جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
سهروردی (شیخ اشراق), شهاب الدین یحیی بن حبش (با عمر بن محمد سهروردی عارف اشتباه نشود، مؤسس مکتب‌ اشراق، احیاگر حکمت خسروانی، خواهرزاده عمر بن محمد سهروردی عارف), -549ق/1155م. سهرورد، زنجان، ایران 587ق/1191م. حلب، سوریه
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1368
فلسفه‌ی سهروردی در کشاکش تفسیرهای اصالت ماهوی و اصالت وجودی
نویسنده:
نعمت الله بدخشان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
هدف اصلی پژوهش پیش رو، بررسی تفسیرهای اصالت ماهوی و اصالت وجودی از فلسفه‌ی سهروردی است. تفسیر تماماً اصالت ماهوی و اصالت وجودی، با تمام سخنان سهروردی درباره‌ی وجود و ماهیت و نسبت میان این دو که در آثار مختلف او مطرح شده است، انطباق کاملی ندارد، ولی تفسیر آرای او بر مبنای اصالت هویت، نسبت به تفسیرهای دیگر، دیدگاه پذیرفتنی‌تر و منسجم‌تری از نظام فلسفی سهروردی را نشان می‌دهد. در این مقاله به اثبات می‌رسد که دیدگاه اصالت هویت، در مقایسه‌ با دیدگاه‌های اصالت وجود و اصالت ماهیت، با اندیشه‌ی سهروردی هم‌خوانی و مطابقت بیشتری دارد. این داوری هم با دقت در کاربردهای مختلف و فراوان مفهوم وجود و ماهیت در فلسفه‌ی او و هم باتوجه‌به پیشینه‌ی تاریخی مقدمات این بحث در نزد فیلسوفان مسلمان، دیدگاه صائب‌تری به نظر می‌رسد. سهروردی در جاهای حساس و مهم، مانند بحث از مجعول حقیقی، برای نشان‌دادن دیدگاه خاص خود، هویات اشیا [وجودات خاصه] را اموری واقعی و اصیل معرفی می‌کند که با اصالت وجود و اصالت ماهیت به معنای متأخر آن در حکمت متعالیه صدرایی، فرق دارد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 26
مشخصات اثر
رابطه خالق با مخلوق: اصالتِ ماهيت يا اصالت وجود از منظر آیت الله سیدان
نویسنده:
آیه الله سیدان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
چکیده :
روشن است که اصالتِ ماهیت و اصالتِ وجود، هر کدام قائلانی دارند و ملاصدرا خود نیز در آغاز به اصالتِ ماهیت قائل بود و بزرگانی چون میرداماد، سُهْرَوَردی، قاضی سعید قمی، ابوالحسن جلوه، علاّمة سمنانی ـ که در عصر ما می‌زیسته و در علوم عقلی و نقلی تبحُّر دارد و شخصیتی بسیار جامع و نخبه است ـ اصالتِ ماهیت را می‌پذیرند.
مشخصات اثر
تعلیقات علی شرح العقائد العضدیة
نویسنده:
محمد بن اسعد دوانی؛ حاشيه نويسان: جمال الدين الأفغاني، محمد عبده؛ گردآورنده: هادی خسروشاهی
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قاهرة مصر: مکتبة الشروق الدولية,
چکیده :
التعليقات علی شرح الدواني العقائد العضدية اثر سيد جمال‌الدين اسد آّبادى 1217ش معروف به افغانى است كه به عنوان تعليقه بر كتاب العقائد العضديه كه محقق دوانى به عنوان شرح بر كتاب العقائد العضديه اثر عضدالدين ايجى نوشته است، صورت پذيرفته است. كتاب تعليقات، يك بار يا دو بار به نام شيخ محمد عبده، در مصر به چاپ رسيده است از زبان شيخ محمد عبده، روايت شده است كه اين كتاب را با چند كتاب كلامى ديگر، نزد سيد جمال‌الدين فرا گرفته است. آنچه را سيد جمال‌الدين شرح نداده است، به مبحث‌هاى معاد روحانى مجازات و محاسبه در روز رستاخيز، صراط، مخلوق بودن بهشت و دوزخ، بهشتيان در جنت جاويدانه‌اند، مرتكب كناه كبيره جاويدان در دوزخ نمى‌ماند، شفاعت پيامبر اكرم صلى الله عليه وسلم براى مرتكبان گناهان كبيره امتش، عذاب قبر، سؤال منكر و نكير، معجزات، پيامبر صلى الله عليه وسلم، خاتم پيامبران است، پيامبران معصوم‌اند، كرامات اولياء حق است، امام بعد از پيامبر صلى الله عليه وسلم ابوبكر صديق رضى الله عنه است، سپس عمر فاروق، عثمان ذى النورين و بعدا على رضى الله عنهم، معناى افضليت و اينكه اهل قبله را كافر نمى‌دانيم.
مشخصات اثر
اعجاز بين النظرية والتطبيق
نویسنده:
سید کمال حیدری؛ بقلم: محمود نعمه الجیاشی
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مؤسسة الإمام الجواد (ع) للفكر والثقافة,
چکیده :
لا ينبغي الشك في أن البحث حول الإعجاز وما تمثـّله المعجزة في الحياة البشرية يعدّ من أهم المباحث التي يتكوّن بمجموعها الفكر الديني عند الإنسان عموماً. في ضوء ذلك دأب المحقّقون ومن خلال أبحاث مطوّلة ومعمّقة إلى الوقوف على سرّ إعجاز القرآن الذي لا يأتيه الباطل من بين يديه ولا من خلفه، وكيف أنّ القرآن كلام معجز مبنيّ على مجموعة من الدعائم والأركان التي يقوم عليها تفوّقه على كلام البشر. سيراً على هدي هذه الحقيقة تأتي الدراسة التي بين يديك لتتكفل بيان الوجوه التي استند عليها إعجاز القرآن الكريم. يتوزع بحث الإعجاز حسب هذه الدراسة على قسمين، هما: 1. حقيقة الإعجاز والوقوف على ماهيّته من الناحيتين الفلسفية والقرآنية بغضّ النظر عن تحديد مصداق هذه الحقيقة، وهو القسم الذي يمثـّل جانب النظرية في بحث الإعجاز. 2. بيان كيفية إعجاز القرآن وأنه أحد التطبيقات العملية لنظرية الإعجاز التي يتكفّلها القسم الأول من الكتاب.
مشخصات اثر
1-آیا شبهات سنگین که فلاسفه غرب به دین وارد کرده است را می توان با فلسفه جواب داد؟ 2-آیا این سخن درست است که فلسفه های مشاء و اشراق و صدرا و علی الخصوص فلسفه صدرا به مباحث و مسائل کلام و عقاید کمک شایانی کرده و آن را از رکود و تحجر نجات داده؟ 3-نظر مبارکتان در مورد ورود عرفان ابن عربی به مباحث اخلاق و عرفان چه بوده و آیا این سخن درست است که عرفان ابن عربی به مباحث و مسائل اخلاق و عرفان کمک شایانی کرده و آن را از رکود و تحجر نجات داده؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
پاسخ :سه سوال کرده اید که باید به تفصیل پاسخ داده شود،سوال اول شما به دو سوال منشعب می شود که ما این دو سوال را از هم جدا کرده و به آن پاسخ می دهیم یعتی به ترتیبی که شما سوال کرددی جواب نمی دهیم بلکه سوال شما را به دو سوال تبدیل می کنیم و جواب آن را بیشتر ...
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
خاندان سُهروَردی، خاندان تصوف و علم در سرزمین‌های اسلامی
نویسنده:
حمیدرضا ثنائی، فاطمه زارع حسینی، مهدی مجتهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
چکیده :
نخستین رجال خاندان سهروردی از سهرورد، شهر کوچکی میان زنجان و همدان، برخاستند و با کوچ به بغداد به انگیزة قدم در راه تهذیب و تحصیل علم، این خاندان در سدة 5ق در این شهر ظهور یافت و به تدریج به تصوف و علم شناخته شد. خاندان مذکور تا اوایل سدة 9ق در عراق و جزیره دوام یافت و بیشترین اخلاف خاندان در این جا ظهور یافتند. با پراکنده شدن تدریجی برخی از رجال خاندان در سرزمین­های اسلامی، از نیمة دوم سدة 7ق تا سدة 14ق اخلافی از این خاندان در ایران، مصر و شام، ماوراءالنهر و به ویژه هند نیز ظاهر شدند. منابع سلسله­نسب همة اخلاف را به طور کامل بیان نکرده­اند. دربارة منتسبان با سلسله­نسب ناقص اجمالا می­دانیم که از نسل شیخ­شهاب­الدین عمر سهروردی(د.632ق) بوده­اند. از این رو، می­توان گفت برخی از اخلاف شیخ و تبعا خاندان تا سدة اخیر نسب خویش را حفظ کرده­ یا از نسب بردن خویش از شیخ آگاهی داشته­اند؛ با این­همه، احتمال نسب­سازی برخی از منسوبان متاخر برای خویش بسیار است. این پژوهش می­کوشد پس از معرفی خاندان سهروردی، با استقصای نام اعضا و اخلاف آن، شجره­نامة ایشان را بر پایة منابع موجود ترسیم و مدعیان انتساب به شیخ را نیز معرفی کند.
صفحات :
از صفحه 223 تا 246
مشخصات اثر
سرچشمه‌هاي انديشه بهمن يا صادر اول شيخ‌اشراق
نویسنده:
ناديا مفتوني، مرتضي درودي جوان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
آراء شيخ‌اشراق را در انديشه‌هاي ايران باستان ميتوان جست. يکي از اين آراء، اعتقاد به بهمن يا صادر اول است. نوشتار حاضر با روش تحليل محتوا، در پي احصاء و تحليل ميزان آثار مستقيم و غيرمستقيم بهمن که در باور مزديسنان برترين فروزة اهورامزدا بشمار ميرود، در آثار شيخ‌اشراق است. پس از استقراء ويژگيهاي عمومي و اختصاصي بهمن با رجوع به منابع مزدايي همچون اوستا و بندهش، به جستجوي اين ويژگيها در آثار سهروردي پرداختيم. با کاوش در تمامي آثار شيخ‌اشراق، همة مواردي را که ضمن آنها بصراحت از امشاسپند بهمن ياد شده و نيز تمامي مواردي که ويژگيهاي عمومي و اختصاصي آن را دربردارند، استخراج و شمارش کرديم و پس از محاسبة ميزان فراواني و بسامد ويژگيها و نشانه‌هاي موجود، به تحليل محتوايي و مفهومي آنها پرداختيم. در اين پژوهش، نتايجي همچون مشخص شدن تعداد اشارات مستقيم به امشاسپند بهمن، ذکر بهمن بعنوان صادر اول يا عقل اول و سر‌سلسلة عقول طولي برخلاف ساير امشاسپندان با نظر به کارکرد رب‌النوعي آنها، اجتماع قويترين نشانه‌هاي حضور بهمن در متون فارسي و در ضمن ياد‌کرد از قهرمانان اساطيري ايراني و موارد ديگر بدست آمد. در اين ميان، بيشترين بسامد در بين خصوصيات عمومي و اختصاصي بهمن يا صادر اول به ويژگي پيوند با ساير امشاسپندان مربوط است؛ زيرا همة نشانه‌هاي امشاسپند بهمن از اين خصوصيت برخوردارند. نتيجه اين خصوصيت، همراهي همة نشانه‌هاي امشاسپند با يكديگر و نيز سامان‌مندي در بين آنهاست كه اين يافته خود دليلي بر تأييد مسئله محوري اين تحقيق مبني بر توجه ويژه به معاني و كاركردهاي امشاسپندان بنظر ميرسد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 24
مشخصات اثر
بررسي رابطه تفسير مفاهيم فلسفي با مسئله اصالت وجود در انديشه شيخ اشراق و صدرالمتألهين
نویسنده:
زينب درويشي، محمدحسين ايراندوست، حسن معلمي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
تفسير «معقولات ثاني» پيوند ناگسستني با مسئله «اصالت وجود» دارد که اين دادوستد متقابل، در نظام فلسفي شيخ اشراق و حکمت متعاليه بيشتر مشهود است. از رهگذر اين جستار مشخص مي‌شود که سهروردي نه‌تنها معقولات ثاني منطقي و فلسفي را فاقد وجود خارجي مغاير مي‌داند، بلکه به نفي مطلق تحقق خارجي آنها پرداخته، آنها را امور ذهني صرف قلمداد مي‌نمايد و در پرتو همين مبنا، نظريه اصالت ماهيت و اعتباريت وجود را مطرح مي‌سازد. اين در حالي است که به باور صدرالمتألهين ازآنجاکه ظرف تحقق ربط، ظرف تحقق طرفين ربط است، هر دو طرف در ظرف واحد كه همان ظرف اتصاف موضوع به حكم است تحقق دارند؛ بنابراين چون اتصاف در مفاهيم فلسفي در ظرف خارج سامان مي‌پذيرد، مفاهيم فلسفي نيز بايد تحقق خارجي داشته باشند. صدرالمتألهين در پرتو اين مبنا، ضمن نقد برهان شيخ اشراق بر اعتباريت وجود، در سايه براهين نظريه اصالت وجود به تفسير نحوه تحقق مفاهيم وجودي پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 39 تا 54
مشخصات اثر
تشکیک وجود و ماهیت در نظام فلسفی شیخ اشراق
نویسنده:
میثم زنجیرزن حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
بحث تشکیک یکی از مهمترین مسائل فلسفی است که در نظامات فلسفی بدان پرداخته شده است. صدرالمتالهین قائل به تشکیک در وجود بوده و با تفتیش در نظام مشایین، ایشان را نیز قائل به تشکیک خاصی میداند. ولیکن قرائت صدرا و اتباع ایشان از تشکیک در نظام اشراقی، تشکیک ماهوی است. زیرا صدرا، اعتباریت وجود را در نظام فلسفی شیخ اشراق به معنای معقول ثانی منطقی پنداشته فلذا شیخ اشراق را اصالت ماهوی دانسته و مباحث تشکیکی ایشان را در ساحت ماهیت معنا کرده است. نگارنده قائل است که اولاً: اعتباریت وجود در نظام اشراقی به معنای معقول ثانی منطقی نیست تا اینکه شیخ اشراق را اصالت ماهوی بدانیم بلکه وی قائل به عینیت وجود است و اعتباریت به معنای معقول ثانی فلسفی است. و ثانیاً: شیخ اشراق فقط مباحث تشکیک را در ماهیت مطرح ننموده بلکه تمایز تشکیکی را در ساحت وجود نیز طرح نموده است. و ثالثاً: اگر ایشان قائل به تشکیک ماهوی است به جهت این است که وجود و ماهیت را در عالم خارج منحاز از یکدیگر نمیداند فلذا تشکیک وجود منجر به تشکیک ماهیت خارجیه نیز می شود.
صفحات :
از صفحه 57 تا 72
مشخصات اثر
ادراک خیال به مثابه رابطه ای دوسویه میان نفس و عالم خیال از دید سهروردی
نویسنده:
منیره پلنگی، زینب محمدنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
چکیده :
سهروردی ادراک خیالی را اضافه اشراقی بی واسطه نور اسپهبد نفس با صور معلقه عالم خیال مستقل از نفس می داند و در این فرآیند برای هیچ امری حتی صور ادراکی، حیثیت وساطت قائل نیست. بنابراین با حذف مدخلیت صور ذهنی در ادراک خیالی، بحث مطابقت صور ذهنی با متعلَّق خارجی جای طرح نمی یابد. از نظر سهروردی آنچه در ادراک خیالی به عنوان امر جدیدی برای انسان حادث می شود، اضافه اشراقی خاصی است که پیش از این ادراک خاص، فاقد آن بود. در اضافه اشراقی نفس با عالم خیال، حضور بی واسطه صور معلقه در مشهد نفس را می توان جنبه انفعالی نفس و توجه نفس به این حضور را می توان جنبه فعال بودن نفس به شمار آورد و ادراک خیالی از دید سهروردی را آمیزه ای از فعل و انفعال نفس دانست. از نظر سهروردی خیال انسان با عالم خیال رابطه ای دوسویه دارد. از یک سو ادراک خیالی در ارتباط نفس با عالم خیال محقق می شود و از سوی دیگر نفس می تواند صور معلقه خیالی، در عالم خیال مستقل از خود بیافریند. صور خیالی ذهنی با اینکه از دید سهروردی مدخلیتی در ادراک خیالی ندارند، می توانند ابزار نفس برای خلق صور معلقه خیالی و تصرف در عالم خیال که متعلَّق ادراک خیالی همه نفوس است، باشند. رابطه دو سویه نفس با عالم خیال مبین مسائل فکری بسیاری از آفرینش هنری تا حشر جسمانی است.
صفحات :
از صفحه 39 تا 56
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1368