پاسخ داده است. نویسنده در مقدمه کتاب، به موج گسترده تبلیغی سلفیان اشاره می‌کند که سبب شده است انسان‌های دور از امکانات معرفتی، فریب این دعوت دروغین را بخورند و سپس تبدیل به تروریست با ادله شرعی شوند. نگارنده بازگشت به اسلام عاری از فرهنگ خشونت و ترور را یک امر مهم قلمداد می‌کند؛‌ ازاین‌رو لازم می‌داند که با ابزار علمی و تبلیغی به مغالطات سلفیان پاسخ داده شود. او کتاب خود را کوششی در همین راستا می‌داند. سؤال محوری کتاب حاضر او این است: ادله روایی که سلفیه در ترویج تفکرات خود از آن بهره می‌برند، کدام است؟ چه نقدهای علمی به این ادله وارد است؟ مدخل مدخل کتاب، دارای دو محور است: معنای سلفیت و نگاهی کوتاه به تاریخ و آراء. او با استناد به کتب لغوی، سلف را در لغت، دال بر تقدم و سبق (از همین جهت متقدمین و امت گذشته را سلف می‌خوانند) می‌داند. وی در قسمت معنای اصطلاحی واژه مزبور، به این نتیجه می‌رسد که سلفیه روشی است در فهم اسلام از طریق تبعیت از فهم صحابه و تابعین و سلف صالح. نویسنده ریشه سلفیه را مکتب امام احمد بن حنبل می‌داند که پس از عصر وی ابن‌ تیمیه به این روش سلفی، بیشتر دامن زد. شاگردان وی، آراء و افکار او را گسترش دادند، تااینکه در قرون اخیر، محمد بن عبدالوهاب دوباره آن را احیا نمود که امروزه به این نحله، وهابیت گفته می‌شود. این اسم را اولین مرتبه، برادر محمد بن عبدالوهاب، درباره او و طرف‌دارانش به کار برد. دو ویژگی اصلی سلفیه عبارت است از: -