اندیشه سیاسی میرزاخلیل کمره ای حول چارچوب فکری شیعی و آموزه های دینی برگرفته از این مذهب با برداشتهای ذهنی از قرآن کریم و نهج البلاغه ایشان را از دیگر اندیشمند
... دان مصلح متمایز ساخته است،این اصلاح گر سیاسی در راستای تقریب مذاهب گام های موثر و مثمرثمری برداشته است.کمره ای پیرامون دوحجت آشکار شیعی درپی سامان بخشیدن به امور مسلمانان از طریق احیای اندیشه سیاسی اسلام وتاکید بر وحدت مسلمانان است که یافتن پاسخ های نوین ایشان ،هر خواننده ای را به خود جذب می کند.سوالی که ذهن را درگیر خود میسازد اندیشه اصلاحی کمره ای چگونه قابل توضیح است؟ درتحلیل سیاسی این اندیشمند از روش نظریه بحران اسپریگنز مورد استفاده قرارگرفته است که،از نظر این مصلح سیاسی بحران جوامع مسلمان پس از رحلت پیامبر اکرم و رویداد سقیفه ابتدای مناقشات جانشینی خاتم النبیین بالاگرفت و لذا این روند ادامه پیدا نمود تا 150 سال اخیر ،بحران ها،چهره جدیدی بخود بگیرد و پای امپریالیسم جهانی به امور مسلمانان باز شود،که حاصل این موضوع افزایش بحران اهل تسنن و تشیع، بحران های دیگر منطقه ای و علی الخصوص پدیدار شدن فرقه جدید وهابیت و سلفی گری افراطی در بین مسلمانان بود.این بحران ها باعث ایجاد نابسامانی ها و عدم پیشرفت مسلمانان شده است که در ریشه یابی عوامل معضلات جهان اسلام دغدغه های کمره ای در دو عامل داخلی وخارجی تقسیم شده است،درقسمت نخست به مشکل داخلی ،برای مثال ،اداره امور زمامداری و مسئولیت ها به دست افراد ناشایست ،عدم هوشیاری نخبگان جامعه،که این موارد باعث افزایش سطح فاصله‌ی طبقاتی و تبعاتی که ناشی از این موارد است ونیز افزایش بی حدّ استبداد در اینگونه جوامع که در پایان به هرج ومرج ،اختلافات داخلی می انجامد، اما در قسمت دوم ،مشکلات داخلی به خصوص دست استعمارگران که باعث ایجاد تفرقه و دامن زدن به همان عوامل داخلی می باشد. در اندیشه اصلاحی کمره ای یک جامعه مطلوب سیاسی (مدینه فاضله)دارای برخی فضائل و ارزش ها است ،تا این موارد قوام بخش وسنگ بنای یک جامعه باشد ،کمره ای ویژگی هایی را برای این جامعه مطرح می کند که این موارد شامل: جامعه عاری از فساد ،که درآن به کارگیری رجال لایق و صالح و پاسدارانی که این جامعه را بسوی بالندگی سوق دهند حائز اهمیت استو نیز شرایطی که یک زمامدار باید آن را دارا باشد که این موارد حول محوریّت امامت شیعه بسیار مهم است این ارزش ها شامل: شجاعت ،فداکاری و نیز ارزیابی و سنجش حاکم و زمامدار ،در مدینه فاضله مطرح گردیده شده است ،که حاصل آن ایجاد یک دولت موفق که توجه به علم ،توجه به امت اسلامی ، ایجاد امنیّت وعمران بلاد مورد اهمیّت قرارگرفته شده است .برای رسیدن به این جامعه ی مطلوب سیاسی یا به نظر کمره ای (اب حیات) برخی راهکارها را عنوان کرده اند تا به این جامعه رسید ،با انجام این امور از سرآشیبی سقوط دور شده و راهی برای خروج ازبن بست شده است و لذا تمام این این موارد باید انجام شود تا جامعه بسوی کمال رسد.کمره ای تاکید کرده است ،امت های اسلامی باید از هرگونه طائفی گری و تعصب حزبی خود رابرکنار نمایند پس از آن به این راه حل های عملی جامه عمل بپوشانند ،این موارد شامل تاکید بر امر وحدت و تکیه بر نکات مشترک که اشاره به آیه ی (( و اعتصموا بحبل الله جمیعاً و لاتفرقوا )) کرده است که باید مورد توجه قرار گیرد و همچنین در رابطه با شکل و نحوه حکومت که جز مهمترین امور در تمام جوامع بشری است ، به طرح و ارائه حکومت اسلامی شورایی و نیز استفاده از متخصصین گوناگون که در آن نماینده امور جنگی وهم نماینده عنصر حکمت درکنار یکدیگر جامعه را از گزند دشمنان ونیز نجات این جامعه برای خروج از بحران ها و مشکلات انجام دهد.
بیشتر