جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بوعلی و سهروردی زیبایی را براساس کمال مفهوم‌سازی کرده‌اند. زیبایی حقیقی در آثار این دو فیلسوف از یک‌سو بر واجب‌الوجود، و از دیگرسو بر افعال و اخلاق و ملکات ارادی انسانی که منجر به سعادت نهایی شود، اطلاق می‌گردد. ابن‌سینا اصطلاح عشق ارادی را به‌میان آورده و مؤلفۀ ادراک را در آن اخذ کرده است. از آنجا که ادراک شامل انواع حسی، خیالی، وهمی، ظنی و عقلی است، عشق ارادی و زیبایی نیز دارای همین مراتب است. شیخ‌الرئیس شریف­ترین مرتبۀ عشق ارادی را که متوقف بر ادراک عقلی است، عشق عقلی یا اختیاری یا نطقی می‌خواند و مراتب پایین‌تر عشق را عشق حیوانی می­‌نامد. شیخ ­اشراق عمدتاً پیرو مفهوم‌سازی‌های بوعلی سینا است. سهروردی به زبان داستان و رمز به مفاهیم زیبایی و عشق توجه کرده است. او نمادهای سلطان عشق و سلیمان عشق را برای تصویرسازی عشق عقلی به کار برده است. از نگاه هر دو فیلسوف، عشق طریق وصول به زیبایی است و تنها راه نیل به زیبایی حقیقی، عشق نطقی است.

چکیده ندارد.

فاقد چکیده

فاقد چکیده

فاقد چکیده

سهروردی و سوئین‌برن در دو سنت فلسفی متفاوت به تأمل دربارۀ مسئله ‌شر پرداخته‌اند. راه‌حل‌های سهروردی در حل مسئله شررا می‌توان ذیل چهار‌نظریه ارائه کرد؛ نظریه عدمی دانستن شر، نظریه ملازمه شر و خیرهای برتر، نظریه ملازمه شروکمال و نظریه شر و اختیارآدمی. ‌‌سوئین‌برن در قبال شرور اخلاقی و طبیعی با توسل به دفاعیه و دادباوری (تئودیسه) دو راه‌حل اصلی‌ارائه می‌دهد: 1. دفاع مبتنی ‌بر اختیار 2. دفاع مبتنی ‌بر دادباوری و خیرهای برتر ‌به سه روایت: الف) روایت زیبایی‌شناسانه از وقوع شرور ب) روایت حصول خیرهای اخلاقی از وقوع شرور ج) ‌برهان مبتنی بر کسب معرفت. این نوشتار در تلاش است با روش استنادی و تحلیل محتوا علاوه بر ارائه طرحی منسجم از آرا دو فیلسوف درحل مسئله شر به بررسی تطبیقی هستی‌شناسی مسئله شر از نگاه این‌دو اندیشمند پرداخته و از همین‌رو ضمن تحلیل نقادانه نقاط اشتراک و افتراق تئوریک میان دیدگاه دو فیلسوف نهایتاً به دیدگاه کاملتر دست‌یافته است.

نگارنده در کتاب حاضر به بحث و بررسی مسئلة عشق بین آرای حکیم اشراقی (شیخ اشراق) و عارف نامی (مولانا جلال‌الدین محمد مولوی) به طور تطبیقی می‌پردازد. در این بررسی مطالبی چون شرح حال و آثارشان، تعریف عشق از دیدگاه آن دو، عشق حقیقی و مجازی و رابطه این دو با یکدیگر، نسبت عاشق و معشوق، ارتباط عقل و عشق و کارکرد عشق را مطرح می‌کند.

موضوع نوشتار حاضر، بررسی دیدگاه‌های «شیخ شهاب‌الدین سهروردی»، مؤسّس فلسفة اشراق، دربارة «انسان» ‌است. مطالب اثر در دو فصل کلّی تدوین شده است. نگارنده در فصل نخست، پس از تعریف «انسان» و بررسی انسان در قرآن کریم و شرح معنای «انسان کامل» در تعالیم عرفا، معنای «ولی»، «ولایت» و اقسام آن را شرح می‌دهد. فصل دوم به تحلیل نظریه‌های شیخ اشراق اختصاص دارد. در این فصل، پس از معرّفی اجمالی سهروردی، زندگی، آثار و فلسفة اشراق تشریح شده است. سپس، جایگاه و اهمیت «انسان» و «نفس» و ارتباط این دو در تفکر اشراق تحلیل شده است. اقسام روح از دیدگاه شیخ، اثبات نفس، مراتب و تقسیمات «انسان» براساس میزان دریافت علم و حکمت، انوار پانزده‌گانه و وصیت شیخ اشراق، از دیگر مطالب کتاب است. مباحث و موضوعات اثر، با زبانی ساده و به دور از پیچیدگی‌های الفاظ و اصطلاحات و تعابیر عرفانی و فلسفی و برای مطالعة مخاطب عام نگاشته شده است.