مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

نياز بشر به دين در دنياي امروز و روي آوردی به معنويت پيشآمد مهمي است كه انسان آزاد انديش و تشنه معرفت را به جستجو و كنجكاوي هر چه بيشتر براي د‌ست‌يابي به دين حق وامي‌دارد. آن چه در اين ميان اهميت دارد شناختن دين كامل از ميان ادياني است كه پيروان هريك از آنها نداي حق بودن دين خود را سر داده و آن را به عنوان كاملترين شرايع و اديان معرفي مي‌كنند. در اين مقاله سعي شده كامل بودن دين اسلام نسبت به ساير اديان از دو رهيافت مختلف عقلي و نقلي مورد بررسي قرار گيرد در رهيافت نخست با استناد به دلايل عقلي محض كه همان نگاه برون ديني يا به ديكر سخن نگاه فلسفي به دين است، كامل بودن دين اسلام نسبت به ساير اديان اثبات ‌گردد و در رهيافت دوم با بررسي تفصيلي آيات قراني و بررسي اجمالي روايات اسلامي به اثبات اين مطلب برداخته ‌شود. در پايان با اثبات كمال دين اسلام نسبت به ساير اديان تنها يك دين به عنوان دين حق باقي مي‌ماند و طومار ديدگاه پلوراليزم ديني بر چيده مي‌شود و پيروي از دين اسلام بر همه انسانهايي كه تشنه معرفت‌ بوده و در جستجوي دين حق‌اند به حكم عقل و نقل واجب مي‌گردد. هم چنين با اثبات كامل بودن دين اسلام، كمال اسلام حدوسط برهان خاتميت قرار گرفته و خاتميت دين اسلام در پرتو آن اثبات مي‌شود.

سیدجمال در عصری زیست که از یک سو، جوامع مسلمان از تمدن اسلامی فاصله گرفتند و از سوی دیگر، تمدن غربی با هجمه بی رحمانه پیکر نحیف شده مسلمانان را شلاق می زد.در این شرایط، سید به دنبال راهی بود که مسلمانان را از زیر بار سنگین شلاق های دشمن نجات دهد. طرح او بهره گیری از تمدن غربی اما با دور انداختن وجه استعماری و استثماری آن بود زیرا بر این باور بود که می توان صنعت غرب را از وجه سلطه گری آن تفکیک کرد اما بیش از آن که بر اخذ دستاوردهای تمدنی غرب تکیه کند بر احیای تمدن اسلامی تکیه می کرد اما چگونه؟ به نظر می رسد او در این راه، به ترسیم جامعه فضلیت مند پرداخت، تأسیس خلافت را یک ضرورت دانست حکومتی که از ماهیت دینی برخوردار است و به شکل مشروطه اداره می شود اما تأکید بیشتری بر تغییر ملت به امت می کرد. از آن رو که برای تحقق تمدن اسلامی، بسیج همه امکانات مسلمانان یک ضرورت است.