جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 150
جستاری در داوری زنان از اندیشه تا عیان
نویسنده:
باقر سیدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
از آنجا که مساله جواز و عدم جواز قضاوت توسط زنان یکی از مسائل مطرح کنونی است و دشمنان نیز آن را دستاویز حمله به اسلام و ارزشهای آن قرار می دهند، و در محافل فرهنگی و علمی نیز مورد توجه است، شایسته می نماید، نظریه قائلین به جواز قضاوت زن به تفصیل پیگیری شود، تا روشن گردد که جایگاه فقهی و ارزش و قوت علمی آن فتوا چیست؟ و آیا می توان این نظریه را همراهی نمود؟ در این تحقیق با رجوع به اکثر کتب فقهی مشهور از قدما و متاخرین که در دسترس بود، به نقل و نقد دیدگاههای آنان پرداخته و سعی در جهت تبیین خدشه ای که قائلین بر جواز قضاوت زن، اجمالا در ادله عدم جواز تصدی مقام قضاوت توسط زنان وارد ساخته و آن را جایز شمرده اند، می شود. اصولا، قائلین بر اشتراط ذکورت به ادله چند چون، آیات، روایات، اصل و بویژه اجماع استدلال و استشهاد نموده اند، اما با تحلیل و ارزیابی انجام شده درباره ادله ای که در کلمات فقهای عظام آمده می توانیم با اطمینان بیشتر بگوییم که اگر بدون پیش داوری در خصوص خاستگاه انسانی و جایگاه اجتماعی زنان و بدون منظور ساختن اصلی ظنی و تا اندازه ای سلیقه ای به عنوان مذاق شرع، همچون دیگر مسائل اجتماعی و تنها در چارچوب ادله یاد شده، به بررسی شرط ذکورت در تصدی کار قضاوت نگریسته شود خواهیم دید دلیلی که بتواند عمومات و اطلاقات جواز قضاوت را تخصیص یا تقیید بزند در دست نداریم، و از این رو زن در صورتی که سایر شرایط مربوطه را دارا باشد، قضاوت او از نظر شرعی معنی ندارد بلکه عدم تصدی آن، به عنوان ترک وظیفه امر به معروف و نهی از منکر، امری خلاف احتیاط خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 103 تا 129
بررسی علل و ریشه های ظاهرگرایی در فهم قرآن
نویسنده:
یداله چوپانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کرمان: دانشگاه شهید باهنر,
چکیده :
ما انسان ها همواره متأثر از فراورده های دانش و فرهنگ نو و کهنه خویش هستیم و رهایی کامل از آن ها به نُدرت اتفاق می افتد؛ اما این تأثُّر ذهنی نباید در فهم آیات قرآن و روایات تأثیرگذارد و خلوصِ آن را مشوَّب سازد. فهم خالص و بی شائبه از متون دینی به ویژه قرآن، ممکن، اما مشکل است و پاک سازی ذهن از فرض های آغازین و انگاره های پیشین، شرط لازم برای دست یابی به چنین فهم خالص است؛ لیکن پس از غروب مِهر نَبَوی، از سوی برخی فرقه ها و نحله ها، علاوه بر بروز اختلافات سیاسی- اجتماعی، برداشت های دینی نیز دستخوش اختلاف و گسستگی شد. تفسیرهـای مختلف از دین و کتاب الهـی شکل گرفت و تفکّـرات گوناگون و گاه متّضادّ از میان جامعـه اسلامـی سر برآورد. یکـی از این جریان های فکری، ظاهرگرایی و عقل گریزی و بستن باب اجتهاد در رویارویی با قرآن است؛ البته مُراد این مقاله، پرداختن به فرقه های ظاهرگرای « اهل سنّت» است که بیشتر از هر نحله دیگر به این دست از عقاید، پای فشرده اند. نگارنده این نوشتار، برآن است تا با روش توصیفی - تحلیلی، ضمن پرداختن به علل شکل دهندة این گرایش عقیدتی، ریشه های این پدیده ناسالم فکری را بیان کند و به قدر امکان مورد نقد و بررسی قرار دهد. نتیجه ای که از این تحقیق حاصل شده آن است که صِرف توجه به ظواهر آیات قرآن که این نحله بدان تمسّک جُستند، مُکفی درک و یافتن مدلول ها و مقاصد آیات قرآن نبوده؛ بلکه مدخلیت عقل با تکیه بر تفسیر معصومین ( علیهم السلام ) در راستای فهمِ صحیحِ قرآن امری محتوم است.
صفحات :
از صفحه 53 تا 87
بنی رزین و مناسبات بربری-عربی مسلمانان در اندلس سده های میانه
نویسنده:
سهراب اسلامی ,یونس فرهمند,هادی عالم زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
بنی رَزین از خاندان‌های مشهور بربر در اندلس بودند که نیای آنها همراه با طارق بن زیاد وارد اندلس شده بود. آنها نخست به قُرْطُبَه و سپس به سمت ثغور رفتند و در سَهْله یا شَنْتَمَرِیّه شرقی از توابع شَنْتَبَرِیّه مسکن گزیدند. این منطقه در دوره امویان منطقه‌ای نظامی در ثغر اوسط بود و از این رو ساکنان آن می‌توانستند نقش مهمی در تداوم قدرت اموی در این منطقه ایفاء کنند. بنی رَزین و حاکمان آنها که همانند دیگر بربرها از عرب‌ها و حکومت اموی ناراضی بودند، نقش دوگانه‌ای در دوره امویان بازی کردند. آنها در عصر امارت و به ویژه خلافت، به قدرت امویان اندلس گردن نهادند؛ اما در اوایل قرن پنجم و با استفاده از ضعف حکومت اموی اعلام استقلال کردند و در شَنْتَمَرِیّه شرقی حکومتی مستقل تشکیل دادند. بنی رَزین و حاکمان آنها در قرن پنجم برای حفظ منافع خود هیچ‌گاه در مناقشات و اختلافات سیاسی همسایگان دخالت نکردند؛ اما با خلفای اموی از در مخالفت و ناسازگاری وارد شدند. رفتار حاکمان بنی رَزین مؤیّد این دیدگاه است که بنی رَزین همانند دیگر بربرها در زوال و سرنگونی حکومت اموی و تضعیف قدرت مسلمانان در اندلس نقش مؤثری داشته‌اند.
صفحات :
از صفحه 47 تا 62
حلقه مشترک و پیوند آن با اصطلاحات حدیثی
نویسنده:
سیدعلی آقایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
مدت هاست که محققان غربی پدیده «حلقه مشترک» در سندهای احادیث را می شناسند. آنان در مطالعات خود از این پدیده تفسیرهای مختلفی عرضه داشته اند و از آن برای تاریخ گذاری احادیث بهره گرفته اند. مقاله حاضر، در صدد پاسخ به این پرسش است که آیا این پدیده نزد محدثان مسلمان در دوران متقدم نیز شناخته بوده است و از میان انبوه اصطلاحات حدیثی که محدثان در تبیین ویژگی های مختلف احادیث و راویان آنها وضع کرده اند، کدامیک به حلقه مشترک مربوطند. با مرور آثار حدیثی متقدمان آشکار می شود که پاسخ سوال نخست مثبت است، و اصطلاحاتی چون«غریب» و «فرد» ناظر به وجوهی از همین پدیده وضع شده و به کار رفته اند. همچنین نشان داده می شود که اصطلاح حدیثی «مدار» را می توان معادل اصطلاح غربی «حلقه مشترک» گرفت. در پایان با بررسی نحوه مواجهه محدثان متقدم با این پدیده، روشن می شود که تفاوت فهم و تفسیر محققان غربی و مسلمان از این پدیده ریشه در تفاوت رهیافت های آنان به سنجش اعتبار و نقد احادیث دارد.
صفحات :
از صفحه 59 تا 98
اپیستمولوژی در دام ایدئولوژی بررسی و نقدی بر دیدگاه محمد عابد الجابری
نویسنده:
محمود جنیدی جعفری، سیدسعید جلالی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
جابری، برای ریشه یابی علل عقب ماندگی دنیای عرب، گفتمان های دینی و اجزای معرفتی آن ها را بررسی و نقد و نقطه آغاز تعالی و انحطاط تمدن عربی اسلامی را، در عصر تدوین، جست وجو می کند؛ عصری که اندیشه های اسلامی با محوریت متن قرآنی، در قالب دستگاه های گوناگون معرفت اسلامی (معقولات دینی) در کنار نظام های معرفتی غیر اسلامی (نامعقول دینی)، شکل گرفتند. در نظر جابری، نظام های معرفتی درون زا، که بر بال معقولات دینی نشسته اند، محصول مجاهدت علمی جماعت اهل سنت اند و تشیع با گرایش های گوناگون خود دیگر نظام های غیر معقول را نمایندگی می کرده است. جابری همچنین، از منظر جغرافیایی، مغرب عربی را از مشرق عربی جدا می پنداشت. از این رو، بنیادهای خرد ناب اسلامی و فلسفی را در غرب دنیای عربی اسلامی می دانست و ریشه های فلسفه های التقاطی و نظام های نامعقول دینی را در ایران (مشرق عربی) درنظر می گرفت. در نظر او راه برون رفت از انحطاط، جدایی از معرفت ها و ایدئولوژی مشرق عربی و پیوستن به خرد ناب موجود در مغرب عربی قرون ششم تا هشتم، تحت زعامت ابن رشد، است. شاکله این نوشتار نقد اندیشه های فوق و نیز بررسی و نقد مواجهه او با گفتمان های موجود در جهان اسلام، هم سان پنداری امور ناهم سان، تاکید بر روش این همانی در نشان دادن اتحاد تشیع با گرایش های غیر دینی و التقاطی در جهان اسلام، بیرون نهادن تفکرات شیعی و ایرانی از گردونه گفتمان های اسلامی، و چشم پوشی از واقعیت های علمی و معرفتی در جهان اسلام است.
صفحات :
از صفحه 55 تا 74
بررسی دیدگاه‌های فایده‌ باوران کلاسیک و ابن‌حزم اندلسی
نویسنده:
امیرحسین تقی‌پور جاوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پایان‌نامه به بررسی دیدگاه‌های فایده‌باوران کلاسیک (جرمی‌بنتام و جان استوارت میل) و ابن حزم می‌پردازد. فایده‌گرایی یکی از نظریه‌های مهم و مشهور در حوزه‌ی فلسفه اخلاق و اخلاق هنجاری است. فایده‌گرایی بر اصل فایده و سود مبتنی است و مقصودش از فایده و سود، لذت وشادکامی است، و بر همین مبنا، مدعی است : تنها عمل و قاعده‌ای درست و الزامی است که بالاترین و بیشترین شادکامی و سعادت را برای بیشترین افراد جامعه ذی‌ربط در پی داشته باشد. فایده‌گرایی یکی از نظریه‌های غایت-گرایانه و پیامدگرایانه در زمینه اخلاق هنجاری است که از این نظر، رقیب نظریه‌های وظیفه‌گرایانه و اخلاق فضیلت مدار به شمار می‌‌آید.فایده‌گرایی تاریخی دیرینه دارد اما فایده‌گرایی کلاسیک در اوائل قرن هجدهم مطرح گردید، و جرمی بنتام و جان استوارت میل مهم‌ترین طرفداران این نظریه فلسفی بوده‌اند. فایده‌گرایی در معنی اصطلاحی آن به دسته‌ای از نظریه‌های اخلاقی و خصوصا نظریه اخلاقی و سیاسی جرمی بنتام و جان استوارت میل- دو فایده‌گرای سرشناس سنتی در اوائل قرن هجدهم- اطلاق می‌شود و در واقع نظریه غایت‌گرایانه-ای است که مبتنی بر اصل بیشترین شادکامی و فایده و سود است. همچنین آنها معتقدند که لذت و الم قابل اندازه‌گیری و ارزیابی است. جرمی بنتام آنجا که کوشیده است تا نوعی محاسب? لذت‌گرایانه از لذات و آلام را با استفاد? از هفت بعد شدت، دوام، قطعیت یا عدم قطعیت، قرابت یا دوری، باوری ، خلوص، گستردگی عملی سازد این معنا را به روشنترین وجه تصدیق می‌کند. جان استوارت میل تا حدی در واکنش به این دیدگاه و برای پاسخگویی به ایرادهایی که مخالفین برعلیه این نظریه ارائه دادند، کوشیده علاوه برکمیت، کیفیت را نیز در ارزشیابی لذت‌ها وارد کند. فایده‌گرایی در قرن نوزدهم و بیستم مورد توجه بوده و در فلسفه اخلاق قرن حاضر نیز تاثیر فراوان داشته و پیروان بسیاری دارد. فایده‌گرایی اخلاقی تقریرهای مختلف و نیز شاخه‌های متنوعی از قبیل فایده‌گرایی لذت‌گرایانه، آرمانی، ترجیحی، سکولار و الهیاتی دارد و نیز به دو قسم مشهور عمل محور و قاعده محور تقسیم می‌شود. فایده‌گرایی در معرض بسیاری از انتقادات و اشکالات از جمله ناکارآمدی در ارزیابی لذت‌ها و آلام و نیز عدالت توزیعی است. در جهان اسلام نیز ابن حزم اندلسی دارای گرایشات و نگاهی فایده‌گرایانه بوده و در کتاب خویش با عنوان «الاخلاق و السیر» بارها بر اصل منفعت و زیان تکیه کرده و از عبارت‌های «لافائده فیه» و «لامنفعه فیه» استفاده کرده است. مقصود وی از فایده «دور کردن غم و اندوه» می‌باشد و بر این باور است که تمام انسان‌ها در همه‌ی افعالی که انجام می‌دهند هدفی جز دور کردن غم و اندوه ندارند. از این رودر برخی از جنبه‌ها با دیدگاه فایده‌باوران کلاسیک سازگاری دارد.
ماهیت و فلسفه خلاصه نویسی در فرهنگ اسلامی
نویسنده:
قنبرعلی رودگر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
اهمیت چشم ناپوشیدنی خلاصه نویسی، به منزله یکی از انواع بسیار مهم نوشته های مسلمانان در طول تاریخ اسلامی، از طریق بررسی قدمت آن ها و نیز اعتباری که متفکران اسلامی برای این نوع نوشته ها قایل شده اند و بالاخره از رهگذر فواید این گونه از آثار قابل پیگیری است. بررسی علل رویکرد مسلمانان به خلاصه نویسی، فایده شناسی و آسیب شناسی این گونه از نوشته ها بر عهده این تحقیق است. در این بررسی، به علل مختلف این رویکرد، از جمله نیاز به تهیه کتاب های کوتاه آموزشی و درسی برای دانشجویان مسلمان اشاره شد. همچنین از دخالت و اراده حاکمان برای تلخیص برخی از آثار و نیز از پیشقدم شدن خود صاحبان آثار اصلی در راه تلخیص آثار خود نوشت، از بیم تلخیص احتمالی آثار خویش به دست افراد نااهل سخن به میان آمده است. در آسیب شناسی این نوع از نوشته ها، صرف نظر از اشاره به عدم وحدت رویه خلاصه نویسان و دخالت داده شدن گرایش های فکری و مذهبی در حذف یا ابقای مطلبی در حین تلخیص، ایجاز مخل در فرایند خلاصه نوبسی که خود مقتضی شرح نویسی بر اینگونه از آثار و گرفتار آمدن نویسندگان در چرخه افراط و تفریط می شده، محل توجه قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 129 تا 142
امامة و الوحدة (قراءة نقدیة لمقولات الشیخ واعظ زاده الخراسانی)
نویسنده:
محمد قزوینی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت : مركز البحوث المعاصره فی بيروت,
چکیده :
این مقاله به بررسی مساله بیعت و خلافت و امامت می پردازد و سعی دارد به نقد آراء شیخ واعظ زاده در باب این مساله بپردازد. از نظر نگارنده این مقاله، شرعی بودن حکومت اسلامی بستگی به اراده و انتخاب خداوند دارد و نظر مردم در مشروعیت حکومت تاثیری ندارد. این مقاله با بررسی آیات و روایات به نقد اثبات مشروعیت الهی حکومت می پردازد .
مدارا با مخالفان مذهبی از دیدگاه فقه اسلامی
نویسنده:
سید صادق حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,
چکیده :
مدارا به معنای رفتار منطقی و نرم خویی و خوش خلقی با مخالفان در ساحت های مختلف سیاسی و عقیدتی، به عنوان سرلوحه و شعار دین مبین اسلام بالاخص مذهب تشیع است؛ و خشونت با مخالفان به معنای تندخویی و برخورد فیزیکی با او تنها به دلیل مخالفتش، به شدت در آموزه های وحیانی و عقلانی اسلام رد شده است.در این نوشتار با تأکید بر ضرورت مدارا بین مخالفان مذهبی به بررسی فراگیری حقوق اخوت اسلامی نسبت به مخالفان مذهبی با ارائه دقیقی از واژه «مسلمان» پرداخته شده است و به این موضوع که تمام مذاهب اسلامی رایج، در درون دایره اسلام قرار گرفته و حقوق اخوت اسلامی که تکریم و مدارا با مسلمانان از اهم آن است بهره مندمی باشند و لوازم نادرست عقیدتی دیدگاه های مذهبی مخالفان به هیچ وجه باعث محرومیت ایشان از این حقوق نمی گردد. افزون بر این با تأکید بر کرامت ذاتی انسان و حقوق اولیه بشری، کلیت حکمت مدارا به عنوان یک قائده فقهی و اصل اولی در رفتار با مخالفان عقیدتی بالاخص مذهبی مورد تصریح قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 24 تا 53
شریعت، طریقت و حقیقت از دیدگاه صوفیان عارف نما
نویسنده:
حسن یوسفیان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بسیاری از اهل تصوّف و عرفان، واژه «شریعت» را در برابر «طریقت» و «حقیقت» نهاده و تفاسیر گوناگونی از آنها به دست داده اند. برخی این سه تعبیر را نام های گوناگون یا مراتب طولی یک واقعیت شمرده، بر جدایی ناپذیری آنها تأکید می ورزند؛ اما دیدگاه دیگر ـ که بسیاری از صوفیان پرآوازه از آن جانبداری نموده اند ـ هر کدام، شریعت و طریقت را نردبانی بیش نمی دانند؛ به گونه ای که پس از رسیدن به بام حقیقت، نیازی به نردبان شریعت و طریقت باقی نمی ماند.
صفحات :
از صفحه 39 تا 68
  • تعداد رکورد ها : 150