جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 92
مسائل کلامیة لدى العلامة ابن خلدون: دراسة نقدیة
نویسنده:
مصعب الخير إدريس السيد مصطفى الإدريسي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
دین‌شناسی از دو منظر نگاهی به کتاب “تاملاتی در قرائت انسانی از دین” و آراء محمد مجتهد شبستری
نویسنده:
سارا رضائیه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلام الهی: از لوگوس تا کلام نفسی
نویسنده:
اعظم عالی زاد، ابوالفضل محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کلام الهی از سویی به بحث از ماهیت وحی و شیوه سخن خدا با انسان و از دیگر سو به رابطه حق با خلق و آفرینش آنها که با عنوان «کلمات خداوند» از آنها یاد شده، ارتباط می یابد. به لحاظ تاریخی اولین تاکید بر این مفهوم، تحت عنوان «لوگوس» یا «کلمه» در یونان و در اندیشه هراکلیتوس اتفاق افتاده که گویا، با توجه به ابهامی که در اندیشه او وجود دارد، آن را به معنای اصل عقلانی حاکم بر جهان و یا شاید «خدا» به کار برد. پس از وی، افلاطون نیز هرچند بدون تاکیدی خاص بر این واژه آن را در معنای عقل الهی مورد استفاده قرار داده است. رواقیان با تاکید بیشتر بر مفهوم لوگوس و احتمالا به پیروی از هراکلیتوس، لوگوس را اصل هر عقلانیت، عقل الهی و همسان با خدا پنداشتند. در حدود سال های نخستین میلادی این مفهوم در افلاطونیان میانه و بیش از همه در فیلون یهودی اسکندرانی تاثیر گذارد، به گونه ای که در اندیشه او نقش محوری یافت و واسطه میان خدا و جهان، قدرت برتر خداوند و نمودی از وجود مطلق شد. تاثیر مکتب فیلون به همراه تاثیر اندیشه های رواقی و غیره را می توان در برخی مسیحیان اولیه و نیز در انجیل چهارم و یا نامه های پولس مشاهده کرد. در اینجا مسیح همان لوگوس و یا کلمه الهی است که از طریق او همه چیز خلق شد و سرانجام پس از منازعات آریوسی، ازلیت و نامخلوق بودن آن، باور عمومی مسیحی گشت. این منازعات در باره مخلوق یا نامخلوق بودن کلمه یا لوگوس، به همراه زمینه های موجود در اندیشه اسلامی، بعدها احتمالا زمینه را برای طرح حادث یا قدیم بودن کلام الهی و یا قرآن، فراهم ساخت و منتهی به دیدگاه های گوناگونی شد که از آن میان می توان به دیدگاه های معتزله، اشاعره و دیدگاه ویژه ابن کلاب اشاره کرد.
صفحات :
از صفحه 99 تا 138
رابطه مبانی فهم فقهی متون وحیانی با معناشناسی و هرمنوتیک
نویسنده:
محمد جواد سلمان پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
هرمنوتیک و کیفیت فهم فقهی کتاب و سنت به عنوان دین و شریعت دو بحث بسیار مهم محافل علمی و حوزوی است و از جهات متعددی مورد کند و کاو و نقد و نظر قرار گرفته است. نتایج بحث از هر دو موضوع، اساس بسیاری از مباحث دیگر و نگرش های مختلف در حوزه علوم اجتماعی و انسانی می باشد. دانش اصول فقه مهم ترین منبع دریافت اصول، قواعد و کیفیت فهم فقهی است. مباحث الفاظ، ظهورشناسی و حجیت ظهور در آن دانش ارتباط وثیقی با معناشناسی و شاخه مهمی از هرمنوتیک معاصر دارد، اگر چه خواستگاه هرمنوتیک در غرب با هرمنوتیک در اصول فقه متفاوت است. این مقاله در صدد است جایگاه هرمنوتیک و معناشناسی را در حوزه فهم فقهی قرآن و روایات و ارتباط آن با علم اصول فقه بررسی و تبیین نماید و برای این منظور بحث مختصری درباره معناشناسی و ادوار هرمنوتیک آورده شده است.
صفحات :
از صفحه 63 تا 84
ساحت وحیانی دین از منظر سنت گرایان و نواندیشان دینی معاصر ایران
نویسنده:
علیرضا فرهنگ قفهرخی، احسان قدرت الهی، سعید بینای مطلق
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
منظور از ساحت وحیانی دین، مجموعه ویژگی‌هایی است که دین در بدو شکل‌گیری کسب می‌کند. این ساحت به طور معمول، شامل اموری همچون مبانی ایمانی، متون مقدس، سنت بنیان‌گذار، تعالیم و مناسک اولیه می‌شود. اندیشمندان روزگار ما مبتنی بر خاستگاه‌ های فکری خود، طیف وسیعی از دیدگاه‌ ها را نسبت به این امور دارند، به گونه‌ای که در یک سر طیف، دین وحیانیْ کامل، معصوم، خدشه‌ ناپذیر و ابدی انگاشته می‌شود و در سر دیگر، به عکس، انسانی، زمانی و قبض‌ و بسط‌پذیر در نظر گرفته می‌شود. ساحت وحیانی دینْ شالوده و نظام یک دین را پایه‌ ریزی می‌کند؛ در نظر سنت‌گرایان، این ساحت از دین، الاهی، مقدس و مقدر است و ریشه در عالم جبروت، یعنی در مبدأ و رجعت‌گاه آخرت‌شناسانه‌ی دین دارد. اما نواندیشان دینی اکثرا ویژگی‌های بشری را به این ساحت نسبت می‌دهند و آن را به‌ منزله‌ی نهال دین تلقی می‌کنند که نگرش بنیان‌گذار دین به جهان را می‌نمایاند و پس از او رشد و تکامل می‌یابد. در ادامه، به تطبیق مؤلفه‌های مهم این دیدگاه‌ها پرداخته، اختلاف‌ها و شباهت‌های آن‌ها را فهرست می‌کنیم.
صفحات :
از صفحه 75 تا 92
قرائت انسانی از دین؛ ارزیابی دیدگاه محمد مجتهد شبستری
نویسنده:
علی احمدپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
یکی از مهم‌ترین مباحثی که امروزه در حوزۀ دین‌شناسی و درک تعالیم دین مطرح می‌شود، امکان فهم دین بر اساس قرائت انسانی و تجربۀ دینی است. وقتی از قرائت انسانی دین سخن به میان می‌آید، دو نکته به شکل توأمان مفروض و منظور گرفته می‌شود: اول آنکه امکان فهم دین برای انسان میسر است؛ دوم آنکه فهم دین منحصر به آنچه تاکنون تحت عنوان فهم ماورایی و الهی از دین مطرح بوده، منحصر نیست و می‌توان قرائتی انسانی از آن عرضه کرد. این نکتۀ اخیر یعنی تغییر سازه‌های فهم دین مرهون تغییراتی است که انسان امروزی با آن مواجه خواهد بود. مجتهد شبستری یکی از اندیشمندان معاصر معتقد است، با توجه به تغییر و تحولات چشمگیر در زندگی بشر امروزی، باید تفکرات، دین، معنویت و ایمان آنان نیز دچار دگرگونی اساسی شود و باید از سنت دینی، افکار و اندیشه و باور قبلی خود عبور کرد یا فهم جدید از آن به‌دست آورد تا در نهایت به تجربۀ دینی رسید. وی معتقد است که در باب دین قرائت‌های مختلفی وجود دارد و به قرائت واحد نمی‌شود اکتفا کرد. هدف اصلی این پژوهش، تبیین مدعای پیش‌گفته با ارائۀ استدلال‌های عرضه‌شده و پاسخ به آن است که با روش تحلیل محتوا در تبیین داده‌ها صورت گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که قرائت انسانی از دین در مقابل قرائت الهی قرار دارد و دیدگاه شبستری گاه به شکل آشکار و گاه کمی مستور و پنهان ریشه در نسبیت، هرمونتیک، تجربه دینی و اومانیسم دارد.
صفحات :
از صفحه 343 تا 360
دغدغه‌های حقوق بشر از دیدگاه علمای شیعه با تاکید بر اندیشه‌های سیدحسین نصر و محمد مجتهد شبستری
نویسنده:
پدیدآور: احمدعلی نوری ؛ استاد راهنما: ایمان غلام‌نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
حقوق بشر از جمله مقوله‌هایی است، که با تصویب اعلامیة جهانی حقوق بشر مورد توجه و استقبال ملت‌های گوناگون قرار گرفته است. از آن‌جایی که پذیرفتن هرامری در بین‌الملل وجوامع اسلامی منوط به شناخت مبانی نظری تهیه کنندگان آن و از طرفی دریافت نظر اسلام در مورد آن می‌باشد، لذا لازم است، مبانی و مفهوم حقوق بشر از منظر اسلام مورد بررسی قرارگیرد. برای نیل به این مهم ما در این نوشته ابتدا مفهوم حق و سپس مباحثی را که برای دریافت حقوق بشر بسیار حائز اهمیت است، از جمله انسان، دین و حقوق واقعی انسانها بررسی کرده ایم . بعد از آن برخی از افکاردو اندیشمند معاصر ایران دریاره ی انسان ،دین و ایمان را به عنوان برخی از مبانی حقوق بشر مورد توجه قرار داده ایم. به میزانی که سید حسین نصر تحت تأثیر قرائت های عرفانی از دین، به سوی وحدت در شناخت و رسیدن به کُنه و حقیقت شریعت گرایش دارد، شبستری با در نظر آوردن تعلقات امروزین بشری به عنوان مفروضاتی غیر قابل اغماض، سعی دارد به « نقد قرائت رسمی از دین» پرداخته و تفسیری از شریعت ارائه دهد که حل کننده ی مشکلات انسان مدرن نیز باشد. این تحقیق سعی دارد از نقطه نظری متفاوت، اندیشه های نصر را به عنوان فیلسوفی جهانی که دغدغه های او شامل جامعه ایرانی نیز می شود، با متفکری دیگر که اساساً زاده ی فکری جامعه ی ایران معاصر است را در رابطه با برخی از مبانی حقوق بشر مقایسه کند.سیدحسین نصر به سنت گرایی گرایش دارد در حالیکه شبستری به مدرنیته اعتقاد دارد.
روش شناسی عرفان تطبیقی
نویسنده:
علی صادقی شهپر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
روش شناسی عرفان تطبیقی به مقایسه و تطبیق ساختارها و پدیده های عرفانی در فرهنگ های متفاوت و یا مشابه می پردازد، تا امکان ارزیابی و فهم بهتر ساختارها و پدیدارهای عرفانی و در نتیجه تفاهم میان فرهنگی فراهم گردد. در مقاله حاضر با طرح مشکلات و راه کارهای عرفان تطبیقی، به مسایلی چون دسته بندی منابع دست اول، دوم و سوم، متون تفسیری و ترجمه ای، عدم دسترسی به منابع اصلی، ضعف در فهم متون دست اول به زبان اصلی، پرهیز از جزیی نگری و تطبیق لفظ به لفظ اصطلاحات عرفانی و اتخاذ رویکرد کارکردگرایانه در تطبیق پدیده های متفاوت، پرداخته شده است تا راه گشای تحقیقات عرفان تطبیقی باشد.
صفحات :
از صفحه 75 تا 100
درسگفتار بازخوانی آثار مجتهد شبستری
مدرس:
سروش دباغ
نوع منبع :
صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات
منابع دیجیتالی :
چکیده :
توضیح سروش دباغ پیرامون جلسات بازخوانی آثار مجتهد شبستری : بازخوانی میراث فکری روشنفکران معاصر ایرانی از دلمشغولی های جدی من در دهۀ گذشته بوده است. در این راستا، طی دوسال گذشته، دوره های «میراث فکری شریعتی و روشنفکری ایرانی» ، «میراث فکری عبدالکریم سروش»، « شایگان شناسی» و « مطهری شناسی» را در شهر تورنتو برگزار کرده ام. در جلسات پیش رو که در «بنیاد سهروردی» برگزار خواهد شد، بنا دارم به بازخوانی کارنامۀ فکری ـ سیاسی محمد مجتهد شبستری همت گمارم. بدون تردید، مجتهد شبستری از مهمترین متفکران دینیِ ایرانی پس ازانقلاب ۵۷ است. در این دوره چهارده جلسه ای، با عنایت به آثار دین شناسانه، الاهیاتی و عرفانی ایشان از سالهای پیش از انقلاب بهمن ۵۷ تا سال ۹۳ شمسی ، کارنامۀ اندیشگیِ این نواندیش دینی معاصر را به بحث خواهم گذاشت. آثاری که از ایشان تا کنون منتشر شده اند؛ « هرمنوتیک، کتاب و سنت»، « ایمان و آزادی»، « نقدی بر قرائت رسمی از دین» و « تاملاتی در قرائت انسانی از دین»، منابع اصلی این دوره اند. علاوه بر این، وب سایت رسمی محمد مجتهد شبستری که امکان دسترسی به مقالات، مصاحبه ها و فایل های صوتیِ سالیان اخیر را برای پژوهشگران فراهم کرده، از دیگر منابع این دوره است. همچنین، از جستارهایی که در سالیان اخیر درباره آراء ایشان منتشر کرده ام، بهره خواهم جست. صدانت
درسگفتار بازخوانی جریان روشنفکری دینی
مدرس:
احمد واعظی، عبد‌الله نصری، سروش دباغ
نوع منبع :
مناظره،گفتگو و میزگرد , درس گفتار،جزوه وتقریرات
وضعیت نشر :
مدرسه آزادفکری,
چکیده :
در این درس-گفتگو چه می‌گذرد؟ نام صاحبنظرانی مانند عبدالکریم سروش و مجتهد شبستری و مصطفی ملکیان و ... برای ما بسیار آشنا هستند. شاید بتوان چنین افرادی را (با وجود مخالفت برخی از آنان) هسته اصلی جریان روشنفکری دینی پس از انقلاب نامید. این صاحبنظران که بعضا روشنفکران سکولار نیز نامیده می شوند تلاش میکنند قرائتی از دین ارائه دهند که با ویژگی های دنیای سکولار و غیر دینی جدید هماهنگ باشد. اما این نظریات که تحت عناوینی «هرمنوتیک کتاب و سنت»، «قبض و بسط تئوریک شریعت»، «بسط تجربه نبوی»، «معنویت و عقلانیت» و غیره مطرح شده اند مخالفت های زیادی را برانگیخته اند. مخالفان این روشنفکران که طیف بزرگی از صاحبنظران مانند فیلسوفان اسلامی و متکلمان و فقیهان و عالمان متعارف دینی را شامل می شود معتقدند این نظریات اساسا بساط دین و دینداری را جمع می کند و حجیت و قرآن و متون معتبر دینی را منتفی می سازد. این انتقادات و موارد مانند آن از جمله مسائلی است که بحث درباره آنها از ابتدای حضور این جریان آغاز شد و همچنان نیز ادامه دارد. این نظریات به سبب آنکه واجد هویتی فلسفه اند تمام ابعاد شناخت و تفسیر ما از دین را تغییر می دهند و جهانِ دین ما را متحول می سازند. اساسا یکی از دلایل چالش بر انگیز بودن این نظریات این است که به علت تسری آنها در حوزه های مختلف همچون سیاست و مخالفت آنها با نظریه سیاسی دینی رایج، همواره در سطحی از اهمیت قرار می گرفتند که موافق و مخالفشان را مجبور به اظهار نظر و یا دفاع و نقد می کردند. البته گستره نفوذ این نظریات تنها عرصه سیاسی نبوده و ابعادی مانند فقه، اخلاق، حقوق و ... را نیز در بر می گیرد. در این درس-گفتگو تلاش خواهد شد با مرور این نظریات اصلی جریان روشنفکری دینی ارزیابی و نقد آنها را نیز از زبان مخالفانشان بشنویم.
  • تعداد رکورد ها : 92