جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

احمد بن حنبل , ابوعبدالله احمد بن محمد (امام مذهب فقهی حنبلی، از تبار مرو خراسان، پیشوای اهل حدیث، صاحب اعتقادیه اهل سنت بر مشرب کلامی اصحاب حدیث، شکل دهنده نهایی به مکتب کلامی اهل حدیث، صاحب کتاب «أصول السنة» در اعتقادات) , 164ق./782م. بغداد،عراق 241ق./856م. بغداد،عراق

جستجو در برای عبارت

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

خروجی چاپ نتایج

انتخاب همه

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

تعداد رکورد ها : 283

عنوان :

مبارزه با عقل در اعتقادیه های اصحاب حدیث در قرن سوم و چهارم

نویسنده:

رسول جعفریان

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

تهران - ایران: دائرة المعارف بزرگ اسلامی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصحاب حدیث (فرق کلامی) , جبریه (مذاهب کلامی) , زنادقه (فرق کلامی) , مرجئه (فرق کلامی) , شیعه علی(ع، اعم) , مشبهه (صفاتیه) , معتزله (اهل سنت) , جَهْمِیّه , حشویه (مرجئه شکاک) , مشبهه حشویه (مشبهه صفاتیه) , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , سلفیه (فرق اسلامی) , حشویه (مرجئه) , اعتقادیه اهل سنت , اعتقادیه اهل حدیث

چکیده :

این متن، گزارشی از مجلد اول کتاب شرح اصول اعتقاد اهل السنة و الجماعه، از طبری لالکائی (م 418) است، معتقداتی که متعلق به اصحاب الحدیث بوده و طی قرن های سوم و چهارم به تدریج شکل گرفته و در رساله ها و کتابهای اعتقادیه ارائه شده است. این آثار و از جمله همین کتاب، منبع مهمی برای شناخت تاریخ تفکر و اندیشه میان مسلمانان است، منابعی که دست کم میان ما، کمتر به آنها توجه شده است. نویسنده، پیش از این، گزارشی از صریح السنه طبری، و برخی دیگر از این اعتقادیه ها نوشته است. یک جنبه مهم آنها، مبارزه با عقل گرایی برای حفظ باورهای دینی است، امری که در تمام ادیان، امری شناخته شده و مسیری رفته شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

المدخل إلى مذهب الإمام أحمد بن حنبل (ت: التركي)

نویسنده:

ابن بدران؛ المحقق: عبد الله بن عبد المحسن التركي

نوع منبع :

کتاب , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بیروت - لبنان: مؤسسة الرسالة,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصحاب حدیث (فرق کلامی) , اهل سنت (مذاهب کلامی) , حنابله (فرق کلامی) , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , اصول فقه اهل سنت , فقه حنابله , اصول فقه حنبلی , اصول عقائد حنابله

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

محنة الإمام أحمد بن حنبل

نویسنده:

عبد الغني المقدسي؛ المحقق: عبد الله بن عبد المحسن التركي

نوع منبع :

کتاب , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قاهره - مصر: هجر للطباعة والنشر,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

حدوث قرآن , واقعه محنه

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

موسوعة العلامة البلاغي المجلد3: الهدی الی دین المصطفی (القسم الاول)

نویسنده:

تحقیق اسعد الطیب، اشراف: علی اوسط ناطقی

نوع منبع :

کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , آثار مرجع , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: المرکز العالی للعلوم والثقافه الاسلامیه,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

دایره المعارف , حقانیت اسلام , 4. اصطلاحنامه سایر موضوعات , دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات , قرآن کریم , 3-اصطلاحنامه ادیان ، فرق و مذاهب religions and schools of thought , تفسیر کشاف : متقن ترین تفسیر اهل سنت، ممتاز به لحاظ نکات ادبی و بلاغی : زمخشری , انوار التنزیل و اسرار التأویل (معروف به تفسیر بیضاوی): قاضی بیضاوی : خلاصه و زبده ای است از کشاف و مفاتیح الغیب و مورد استفاده فیض کاشانی , تفسیر کبیر : فلسفی و کلامی: فخر رازی , کتب دائره المعارف , الغیبة: نعمانی , الغیبة: شیخ طوسی , 01- کافی : شیخ کلینی , من لا یحضره الفقیه , استبصار , وسائل الشیعه , تهذیب الاحکام , تفسیر مجمع البیان (اجتهادى‌) , تفسیر تبیان (کلامى و اجتهادى‌) , سیره ابن هشام , الإرشاد (شیخ مفید) , تحف العقول: ابن شُعبه حَرّانی , بصائر الدرجات: صفار قمی , أعیان الشیعة (محسن امین) , عیون أخبار الرضا علیه السلام (شیخ صدوق) , کنز العمال: متقی هندی

کلیدواژه‌های فرعی :

عصمت انبیاء (ع ) , نسخ شرایع , نبوت حضرت ابراهیم علیه السلام , حضرت آدم(ع) , ازدواج پیامبر(ص) با زینب , انجیل , تورات , تحریف عهدین , یهودیان , آیه 52 حج , ناسخ و منسوخ , عهدین (دامنه متون ادیان) , عهد جدید , عهد قدیم ,

چکیده :

کتاب موسوعه علامه بلاغی که در نه جلد تدوین شده است به زندگی، وفات و آثار این علامه بزرگوار می پردازد. تعلیقات، تخریجات، توضیح مطالب و پانوشت های علمی و فنی از ویژگی های این کتاب است. جلد سوم و چهارم مربوط به كتاب الهدى الى دين المصطفى است. اين كتاب از بهترين کتاب‌هايى است كه در گفتگوى اديان نگاشته شده است، و نيز از مهمترين آثار علامه بلاغى به شمار مى‌آيد. ايشان اين كتاب را در نقد و بررسى چند كتاب كه نويسندگان آنها بدون حفظ ادب تحقيق و سخن، نسبت‌هاى ناروا به اسلام داده و اعتراضاتى به قرآن كريم كرده بودند. شمارى از موضوعات كه در اين كتاب به آنها پرداخته است، عبارتند از: سيره بنى‌اسرائيل و نصارا؛ سيره بنى‌اسرائيل و شرك آنها؛ سيره اصحاب مسيح و شاگردانش؛ آموزگاران مسيحيت و اختلاف آن‌ها؛ معتبر نبودن عهد قديم و جديد؛ گواهى دادن بعضى از آنها به تحريف ديگرى؛ رسالت پيامبر و هدف آن؛ عصمت پيامبر از ديدگاه عقل و نقل؛ اعتراضات بر عصمت و نقد آنها؛ نسبت گناه به پيامبران و جواب آنها؛ جايگاه پيامبران در ميان ملت‌هايشان و ديدگاه قرآن به پاكى و عصمت آن‌ها. روش ايشان در اين كتاب بر برهان كه به بديهيات عقلى مى‌رسد و مسلمات نزد خود آنها استوار است. در اين بحث حتى از سخنانى كه افراد خاصى از پيروان اديان به آن معتقدند، استفاده نشده است، تا در هنگام بحث با آنها از جاده انصاف و حق دور نشود. اين كتاب گواه روشن بر تبحر علامه بلاغى در حوزه مباحث اديان، رموز و اصطلاحات آن است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

موسوعة العلامة البلاغي المجلد1: آلاء الرحمن في تفسير القرآن (القسم الاول)

نویسنده:

محمد جواد البلاغی؛ تحقیق لطیف فرادی، عباس محمدی

نوع منبع :

کتاب , آثار مرجع

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: المرکز العالی للعلوم والثقافه الاسلامیه,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

4. اصطلاحنامه سایر موضوعات , اصطلاحنامه علوم قرآنی , تفسیر قرآن , موسوعه , آلاء الرحمن , تفسیر کشاف : متقن ترین تفسیر اهل سنت، ممتاز به لحاظ نکات ادبی و بلاغی : زمخشری , انوار التنزیل و اسرار التأویل (معروف به تفسیر بیضاوی): قاضی بیضاوی : خلاصه و زبده ای است از کشاف و مفاتیح الغیب و مورد استفاده فیض کاشانی , تفسیر کبیر : فلسفی و کلامی: فخر رازی , کتب دائره المعارف , الغیبة: نعمانی , الغیبة: شیخ طوسی , 01- کافی : شیخ کلینی , من لا یحضره الفقیه , استبصار , وسائل الشیعه , تهذیب الاحکام , تفسیر مجمع البیان (اجتهادى‌) , تفسیر تبیان (کلامى و اجتهادى‌) , سیره ابن هشام , انساب الاشراف(بلاذری) , احقاق الحق: قاضی نورالله , الإرشاد (شیخ مفید) , تحف العقول: ابن شُعبه حَرّانی , بصائر الدرجات: صفار قمی , أعیان الشیعة (محسن امین) , عیون أخبار الرضا علیه السلام (شیخ صدوق) , اثبات الوصیة: مسعودی , کنز العمال: متقی هندی

کلیدواژه‌های فرعی :

عدم تحریف قرآن , خلق آدم (ع) , تحریف قرآن , اعجاز علمی قرآن , بلاغت قرآن , اعجاز قرآن , سوره بقره , آیه189 بقره , آیه عفو اهل کتاب , آیه 060 بقره , آیه صوم , آیه ربا , فضیلت سوره بقره , جمع قرآن , اعجاز غیب آینده قرآن , نفاق زبانی , نفاق عملی , آیه ابتلای ابراهیم (ع ) , آیه فتلقی آدم , اخبار قرآن از باطن اهل نفاق , 4- تفسیر آیه 1 سوره فاتحه ,

چکیده :

موسوعة العلامة البلاغى مشتمل بر آثار محمدجواد بن حسن بلاغى نجفى (1280- 1352ق)، اثر سيد منذر حكيم و محمد الحسّون و جمعى از محققین است كه در نه جلد منتشر شده است. جلد اول و دوم پيرامون تفسير آلاء الرحمن علامه بلاغى است. آلاء الرّحمن فى تفسير القرآن، تفسيرى است ناتمام به زبان عربى شامل سوره فاتحة الكتاب، بقره، آل عمران و قسمت كمى از سوره نساء. بلاغى، انگيزه و چگونگى نگارش اين تفسير را در نامه‌اى به شاگرد خود، ميرزا على اردوبادى غروى، بدين شرح بيان كرده است: «به توفيق خدا... از ذيحجّه 1349ق به تأليف تفسيرى درباره قرآن كريم، موافق اصول علم و مذهب شيعه شروع كردم؛ زيرا كه من ديدم اهّم تفاسير نزد ما، مثل تبيان و مجمع البيان، در لغت و صرف كلمه و قرائات، و تفاسير امثال عطا و مجاهد... و اشباه‌هم بسيار بيانات كرده‌اند و... بحرانى... احاديث را بدون تحقيقى در آنها نقل مى‌كند و در مزاياى قرآن شريف بياناتى نمى‌نمايد.» با توجه به اين ديد انتقادى است كه خود به پرداختن تفسيرى دست مى‌زند تا در عين اختصار، حق مطلب را در تبيين و تفسير مفاهيم و معارف قرآنى ادا كند.» اين تفسير داراى مقدمه‌اى است كه مطالبى بدين شرح در آن بررسى شده است: حقيقت اعجاز، دلالت آن بر حقانيت پيامبران، تنوّع معجزات، فلسفه فرستادن قرآن به عنوان يك معجزه براى اعراب جاهلى، امتياز قرآن بر ديگر معجزات از جهات گوناگون (تاريخى، استدلالى، نداشتن تضاد و تناقض، تشريع يك نظام اجتماعى عادلانه، اشتمال آن بر اخلاق و علم غيب و جز آن)، چگونگى جمع‌آورى قرآن در يك مصحف و زمان آن، عدم تحريف لفظى قرآن به ويژه از ديدگاه شيعه امامى، اختلاف قرائات، نياز به تفسير قرآن و شرايط و شئون آن، نقد تفسيرهايى چون الدّر المنثور و كشّاف، بحث عام و خاص و ادراك عقلى و قلبى. تفسير آلاء الرحمن مشتمل بر مطالب متنوعى است كه از جمله آنهاست: بقاء نفس پس از مرگ، شفاعت، جبر و اختيار، تعدّد زوجات در اسلام، محكمات و متشابهات، وضع انجيلها، نبوّت مسيح، امر به معروف و نهى از منكر، ميراث كلاله، مسائل عول و تعصيب، ميراث پيامبر(ص)، ازدواج موقّت، حرمت ميگسارى و سابقه آن در اديان پيشين، تيمّم و وضو. مؤلف اين تفسير از بحث‌هاى خشك علمى، لغوى، منطقى، فلسفى و كلامى پرهيز كرده است، ولى گاهى، با بهره‌گيرى از روش مزجى در زمينه‌هاى گوناگون، از فلسفه و لغت و روايات براى تبيين يك مفهوم استفاده كرده است. مفسّران پس از وى در ايران از پژوهش‌هاى او بهره گرفته‌اند. مؤلف برخى از مآخذى را كه در نگاشتن اين تفسير مورد استفاده وى بوده، در مقدمه ياد كرده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

علی (علیه‌ السلام) در نگاه احمد بن ‌حنبل

نویسنده:

مهدی زارعی ، علی اله بداشتی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

مراجع نسخه PDF

زبان :

فارسی

چکیده :

پس از قتل عثمان، جریانی به نام عثمانیه در امت اسلام ظاهر شد که نه‌تنها علی (ع) را شریک در خون خلیفه مقتول می‌دانست، بلکه در اوضاعی که عموم امت اسلامی با او به عنوان خلیفه بیعت کرده بودند، مشروعیت خلافتش را انکار می‌کردند و بذر بغض به او را در جامعه می‌گستراندند. احمد بن ‌حنبل در مقام رهبر جریان اهل حدیث بغداد در قرن سوم هجری، توانست مشروعیت خلافت علی (ع) را در قالب نظریه «تربیع» در امت اسلام نهادینه کند. می‌توان این موفقیت را سرآغازی بر رسمیت‌یافتن جریان اهل حدیث با نام جدید «اهل سنت و جماعت» و بزرگ‌ترین نشان تقابل احمد با جریان عثمانیه تعبیر کرد، چنان‌که می‌توان گفت او به علی (ع) نگاهی محبت‌آمیز و توأم با ارادت داشته و ادله انتسابش به جریان عثمانیه دچار اشکالات سندی و متنی است و توان اثبات اتهام عثمانی‌بودن وی را ندارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 162 تا 183

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

أصول الحديـث عند الإمام أحمد بن حنبل

نویسنده:

أحمد يوسف أبو حلبية

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

زبان :

عربی

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 101 تا 175

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مدلول مصطلح (صالح الحديث)عند الإمام أحمد بن حنبل

نویسنده:

ليلى محمد اسليم, صفاء خليل الصفدي

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

زبان :

عربی

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 135 تا 164

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

زهدگرایی نزد اصحاب حدیث متقدّم و متأخّر؛ بازخوانی «کتاب ‌الزهد» ابن‌ مبارک و احمد بن‌ حنبل

نویسنده:

غلامرضا رئیسیان ، علی مهمان‌نواز ، مرتضی سلمان‌نژاد

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

چکیده :

اصحاب حدیث به‌مثابۀ مکتبی تمامیت‌طلب در تمامی حوزه‌های علوم دینی، در زمینۀ زهد نیز آثار قابل توجهی بر جای گذاشت. عرصۀ زهدپژوهی نزد ایشان با توجه به گرایش‌های دوگانۀ متقدّمان و متأخّران، تبلور متفاوتی از حدیث‌پژوهی را رقم زده است. اگرچه موضوع زهد در قالب نگاشته‌ای حدیثی توسط ابن‌ مبارک و ابن‌ حنبل مورد بررسی قرار گرفته، جریان‌های اثرگذار بر آن‌ها و همچنین مبانی متفاوت‌ حدیثی‌ این دو، درکی دوگانه را از مفهوم زهد حاصل آورده است. وجود مکتب فکری اصحاب حدیث و پدیداری خوانش‌های گوناگون حدیث و به‌تبع اثرگذاری بر دو محدّث مورد بحث در زمینۀ زهد نیز شایان توجه است. در این بین، داستان‌سرایی قصّاص نیز در تصویرسازی از زهد بی‌تأثیر نبوده است. در جستار پیش‌ رو سعی شده است ضمن بررسی تطبیقی کتاب الزهد ابن ‌مبارک و کتاب الزهد ابن‌ حنبل، تفاوت‌های آن دو از نظر گستره و موضوعات مطرح در این دو کتاب، مورد بحث قرار گیرد و از رهگذر جریان‌های موجود در سده‌های دوم و سوم هجری به تنوع روش‌های زهدگرایانۀ آن عصر اشاره کند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 247 تا 266

مشخصات اثر

ثبت نظر