جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پایان نامه در شش فصل با این مباحث به نگارش درآمده است: فصل اول، نگاهی گذرا به سیره ی حضرت سید الساجدین(ع)، معرفی صحیفه ی سجادیه، بخش هایی از بیانات امام سجاد، یک نمونه از تنوع موضوعات دعای امام سجاد و جهت آن؛ فصل دوم، نشانه های توحید و خداشناسی و فضیلت نبوت در صحیفه ی سجادیه: بیان امام درباره ی فطرت خداشناسی، شناخت خداوند متعال از طریق استدلالی، سخن امام در مورد استدلال بر وحدت خداوند،...، صفات باری تعالی در صحیفه ی سجادیه؛ فصل سوم، مناجات امام زین العابدین درباره ی فضایل و رذایل اخلاقی: آیاتی از قرآن و بیان امام درباره ی حسد، غضب، غیبت، تکبر، اقدام به خیرات و مبرّات، صله ی رحم، صدقه، تشکر در برابر احسان بندگان و صبر؛ فصل چهارم، دعای امام سجاد برای دیگران: پدر و مادر، فرزند، نیکی به همسایگان، مرزداران سرحدّات؛ فصل پنجم، اوصاف قرآن از لسان سیدالساجدین در صحیفه ی سجادیه: احسن الحدیث، نور آشکار، امین و مهیمن، موعظه، شفا و رحمت، هادی بشریت، کتاب مبین؛ فصل ششم، توبه و آمرزش گناهان در صحیفه ی سجادیه: آیاتی از قرآن کریم درباره ی پذیرش توبه، خداوند تواب است، سخنان امام سجاد(ع) درباره ی توبه و استغفار، سخن آن بزرگوار درباره ی توبه ی کامل.

دوران امامت امام سجاد علیه السلام را باید آغاز شکل گیری جریان عمومی برائت از شیخین دانست. این جریان، نتیجۀ مسئلۀ خلافت بعد از پیامبر صلی الله علیه وآله و اختلاف هایی است که در پی داشت. شکافی که در پی این اختلاف میان شیعیان امیرالمؤمنین علیه السلام و جبهۀ مخالف ایجاد شد، تا زمان حادثۀ عاشورا به صورت تقابل گروهی و اجتماعی نمایان نشده بود. پس از واقعۀ کربلا، اندیشۀ برائت به گونه های مختلفی ظهور پیدا کرد و این مسئله اندک اندک جریان ساز شده و به طور مشخص شهر کوفه، مرکزی برای گسترش اندیشۀ برائت شد. البته حاکمیت بنی امیه نیز در این جریان سازی بی تأثیر نبود. بررسی اوضاع اجتماعی و سیاسی عصر امام سجاد علیه السلام و روایاتی که به آن حضرت نسبت داده شده است، نشان می دهد که امام علیه السلام به جریان ساز شدن این اندیشه رضایت داشت و در ضمنِ هدایت اصحاب در این زمینه، جوانب تقیه را هم در نظر می گرفت.