جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

انسان شناسی یکی از بنیادی ترین مسائل نظری حوزه فلسفه و عرفان است که ادیان هم به نوبه‌ی خود حول این موضوع نکات مختلفی را بیان داشته اند، بوناونتوره در نظام الاهیاتی مسیحیت و فرقه فرانسیسکن و ملاصدرا در نظام الاهیاتی اسلام و مکتب متعالیه، هریک با دیدگاه خاصی در حوزه انسان کامل و ابعاد آن مدعیات متنوعی را ارائه کرده اند. انسان روحانی شناسی بوناونتوره، بسیار حول محور عیسی مسیح تبیین می شود در حالی که انسان کامل شناسی صدرایی به هر انسانی که کوشش علمی و عملی متعادلی داشته، تعلق می‌گیرد، انسانی که در معماری صدرایی به آن پرداخته می‌شود، توانایی نمود اعظم و مثل اعلی شدن را داراست، در حالی که بوناونتوره این مقام را تنها مخصوص عیسی مسیح می‌داند. انسان کامل صدرایی به سبب توانایی و دانایی حداکثری، شان رهبری دارد، از این رو می‌تواند نظام اجتماعی را مدیریت کند، در صورتی که چنین ادعایی در انسان روحانی بوناونتوره دیده نمی‌شود. انسان روحانی بوناونتوره بسیار هویت عرشی و انسان کامل ملاصدرا هویتی عرشی و فرشی را توامان داراست. آنچه در این نوشتار به روش توصیفی و تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ی مورد تبیین وتطبیق قرار گیرد، بررسی مقایسه‌ی نقاط وفاق و اختلاف بین نظرات ملاصدرا و بوناونتوره در زمینه انسان کامل است.

هدف این پژوهش، بررسی جایگاه متافیزیک نور در اندیشۀ قدیس بوناونتورا است. بوناونتورا یکی از فیلسوفان عارف قرن سیزدهم میلادی است که تأثیرات زیادی بر اندیشمندان بعد از خود داشته است. چگونگی دست‌یابی بشر به حقایق ثابت و مشترک، مسئله‌ای اساسی است که قدیس بوناونتورا در مباحث معرفت‌شناسی با آن مواجه بوده است. وی در تبیین این مسئله از نظریۀ نور کمک می‌گیرد. در این نوشتار، ضمن طرح دیدگاه‌ها و رویکردهای مختلف دربارۀ نظریۀ نور بوناونتورا، تلاش شده است تا مباحث مرتبط با متافیزیک نور بررسی شود. نتایج نشان می‌دهد قدیس بوناونتورا از نور به‌عنوان تشابه‌هایی برای ارتباط با خدا و بهره‌مندی‌اش در حیات استفاده می‌کند؛ دیدگاهی خدامحورانه که می‌کوشد جست‌وجوی فلسفی حقیقت را با حقیقت غایی وحی مسیحی تطبیق دهد. با وجود تأثیرپذیری او از اندیشۀ ارسطو درقالب فیزیک نور، در ترکیب کلی اندیشۀ وی بهره‌گیری از اندیشه‌های نوافلاطونی و آگوستینی و متافیزیک نور مشهود است. «لوکس» و «لومن» اصطلاح‌هایی هستند که بوناونتورا برای تبیین متافیزیک نور از آنها استفاده می‌کند. در اندیشۀ متافیزیک وی نور به‌مثابۀ اصیل‌ترین صورت است که همۀ صور دیگر به آن وابسته است و هرآنچه هست، ازطریق صورت اساسی و اولیۀ نور شکل می‌گیرد.

ترجمه ماشینی : تفسیر سنت بوناونتور در مورد جامعه خود را به عنوان یک اثر مهم برای درک تأمل در قرن سیزدهم در مورد ارتباط بین فلسفه و الهیات نشان می دهد. در واقع، وقتی تفسیر شکلی به نام لکتیو دریافت می‌کند، و با روش خود به بحث و تعلیم مرتبط می‌شود - همه ویژگی‌های دوره اسکولاستیک -، از یک سو سهم فلسفه در تفسیر را آشکار می‌سازد. اهمیت تعداد 89 سؤال در تفسیر و توسل به فلسفه ارسطویی و فلسفه افلاطونی به قدیس بوناونتور در وهله اول امکان توصیف و درک جهان و به ویژه تغییرپذیری آن را می دهد. اما در مورد تغییرپذیری چیزها در ذهن انسان نیز هست. در مورد اخلاق، فلسفه ابزارهایی برای مطالعه فضیلت می دهد. سرانجام، فلسفه افلاطونی تمایز بین جهان معقول و جهان معقول را پیدا می کند. از سوی دیگر، سهم تفسیر را در فلسفه آشکار می کند. در تاریخ کنجکاوی به مثابه مزاحمت چشم هاست که باعث می شود مفاهیم اساسی Uti و Frui دخالت کنند. در تاریخ انسان شناسی که به عنوان پیوند بدن فانی به روح جاودانه جایگاه بسیار ویژه ای به انسان می دهد. در تاریخ مفهوم نظم، خواه مرتبه حکمت، بر اساس عدد، یا مرتبه نیکی، بر وزن

ترجمه ماشینی : پایان نامه ما به چهار بخش اصلی تقسیم می شود. اول از همه، ما شرحی بسیار مختصر از افلاطونیسم، یا بهتر است بگوییم، این جنبه هایی از آن را که بیشتر به ما مربوط می شود، ارائه خواهیم کرد. سپس به همان شیوه محدود، بخشهایی از تعالیم آگوستین، بوناونتورا و دیگران را که عمیقاً بر عرفای ما تأثیر گذاشته اند، مطالعه خواهیم کرد. ما همچنین به بیان کلی آموزه های آکویناس و ویکتورین ها توجه خواهیم کرد. بخش سوم به موضوعاتی در تدریس عرفای انگلیسی می پردازد که برای پایان نامه ای در باب ویژگی فلسفی عرفان آنان ارزش دارد. بخش چهارم و اصلی به آن آموزش از دیدگاه فلسفه می پردازد و سپس با یک نتیجه گیری کلی به پایان می رسد.

ترجمه ماشینی : این پایان‌نامه جایگاه میل را در انسان‌شناسی و عرفان بوناونتورا به‌عنوان اصلاحی برای مطالعاتی که دامنه آن را به میل به تعمق یا به‌عنوان محبتی که صرفاً بر فقدان شیء مورد نظر است محدود می‌کند، بررسی می‌کند. این ادعا می کند که Bonaventure میل را به عنوان کمبود با میل به عنوان بیانی از فراوانی ترکیب می کند. بوناونتورا بر اساس آموزه قیاس و الهیات خود از تصویر خدا در روح، میل را به عنوان نشانه ای از جهت گیری انسان به سوی خیر و مسلک آن به سوی خوشبختی می پذیرد. او در پی آن است که میل را به عنوان وسیله ای برای کشاندن روح، با کمک فیض و نیکوکاری، به اتحاد با خدا، که می توان تا حدی در این زندگی از طریق تفکر عاطفی و وجدآمیز تجربه کرد. ایجاد زمینه ای گسترده برای تفسیر الهیات میل بوناونتورا. بخش اول به بررسی رواج میل در فلسفه و کلام معاصر می پردازد. در حالی که فلسفه پست مدرن از میل برای شکستن وحدت موضوع مدرن استفاده می کند، الهیات معاصر مقوله میل را بازیابی می کند تا بر تصور بیرونی از طبیعت و فیض غلبه کند.

ترجمه ماشینی: روری فاکس این درک سنتی را که توماس آکویناس معتقد بود خدا کاملاً خارج از زمان وجود دارد به چالش می کشد. مطالعه او کار چندین نویسنده اواسط قرن سیزدهم، از جمله آلبرت کبیر و بوناونتور و همچنین آکویناس را بررسی می‌کند و درک آنها از ویژگی‌های توپولوژیکی و متریک زمان را بررسی می‌کند. بنابراین فاکس دسترسی به انبوهی از مطالب در مورد مفاهیم قرون وسطایی زمان و ابدیت را فراهم می کند، در حالی که از ابزارهای مفهومی فلسفه تحلیلی مدرن برای بیان نتایج خود استفاده می کند.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر رضا برنجکار، رییس انجمن کلام حوزه در دومین نشست از نخستین روز مدرسه زمستانی کلام امامیه به تبیین موضوع «نظریه های فطرت بنیاد» پرداخت. وی معنای فطرت را امر غیر اکتسابی یا اکتسابی روشن و بی نیاز از تحلیل و بررسی های پیچیده، فطرت محل بحث از نوع فطرت معرفتی دانست نه فطرت گرایشی. وی در ادامه به بیان تاریخچه دیدگاه های باب فطری معرفتی از گذشته تا عصر حاضر پرداخت و نظریات سقراط، افلاطون، ارسطو، دکارت، ابن سینا، شیخ حر عاملی، سیدبن طاووس، مدرسه کوفه، مدرسه قم، مدرسه بغداد و مدرسه حله را به صورت اجمال در این باب بررسی کرد. حجت الاسلام والمسلمین دکتر برنجکار اظهار داشت: در بین متلکمان اسلامی، براساس گزارش هایی که از مدرسه کوفه می بینیم، معرفت فطری را معرفت اضطراری می نامند به این معنا که ما مضطر هستیم به دانش معرفه الله و خداوند این معرفت را در دون ما قرار داده و اکتسابی نیست. شاهد بر این مطلب ادعای اشعری است بر این که جمهور امامیه قائل بودند معرفه الله و بلکه همه معارف مضطر است و استدلال در آن نقشی ندارد. وی افزود: البته در این میان هشام بن حکم و ابو محمد نظری مخالف با جمهور متکلمان امامیه دارند. رییس انجمن کلام حوزه خاطرنشان کرد: در مدرسه قم نیز مرحوم کلینی و صدوق قائل به اضطرار هستند و عام ذر را مطرح می کنند اما از شیخ مفید به بعد اضطرار کنارگذاشته و معرفت اکتسابی مطرح شد. در مدرسه بغداد و حله نیز این اضطرار دیگر مطرح نیست، اما در خراسان دوباره احیاء می شود. فطرت در قرآن و روایات وی نیز گفت: قرآن و روایات خداشناسی را امری مجهول که نیاز به استدلال و کشف داشته باشد مطرح نمی کنند. نه اینکه عقل توان اثبات نداشته باشد، بلکه به این معنا که راه منحصر به استدلال نیست، زیرا فطرت داریم و «کل مولود یولد علی الفطره». حجت الاسلام والمسلمین دکتر برنجکار اضافه کرد: بحث معرفت فطری در دو مقام قابل طرح است، نخست این که معرفت در چه موقفی به انسان داده شده است؟ پاسخ در آیات و روایات اشاره به عالم ذر دارد. دوم «چیستی ویژگی های معرفت»؛ معرفت است یا گرایش؟ آیات و روایات فطرت را تفسیر به گرایش از قبیل خداشناسی و خداجویی نکرده، بلکه تفسیر به معرفت می کنند. و چنین که برخی گفته اند معرفت مبهم نیست، بلکه در لسان روایات می بینیم اتفاقا معرفت صریح است و شدت دارد، چون از جنس معاینه و دمیدن مطرح شده است و این معاینه به معنای دیدن یا چشم نیست که علاوه حکایت از شناخت شدید دارد. و فطری بودن معرفت همیشه به این معنا نیست که به آن توجه وجود دارد، بلکه نیاز به تذکر همیشه وجود دارد و ارسال رسل به همین منظور است. تذکر به معرفت نیز از طریق مختلف اتفاق می افتد: نخست «استدلالات عقلی» و دیگری «از راه اسمائ و صفات». وی در ادامه به ویژگی های معرفت فطری پرداخت و بیان کرد: ویژی های معرفت فطری عبارتند از: معرفت فطری شدید است؛ لذا تعابیری مثل معاینه در روایات برای معرفت ذکر شده است این معرفت به قلب معروف است نه عقل معرفت فطری معرفت اساسی است و بقیه معرفت ها به ابن معرفت مربوط اند.

مطالعة تاریخ اندیشه، مطالعة خود تفکر است. چنانچه اذعان بر این است که اندیشه در غرب در بستر تاریخ شکل می‌گیرد و شناخت نظام‌های فکری کنونی، مرهون شناخت اندیشمندان و فیلسوفان پیشین است. در این راستا، هدف نوشتار حاضر، معرفی نظام فلسفی یکی از فیلسوفان فلسفة مسیحی غرب، بونا ونتورا، اندیشمند ایتالیایی قرن سیزدهم میلادی است. آشنایی با نظام فکری وی، مقدمه‌ای است برای ورود به جهان اندیشة مسیحی قرون وسطی که یکی از مبانی شکل‌دهندة تفکر غرب است. بونا ونتورا به منزلة هفتمین رئیس فرقة رهبانی فرانسیس، به نحو جدی مباحث نظری را وارد این فرقة رهبانی کرد؛ با این که فرانچسکو، موسس این فرقه، باور و اعتقادی به مباحث نظری نداشت، بونا ونتورا با ترکیب آگاهانة فلسفه، کلام و عرفان مسیحی، نظام فکری منسجمی از این آموزه‌ها ایجاد کرد. هایدگرشناسان معتقدند که چرخش مباحث شناخت‌شناسی نوکانتی‌ها به مباحث وجودشناسی هایدگری تحت تاثیر آموزه‌های بونا ونتورا بوده است.