جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
ابن سینا, حسین بن عبدالله (Ibn Sina؛ Avicenna؛ شیخ الرئیس، فیلسوف مشهور مشائی، شیعه و ایرانی), ۳۷۰ق/359ش./981م. (افشنه بخارا) ۴۲۸ق/416ش./1038م. (همدان)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 3102
رهیافت سلبی صفات خدا از دیدگاه ابن‌سینا و توماس آکویینی
نویسنده:
حسن عباسی حسین آبادی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
رهیافت سلبی برای سخن گفتن از اوصاف الهی از دیرباز مطرح بوده است و به دو دستۀ کلی سلب و سکوت و طریق سلبی ـ ایجابی تقسیم میشود. طریق سلبی ـ ایجابی، تفاسیر و معانی مختلفی دارد. برخی از این معانی با بیانناپذیری خداوند تضاد دارد و برخی تضاد ندارد. برخی دیگر با سکوت موافق و همراه نیست و رویکرد ایجابی دربارۀ خدا دارد. طریق سلبی ـ ایجابی نزد ابن‌سینا چه معنایی دارد؟ رابطه این طریق نزد ابن‌سینا با بیانناپذیری خداوند چیست؟ هدف او از به‌کار بردن این طریق در بیان صفات الهی چه بوده است؟ در این نوشتار، ضمن بررسی معانی مختلف طریق سلبی ـ ایجابی نزد ابن‌سینا و توماس آکویینی، دربارۀ موضع کلی ابن‌سینا (بازگشت همۀ صفات الهی به سلب و اضافه) هنگام تحلیل و ارزیابی تطبیقی اندیشۀ توماس صحبت می‌کنیم.
صفحات :
از صفحه 35 تا 54
مشخصات اثر
تحلیلی از عالم برزخ در وجودشناسی ابن‌سینا
نویسنده:
رضا محمدنژاد، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
ارواح , عقول , جسم
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بر اساس آیات و روایات، عالم برزخ میان زندگی دنیایی و حیات اخروی قرار گرفته است و بر اساس متن‌های فلسفی، عالمی میان عالم مجردات و عالم مادیِ محض است و حدّ وسط بودن آن ایجاب می‌کند که نه به کلی واجد ماده و مقدار و بیگانه از عالم مجردات باشد و نه به کلی فاقد ماده و مقدار و بیگانه از عالم مادی، بلکه با داشتن مقدار و صورت بدون ماده، بهره‌ای از عالم مجردات و بهره‌ای هم از عالم مادی دارد. ابن‌سینا با استناد به قائم بودن صورت جسمیه به ماده و محال دانستن تحقق صورت و شکل و مقدارْ بدون ماده، عالم برزخ و معاد جسمانی را قابل اثبات نمی‌داند، از این رو، در مراتب هستی مورد نظر او، جایگاهی برای عالم برزخ وجود ندارد و جایگاه نفوس بعد از مرگ را نیز با تأکید بر عالم افلاک و عقول تبیین می‌کند. در این مقاله، آرای ابن‌سینا در مورد عالم برزخ، زندگی و عوالم بعد از حیات مادی، تبیین و بررسی خواهد شد.
مشخصات اثر
نقش کمالات عقلی و محوریت آن در سعادت از نگاه ابن سینا
نویسنده:
فاطمه صادق زاده قمصری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در انسان‌شناسی سینوی نفس ناطقه با ادراک موجودات به لذتی عقلی دست مییابد و از طریق شهوت، غضب، وهم و خیال هم به لذات حسی نائل میشود. سعادت انسان از حیث ذات به آن است که عالمی عقلی باشد و از حیث ارتباط با بدن، تسلط بر خویش داشته باشد. ابنسینا مردم را بر اساس کمالات عقلی در چند گروه قرار میدهد. عالمان مهذب در دنیا سعادتمند هستند و پس از مرگ به عالیترین درجات نائل میشوند. افراد بی استعداد و ساده با رحمت الهی از عذاب نجات مییابند. افرادی که با وجود استعداد ذاتی، در تحصیل کمالات علمی کوتاهی کردهاند از سعادت حقیقی محرومند و گرفتار عذاب ابدی خواهند بود. از دیدگاه ابنسینا جهل علمی موجب محرومیت ابدی از سعادت است. افرادی که از حیث عقلی کاملند ولی گرفتار رذایل اخلاقی هستند در دنیا به سطحی از سعادت میرسند و پس از مرگ با رفع آثار نامطلوب مربوط به اعمال از عذاب رهایی پیدا میکنند. ابنسینا وضع این گروه را که با داشتن کمالات علمی مایه اصلی سعادت را دارند جبرانپذیر میداند. تفاوت نظر ابنسینا در مورد دو گروه اخیر نشان میدهد که وی اساس سعادت را کمالات عقلی میداند.
صفحات :
از صفحه 21 تا 40
مشخصات اثر
مقایسه ی برهان تجردنفس ابن سینا و غزالی
نویسنده:
نسرین سراجی پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن‏سینا بر مبنای مفاهیم معقول و تقسیم­ناپذیری آن، برهانی براثبات تجرد نفس ارائه داده و این برهان مورد نقد و بررسی غزالی قرار گرفته است. غزالی در کتاب کیمیای سعادت برهانی را برای اثبات تجرد نفس عرضه می‏کند که با برهان ابن‏سینا متفاوت و بر مفهوم خدا و معرفت الهی مبتنی است. مفاهیم معقول که ابن‏سینا به انواع آن اشاره می‏کند، به نحو مطلق شامل هر نوع مفهوم معقولی می‏شود که قابلیت تقسیم عقلی و معنایی دارد؛ ولی قابلیت تقسیم کمی ندارد. غزالی معرفت الهی را که به دلیل بساطت و وحدت ذاتی نه قابل تقسیم عقلی و نه قابل تقسیم کمی است، جایگزین مفهوم معقول می‏کند. مقدمه دوم تقریر غزالی، یعنی محل صور معقول انقسام­ناپدیر است، با مقدمه دوم برهان ابن‏سینا یکی است. به همین دلیل اشکالاتی که غزالی بر این مقدمه وارد کرده است، بر تقریر او نیز وارد است. منحصر کردن صور معقول به معرفت الهی هرچند مسیر عقل و کشف را به هم نزدیک می‏کند؛ ولی مخاطبان خود را منحصر به گروه خاصی می‏کند، در حالی­که مخاطب ابن‏سینا عقل مشترک انسانی است.
صفحات :
از صفحه 123 تا 137
مشخصات اثر
موسوعة الفلسفة الإسلامية: جدل الاصالة والمعاصرة - الجزء الاول
نویسنده:
مجموعة من الأكاديميين؛ اشراف وتحریر: عامر عبد زید الوائلی, شریف الدین بن دوبه
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
الجزائر / بیروت: ابن الندیم للنشر والتوزیع / دارالروافد الثقافیة - ناشرون,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
مشخصات اثر
تأثیر شناخت «بدن» در نفس‌شناسی ابن‌سینا (بررسی هشت مسئله از علم‌النفس سینوی)
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور، مجید یاریان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
تجرد , بدن , اقنوم سوم , پودگله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از منظر حکمت، وجود انسانی حاصل پیوندی عمیق میان نفس و بدن است و این دو، در کنار یک‏دیگر هویت انسان را رقم می­زنند. در دوگانه نفس و بدن، نفس جایگاهی به مراتب رفیع­تر به خود اختصاص داده و عموم حکمای مسلمان ازجمله ابن‌سینا در مباحث انسان‌شناختی خود کوشیده‌اند تا «نفس» را به‌عنوان اساس و شالوده وجود انسان مورد شناسایی قرار دهند و جایگاه آن را در منظومه هستی‌شناسی خویش، تبیین کنند. بدیهی است که به جهت محوریت مباحث «نفس» در نگاه پژوهشگران، نقش و جایگاه «بدن» از مرکز توجه خارج شده و کمتر مورد عنایت و التفات قرار گرفته است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که در اندیشه فیلسوفی چون ابن‏سینا، جایگاه «بدن» و شناخت آثار و احوال آن به چه میزان در شناخت نفس انسان شایسته توجه و اهتمام است؟پاسخ اجمالی به این پرسش، این است که در نگرش طبیعی و فلسفی ابن‌سینا، بدون شناخت بدن انسان و خصوصیات آن، شناخت نفس، امری ناممکن می‌نماید و مباحثی چون تعریف نفس، اثبات وجود نفس، جوهریت و تجرد نفس، مغایرت نفس و بدن، ادراک نفس و اثبات روح بخاری، به­مدد شناخت ماده بدنی و از طریق تبیین ویژگی‌های بدن امکان‌پذیر است.
صفحات :
از صفحه 103 تا 122
مشخصات اثر
تبیین ابن سینا از خوارق عادات
نویسنده:
فرزانه ذوالحسنی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چیستی و چگونگی خوارق عادات همواره برای بشر مطرح بوده است. ‏اندیشمندان نیز هریک به گونه‏ای این پدیده‏های شگفت انگیز را بررسی کرده‏اند. ابن‏سینا از نخستین فیلسوفان مسلمانی است که به تبیین عقلانی خوارق عادات پرداخته است. با وجود آن­که این تبیین مبنای مهمی در بحث اعجاز و تمایز آن از سایر خوارق عادات است، کم­تر مورد توجّه پژوهشگران قرار گرفته است. شیخ در آثار خود متناسب با بحث‏های مختلف، تقسیم‏های متفاوتی برای خوارق عادات پیشنهاد می‏کند. ابن‏سینا ابتدا با رویکرد پسینی تحقق این امور را در عالم مشاهده کرده و سپس چیستی و چگونگی آن­ها را تبیین کرده است. وی در نخستین گام به روش تجربی یا عقلی به رفع استبعاد از ذهن منکران این امور پرداخته است و پس از اثبات امکان وقوع، چگونگی تحقق آن­ها را بر اساس مبانی خود توضیح داده است. بسیاری از خوارق عادات بر اساس نظام سینوی قابل تبیین است.
صفحات :
از صفحه 61 تا 80
مشخصات اثر
آگاهی مرتبه بالاتر در فلسفه ابن سینا
نویسنده:
محمد سعیدی مهر، اکرم صفر نوراله
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تبیین آگاهی از نظر ابن‏سینا با آگاهی مرتبه بالاتر میسر است. از نظر ابن‏سینا انسان به بخشی از دانسته­های خود آگاهی هوشیارانه ندارد. ناهوشیاری هم در آگاهی­های طبعی یعنی آگاهی به ذات و بدیهیات و هم در ادراکات حسی، خیالی و عقلی وجود دارد. آنچه باعث تمایز آگاهی هوشیارانه از آگاهی ناهوشیارانه می­شود، حضور نفس به مثابه ناظر ادراکات در اولی و عدم حضور آن در دومی است؛ بنابراین، کسب آگاهی تنها با تنبه و توجه و التفات نفس ممکن است، یعنی تا زمانی که انسان نداند که می­داند، آگاهی حاصل نشده است؛ از این­رو، آگاهی مستلزم آگاهی مرتبه بالاتر است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 20
مشخصات اثر
وجود منبسط به مثابه «جنس حقیقى» در فلسفه ملّاصدرا
نویسنده:
محمد سعیدی مهر، مرتضى کربلایى لو، رضا اکبریان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
همه معانى ماهوى پس از پذیرفتن اصالت وجود، در معرض بازتفسیرند. ما باید بتوانیم تفسیرى مبتنى بر احکام وجود از آنها داشته باشیم. در این مقاله با استفاده از نظر ویژه ملّاصدرا درباره «فصل» و تفسیر وجودشناختى وى از آن، کوشیده ایم به نظریه او درباره «جنس» دست بیابیم. مى خواهیم بدانیم معناى جنسى با شهود کدام مرتبه وجود در ذهن منعکس مى شود. در واقع با همان رویکردى که ملّاصدرا درباره فصل حقیقى و تطبیق آن بر وجود خاص اخذ کرده است پیش مى رویم تا به نظریه وى درباره جنس حقیقى برسیم. در این روند، جنس را در نهایت بر وجود منبسط تطبیق مىکنیم و به ناسازگارى این نظریه با قول سینوى مشهور، یعنى انتزاع جنس از ماده، اشاره و از آن دفاع مىکنیم.
صفحات :
از صفحه 163 تا 178
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی آراء ابن سینا و ابن میمون درباره معاد
نویسنده:
ملیحه صابری نجف ابادی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چکیده ‌‌‌ابن سینا و ابن میمون هر دو از فیلسوفانی بوده‌‌‌‌اند که دغدغۀ اثبات عقلانی عقاید دینی خود را داشته‌اند. ‌‌‌ابن سینا از منظرِ اسلام معاد را در دو شکل روحانی و جسمانی می‌‌پذیرد، اما در نحوۀ پذیرش آن‌ها دو رویکرد متفاوت دارد. او معاد جسمانی را نه از طریق استدلال، بلکه به دلیل ایمانش به کلام اللّه می‌‌پذیرد و معاد روحانی را از طریق برهان اثبات می‌کند. او سیمای معاد و تمام ویژگی‌ها و اوصاف آن را روحانی تأویل کرده و لذّت والم ابدی را متعلق به نفس می‌دانسته است. نفس است که پس از جدایی از تن نیکبخت یا بدبخت است. غایتِ لذّت، نظر به ذات باری‌تعالی و ملائکه است. ابن میمون هم به همین منوال برای اثبات معادِ روحانی اقامۀ برهان کرده است. او نیز به پاداش و مجازات و لذّت و اَلم روحانی اخروی قائل است و غایت لذّت را رؤیت شخینا می‌‌داند که از آن به «معرفت» تعبیر می‌شود. در این مقاله به بررسی تطبیقی این دو دیدگاه فلسفی یکی با داعیۀ اسلام و دیگری با داعیۀ یهود پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 194 تا 215
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 3102