الشيعة في كتاب بغية الطلب في تاريخ حلب (لابن العديم 588 - 660ق)، گزيدهاى است با موضوع «شيعه» از كتاب «بغية الطلب في تاريخ حلب»، نوشته عمر بن احمد بن ابىجراده
... ه حلبى، معروف به «ابن عديم» (588 - 660ق) كه با تحقيق شيخ حسین واثقى، با نام مذكور منتشر شده است.
يكى از علل بلندآوازگى ابن عديم آثار و تحقيقات وسيع وى در موضوعات مختلف علمى، ادبى، فقهى، كلامى و تاريخى است. اثر معروف او درباره تاريخ حلب در آن روزگار و پس از آن از اقبال فراوان برخوردار شد و نزدیک به همه مورخان معاصر وى و سدههاى بعدى از آن بهره بردند. «بغية الطلب في تاريخ حلب» كه بهصورت 40، 30 و 10 جلدى منتشر شده، نخستين اثر در تاريخ حلب است. اين كتاب دربردارنده احوال عالمان، حاكمان، سرزمين، مردم و ديگر مسائل جغرافيايى، سياسى، علمى و مذهبى حلب است.
محقق كتاب در مقدمه مىنويسد: «شهر حلب از بزرگترين شهرهاى اسلامى و مراكز علمى از قرن اول هجرى تا زمان حاضر بوده است. از قرن دوم، مردان بزرگى از اصحاب امام جعفر صادق(ع) در اين شهر بودهاند كه رجاليون آنها را توثيق و تكريم كردهاند، اما در قرن چهارم تشيع در حلب نقش درخشانى داشته است و مبالغه نيست اگر بگوييم در آن زمان مذهب غالب مردم، تشيع بوده؛ چراكه سيفالدوله اظهار تشيع مىكرد، لذا غالب اهل حلب شيعه شدند.
محقق كتاب در مقدمه به كلامى از ابن عديم اشاره مىكند كه از آن استفاده مىشود كه تشيع تنها مذهب مردم حلب در قرن پنجم هجرى بوده است. وى سپس برخلاف اعتقاد عدهاى كه نویسنده كتاب را شيعه مىدانند، وى را سنى مىداند و بر اين موضوع ادلهاى نيز اقامه مىكند.
از جمله ويژگىهاى اين اثر آن است كه شرح حال عدهاى از علماى شيعهى اماميه را كه شرح حال آنها سابقاً در هيچ كتاب شيعه و سنى ذكر نشده، مىتوان در اين اثر يافت.
بخش اول كتاب با ذكر اسامى 141 تن از كسانى كه در صفين با اميرالمؤنين حاضر بودهاند، آغاز شده است. درباره برخى افراد، تنها به نام آنها بسنده شده است. در بين اسامى مذكور، اويس قرنى، حسین بن على بن ابىطالب(ع) و مالك اشتر نخعى و عمار بن ياسر نيز ديده مىشود. نویسنده، درباره عمار مىنويسد: شهادت عمار تأثير عظيمى در تمييز حق از باطل داشت؛ چراكه روايات متواترى از نبى اكرم(ص) درباره قتل عمار به دست گروه باطل ذكر شده است.
در بخش بعد، شرح حال 40 شخصيت از علماى شيعه حلب ذكر شده است. سپس اسامى پنج نفر از علما كه شيعه بودن آنها محتمل است، آمده است.در بخش ديگرى از كتاب با نام فوائد پراكنده، هفت مطلب درباره تشيع ذكر شده كه از آن جمله است: اقامه عزاى امام حسین(ع) در روز عاشورا در مدينه منوره، جشن روز عيد غدير در بغداد، در رؤيا ديده شدن اميرالمؤمنين توسط مرد سنى و حزن و اندوه آن حضرت درباره اسيران كربلا.
بيوت بنوزهره، بنوحمدان و بنوخشاب، سه خانهاى است كه در كتاب به آنها اشاره شده است.آخرين بخش كتاب به اشراف و بزرگان علوى حلب به نقل از كتاب «موارد الأتحاف» عبدالرزاق كمونه حسینى، اختصاص دارد
بیشتر