جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این کتاب از یک پیش گفتار، یک مقدمه، شرحی از زندگی دکتر نصر و نهایتا ۲۴ فصل تشکیل شدهاست. این فصول در در ۶ بخش تنظیم شدهاند. بخش اول به کلیات تفکر اسلامی و فرهنگ ایرانی پرداخته شده است. در بخش دوم به فلسفه متقدم اسلامی از فارابی تا سهروردی پرداخته شده است. نصر از آنجا که اهمیت زیادی به وجوه اشراقی تفکر اسلامی میدهد بخش سوم را اساسا به سهروردی اختصاص دادهاست. از نظر وی سهروردی یک نقطه عطف تمامعیار است. در بخش چهارم به فلاسفه، شعرا و دانشمندان تمدن اسلامی از خیام گرفته تا رشیدالدین فضل الله پرداخته است. وی در فصل پنجم به فلسفه متاخر اسلامی یعنی ملاصدرا و حواشی آن پرداخته است. نهایتاً در بخش ششم به تفکر اسلامی در ایران دروه جدید می پردازد. ضمنا این کتاب حاوی کتاب شناسی خوبی از دکتر نصر و نیز فرهنگ واژگان مرتبط با موضوعات کتاب نیز هست. اکثر این سخنرانی ها در دهه ۴۰ ایراد گردیده است که نشانگر وضعیت نسبتاً خوب دکتر نصر نسبت به همراهان وقت است. همچنین بعضی از آثار به زبان فرانسوی نوشته شده که نشانگر تسلط ایشان بر این زبان است. مطالعه این کتاب برای علاقه مندان به حوزه تمدن اسلامی و معارف گوناگون دینی یقیناً خالی از لطف نیست.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

عقاید فلسفی ابوالعلا فیلسوف معره

نویسنده:

عمر فروخ، حسین خدیوجم

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

وضعیت نشر :

تهران: فیروزه,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ادبیات , فطرت(سرشت) (معرفت شناسی) , اخلاق (فلسفه اخلاق)

کلیدواژه‌های فرعی :

جن , سیاست دنیا , ایمان به خدا , ابلیس , اتحاد دین و سیاست , تقوا , 1. ادیان religions , تاریخ فلسفه , ملائکه , ازدواج در اسلام (آیین‎های اسلامی) ,

چکیده :

عقاید فلسفی ابو العلا، فیلسوف معره که به قلم ادیب و مورخی مانند عمر فروخ نوشته شده، کتابی است در معرض مردی لطیف الطیع و ظریف الذوق که صراحت کلامش همواره او را در انزوا قرار داده است. با خواندن این کتاب ، با آراء و اندیشه های مردی آشنا می شویم که زندگی را بخششی نا بجا می داند و اندیشه های تلخ و گزنده خود را در قالب شعر بیان می کند؛ اما تلخی اندیشه ها و بد بینی آشکار و انکار نا پذیر او چنان ظریف به بیان در می آید که همواره منفذ یا زاویه ای برای نگاه کردن و لذت بردن از زیبایی های نهفته زندگی باز می گذارد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

خلق در کلام اسلامی

نویسنده:

احمد پاکتچی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

تهران - ایران: مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی,

کلیدواژه‌های اصلی :

خلق افعال , خلق ( ایجاد ) , خلق اول , سعه خالقیت الهی , دوام خلق

کلیدواژه‌های فرعی :

اشاعره (اهل سنت) , عقاید اشاعره , عقاید معتزله , ماتریدیه (اهل سنت) , معتزله (اهل سنت) ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

پيشينه های سهروردی در قول به اعتباريت وجود

نویسنده:

محمود هدايت افزا، زينب بوستانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حکمت اشراق the School of Illumination , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)

چکیده :

سهروردي در آثار برجسته خويش، با صراحت تام، به «اعتباريت وجود» رأي داده است. او که بدرستي از آثار فارابي و ابن¬سينا، «عروض خارجي وجود بر ماهيت» را نتيجه گرفته بود، ضمن نقد برخي عبارات سينوي، دلايل متعددي بر ديدگاه خويش اقامه کرده است؛ اما برخي اساتيد معاصر در مقام تحليل عملکرد سهروردي، از پيشينه¬هاي وي در قول به «اعتباريت وجود» غفلت ورزيده و او را نخستين قائل به «اعتباريت وجود» دانسته¬اند. در پژوهش پيشرو، پس از گزارش اجمالي از دعاوي فارابي و ابن¬سينا در باب رابطة وجود و ماهيت در اشياء امکاني، موضع نقادانه سهروردي در قبال آنان تشريح گرديده و آنگاه سه پيشينه براي باور وي به «اعتباريت وجود» بيان شده است. پيشينه¬هاي پنهان سهروردي در اين مسئله، برخي مطالب بهمنيار و عمر خيام است که بدون ذکر نامي از آن ¬دو، در ضمن دلايل اعتباريت وجود گنجانده شده و پيشينة آشکار او، متني به نقل از ابن¬سهلان ساوي در المشارع و المطارحات است. از آنجا که بخش فلسفة کتاب حکيم ساوي در دسترس نيست، بنحو دقيق نميتوان در باب کم و کيف تأثرات سهروردي از متفکران مذکور قضاوت نمود؛ اما بنابر مستندات موجود، اقتباسهاي متعدد سهروردي از آثار بهمنيار در ابطال «عينيت خارجي وجود»، امري ترديدناپذير است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 125 تا 146

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

اصالت ماهیت و اعتباریت وجود از نگاه خیام (با تأکید بر قرائت سمنانی)

نویسنده:

محمد خسروی فارسانی، مهدی امام جمعه، علی ارشد ریاحی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصالت وجود , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)

چکیده :

حکیم عمر خیام با وجود آن که مشایی است، به دفاع از اصالت ماهیت و اعتباریت وجود پرداخته است .او اتصاف ماهیت به وصف وجود را به‌واسطه‌ی تعلق جعل به ماهیت می‌داند. این رأی شائبه‌ی نادیده‌گرفتن بخشی از تاریخ فلسفه را توسط تدوین‌کنندگان آن ایجاد می‌کند. سمنانی به دنبال نقد آرای ملاصدرا، سبزواری و آقا علی مدرس (دربرابر قرائت صدرایی) ضمن این که آغاز بحث اصالت وجود یا ماهیت را عصر خیام میداند، آرای او را در تأیید اصالت ماهیت و اعتباریت وجود، به همان معنای صدرایی بازخوانی نموده و استدلال‌های او را در اعتباریت وجود و اصالت ماهیت محکم دانسته است. این مقاله ضمن تبویب و تبیین نظر خیام بر مبنای قرائت سمنانی، قضاوت او را از این منظر، مطابق با نظر خیام بررسی و ارزیابی کرده است. این پژوهش، بنیادی و روش آن، ترکیبی از توصیف، تحلیل و تطبیق است. از نتایج این پژوهش آن است که روشن می‌سازد اولاً، شیخ اشراق در رأی اعتباریت وجود تحت‌تأثیر خیام بوده است. ثانیاً، برخلاف نظر سمنانی، خاستگاه مدعای اعتباریت وجود خیام، زیادت خارجی وجود بوده، نه آن‌که مقابل با اصالت وجود باشد و این اساس تمایز رأی خیام با میرداماد و ملاصدرا در این مسأله است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 45 تا 64

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی و تحلیل لذت‌گرایی اخلاقی در رباعیات خیام

نویسنده:

کامیار کلینی ، رهام شرف

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

چکیده نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

لذت گرایی , الم , لذت , نظریات اخلاقی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

محمد بن یعقوب کلینی

چکیده :

در این پژوهش تلاش می‌شود تا نظریه اخلاقی مورد نظر حکیم عمر خیام نیشابوری با توجه به رباعیات منسوب به وی مورد بررسی قرار گیرد و نسبت آن با فلسفه اخلاق اسلامی مورد مدّاقه قرار گیرد. اهمیت مساله با توجه به تاثیر عمیق خیام در ادبیات(شعر، رباعیات) و تفسیرهای متفاوت و بعضا متعارض از فلسفه و نظریه اخلاقی وی مشخص می‌گردد. بنابراین هدف اصلی ما از این پژوهش تحلیل ابیات وی و استخراج نظریه اخلاقی است که خیام از آن حمایت می‌کند. از سوی دیگر در این نوشتار به دنبال تعیین نسبت نظریه اخلاقی وی با نظریات اخلاقی معاصر هستیم. بررسی ابیات و رباعیات خیام نمایانگر این است که وی از نوعی لذت‌گرایی اخلاقی حمایت می‌کند که با ارضای امیال و خواهش‌های نفسانی در لحظه قرابت دارد. پرواضح است که چنین نظریه‌ای با اندیشه متفکران اسلامی همچون ابن‌سینا و ابن‌مسکویه که بر لذایذ عقلانی و معنوی تاکید می‌کنند در تعارض قرار می‌گیرد. البته این نظریه اخلاقی معلول فلسفه و جهان بینی شکاکانه‌ای است که از متن اندیشه‌های خیام قابل استخراج است. اما براساس یافته‌های این تحقیق از نظر افرادی همچون شهید مطهری و علامه جعفری رباعیاتی که رنگ و بوی شکاکانه و پوچ‌گرایانه دارد از آن خیام نیست و صرفاً به او نسبت داده شده است. با چنین فرضی مبنای نسبت دادن پوچ‌گرایی به خیام و در نتیجه لذت‌گرایی به او متزلزل خواهد شد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 107 تا 126

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی مرگ اندیشی از دیدگاه خیام و عطار

نویسنده:

قاسم کاکایی، محبوبه جباره ناصرو

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

مرگ , مرگ‌اندیشی , عمر خیام نیشابوری , عطار نیشابوری

کلیدواژه‌های فرعی :

حقیقت مرگ , بهشت و جهنم , جهان شمولی مرگ , قطعی بودن مرگ , فنای فی الله , مرگ طبیعی , مرگ ارادی , منطق الطیر عطار , مرگ عارفانه , وادی حیرت , اعتقاد به جهان آخرت , کوزه گر دهر , غنیمت شمردن دم , حیرت از مرگ ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

غلامحسین ابراهیمی دینانی

شاپا (issn):

2251-6123

چکیده :

اندیشیدن درباره ی مرگ و سخن‌گفتن از آن یکی از بن مایه های رایج در ادبیات و جریان اندیشگانی یک قوم است. ادبیات هر ملت زمینه‌ای مناسب برای بازتاباندن و شناسایی اندیشه های ایشان درباره ی مرگ خواهد بود. از سوی دیگر به دلیل ناشناخته‌بودن ماهیت این پدیده، پیوسته، دیدگاه های اندیشمندان مختلف با یکدیگر متفاوت و گاه متناقض بوده است. بررسی تطبیقی نگرش اندیشمندان گوناگون درباره‌ی مرگ، حقایق بسیاری را بر ما آشکار میکند که در بررسی جداگانه ی اندیشه ی ایشان، کمتر مجال بروز مییابد. در این جستار کوشیده‌ایم با رویکردی تطبیقی، به بررسی این پدیده، از دیدگاه خیام، رباعی‌سرای توانمند قرن پنجم هجری و عطار نیشابوری، شاعر و عارف توانمند قرن ششم بپردازیم. بررسی تطبیقی دیدگاه های این دو شاعر درباره ی مرگ نشان‌دهنده‌ی این نکته است که اگرچه هر دو در برخی مسائل، مانند همگانی دانستن مرگ برای همه ی افراد، سرگشتگی دو شاعر در برابر مرگ، تأکید بر ناتوانی بشر از ارائه ی راه چاره برای مرگ و... اندیشه های همگون دارند، در برخی موضوعات نیز با یکدیگر اختلاف دیدگاه دارند؛ برای نمونه عطار افزون بر مرگ طبیعی، به دو نوع مرگ ارادی و مرگ عارفانه‌ عاشقانه قائل است؛ نومیدی مطرح‌شده در اشعار خیام، در اندیشه ی عطار جایگاهی ندارد؛ مرگ‌اندیشی عطار بیشتر التزام به توبه و به‌ندرت، التزام به لذت جویی را بایسته میداند، در حالی که در اندیشه ی خیام، بیشتر تأکید بر لذت جویی و کمتر التزام به توبه است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 113 تا 136

مشخصات اثر

ثبت نظر

1 2 3 4 5

تعداد رکورد ها : 46

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.