مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب بیان نکث الناکث المتعدی بتضعیف الحارث توسط عبدالعزیز الصدیق الغماری به رشته تحریر در آمده است. البانی از علمای سلفی تندرو و از مخالفین و معاندین شیعیان محسوب می شود. نویسنده کتاب حاضر را در رد نظرات البانی نوشته است. او درباره البانی می گوید: البانی از روی کوتاه اندیشی و جهل و نداشتن اطلاعات علمی این گونه به اهل حدیث عمل می کند از قبول روایات ثقه شیعه، گر چه این روایات شیعه موافق با مذهبش باشد. البانی جهت تایید مذهبش از نواصب و پیروان آنها استفاده می کند و سخنان آنها را می پذیرد و اطراف آن ها می چرخد. این رساله شامل شش مبحث می باشد. مباحث آن عبارتند از: مطالبی پیرامون تبریک و تهنیت گفتن در تعقیبی بر موضوعات صنعانی، مباحثی از علل طعن بر حارث، پیروزی بر طریق و روش اخیار و نیکان صوفیه، هشدار از خطاهای نابلسی در تعبیر رویای فاطمه و حسن و حسین، اعلان و پیشگویی پیامبر به آنچه که خبر داده از احوالات این زمان، بیان شکستن عهد توسط پیمان شکنی که متعدی کرده به ضعیف کردن حارث. نویسنده با بررسی مطالب البانی در مورد روایات شیعه و راویان آن اظهار نظر مبغضانه و منفی داشته است، نظرات البانی را نقد کرده و آن ها را رد نموده است.

کتاب موقف علماء اهل السنۀ من ابن تیمیۀ توسط عادل کاظم عبدالله به رشته تحریر در آمده است. فرقه وهابیت بر اساس افکار و آراء ابن تیمیه به گونه ای پی ریزی شده که شناخت عقاید وهابیان در گرو شناخت عقائد ابن تیمیه می باشد. علماى شیعه و بسیاری از علمای اهل سنّت که هم عصر ابن تیمیّه بوده اند مطالب وی را به نقد کشیده و بر ردّ بطلان نظریات او کتاب ‌هایی نوشته اند. نویسنده این کتاب در صدد بررسی دیدگاه ها و نظرات علمای اهل سنّت مرتبط با ابن تیمیه می باشد. این کتاب شامل مقدمه و دیدگاه 110 تن از علمای اهل سنت مرتبط با ابن تیمیه ومنع کردن ابن تیمیه از فتوا دادن و همچنین بطلان عقیده ابن تیمیه می باشد. در قسمت های پایانی کتب ابن تیمیه که آنها را در دانشگاه الازهر مصر ضاله خواندند بررسی می کند. نویسنده پس از بررسی دیدگاه های علمای اهل سنت به این نتیجه رسیده است علمای اهل سنت ابن تیمیه را کافر، زندیق، ناصبی، ضال و... می دانند که هیچ جایگاهی نزد اهل تسنن ندارد.

کتاب مفاهیم یجب ان تصحح نوشته محمد بن علوی مالکی اهل عربستان سعودی است. سید محمد بن علوی از معدود علمای حجاز بود که با تکیه بر کرسی تدریس در دانشگاه‌های عربستان و وعظ در مسجد الحرام با شجاعتی قابل وصف به نقد وهابیت پرداخت. این کتاب در عربستان اجازه انتشار ندارد. این کتاب نفیس با عنوان "مفاهیم یجب أن تصحح" در عربستان سعودی عرضه شد ولی با عکس‌العمل شدید برخی علمای وهابی روبرو شد و نویسنده آن از سوی آنان طرد و تکفیر شد؛ به گونه‌ای که مدتها مؤلف در محاصره و تحت نظر بود و چاپ و انتشار این کتاب ممنوع گردید؛ ولی این امر مانع انتشار این اثر ارزنده نگشت؛ بلکه در کشورهای گوناگون از جمله: مصر، سوریه، امارات، پاکستان، مغرب و... مکرر به چاپ رسید و مورد استقبال دانشمندان اهل‌سنت قرار گرفت. خصوصیت منحصر به فرد این کتاب که به پاسخگوئی شبهات و ایرادات وارده از سوی وهابیت می‌پردازد این است که از سوی فردی تالیف گردیده که سالها به عنوان یکی از علمای بزرگ وهابیت در مسجد الحرام به تبلیغ می‌پرداخته و در اواخر عمر وظیفه خویش دانسته تا خطاها و برداشت‌های اشتباه را اصلاح و تا حدی دین خود را به پیامبر (ص) ادا نماید و تمامی‌پاسخ‌های او مستند به کتب و روایات مورد تایید اهل‌سنت و جماعت می‌باشد و حساسیت فوق‌العاده‌ای که در انتخاب احادیث و استنادات به کار گرفته است جای هرگونه شک و شبهه را در اصلاح مفاهیم مذکور از بین برده است. مؤلف، این کتاب را در سه باب تنظیم نموده است: باب اول) مباحث عقیدتى مانند: بدعت، توسل؛ باب دوم) مباحث نبوى که به خصائص و حقیقت انسانى پیامبر پرداخته و مفهوم تبرک به پیامبر و آثار او را تعیین مى‏کند؛ باب سوم) مباحث متفرقه از جمله زندگى برزخى و مشروعیت زیارت پیامبر و مسائل مرتبط با آن از قبیل آثار، مشاهد و مناسبت‏هاى دینى.

کتاب الدرر السنیة فی الرد علی الوهابیة توسط سید احمد بن السید زینی دحلان به رشته تحریر در آمده است. این کتاب موضوع جواز توسل به نبی مکرم (ص) پرداخته که در پی آن مباحثی چون جایگاه برزخی شهدا و در صدر آن پیامبر اکرم پرداخته شده است ونیز بحث جواز توسل وشفاعت مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده در ابتدای کتاب خویش جواز زیارت قبر رسول اکرم (ص) را از چهار منبع یعنی کتاب ، سنت واجماع وقیاس اثبات نموده است وبرای هرکدام نمونه ای ذکر نموده است.در بخش اول به آیه (ولو أنهم إذ ظلموا أنفسهم جاؤوك فاستغفروا الله واستغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحيما) استدلال نموده وبیان داشته زیارت نبی دارای فواید عظیمی میباشد واینها مخصوص زمان حیات نبی(ص) نیست سپس با آوردن کلام بزرپان اهل سنت زیارت قبر رسول اکرم را لازم وطبق نظر برخی با توجه به حدیث (من حج البیت ولم یزرنی فقد جفانی ) جفا بر پیغمبر را حرام دانسته اند در ادامه مولف به نفی شرک وبلکه راجح بودن مرقد رسول اکرم (ص ) ونیز بررسی حدیث شد الرحال پرداخته است.در بخش دیگر بحث توسل وصحت آن شروع میشود وابتدا حدیثی مبنی بر دعای پیغمبر وتوسل ایشان ذکر شده است.ودر ادامه کلام محدثین و.. در این زمینه آورده شده است در ادامه به فعل برخی از صحابی همچون بلال بن حرث وعمر بن خطاب در استسقاء اشاره شده است همچنین به بیان ایه ( ابتغو الیه الوسیله ) اشاره شده وتصریح واثیات شده مصداق اتم وسیله پیامبر اکرم (ص) میباشد در ادامه به انتقال اموات وشهدا از این دنیا به عالم برزخ اشاره میشود ودر ادامه شرک دانستن توسل را قبیح میداند وبا توضییح آن به خوبی روشن میسازد که توسل به این معنا نیست که موثری غیر خدارا بجوییم بلکه ایشان وسیله است.در بخش دیگر به مستحبات در زیارت نبی می پردازد ودر ادامه بحث التبرک به آثار صالحین میآورد ودر توضیح آن به تبرک جستن صحابی به آب وضوی پیامبر اشاره میکند ولذا آن را امری جایز میداند در بخش پایانی ولادت محمد بن عبدالوهاب اشاره میکند وضمن گریز به زندگانی او بدعتهایی را که در دین گذاشته نقل و نقد می نماید.

کتاب المشبهه و المجسمه و شرح معنی الاستواء المطابق للبلاغه و التوحید توسط عبد الرحمن خلیفه و حامد عبدالرحمن به رشته تحریر درآمده است. تجسیم یکی از عقاید برجسته فرقه وهابیت می باشد و معترفند که این عقاید برگرفته از سلفیه می باشد. نویسنده این کتاب در صدد بررسی آیات و روایات درباره جسمیت خدا به نقد و بررسی این عقیده پرداخته است. این نوشتار در اصل شامل دو کتاب در یک مجلد است. قسمت اول کتاب المشبهه و المجسمه نوشته عبدالرحمن خلیفه است که شامل: مثال هایی از تشبیه و تجسیم در کتاب «السنه» منسوب به عبدالله بن احمد, مثال هایی از تشبیه و تجسیم در کتاب «التوحید» ابن خزیمه, گفتار ابن تیمیه در «الفتوی الحمویه», شرح حدیث «ینزل ربنا تبارک و تعالی», «مجسمه» حال حاضر و ... می باشد. کتاب دوم «شرح معنی الاستواء المطابق للبلاغه و التوحید» نوشته حامد عبدالرحمن است که به توضیح معنای استواء بر اساس بلاغت و توحید می پردازد و علاوه بر آن در انتهاء به اشتباهات «قصیمی» در دفاع از «مجسمه» اشاره دارد. نویسندگان در این کتاب پس از بررسی دلایل مجسمه به نقد آنان پرداخته و این عقیده را ناصحیح و ناصواب دانسته اند که به ناحق به سلف نسبت داده می شود.

کتاب اتحاف الکائنات ببیان مذهب السلف و الخلف فی المتشابهات و رد شبه الملحدة و المجسمة و ما یعتقدونه من المفتریات، توسط محمود محمد خطاب السبکی به رشته تحریر در آمده است. عقیده بر این که خداوند متعال دارای جهت می باشد و بر عرش در مکانی مخصوص نشسته است، این عقیده سلف می باشد و مسلمانان را مجبور به پذیرش این اعتقاد می کنند و می گویند هر کس بر این عقیده نباشد کافر است و استدلال به قول خداوند متعال در قرآن می کنند که فرموده ( الرحمن العرش إستوا ) و همچنین قول خداوند متعال ( امنتم من فی السماء ) آیا این اعتقاد صحیح می باشد یا نه و ..... مؤلف این کتاب درصدد بوده تا به سؤالی که از او بعضی از راغبین در شناخت عقائد دین و نظراتی بر مذهب سلف و خلف در متشابهات از آیات و روایات آمده جواب دهی کند. این کتاب شامل مقدمه و بیست و یک مبحث می باشد. بعضی از مباحث آن: سؤال مطرح شده از مؤلف این اثر که موجب به تألیف این کتاب شده است. جواب مؤلف از سؤال ذکر شده که مؤید به براهین قاطعه بر شبه ملحدین می باشد. بیان مبحث استواءی خدا بر عرش، بیان مبحث ید برای خدا، بیان مبحث وجه برای خدا، بیان مبحث ساق و قدم و پا برای خدا، بیان مبحث فوقیت و جهت برای خدا، و ..... می باشد. مؤلف پس از بررسی سؤالی که از او در رابطه با عقائدی که در مذهب سلف و خلف می باشد. شده به جوابدهی اقدام نموده و در جوابیه خود به نقد و رد عقائد تشبیه و تجسیم و رؤیت و ...... پرداخته است

کتاب الصارم المسلول على من انكر التسمية بعبد النبي و عبد الرسول بقلم محمد عابد السندی المدنی به رشته تحریر درآمده است. وهابیّون و سلفیّه، بعضی از امورات مسلمین را که هیچ گونه منافاتی با شرعیت اسلامی ندارد تحریم نموده و آن اعمال را بدعت و شرک می دانند. آنان حتی به اسامی عدّه بسیاری از مسلمین که با کلماتی چون عبد که به معنای بنده است یا غلام که معنای مرادفی با عبد دارد را از مصادیق بارز شرک محسوب نموده و این اسامی را بدعت و تکفیر از دین می دانند. مؤلف اثر حاضر درصدد برآمده تا بعد از بررسی در موضوع انتخاب اسامی چون عبدالرسول، عبدالنبی، عبدالحسین و ... به اثبات این نوع نامگذاری ها بپردازد و به اثبات برساند که این نمونه نامگذاریها به هیچ وجه از مصادیق شرک به حساب نمی آید. وی برای اثبات سخن خود در ابتدا این مساله را از علما و مراجع تقلید استفتاء نموده و پاسخ آنها را ذکر کرده است. او بحث خود را از همین پاسخ آغاز نموده و طبق پاسخ علما بیان داشته این مسئله به اعتقاد و نیّت شخص بستگی دارد و این افراد نه تنها قصد شرک ندارند بلکه با این کار نیت تقرب نیز نموده اند. این کتاب حاوی مقدمه و مباحثی می باشد. بعضی از مباحث عبارتند از: مؤلف ابتدا به احادیثی در این موضوع اشاره مینماید، احادیثی که در آنها نیّت مؤمن أفضل از عمل او شناخته شده است و تصریح گردیده که عمل هر شخص به نیّت وی بستگی دارد ... در ادامه به آیه 31 آل عمران اشاره مینماید که در آن أتباع رسول مصداق محبّت إلهی بیان شده است سپس به آیه 222 سوره بقره استشهاد گردیده و بیان شده است که این نوع نام گذاریها برای جلب رحمت الهی ونوعی توبه و استغفار میباشد ... در ادامه کتاب احادیث و نقل قولهایی مبنی بر أهمیت نیّت شخص بیان شده و در توضیح آنها آمده اگر شخص قصد تبرّک کرده باشد مثاب خواهد بود. در مبحث دیگر این کتاب به بررسی کلمه (عبد) و کار بردهای آن پرداخته شده و ضمن ذکر نمونه های قرآنی بیان گردیده که این کلمه فقط در مقام مخلوق و ... نیست. چرا که در کلام الهی « عبدکم » نیز وارد شده .... وآنچه در بعضی از أحادیث آمده نهی تنزیهی میباشد. در مبحث دیگر این کتاب به مبحث کلمه غلام و در ادامه آن به بحث مجاز پرداخته و از این منظر این موضوع را بررسی کرده است. مؤلف بعد از بررسی موضوع انتخاب اسامی مسلمین با شروه عبد یا غلام به این نتیجه رسیده است که زاین نوع نام گذاریها مجاز بوده و بدعت محسوب نمی گردد. برای این که این نوع نام گذاریها برای جلب رحمت الهی و نوعی توبه و استغفار میباشد.

کتاب تنزیه الحق المعبود عن حیز والحدود توسط عبدالعزیز عبدالجبار الحاضری به رشته تحریر در آمده است. بحث در امور عقیده ای کاری بسیار سخت می باشد ولکن بعد از مشاهده برخی کج فهمی ها و بستن افتریات به ذات اقدس الهی هر مسلمان آگاهی را بر آن میدارد تا گامی در دفاع از حقیقت بردارد. نویسنده در این کتاب برآن است تا مسئله توحید و تنزیه باری تعالی از شباهت به مخلوق را، به زبانی عالمانه اما ساده وقابل فهم برای همگان از دیدگاه علمای اسلام بیان نماید. این کتاب جامع بعد از تعریفات متعدد از مولف وکتابش توسط تنی چند از علما و صاحب نظران با مقدمه ای آغاز و بعد از آن بحث کتاب را با بیان عقیده الطحاوی و مراد ایشان آغاز میشود در بخش بعدی نظرات ائمه حنفیه را در تنزیه خداوند از حدود وجهت بیان شده است که در ادامه نویسنده حدود سی نمونه از نصوص ایشان را بیان می کند بیان عقیده ابن تیمیه پیرامون حدود الهی رادر ان مواردبیان می نماید .بعد از آن تحریف بعضی از معاصرین همجون بن باز در کلام الطحاوی گوشزد شده و سپس به بیان عقاید سایرین همچون ماتردیه و اشعری پیرامون تنزیه الهی پرداخته شده است در این فصل نیز قریب نود نمونه بیان شده است.بعد از آن دو شبهه که تحت عنوان پرسش از مکان خداوند بیان شده است توضیح و پاسخ گفته شده است کتاب بایک ملحق در بیان عقاید ابن تیمیه و یک خاتمه به پایان رسیده است. نویسنده در ان کتاب نظرات عالمانه و مدقانه علمای مذهب اهل تسنن را به خوبی بیان و آنها را از عقاید وهابیت تمییز داده است.

کتاب إتقان الصنعة فی تحقیق معنی البدعة توسط عبدالله بن محمد بن الصدیق الغماری به رشته تحریر در آمده است. وهابییون با عقائد ضاله و افکار منحرفشان بدعتهای بیشماری را در دین ایجاد نموده اند که این عمل آنان لطمات زیادی را بر شرع مقدس و مسلمین وارد کرده است. نویسنده این اثر، درصدد است تا بدعت و معنای آن را بیان کند و همچنین انواع بدعت را نیز ذکر نموده و بدعتهای خوب و بد را بر حسب اقتضای ادله در چارچوب قواعد اصولیه بیان دارد. همراه این اثر، کتاب توضيح البيان لوصول ثواب القرآن، که به تبیین اقوال و ادلاتی که در رابطه با قرائت قرآن از طرف قاری و اهداء ثواب آن برای اموات پرداخته و جوابیه ای بر ادله مانعین بر وصول ثواب نیز آورده شده است. و کتاب سنیة رفع الیدین فی الدعاء بعد الصلاة که به سنت بلند کردن دو دست در دعا بعد از نماز می پردازد. و در انتها کتاب حُسن التفهم و الدرك في مسألة الترك که در بیان مسائل ترک می باشد. این کتاب شامل مقدمه و هفت مبحث می باشد. مباحث اثر حاضر عبارت است: قرآن بدعت حسنه و نیکو را تأیید می کند. بدعت دو نوع می باشد. محدوده آنچه که صحابه ایجاد نمودند بعد از دوران پیامبر اسلام، برگزاری نماز در مساجدی که در آن قبور است، نشستن بر قبر، بنای مساجد بر قبور، و در ادامه مطالب این اثر، کتابهای توضيح البيان لوصول ثواب القرآن، سنیة رفع الیدین فی الدعاء بعد الصلاة، حسن التفهم و الدرك في مسألة الترك می باشد. مؤلف پس از بررسی در مسئله بدعت به معانی بدعت و انواع آن پرداخته است. و در نتیجه بدعت خوب و بد را از یکدیگر تفکیک نموده و آن بدعتی که ضلالت محسوب شده و در آتش است را بدعت سیئه یا بد دانسته است. و سپس به بنای مساجد بر قبور و اقامه نماز در آن را جائز دانسته است.

کتاب تناقضات الالبانی الواضحات فیما وقع فی تصحیح الاحادیث و تضعیفها من اخطاء و غلطات توسط سید حسن بن علی السقاف به رشته تحریر درآمده است. البانی از علمای برجسته وهابیت دیدگاههای خاصی در علم حدیث، رجال و درایه دارد. نویسنده در جلد اول کتاب تناقضات ، أشکال خطاها و غلط های البانی را بیان می کند. نویسنده بیش از 250 تناقض از گفتارهای البانی را در جلد اول خود می آورد و ادامه بحث تناقضات البانی را به جلدهای بعدی موکول می کند. کتاب در سه مجلد تالیف گردیده است. جلد اول کتاب از مقدمه و حدود 19 قسمت و خاتمه تشکیل شده است که برخی از این قسمت ها یک یا چند اشکال به البانی را شامل می شود. مواردی مانند تضعیف احادیث صحیح بخاری و صحیح مسلم، تناقض در تصحیح و تضعیف یک حدیث در دو جای مختلف، تفاوت در رویکرد به راویان احادیث، تناقض در رویکرد به یک راوی و ... نویسنده پس از بررسی اقوال البانی، به این مطلب تصریح می کند که البانی هر حدیثی که مخالف دیدگاه وی بوده است، ضعیف شمرده و بر راویان آن طعن وارد کرده است؛ همچنین وی احادیث ضعیفی را تصحیح کرده که در هر دو روش وی، نقدهای فراوانی وارد است.