جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ویژگی های اساسی اخلاقی زمینه ساز فردی، خصوصیات اخلاقی‌ای است که فرد در راه آماده کردن زمینه های ظهور باید آنها را کسب کند و بدون آنها نخواهد توانست به مقصد زمینه سازی برسد؛پایه‌ی اخلاقتقوی است و خود تقوا و نیز اخلاق ولایت است. علت اصلی غیبت خود مردم هستند و شناخت ما از ظهور به میزان شناخت ما از امام بستگی دارد.

نا هماهنگی میان مسلمین در جهان اهل سنت و همراهی برخی از آنها با سران صهیونیسم باعث شد تا با تحلیل تاریخ صدر اسلام به کمک قران کریم و روایات تفسیری موجود، روشهای تفرقه انگیزی یهودیان را در صدر اسلام، بررسی و با تطبیق آن بر فعالیت های صهاینه‌ی معاصر و نیز تطبیق ویژگی‌های یهود صدر اسلام بر صهیونیست‌ها، با استفاده از رهنمودهای قران و نظرات اسلام شناسان به بیان راه های مقابله با صهیونیسم، تحت عنوان تفرقه انگیزی یهود در قرآن و انطباق آن بر صهاینه بپردازیم.برای نیل به این هدف، روش تحقیق کتاب خانه‌ای اتخاذ شد و ضمن استفاده از کتب تفسیری شیعه و سنیبه روایات تفسیری و کتب سیره و مغازی مراجعه و با تحلیل تاریخ اسلام، نقش یهود در جنگ های صدر اسلام نمایانده شد و نمونه هایی از تفرقه افکنی های آنان در راستای جلوگیری از رشد و گسترش اسلام تبیین شد. سپس با تبیین فرقه سازی های صهاینه در عصر حاضر و تطبیق ویژگی‌های یهودیان صدر اسلام که قران بیان داشته بر ویژگی‌های صهیونیسم راه‌های مقابله با ایشان ارائه شد.یافته های این تحقیق عبارتند از اینکه اندکی از یهود قبل از اسلام، سعی در جلوگیری از تولد پیامبر داشته لذا به ترور اجداد ایشان پرداخته است و چون در هدف اول خود ناموفق بود به سراغ ترور شخصیتی پیامبر و بعد از آن جلوگیری از گسترش اسلام به وسیله تدارک جنگ ها علیه آن رفته است و بعد از رحلت پیامبر مستقیماً در سازمان حکومتی اسلام نفوذ کرده و ایادی خود را به قدرت رساند. صهیونیست ها نیز با ابزار تفرقه بینداز و حکومت کن به جنگ مسلمین آمده و بعد از موفقیت، ایادی خود را بر کشورهای مهم اسلامی مسلط نموده اند. ویژگی ها و رفتارها و کارهای صهیونیست‌ها بر کارهای یهود صدر اسلام انطباق دارد پس می‌توان با استفاده از رهنمودهای قران و پیامبر به مقابله با نیرنگ های آنها پرداخت.

نظریه «تأثیر زمان ومکان در استنباط» نزد دو گروه امامیه واهل سنت مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. و با بررسی ادله ومبانی دو گروه خواهیم دید که نقاط مشترک ونقاط اختلافی بین آنها وجود دارد. ومهمترین نقاط مشترک بین آنها عبارتند از:1- اتفاق در کبرای قضیه که زمان ومکان – باعتبار اینکه مظروفین باشند نه ظرفین – در استنباط حکم شرعی تأثیر دارند.2- حکم شرعی که از این نوع اجتهاد استنباط می شود اعم از اولی وثانوی ، واقعی وظاهری و... می باشد.3- اجتهاد از این قبیل ضوابط وشرایط ثابتی دارد که ممکن است دو گروه در جزئیات آن اختلاف داشته باشند. واز جمله ضوابطی که مورد اتفاق است این که نباید به احکام فقاهتی ومنصوصه دست زد. وباید هیچ گونه تعارضی بین این نوع استنباط واصول مسلّم در تشریع احکام اسلامی که از مهمترین آنها: قرآن وسنت، اختصاص تشریع به خداوند، وجاودانگی شریعت اسلامی است وجود نداشته باشد. اما مهمترین نقاط اختلاف عبارتند از: تأثیر گذاری بیشتر وگسترده تر زمان و مکان در استنباطات اهل سنت از تأثیر آن در استنباطات امامیه.همچنین عدم التزام اهل سنت به ضوابط وشرایط ثابتی که حاکم بر اجتهاد است. خلو بعضی از حوادث وپدیده ها از حکم شرعی. تأثیر زمان ومکان در منابع تشریع و... از موارد اختلاف استنباطات اهل سنت واستنباطات امامیه است.

سان شناسی از موضوعات مهم، کلیدی و بنیادی در تاریخ علم محسوب می شود و دانشمندان و عالمان هر مکتب فکری در صدد بوده اند کهبا تبین ابعاد وجودی و حقیقت انسان، هم او را در جایگاه خود قرار دهند هم نسبت او رابا غیر خودش مشخص نموده و جامعه، سیاست، اقتصاد و غیره را بر این اساس تعریف و برای او مهیا نمایند.هم زمان با چالش های معاصر بحث برانگیز و مشخصا دورهایی که از ان به مدرن و پست مدرن تعبیر میشود، انسان افق های جدید علمی در برابرش گشوده شده است وبه توانایی های تکنولوژیک مسحور کننده دست یافته، بار دیگر حقیقت انسان و تفاوت انسان معاصر با پیشینیان او مورد توجه و سوال واقع شده است. عالمان معاصر خصوصا غربی ها تحت عنوان Anthropologyمطالعات انسان شناسی / مردم شناسی بر اساس دیدگاه های علوم اجتماعی و فلسفیبه این سوال پاسخ های متفاوتی داده اند. انچه برای ما مهم است پاسخ عالمان مسلمان و معاصر است. ازاین رو در این تحقیق ما به دنبال تبیین و اشنایی با دیدگاه های مفسران فریقیندرباره انسان شناسی قرانی و چالش های معاصر نظری در خصوص ماهیت انسانی است.

چکیده:اعتقاد به سایر پیامبران الهی به مانند اعتقاد به پیامبر اسلام(ص) از اصول دین اسلام می باشد. عُزیر(ع) یکیپیامبرانی است که در قران کریم از او نام برده شده و مفسران در باره او بحث کرده اند. نام این شخصیت در عهدین عزرا است. از دیدگاه عهدین او از کسانی است که بعد از حمله بخت النصر به بیت المقدس و نابودی تورات، این کتاب را دوباره نوشت و اعتقادات یهود را زنده کرد؛ تا جایی که برخی یهودیان او را پسر خدا نامیدند. هرچند قرآن کریم و عهدین تصریح به پیامبری او نکرده اند، اما از دیدگاه مفسران شیعه و سنی او از پیامبران الهی و از مروجان شریعت حضرت موسی(ع) بوده است. از دیدگاه قرآن و عهدین او شخصیت صالح و تأثیر گذار بوده است. تا جایی که پیامبر اسلام(ص) و بعضی از امامان شیعه روایاتی را از او نقل کرده اند. برخی کتابهای تاریخی زردشت را از شاگردان طرد شده عُزیر(ع) معرفی می کنند و او را از حمایت کننده گان اجداد پیامبر اسلام(ص) محسوب می دارند.

چکیدهاین رساله با عنوان تفسیر روایی أهل بیت ? پیرامون آیات 55 تا 67 سوره‌ی مائده، با هدف تأکید و أهمیّت دادن به نقش روایات در فهم و تفسیر قرآن نوشته شده است؛ با توجه به اهمیّت نقش روایات در فهم دقیق قرآن هدف از نگارش این رساله فهم آیات مورد نظر با استفاده از آراء تفسیری ایشان و مقایسه تفاسیر اجتهادی و روایی، همچنین مقایسه روایات شیعه و أهل تسنن و سپس فهم پیام‌های مورد تأکید آیات و روایات می‌باشد. لذا آیات با توجه به موضوع به سه دسته و در دو دامنه قرآنی و روایی مورد بررسی قرار گرفته‌است. ابتدا با کمک تعدادی از تفاسیر اجتهادی و کتب لغت، مفاد ظاهری آیات بررسی شده و سپس با بهره‌مندی از روایات اهل بیت? در برخی از تفاسیر مأثور، مفاد روایی آیات نیز مورد بررسی قرار گرفته‌است. با توجه به مفاد روایی 92 روایت بررسی شده ذیل آیات مورد نظر و مقایسه‌ با مفاد ظاهری آیات، مشاهده شد در اکثر موارد با یکدیگر تطابق داشته و در بسیاری از موارد نیز معصوم?زوایای مختلفی از متن آیه را بیان نموده‌ است که در آیات به آن اشاره نشده ‌است. بطور کلی روایات وارده ذیل آیات مورد نظر سبب وضوح در مفهوم آیات و تبیین آنها جهت فهم بهتر گردیده است. در مواردی نیز به مباحث مطرح شده در روایت ایراداتی وارد بوده است که باتوجه به قرائن نقلی و عقلی تحلیل‌ها یا نقدهایی ارائه شده ‌است.بخش گونه‌شناسی روایات، به بررسی 19 روایت سوره شناخت، 33 روایت جری و تطبیق، دو روایت تأویلی، و یک روایت معنا شناخت پرداخته‌است. بیشترین فراوانی روایات، گونه‌ی جری و تطبیق سپس شأن نزول، و بعد تأویل آیه را شامل می‌شود. در إستخراج آموزه‌های هدایتی آیات و روایات نیز، به تنوع آموزه‌ها دست یافتیم و آموزه‌های إعتقادی به دلیل آیات مورد بحث در مورد توحید، امامت و نبوت با 90 آموزه بیشترین حجم را به خود إختصاص داده‌است؛ آموزه‌های اجتماعی، فقهی، تربیتی، اخلاقی، سیاسی در رده‌های بعدی قرار دارند. از نتایج این تحقیق مورد استفاده بودن أکثر روایات تفسیری در این آیات است، آیه‌ی ولایت دلالت بر حصرِ ولایت در خدا و رسولش ? و حضرت علی ? دارد. «ولیّ» در این آیه، به معنای سرپرستی است. فسق و انحراف ایمان ظاهری، و شتاب به سوی إثم و عدوان، نسبت دادن بخل به خداوند مخصوص یهودیان می‌باشد. آیه‌ی 67، به تفصیل به ماجرای غدیر می‌پردازد.کلید واژه: تفسیر روایی، سوره مائده، آیه‌ی ولایت، آیه‌ی تبلیغ، گونه‌شناسی روایات، پیام آیات و روایات.

چکیده موضوع این پژوهش تفسیر روایی اهل بیت (علیهم السلام) در سوره نمل است. هدف از آن ارائه تفسیریمبتنی بر روایات از این سوره و اهمیتبخشی به نقشی که روایات در فهم و تفسیر قرآن میتوانند ایفا نمایند و نیزنیل به منظور آیات از طریق روایات معصومان(علیهم السلام) و مقایسه مفاد ظاهری با مفاد روایی و سپس فهمپیامهای مورد تأکید در روایات تفسیری این سوره میباشد. در مفاد ظاهری به عظمت و و هدایت قرآن و وحی،سرگذشت پنج پیامبر بزرگ الهی و مبارزات آنها با اقوام منحرف بحث میکند. یکی از امتیازات این سوره بیانداستان سلیمان(علیه السلام) و ملکه سبا و چگونگی ایمان آوردنش به خدا و تسلیم موجودات در برابر سلیمان(علیهالسلام) میباشد. نشانههای خدا در عالم آفرینش و مسأله معاد یکی دیگر از موضوعات این بخش است. با عنایت به109 روایت بررسی شده ذیل آیات این سوره، 56 روایت آن مربوط به روایات تفسیری میباشد که در اکثر موارد باآیات تطابق داشته و گاه معصوم درصدد بیان لایههای باطنی آیات بودهاست. روایات وارده در ذیل آیات موردنظر،سبب وضوح در مفهوم آیات و تبیین آنها جهت فهم بهتر مخاطب گردیدهاست. از جمله جستجویموسی(علیهالسلام) در طلب آتش برای خانوادهاش و ارائهی دقیقی از موقعیت جغرافیایی آن مسیر با توجه به روایتو نیاز آنان به آتشی که گرمایش بر نور آن غلبه داشتهباشد. بیان روایات داستانی که به نقد و بررسی آنپرداختهشدهاست. برخی روایات نیزمانند جنیبودن مادر بلقیس مطابق مبنای انسانشناسی و طبیعتشناسی ثابتنشدهاست. روایات تفسیری سوره نمل از یک تنوع گونهای برخوردار است و بیشترینهی آن تطبیقی است. از جملهمیتوان به موارد زیر اشاره کرد: وجود قانون وراثت بین همه ائمه(علیهم السلام) و عدم اختصاص به سلیمان(علیهالسلام) و داود(علیه السلام)، آگاهی امامان معصوم(علیهم السلام) به زبان حیوانات، حضرت محمد(صلی الله علیهوآله وسلم) و خاندانش مصداق برگزیدگان الهی، امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) مصداق مضطر، امام زمان(عجلالله تعالی فرجه) و امیرالمومنین(علیه السلام) مصداق جنبندگان روی زمین.پیامهای مورد تأکید آیات و روایات در پنج آموزهی اعتقادی، اخلاقی و تربیتی، اجتماعی، سیاسی و علمیتنظیم شده است. بیشترین آموزهها مربوط به اعتقادی بوده که به موضوعاتی از قبیل معاد، نبوت، سنتهای الهی،آزمونهای الهی و نظام خدا در عالم آفرینش پرداختهاست.کلید واژهها: تفسیر، روایت تفسیری، تفسیر روایی، تفسیر اثری، سوره نمل، گونهها، آموزهها

این رساله با عنوان تفسیر روایی اهل بیت پیرامون آيات یک تا ٤٢ سوره‌ي یوسف، با هدف تأکید و اهميّت‌دادن به نقش روایات در فهم و تفسیر قرآن نوشته شده است؛ با توجه به مفاد روایی ٢٧٢روایت بررسی شده‌ی ذیل آیات و آموزه‌های مورد نظر و مقایسه‌ با مفاد ظاهری آیات، مشاهده شد، در اکثر موارد با یکدیگر تطابق داشته و در بسیاری از موارد نیز معصوم روایای مختلفی از متن آیه را بیان نموده‌ است که در آیات به آن اشاره نشده ‌است. به‌طور کلی روایات وارده ذیل آیات مورد نظر سبب وضوح در مفهوم آیات و تبیین آن‌ها جهت فهم بهتر گردیده است. در مواردی نیز به مباحث مطرح شده در روایات آیات٢٤، ٣۵، و ٤٢ ایراداتی واردبوده‌است که با توجه به قرائن نقلی و عقلی تحلیل‌ها یا نقدهایی ارائه شده ‌است. بخش گونه‌شناسی ۵۸ روایات بررسی شده؛ ٢۰ روایت سوره شناخت، ٢١ روایت جری و تطبیق و تعیین مصداق، سه روایت تأویلی و١٣روایت معنا شناخت پرداخته‌است. این سوره حاوی نکات بسیار زیبایی در معرفی رفتارهای جناب یوسف که شامل: جلوه‌های برجسته‌ی ایمان به خدای تبارک و تعالی، نمونه‌ی بارز تقوا، اخلاص، عصمت، عفت، عفو و گذشت را بیان می‌کند، و کردارهای ناشایسته‌ی برادران وی را که در بردارنده‌ی عصبیت، حسد، جهل و نادانی، کینه، مکر و حیله، غرور و خودبینی، بی‌وفایی و بی‌صداقتی را که یک واقعیت از پیش اتفاق افتاده که اکنون مصادیقی در جوامع بشر از آن وجود دارد را به نمایش می-گذارد. که در نهایت جنود عقل بر جنود جهل پیروز، حق پدیدار و باطل محو می‌شود، و عاقبت امر ازان پرهیزکاران است، واین‌که داستان حضرت یوسف که با شروع یک روایای صادقه آغاز و پیامد‌های آن؛ که به زندان رفت و مجدداً با شروع روایای صادقه‌ی دیگری از زندان آزاد شد مي‌پردازد که نشان از قدرت لایزال الهی، که با کنار هم چیدن تک تک پازل‌های این داستان شگرف عظمت تقوا و إخلاص رابه بشر گوشزد می‌کند.

چکیده:موضوع این پژوهش «تفسیر روایی اهل‌بیت: سوره های توحید، فلق و ناس» است و روش آن به صورت کتابخانه ای است. در این تحقیق که با هدف ارائه ی تفسیری مبتنی بر آموزه های راسخون در علم یا همان پیامبر9 و امامان معصوم علیهم السلام به منظور فهم دقیق آیات قرآن تدوین یافته است؛ آیات هر سوره در دو بخش مفاد ظاهری با استفاده از کتبلغت اجتهادی و مفاد روایی با بهره‌مندی از روایات اهل بیت? در برخی از تفاسیر روایی مورد بررسی قرار گرفته و سپس مقایسه‌ایی میان مفاد ظاهری و مفاد روایی انجام شده است؛ که در اکثر موارد حاکی از تطابق میان مفاد ظاهری و روایی است. در مواردی نیز معصومین? زوایای مختلفی از موضوع را بیان نموده‌اند که در سوره به آن اشاره نشده است. گونه شناسی روایات به منظور تشخیص نوع ارتباط آن‌ها با آیات مربوطه و استخراج پیام‌ها و آموزه‌های هدایتی هر سوره از دیگر اقدامات این تحقیق در مورد روایات تفسیری اهل بیت: است. در پایان نیز به نتایج و دست‌آورهای حاصل از تحقیق اشاره شده که به طور اجمال عبارتند از:1ـ مبانی توحید به عنوان بنیاد معرفت خدا و پیام اصلی این سوره همواره مورد سوال برای مخاطبان و همچنین مورد اهتمام جدی اهل بیت: بوده و این مسأله با توجه به روایات ذیل این سوره کاملاً مشهود است.2ـ آیات سوره توحید دلالت دارند بر بیان ابعاد وحدانیت پروردگار به دو صورت اثبات وجود و نفی هر گونه تشبیهی از اوکه با توجه به روایات ذیل آن در موضوعاتی نظیر تبیین مفهوم وحدانیت خدا، تبیین حقیقت صمد،تبیین معنای الله ونفی ولادت از خداوند و عدم کفو و نظیر برای او، مورد بررسی قرار گرفت.3ـ آیات سوره فلق و ناس که از یک اتحاد موضوعی برخوردارند دلالت داردند بر وجود شرور در عالم چه آشکار و چه پنهان و تأکید بر این که پناه بردن به خداوند خصوصاً از شرور مخفی و دور از حواس لازمه داشتن یک زندگی ایمن و سالم است. از جمله‌ی این شرور حسادت ورزی به عنوان یک صفت رذیله در درون همه‌ی انسان‌ها و متأثر شدن فکر انسان از وساوس شیاطین است که در روایات معصومین? به این موارد به خوبی پرداخته شده است.4ـ در فصل گونه شناسی، روایات هر سوره به پنج گونه‌ی سوره شناخت، معنا شناخت، تأویلی، تطبیقی و تفسیری تقسیم شده‌اند. بیشترین تعداد از روایات مربوط به گونه‌ی سوره شناخت و بعد از آن تفسیری و پس از آن تطبیقی است.5ـ سوره‌ی توحید با توجه به آیات آن و روایات معصومین علیهم السلاممشتمل بر مهمترین آموزه های اعتقادی در شناخت و معرفت پروردگار متعال است و سوره های فلق و ناس علاوه بر آموزه های اعتقادی مشتمل بر آموزه های اجتماعی و اخلاقی نیز هستند. کلید واژه ها: تفسیر، تفسیر روایی اهل بیت علیهم السلام، روایات تفسیری، تفاسیر روایی، سوره توحید، سوره فلق،سوره ناس.

تاریخ کار و تلاش همزاد تاریخ بشری است و انسان از آغاز آفرینش تاکنون همـــواره با شیوه‌های گوناگون و به مدد ابزارهای قدیم و نوظهور، از جلوه‌های حیات در این جهان خاکی بهره گرفته است و با کار و فعالیت نیازهای اساسی خود را برطرف می سازد. اهمیت کار و تلاش و نقش بارز آن در بنا نهادن جامعه‌ای آرمانی، در شمار مسلّمات کتاب و سنّت است. جست و جو در متون اسلامی در این زمینه، نشان می‌دهد که اسلام در پرداختن به مسائل و مباحث مربوط به کار و فعالیت، از همه مذاهب و مکاتب دیگر پیشی گرفته است. روش دین و رهبران دینی این است که مردم مقصد واقعی کار و تلاش را بیابند تا بدین وسیله به هدف والا نائل گردند، زیرا زندگی سعادتمندانه انسان در سایه کار و تلاش شکل می‌گیرد و یکی از رموز بقای انسان و جوامع بشری کار و تلاش مداوم و سازنده است و عامل اصلی شکل‌گیری تمدنها فعالیت دائمی و متعهدانه است، بدین جهت ضرورت دارد که رهنمودها و آموزههای پیشوایان دین در این زمینه تدوین و ارائه گردد. در این پژوهش دیدگاه امام علی علیه‌‌‌السّلام درباره کار و تلاش با عنوان «فرهنگ کار در کلام امام علی علیه‌‌‌السّلام» مورد بحث و بررسی قرار گرفته و اهمیت کار و تلاش از دیدگاه امیر مومنان علی علیه‌‌‌السّلام و آموزه‌های عملی و نظری آن حضرت در این زمینه تحقیق و بررسی شده است. همچنان بخشی از مباحث اختصاص به شرایط کار و کارگر در کلام امام علی علیه‌‌‌السّلام دارد که تعدادی از شرایط و مقرراتی که نقش اساسی و کارآمد در انجام و پیشرفت کار دارند تبیین گردیده است. در ادامه نمونه‌هایی از فعالیت‌ها و مشاغل بنیادی و اساسی که در مکتب الهی دارای ارزش ویژه‌ای می‌باشند و در سیره و سخنان پیشوای پرهیزکاران، علی علیه‌‌‌السّلام نیز مورد توجه خاص قرار گرفته و دارای نمود و برجستگی قابل توجه بوده و نقش مهم و سازنده در جوامع بشری و پیشرفت آنها دارند و از مسائل زیربنایی اقتصاد جامعه می‌باشند، بیان شده است. در نهایت برخی از کارهای ناشایست و حرام مانند: ربا (سود نامشروع)، احتکار، قمار؛ شراب؛ تقلب و فریبکاری، نپرداختن حقوق افراد و... بررسی شده است و با توجه به آثار و نتایج زیانبار و ظالمانه بودن آنها، در کلام امیر مومنان امام علی علیه‌‌‌السّلام از آنها جلوگیری شده است.